Geometriye Yönelik Güncel Bir Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi

Yıl 2013, Cilt: 7 Sayı: 2, 225 - 247, 01.12.2013

Meral Cansız Aktaş Meral Cansız Aktaş Devrim Yaşar Aktaş

https://doi.org/10.12973/nefmed208

Öz

Bu araştırmanın amacı, lise öğrencilerinin geometri dersine yönelik tutumlarını belirlemede kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirmektir. Araştırma beş aşamadan oluşacak şekilde yürütülmüştür: (1) Madde havuzunun oluşturulması ve kapsam geçerliliğinin sağlanması, (2) Uygulama, (3) Elde edilen verilerin analizi (madde analizi ve faktör analizi (yapı geçerliliğinin sağlanması)), (4) Güvenirlik hesabı, (5) Ölçeğin son şeklinin verilmesi. 40 maddeden oluşan taslak ölçek Ordu ilinde farklı tipteki okullarda öğrenim görmekte olan 639 lise öğrencisine uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucu 24 maddeden oluşan nihai ölçeğin dört alt faktörden oluştuğu, açıklanan toplam varyansın %47.03 olduğu belirlenmiş ve Cronbach-Alfa güvenirlik katsayısı 0.895 olarak hesaplanmıştır. Araştırmada geliştirilen tutum ölçeğinin, ülkemizde öğretim programı değişikliğinin beraberinde getirdiği yeni amaç, beceri ve yaklaşımları hesaba katması ve bu doğrultuda geliştirilmiş olan herhangi bir güncel ölçeğe rastlanmamış olması nedeniyle bu alandaki boşluğu doldurduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

