5E Öğrenme Modelinin Kullanıldığı Öğretimin Yedinci Sınıf Öğrencilerinin Öğrenme Yaklaşımlarına Etkisi

Yıl 2012, Cilt: 6 Sayı: 1, 23 - 54, 01.06.2012

Eylem Yıldız Feyzioğlu Eylem Yıldız Feyzioğlu Ömer Ergin

Öz

Bu çalışmanın amacı 5E öğrenme modelinin, öğrencilerin öğrenme yaklaşımlarına etkisini incelemektir. Özel durum araştırması yönteminin kullanıldığı bu çalışmada, amaçlı örnekleme yoluyla seçilen üç hedef öğrencinin ders, öğrenmenin amacı, bir zorlukla karşılaşması ve öğrendiklerini hatırlama hakkında uygulamadan önceki ve sonraki yaklaşımlarının analizleri sunulmaktadır. Çalışmanın verileri, öğrencilerin Derinlemesine Öğrenme Yaklaşımı Ölçeği’nden ve Yüzeysel Öğrenme Yaklaşımı Ölçeği’nden aldıkları puanlar ve uygulama başlamadan önce ve uygulamadan sonra öğrencilerle yapılan yarı yapılandırılmış görüşmeler aracılığıyla toplanmıştır. Veri analizleri, öğrencilerin uygulamadan sonra sahip oldukları öğrenme yaklaşımlarındaki değişimin birbirlerinden farklı şekilde gerçekleştiğini göstermiştir. Öğrencilerden iki tanesi, 5E öğrenme modeli uygulanmadan önce hem derinlemesine hem de yüzeysel yaklaşıma sahipken uygulamadan sonra, yaklaşımlarını derinlemesine yönde değiştirmişlerdir. Öğrencinin merkezde olduğu 5E öğrenme modeli kullanılarak yapılan öğretim, bu iki öğrencinin öğrenme yaklaşımlarını derinlemesine yönde değiştirmelerinde etkili olmuştur. Bir öğrenci ise, uygulamadan önce sahip olduğu hem derinlemesine hem de yüzeysel öğrenme yaklaşımını sürdürmüştür. Bu bulgu ayrıca, yapılandırmacı öğrenme kuramına dayalı öğretimin, her öğrenci için aynı etkiyi doğurmayacağına işaret etmektedir. Bu nedenle, öğrencilerin öğrenme yaklaşımlarında derinlemesine yönde bir değişimi sağlamak için araştırmacıların uygulamaları uzun süreli sürdürmeleri önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

5E öğrenme modeli, yapılandırmacılık, öğrenme yaklaşımı.

