NEVŞEHİR İL MERKEZİNDE KAMUYA BAĞLI SAĞLIK KURULUŞLARINDA ÇALIŞAN EBE VE HEMŞİRELERİN MOBBİNG’E UĞRAMA DURUMLARI

Yıl 2012, Cilt: 1 Sayı: 3, 117 - 123, 31.12.2012

Şefika Dilek Güven Ayşegül Özcan Bahtışen Kartal

Öz

AMAÇ: Leymann’ın işyerinde yetişkinler arasındaki grup şiddetini tanımlamak için kullandığı mobbingin amacı, kişi üzerinde psikolojik baskı yaratarak, ısrarlı, sistematik, aşağılayıcı, yıldırıcı, haksız söz ve davranışlarla onun incinmesini, yıpranmasını, toplumsal itibarının zedelenmesini, gruptan dışlanmasını ve işten ayrılmasını sağlamaktır. Sağlık kurumlarında hizmet veren ebe ve hemşirelerin mobbinge maruz kalmaları onların memnuniyetsiz, mutsuz olmalarına, iş performanslarının düşmesine neden olması nedeniyle bakımının kalitesini düşürmesi açısından tehlike oluşturmaktadır.

YÖNTEMLER: Araştırma ebe ve hemşirelerin mobing’e uğrama durumlarının belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmış, 142 katılımcı ile tamamlanmış, veriler anket formu ve Çalışkan’ın 2005 yılında geçerlik ve güvenirliğini yaptığı Yıldırma Faktörleri Ölçeği ile toplanmıştır. İki nitel değişken arasında bağımlılık olup olmadığına Ki kare testi ile bakılmış, p<0.05 değeri istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir.

BULGULAR: Katılımcıların %12.7’sinin son altı ay içerisinde haftada en az mobbing davranışlarından birine yada bir kaçına maruz kaldıkları, mobbing faktör boyutlarından itibara saldırıların diğer boyutlara göre yüksek olduğu ve % 41.5’i başka bir kurumda çalışmak istedikleri saptanmıştır. Katılımcıların yaş, gelir düzeyi, toplam çalışma süresi, eğitim durumu, ünvan değişkenleri ile son 6 ay içerisinde haftada en az bir kez mobbing davranışlarından birine veya birkaçına maruz kalma durumu arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamsız, çalıştığı bölüm ile son 6 ay içerisinde haftada en az bir kez mobbing davranışlarından birine veya birkaçına maruz kalma durumu arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. SONUÇ: Katılımcıların %12.7’sinin son altı ay içerisinde haftada en az mobbing davranışlarından birine yada bir kaçına maruz kaldıkları belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mobbing, Hemşire

NURSES AND MIDWIFES WHO ARE BEING MOBBED IN NEVSEHIR CITY CENTRE HEALTH ORGANIZATIONS OF STATE

Öz

OBJECTIVE: The purpose of mobbing tool which Leymann used in Office to identify violence among adults was to make people quit the job by pressuring; saying systematic, insulting, deterrent, unfair things and hurting, frazzling them with their attitudes and making them leave the group. Nurses and midwifes who are being mobbed in health organizations are unhappy, unsatisfied, show low performance. Because this reduces the quality of caring, it is dangerous.

METHODS: This research is done to determine the situation of nurses and midwifes who are mobbed. There 142 participants and data are collected by Çalışkan’s 2005 survey (Deterrent Factors Scale) which is valid and reliable. Qi Square test is run to see if there is any qualitative relation between two variables. Value of p<0.05 was accepted as meaningful.

RESULTS: 12.7% of the participants were exposed to mobbing at least once a week in the last six months. Lowering the respect factor was higher than other mobbing factors and 41.5% them wasn’t to work in another place. Relationship of the attendees according to age, income, total Office hours, education level, title with being mobbed at least once in last six months was not statistically meaningful. However, relationship of department with being mobbed at least once in last six month was statistically meaningful.

CONCLUSION: 12.7% of the participants were exposed to mobbing at least once a week in the last six months.