geometri tutum ölçeği, geçerlilik- güvenirlik çalışması

Kaynakça

• Aşkar, P. (1986). Matematik dersine yönelik tutumu ölçen likert-tipi bir ölçeğin geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 11 (62), 31-36.
• Barutçu-Akyar, K. (2010). Öklid geometrisi öğretiminde dinamik geometri yazılımları kullanımının 11. sınıf öğrencilerinin geometriye yönelik tutumlarına ve akademik başarılarına etkileri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Baykul, Y. (1990). İlkokul beşinci sınıftan lise ve dengi okulların son sınıflarına kadar matematik ve fen derslerine karşı tutumda görülen değişmeler ve öğrenci seçme sınavındaki başarı ile ilişkili olduğu düşünülen bazı faktörler. Ankara: ÖSYM Yayınları.
• Baykul, Y. (2002). İlköğretimde matematik öğretimi. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Bayram, S. (2004). The effect of instruction with concrete models on eighth grade students’ geometry achievement and attitudes toward geometry. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. ODTÜ, Ankara.
• Bindak, R. (2004). Geometri tutum ölçeği güvenirlik geçerlik çalışması ve bir uygulama. Yayınlanmamış doktora tezi. Dicle Üniversitesi, Diyarbakır.
• Bulut, S., Ekici, C., İşeri, A. İ., & Helvacı, E. (2002). Geometriye yönelik tutum ölçeği. Eğitim ve Bilim, 27(125), 3-7.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı, 13. baskı, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Byrne B. M. (1998). Structural equation modeling with LISREL, PRELIS AND SIMLIS: Basic concepts, applications and programming. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Byrne, B. M. (2001). Structural equation modeling with AMOS, EQS, and LISREL: Comparative approaches to testing for the factorial validity of a measuring instrument. International Journal of Testing, 1, 55-86.
• Child, D. (1970). The essentials of factor analysis. London: Holt, Rhinehart & Winston.
• Çelebi-Akkaya, S. (2006). Van Hiele düzeylerine göre hazırlanan etkinliklerin ilköğretim 6. sınıf öğrencilerinin tutumuna ve başarısına etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Duatepe, A., & Çilesiz, Ş. (1999). Matematik tutum ölçeği geliştirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16-17, 45-52.
• Duatepe, A., & Ubuz, B. (2007). The development of a geometry attitude scale. Academic Exchange Quarterly, 11 (2), 3679-3685.
• Erol, E. (1989). Prevalence and correlates of math anxiety in Turkish high school students. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul.
• Fraenkel, J.R., & Wallen, N. E. (2006). How to design and evaluate research in education (6th ed.). New York: McGraw-Hill
• Güven, Y. (2006). Farklı geometrik çizim yöntemleri kullanımının öğrencilerin başarı, tutum ve Van Hiele geometri anlama düzeylerine etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. KTÜ, Trabzon.
• Hair J. F., Anderson R. E., Tahtam R. L., & Black, W. C. (1998). Multivariate data analysis (5th Edition). New Jersey: Prentice-Hall.
• Hammouri, H. A. M. (2004). Attitudinal and motivational variables related to mathematics achievements from Third International and Science Study (TIMSS). Educational Research, 46(3), 241-257.
• Işık, E., & Çağdaşer, B. T. (2009). Yapısalcı yaklaşımla cebir öğretiminin 6. sınıf öğrencilerinin matematiğe yönelik tutumlarına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(3), 941-954.
• Kalaycı, Ş. (Ed.). (2005). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Ma, X., & Xu, J. (2004). Determining causal ordering between attitude toward mathematics and achievement in mathematics. American Journal of Education, 110 (3), 256-280. Mathematics. Reston, VA: Author.
• MEB (1992). Ortaöğretim matematik dersi 9–11. sınıflar öğretim programı, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara.
• MEB (2004). Yeni matematik dersi programı ve kılavuzu. Ankara: MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• MEB (2005a). Matematik dersi öğretim programı ve kılavuzu. Ankara: MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• MEB (2005b). İlköğretim okulu matematik dersi (1-5.sınıflar) öğretim programı. Ankara: MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• MEB (2010). Ortaöğretim geometri dersi 9-10. sınıflar öğretim programı. Ankara: MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Mullis, I. V. S., Martin, M. O., Gonzalez, E. J., Gregory, K. D., Garden, R. A., & O’Connor,
• K. M. (2000). TIMSS 1999 International Mathematics Report: Findings from IEA’s repeat of the Third International Mathematics and Science Study at the Eighth Grade. Chestnut Hill, MA: Boston College. National Council of Teachers of Mathematics. (2000). Principles and Standards For School
• Nazlıçiçek, N. & Erktin, E. (2002). İlköğretim matematik öğretmenleri için kısaltılmış matematik tutum ölçeği. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildiriler Kitabı, 860-865.
• Ocak, G., & Dönmez, S. (2010). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin matematik etkinliklerine yönelik tutum ölçeği geliştirme. Kuramsal Eğitimbilim, 3(2), 69-82.
• Övez, M. G. (2007). Ortaöğretim 9. sınıf matematik öğretiminde proje tabanlı öğretimin öğrenci başarısına etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
• Özdoğan, E. (2008). İşbirlikli öğrenme yönteminin ilköğretim 4. sınıf matematik öğretiminde öğrenci tutum ve başarısına etkisi: bilgisayar destekli işbirlikli öğrenme ve küme destekli bireyselleştirme tekniği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ege Üniversitesi, İzmir.
• Papanastasiou, C. (2000). Effects of attitudes and beliefs on mathematics achievement. Studies in Educational Evaluation, 26, 27-42.
• Papanastasiou, E. (2002) Factors that differentiate mathematics students in Cyprus, Hong Kong, and USA. Educational Research and Evaluation, 8(1), 129-146.
• Peker, M., & Mirasyedioğlu, Ş. (2003). Lise 2. sınıf öğrencilerinin matematik dersine yönelik tutumları ve başarıları arasındaki ilişki. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (14), 157-166.
• Savaş E., Taş, S., & Duru, A. (2010). Factors affecting students’ achievement in mathematics. Inonu University Journal of the Faculty of Education. 11(1), 113-132.
• Scherer, R. F., Wiebe, F. A., Luther, D. C., & Adams, J. S. (1988). Dimensionality of coping: Factor stability using the ways of coping questionnaire. Psychological Reports, 62(3), 763-770.
• Sulak, S. A. (2002). Matematik dersinde bilgisayar destekli öğretimin öğrenci başarı ve tutumlarına etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Tavşancıl, E. (2002). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Tavşancıl, E. (2005). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Tezbaşaran, A. (1997). Likert tipi ölçek geliştirme kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
• Tokay-Argan, M., Argan, M., & Kurulgan, M. (2008). Kitaplara ilişkin biçimsel özelliklerin okuyucu tutumları üzerine etkisi. Bilgi Dünyası, 9 (1), 179-208.
• Tutak, T. (2008). Somut nesneler ve dinamik geometri yazılımı kullanımının öğrencilerin bilişsel öğrenmelerine, tutumlarına ve Van Hiele geometri anlama düzeylerine etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi. KTÜ. Trabzon.
• Ubuz, B., & Üstün, I. (2003). Figural and conceptual aspects in identifying polygons. Proceedings of the 27th International Conference for the Psychology of Mathematics Education, USA, 1, 328.
• Ural, A. (2007). İşbirlikli öğrenmenin matematikteki akademik başarıya, kalıcılığa, matematik özyeterlilik algısına ve matematiğe karşı tutuma etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Üstün, I. (2003). Developing the understanding of geometry through a computer-based learning environment. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. ODTÜ, Ankara.
• Üzel, D. (2007). Gerçekçi Matematik Eğitimi (RME) destekli eğitimin ilköğretim 7. sınıf matematik öğretiminde öğrenci başarısına etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi. Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
• Webster, B. J., & Fisher, D. L. (2000). Accounting for variation in science and mathematics achievements: A multi level analysis of Australian data Third International Mathematics and Science Study (TIMSS). School Effectiveness and School Improvements, 11(3), 339-360.
• Wilkins, J. L. M., & Ma, X. (2003). Modeling change in student attitude toward and beliefs about mathematics, The Journal of Educational Research, 97(1), 52-63.
• Yıldız, S. (2006). Üniversite sınavına hazırlanan dersane öğrencilerinin matematik dersine karşı olan tutumları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Yıldız, S. & Turanlı, N. (2010). Öğrenci seçme sınavına hazırlanan öğrencilerin matematik dersine yönelik tutumlarının belirlenmesi, Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 361-377.