Üstün Yetenekli Öğrencilerin Biyoteknolojiye Yönelik Bilgileri ve Tutumları

Yıl 2012, Cilt: 6 Sayı: 2, 135 - 152, 01.12.2012

Kadir Bilen Murat Özel

Öz

Bu araştırmanın amacı üstün yetenekli öğrencilerin genetiği biyoteknolojiye yönelik bilgi düzeylerini ve tutumlarını incelemektir. Araştırmanın katılımcılarını 2010-2011 eğitim öğretim yılında Denizli ve Kahramanmaraş Bilim Sanat Merkezlerinde eğitim gören toplam 62 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada veri toplamak amacıyla biyoteknolojiye yönelik tutum anketi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular, genel olarak öğrencilerin genetiği değiştirilmiş ürünlerden %87’sinin haberdar olduklarını ve genetiği değiştirilmiş yiyecekleri riskli gördüklerini ortaya çıkarmıştır. Bununla birlikte, öğrenciler GDO’lu ürünlerin teknoloji veya insan yararına kullanılması gerektiğini düşüncesine sahiptirler. Bulgular, öğrencilerin çoğunluğunun biyoteknoloji uygulamalarından bazılarını yararlı olduğunu düşünürlerken, bazı uygulamalarını ise riskli gördüklerini göstermektedir. Elde edilen bulgular ışığında biyoteknoloji eğitimine yönelik önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

üstün yetenekli öğrenci, bilim sanat merkezi, biyoteknoloji

Kaynakça

• Chen, S. Y., & Raffan, J. (1999). Biotechnology: Student’s knowledge and attitudes in the UK and Taiwan. Journal of Biological Education, 34(1), 17-23.
• Črne-Hladnık, H., Peklaj, C., Košmelj, K., Hladnık, A., & Javornık, B. (2009). Assessment of slovene secondary school students’ attitudes to biotechnology in terms of usefulness, moral acceptability and risk perception. Public Understanding of Science, 18(6), 747- 758.
• Dawson, V. (2007). An exploration of high school (12-17 year old) students’ understandings of, and attitudes towards biotechnology processes. Research in Science Education, 39, 59-73.
• Dawson, V., & Schibeci, R. (2003). Western Australian school students’ understanding of biotechnology. International Journal of Science Education, 25, 57-69.
• Eş, N. E. (2010). Biyoteknolojik gıdaların kullanımı bağlamında ilköğretim öğrencilerinin sürdürülebilir tüketim tercihlerinin proje tabanlı öğrenme yaklaşımıyla oluşturulması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi.
• Eurobarometer, (2005). Europeans and biotechnology in 2005 patterns and trends, Eurobarometer 64.3.
• Hanegan, N. L., & Bigler, A. (2009). Infusing authentic inquiry into biotechnology. Journal of Science Education and Technology, 18(5), 393-401.
• Joyce, B. A., & Farenga, S. J. (1999). Informal science experience,attitudes, future interest in science, and gender of high-ability students: An exploratory study. School Science and Mathematics, 99, 431-437.
• Karasar, N. (2000). Bilimsel araştırma yöntemi-kavramlar, İlkeler, Teknikler-. 10.Baskı. Nobel Yayınevi. Ankara
• Keçeci, G., Kırılmazkaya, G., Zengin K., F. (2011). İlköğretim öğrencilerinin genetiği değiştirilmiş organizmaları on-line argümantasyon yöntemi ile öğrenmesi. 6th International Advanced Technologies Symposium (IATS’11), 16-18 May 2011, Elazığ, Turkey.
• Klop, T., & Severiens, S. (2007). An exploration of attitudes towards modern biotechnology: A study among dutch secondary school students. International Journal of Science Education, 29 (5), 663-679.
• Massarani, L., & Moreira, I. C. (2005). Attitudes towards genetics: a case study amonbrazilian high school students. Public Understanding of Science, 14, 201-212.
• McGinnis, J. R., & G. P. Stefanich, (2007). “Special needs and talents in science learning”, InS. K. Abell & N. G. Lederman (Eds.), “Handbook of research on science education” (pp. 287- 317). Lawrence Erlbaum Associates, Mahwah, NJ. National Center for Biotechnology Education (http://www.ncbe.reading.ac.uk)
• Özel, M., Erdoğan, M., Uşak, M., & Prokop, P. (2009). Lise öğrencilerinin biyoteknoloji uygulamalarına yönelik bilgileri ve tutumları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(1), 297-328.
• Özdemir, O.(2003). Genetik olarak değiştirilmiş organizmaların (GDO’ların) doğal çevreye etkileri ve avrupa birliği açısından değerlendirilmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Özdemir, O. (2009). Attitudes of consumers toward the effects of genetically modified organisms (GMO’s): The example of Turkey. Journal of Food, Agriculture & Environment, 7, 132-138.
• Pardo, R., Midden, C., & Miller, J. (2002). Attitudes toward biotechnology in the European Union. Journal of Biotechnology, 98(1), 9-24.
• Prokop, P., Lešková, A., Kubiatko, M., & Diran, C. (2007). Slovakian students' knowledge of and attitudes toward biotechnology. International Journal of Science Education, 29(7), 895-907.
• Sadler, T. D., & Zeidler, D. L. (2004). The morality of socioscientific issues construal and resolution of genetic engineering dilemmas. Science Education, 88(1), 4 – 27.
• Sadler, T.D. (2009). Situated learning in science education: socio-scientific issues as contexts for practice. Studies in Science Education, 45,1-42.
• Saez, M. J., Nino, A.G. & Carretero, A. (2008). Matching society values: Students’ view of biotechnology. International Journal of Science Education 30,167-183.
• Sjöberg, L. (2004) Gene technology in the eyes of the public and experts. moral opinions, attitudes and risk perceptions (SSE/EFI Working Paper Series in Business Administration No. 2004:7). Stockholm: Stockholm School of Economics.
• Steele, F., & Aubusson, P. (2004). The challenge in teaching biotechnology. Research in Science Education, 34(4), 365-387.
• The European Initiative for Biotechnology Education (http://www.eibe.info).
• Uşak, M., Erdogan, M., Prokop, P., & Özel, M. (2009). High school and university students' knowledge and attitudes regarding biotechnology: A Turkish experience. Biochemistry and Molecular Biology Education, 37(2), 123-130.
• VanTassel-Baska, J., & Stambaugh, T. (2006). Instructional manegement strategies for effective curriculum implementation. Comprehensive Curriculum for Gifted Learners.(s. 327-345). Denver: Pearson Education Inc.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2000). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. 2. Baskı. Seçkin Yayıncılık. Ankara.
• Zechendorf, B. (1994). What the public thinks about biotechnology. Bio/Technology, 12, 869- 885.