Anahtar Kelimeler

Mobbing, Nurse

Kaynakça

• 1. Leymann H. The content and development of mobbing at work. Europen Journal of Work and Organizational Psychology 1996;5:165-184.
• 2. Davenport N, Schwartz RD, Eliot GP. Mobbing, İşyerinde Duygusal Taciz. İstanbul, Sistem Yayıncılık, 2003.
• 3. Chappell D, Di Martino V. Violence at Work , ILO Report , 3.Baskı, Geneva , 2006.
• 4. Ferrinho P, Biscaia A, Fronteira I, Craveiro I, Antunes AR, Conceição C, et al. Patterns of perceptions of workplace violence in the Portuguese health care sector. Human Resources for Health 2003;1:1–11.
• 5. Yıldırım A, Yıldırım D. Mobbing in the workplace by peers and managers: mobbing experienced by nurses working in health care facilities in Turkey and its effect on nurses. Journal of Clinical Nursing 2007;16:1444–1453.
• 6. Çalışkan O. Turizm İşletmelerinde Çalışanlara Yapılan Yıldırma Davranışları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin, Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2005.
• 7. Tınaz P. İşyerinde psikolojik taciz. Çalışma ve Toplum 2006;4:13-28.
• 8. Yıldırım D. Bullying among nurses and its effects. International Nursing Review 2009;56:504–511.
• 9. Mayhew C, Chappell D. Occupational violence: types, reporting patterns and variations between health sectors. Taskforce on the prevention and management of violence in the workplace. Discussion paper no. 1. University of NSW, Kensington, Australia, 2001.
• 10. Quine L. Workplace bullying in NHS community trust: staff questionnaire survey. British Medical Journal 1999;318:228–232.
• 11. Rutherford A, Rissel C. A survey of workplace bullying in a health sector organisation. Australian Health Review 2004;28:65–72.
• 12. Cox H.C. Verbal abuse in nursing: report of a study. Nursing Management, 18:47–50.
• 13. Dilman T. Özel Hastanelerde Çalışan Hemşirelerin Duygusal Tacize Maruz Kalma Durumlarının Belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2007.
• 14. Geçici NB, Sağkal T. Ödemiş’te çalışan hemşirelerin mobbinge maruz kalma durumlarının incelenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2011; 4(1):53-62.
• 15. Okanlı A, Karakaş SA. Özkan H. The relationship between mobbing and assertiveness in nurses. HealthMED 2011;5(3):609–615.
• 16. Randal PE. Adult Bullying; Perpetrators and Victims, London, Routledge, 1997.
• 17. İş Yerinde Psikolojik Şiddetle (Mobbing) Başa Çıkma Yolları http://www.canaktan.org./yonetim/psi...nel-olarak.htm Erişim Tarihi:18.04.2008
• 18. Çelik Y, Çelik SS. Sexual harassment against nurses in Turkey. Journal of Nursing Scholarship 2007;39(2):200-206.
• 19. Çobanoğlu Ş. Mobbing, İşyerinde Duygusal Saldırı ve Mücadele Yöntemleri. İstanbul, Timaş Yayınları, 2005.
• 20. Işık E. İşletmelerde Mobbing Uygulamaları İle İş Stresi İlişkisine Yönelik Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul, 2007.
• 21. Yavuz H. Çalışanlarda Mobbing (Psikolojik Şiddet) Algısını Etkileyen Faktörler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta, 2007.
• 22. Özdevecioğlu M. Organizasyonlarda Saldırgan Davranışlar ve Bireyler Üzerindeki Etkilerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 2003;22(1):121–150.
• 23. Öztürk H, Yılmaz F, Hindistan S. Hemşireler için mobbing ölçeği ve hemşirelerin yaşadığı mobbing. Hastane Yönetimi 2007;11:1-2.
• 24. Demirçivi BM. Otel İşletmelerinde Yıldırma Eylemlerinin İş Gören Verimliliğine Etkisi ve İnsan Kaynakları Yönetimi Açısından Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 2008.
• 25. Çiftçi S, Mirzeoğlu N, Güzel P, Kılınç Z. Yıldırma uygulamaları ve çatışma arasındaki ilişkinin araştırılması “futbol hakemleri üzerine bir uygulama”. 11. Uluslar arası Spor Bilimleri Kongresi ( 10-12 Kasım 2010, Antalya), Özet Kitabı, 2010, s.120-123, Antalya.
• 26. Öztunç G. Adana ilindeki çeşitli hastanelerde çalışan hemşirelerin çalışma saatlerinde karşılaştıkları sözel ve fiziksel taciz olaylarının incelenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2001;5(1):1-9.
• 27. Levin PF, Hewitt JB, Minser ST. Insight of nurses about assault in hospital-based emergency departments. Image J Nurs Sch 1998;30(3):249-254.