7. Sınıf Öğrencilerinin Bilimsel Süreç Becerilerini Geliştirmeye Yönelik Bir Çalışma Örneği

Yıl 2012, Cilt: 6 Sayı: 1, 124 - 150, 01.06.2012

Hüsnüye Durmaz Seçkin Mutlu

Öz

Bu çalışmada, bilimsel süreç becerilerinin (BSB) nasıl geliştirilebileceğinin ve öğrencilerin bu becerileri kullanma düzeyindeki problemlerinin ortaya konması amaçlanmıştır. Ayrıca bu çalışma bilimsel süreç becerilerine (BSB) vurgular yaparak, öğrencilerin bilimsel süreç becerilerinin farkına varmalarını sağlamak ve geliştirmek için ders kitabındaki etkinliklerin BSB’lere odaklı olarak uygulanabilirliğine ilişkin bir örnek olarak sunulmaktadır. Çalışmaya konu olan bilimsel süreç becerileri, öğrencilerin kavramsal değişimlerinin incelenmesine benzer şekilde ön bilgilerinden hareketle geliştirilmeye çalışılmış ve değerlendirilmesi yapılmıştır. Elde edilen sonuçlar, öğrencilerin hipotez kurma, değişkenleri belirleme, değişkenleri kontrol etme ve değiştirme ve sonuç çıkarma becerilerinin düşük olmasına karşın, bilimsel süreç becerilerinin özellikle planlı olarak vurgulandığı takdirde bu becerilerin adım adım geliştirilebileceğini göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

İlköğretim fen eğitimi, bilimsel süreç becerileri, bilimsel yöntem, fen ve teknoloji programı

Kaynakça

• Anagün, Ş.S. ve Yaşar, Ş. (2009). İlköğretim Beşinci Sınıf Fen ve Teknoloji Dersinde Bilimsel Süreç Becerilerinin Geliştirilmesi, İlköğretim Online, 8(3), 843-865. [Online]: http://ilkogretim-online.org.tr
• Aktamış, H. ve Ergin, Ö. (2008). The Effect of Scientific Process Skills Education on Students’ Scientific Creativity, Science Attitudes and Academic Achievements, Asia-Pacific Forum on Science Learning and Teaching, 9(1).
• Ateş, S. (2005). Öğretmen Adaylarının Değişkenleri Belirleme ve Kontrol Etme Yeteneklerinin Geliştirilmesi GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 21-3.
• Ateş, S. ve Bahar, M. (2002). Araştırmacı Fen Öğretimi Yaklaşımıyla Sınıf Öğretmenliği 3. Sınıf Öğrencilerinin Bilimsel Yöntem Yeteneklerinin Geliştirilmesi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, ODTÜ, Ankara.
• Bağcı-Kılıç, G., (2003). Üçüncü Uluslararası Matematik ve Fen Araştırması (TIMMS): Fen Öğretimi, Bilimsel Araştırma ve Bilimin Doğası, İlköğretim Online, 2(1), 42-51. [Online]: http://ilkogretim-online.org.tr.
• Bahadır, H. (2007). Bilimsel Yöntem Sürecine Dayalı İlköğretim Fen Eğitiminin Bilimsel Süreç Becerilerine, Tutuma, Başarıya ve Kalıcılığa Etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Başdaş, E. (2007). İlköğretim Fen Eğitiminde Basit Malzemelerle Yapılan Fen Aktivitelerinin Bilimsel Süreç Becerilerine, Akademik Başarıya ve Motivasyona Etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi, Manisa.
• Bayır (Budak), E. (2008). Fen müfredatlarındaki Yeni Yönelimler Işığında Öğretmen Eğitimi: Sorgulayıcı Araştırma Odaklı Kimya Öğretimi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Berberoğlu, G. (2011). Eğitim Sisteminde Düşünme Süreçlerinin Gelişimi, Eğitim İzleme Raporu 2010, s.11. http://erg.sabanciuniv.edu/sites/erg.sabanciuniv.edu/files/EIR2010_izleme%20raporu.p df (Erişim tarihi: 24.09.2011)
• Bozdoğan, A.E., Taşdemir, A. ve Demirbaş, M. (2006). Fen Bilgisi Öğretiminde İşbirlikli Öğrenme Yönteminin Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerini Geliştirmeye Yönelik Etkisi, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(11), 23-36.
• Erdoğan, M. (2010). Grup ve Gösteri Deney Tekniklerinin Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerine, Başarılarına Ve Hatırda Tutma Düzeylerine Etkileri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Germann, P.J. (1996). Student performance on asking questions, identifying variables, and formulating hypotheses, School Science and Mathematics. http://findarticles.com/p/articles/mi_qa3667/is_199604/ai_n8752602/
• Germann, Aram, and Burke (1996). Identifying Patterns and Relationships among the Responses of Seventh-Grade Students to the Science Process Skill of Designing Experiments. Journal of Research in Science Teaching, 33(1), 79-99.
• Germann, P. J. and Aram, R. J. (1996) Student Performances on the Science Processes of Recording Data, Analyzing Data, Drawing Conclusions, and Providing Evidence. Journal of Research ln Science Teacing, 33( 7), 773-798.
• Griffiths, A.K. and Thompson, J. (1993). Secondary School Students' Understandings of Scientific Process: An Interview Study. Research in Science & Technological Education, 11, 15-26.
• Harlen, W. (1999). Purposes and Procedures for Assessing Science Process Skills. Assessment in Education, 6(1), 129-144.
• Keys, C. W. (1998). A Study of Grade Six Students Generating Questions and Plans for Open-Ended Science Investigations. Research in Science Education, 28(3), 301-316.
• Leinhardt, G., Zaslavsky, O. & Stein, M. K. (1990). Functions, Graphs, and Graphing: Task, Learning, and Teaching. Review of Educational Research, 60(1), 1-64.
• MEB. (2005). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi (6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı, Ankara.
• MEB. (2008). 7. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi Öğretmen Kılavuzu, İmaj iç ve Dış Tic. A.Ş., Ankara.
• Özdemir, M. (2004). Fen Eğitiminde Bilimsel Süreç Becerilerine Dayalı Laboratuar Yönteminin Akademik Basarı, Tutum ve Kalıcılığa Etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Zonguldak.
• Padilla, M.J. (1990). The Science process skills. Research Matters – to the Science Teacher, No. 9004. http://www.narst.org/publications/research/skill.cfm
• Tatar, N. (2006). İlköğretim Fen Eğitiminde Araştırmaya Dayalı Öğrenme Yaklaşımının Bilimsel Süreç Becerilerine, Akademik Başarıya ve Tutuma Etkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Temiz, B. K. (2007). Fizik Öğretiminde Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerinin Ölçülmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Temiz, B. K. ve Tan, M. (2009) Grafik Çizme Becerilerinin Kontrol Listesi İle Ölçülmesi, Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 71 -83.
• Turpin, T. (2004). The Effects of an Integrated, Activity-Based Science Curriculum on Student Achievement, Science Process Skills, and Science Attitudes, Electronic Journal of Literacy through Science, Vol. 3. http://ejlts.ucdavis.edu/sites/ejlts.ucdavis.edu/files/articles/turpin_doc.pdf