Kaynakça

• Açıkgöz, K. (2002). Aktif öğrenme (Birinci Baskı). İzmir: Eğitim Dünyası Yayınları.
• Altun-Yalçın, S., Açışlı, S. & Turgut, Ü. (2010). 5E öğretim modelinin fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimsel işlem becerilerine ve fizik laboratuarlarına karşı tutumlarına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18 (1), 147-158.
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: W.H. Freeman.
• Biggs, J. (1988). The role of metacognition in enhancing learning. Australian Journal of Education, 32 (2), 127-138.
• Blank, L.M. (1997). Metacognition and the facilitation of conceptual and status change in students’ concepts of ecology. Unpublished doctoral dissertation, Indiana University, Indiana.
• Campbell, M.A. (2000). The effects of the 5E Learning cycle model on students’ understanding of force and motion concepts. Unpublished master’s thesis, University of Central Florida, Orlando, USA.
• Chin, C. & Brown, D.E. (2000). Learning in science: A comparison of deep and surface approaches. Journal of Research in Science Teaching, 37 (2), 109-138.
• Cohen, L., Manion, L. & Morrison, K. (2000). Research methods in education. (5th ed.). London: Routledge Falmer.
• Cope, C. & Staehr, L. (2005). Improving students’ learning approaches through intervention in an information systems learning environment. Studies in Higher Education, 30 (2), 181-197.
• Çalışkan, İ.S. (2004). The effect of inquiry-based chemistry course on students' understanding of atom concept, learning approaches, motivation, self-efficacy and epistemological beliefs. Unpublished master’s thesis, Middle East Technical University, Ankara.
• Çepni, S. (2005). Kuramdan uygulamaya fen ve teknoloji öğretimi. (Ed: Çepni, S.) 4. Baskı, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Diseth, A. & Martinsen. O. (2003). Approaches to learning, cognitive style, and motives as predictors of academic achievement. Educational Psychology, 23 (2), 195-207.
• Doğru-Atay, P. & Tekkaya, C. (2010). Promoting students' learning in genetics with the learning cycle. The Journal of Experimental Education, 76 (3), 259-280.
• Ekinci, N. (2009). Üniversite öğrencilerinin öğrenme yaklaşımları. Eğitim ve Bilim, 34 (151), 74-88.
• Ekiz, D. (2003). Eğitimde araştırma yöntem ve metotlarına giriş: nitel, nicel ve eleştirel kuram metodolojileri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Ellez, M.A. & Sezgin, G. (2002). Öğretmen adaylarının öğrenme yaklaşımları. 17 Kasım 2005 tarihinde http://www.fedu.metu.edu.tr/UFBMEK5/b_kitabi/PDF/OgretmenYetistirme/Bildiri/t28 8.pdf adresinden indirilmiştir.
• Ergin, İ. (2006). Fizik eğitiminde 5E modelinin öğrencilerin akademik başarısına, tutumuna ve hatırlama düzeyine etkisine bir örnek: “İki boyutta atış hareketi”. Yayınlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Gordon, C. & Debus, R. (2002). Developing deep learning approaches and personal teaching efficacy within a pre-service teacher education context. British Journal of Educational Psychology, 72, 483-511.
• Karadağ, E., Deniz, S., Korkmaz, T. & Deniz, G. (2008). Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımı: sınıf öğretmenleri görüşleri kapsamında bir araştırma. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21 (2), 383-402.
• Karasar, N. (2002). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Kılıç, G.B. (2001). Oluşturmacı fen öğretimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 1 (1), 7–22.
• King, K.P. (2005). Making sense of motion. Science Scope, 27 (5), 22-26.
• Lawson, A.E. (1995). Science teaching and the development of thinking. wadsworth publishing company. United States of America (Belmont, California): A Division of Wadsworth, Inc. International Thomson Publishing.
• Maier, S.J. & Marek, E.A. (2006). The learning cycle: A re-introduction. The Physics Teacher, 44 (2), 109-113.
• Marton, F. & Säljö, R. (1976). On qualitative differences in learning: I-outcome and process. British Journal of Educational Psychology, 46, 4–11.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2005). İlköğretim fen ve teknoloji dersi (6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı ve kılavuzu. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
• Özsevgeç, T. (2006). İlköğretim 5. sınıf kuvvet ve hareket ünitesine yönelik 5E modeline göre geliştirilen rehber materyallerin etkililiklerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, KTÜ, Trabzon.
• Papinczak, T., Young, L., Groves, M. & Haynes, M. (2008). Effects of a metacognitive intervention on students’ approaches to learning and self-efficacy in a first year medical course. Advances in Health Sciences Education, 13, 213–232.
• Pintrich, P.R., Marx, R.W. & Boyle, R.A. (1993). Beyond cold conceptual change: The role of motivational beliefs and classroom contextual factors in the process of conceptual change. Review of Educational Research, 63, 167-200.
• Saka, A. (2006). Fen bilgisi öğretmen adaylarının genetik konusundaki kavram yanılgılarının giderilmesinde 5E modelinin etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. KTÜ, Trabzon.
• Sezgin-Selçuk, G. (2010). The effects of problem-based learning on pre-service teachers’ achievement, approaches and attitudes towards learning physics. International Journal of the Physical Sciences, 5 (6), 711-723.
• Struyven, K., Dochy, F., Janssens, S. & Gielen, S. (2006). On the dynamics of approaches to learning: The effects of the teaching/learning environment. Learning and Instruction, 16 (4), 279–294.
• Şimşek, N. (204). Yapılandırmacı öğrenme ve öğretime eleştirel bir yaklaşım. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 3 (5), 115-139.
• Trigwell, K., Prosser, M. & Waterhouse, F. (1999). Relations between teachers’ approaches to teaching and students’ approaches to learning. Higher Education, 37, 57–70.
• Türkmen, H. & Usta, E. (2007). The role of learning cycle approach overcoming misconceptions in science. G.Ü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15 (2), 491–500.
• Ünal, G. & Ergin, Ö. (2006). Buluş yoluyla fen öğretiminin öğrencilerin akademik başarılarına, öğrenme yaklaşımlarına ve tutumlarına etkisi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 3 (1), 1–17.
• Ünal, G. (2005). Fen öğretiminde derinliğine öğrenme: “Basınç konusunda modelleme”. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Ünder, H. (2010). Yapılandırmacılığın epistemolojik savlarının Türkiye’de fen ve teknoloji dersi programında görünümleri. Eğitim ve Bilim, 35 (158), 199-214.
• Wilson, K. & Fowler, J. (2005). Assessing the impact of learning environments on students’ approaches to learning: comparing conventional and action learning designs. Assessment & Evaluation in Higher Education, 30 (1), 87-101.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2000). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (Gözden geçirilmiş 2. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, E., Akpınar, E. & Ergin, Ö. (2006). Fen bilgisi öğretmen adaylarının biliş üstü algılarını etkileyen faktörler ve biliş üstü algılarının öğrenme yaklaşımlarıyla ve akademik başarılarıyla ilişkisi. VII. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi. (07–09 Eylül 2006). Ankara: Gazi Üniversitesi.