Davranışsal İktisat Perspektifinde Bireylerin Tüketim Davranış Eğilimleri: Üniversite Öğrencileri Üzerinde Uygulamalı Bir Örnek

Yıl 2020, Cilt: 11 Sayı: 21, 52 - 71, 31.05.2020

Serap Barış Mücella Bursal

Öz

Bu çalışmada, üniversite öğrencisi tüketicileri cinsiyet açısından rasyonel tercih yapmaktan uzaklaştıran faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Meslek Yüksek Okulu öğrencilerinden kolayda örnekleme ile belirlenen 253 öğrenciye yüz yüze anket uygulanmış ve bu anketlerden elde edilen veriler SPSS programı ile analiz edilmiştir. Verilere uygulanan tanımlayıcı istatistikler, faktör analizi ve bağımsız örneklem t-testleri bulgularına göre, tüketim tercihlerinde öğrencilerin cinsiyet açısından anlamlı biçimde farklılaşmadığı, hem erkek hem de kız öğrencilerin tüketim tercihlerinde temel olarak tüketimi etkileyen dışsal etkenlerin ve marka tercihinin önemli etkileri olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Davranışsal iktisat

Kaynakça

• Büyüköztürk, S. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Can, A. (2014). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi (2. Baskı), Pegem Akademi Yayıncılık: Ankara.
• Çekiç, S. (2016). Davranışsal iktisat bağlamında cinsiyet farkının tüketici tercihlerine etkisi: Bartın örneği (Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi, Sosyal bilimler Enstitüsü).
• Demirel, S. K., & Artan, S. (2016). Nöroiktisat ve İktisat Biliminin Geleceğine İlişkin Tartışmalar. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 2(1), 1-28.
• Dumludağ, D. & Ruben, E., (2015). Davranışsal İktisadın Gelişimi. İktisat ve Toplum Dergisi, 58, 4-9.
• Durmaz, Y., Bahar, R., & Kurtlar, M. (2011). Kişisel Faktörlerin Tüketici Satın Alma Davranışlarına Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 2(1), 114-133.
• Eren, E. (2009). Yeni İktisatta Ortak Noktalar. İktisatta Yeni Yaklaşımlar Çalıştayı.
• Eser, R. & Toigonbaeva, D., (2011). Psikoloji ve iktisadın birleşimi olarak, davranışsal iktisat, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(1), 287-321.
• Field, A. (2005). Discovering statistics using SPSS (2nd Edition), Sage Pulications: London.
• Gürses, U. (2017), “'İçimizdeki çekmeceleri’ açtı!”, (Erişim adresi: http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/ugur-gurses/icimizdeki-cekmeceleri-acti-40605251(09.10.2019).
• Hacıoğlu Deniz, M. (2012). Markalı Ürün Tercihlerinin Satın Alma Davranışları Üzerindeki Etkisi. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, (61), 243-268.
• Henry, W. A. (1976). Cultural values do correlate with consumer behavior. Journal of marketing research, 13(2), 121-127.
• Kahneman, D. (2003). A psychological perspective on economics. American economic review, 93(2), 162-168.
• Kent, O. (2011). Ana akıma bir alternatif: nöroiktisat, İstanbul Ticaret Üniversitesi SBE Dergisi, 10(19), 157-176.
• Kitapcı, İ. (2017). Rasyonaliteden İrrasyonaliteye: Davranışsal İktisat Yaklaşımı ve Bilişsel Önyargılar. Maliye Araştırmaları Dergisi, 3(1).
• Kotler, P. (2000). Pazarlama yönetimi ( çev: Nejat MUALLİMOĞLU), Beta Basım A.Ş., İstanbul.
• Mucuk, İ. (2006). Pazarlama ilkeleri, İstanbul: 15. Basım, Türkmen Kitabevi.
• Odabaşı, Y., & Barış, G. (2003). Tüketici davranışı, MediaCat Akademi: İstanbul.
• Özdemir, Ş., & Yaman, F. (2007). Hedonik alışverişin cinsiyete göre farklılaşması üzerine bir araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(2), 81-91.
• Pallant, J. (2007). SPSS Survival Manual (3rd Edition), McGraw-Hill: New York.
• Satıcı, Ö. (1998). Tüketici pazarları ve alıcı davranışları (Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal bilimler Enstitüsü).
• Simon, H. A. (1995). Rationality in political behavior. Political psychology, 45-61.
• Smith, A. (2017). Ahlaki duygular kuramı, 1. Baskı, Liber Plus Yayınları, Ankara.
• Thaler, R.H. & Sunstein, C. R. (2018). Dürtme (Nudge): Sağlık, Zenginlik ve Mutluluk İçin Alınan Kararları Geliştirmek Üzerine, 6. Baskı, Pegasus Yayınları, İstanbul.
• Tunçkan, E. (2012). Tüketim ve Endüstri Piyasaları İle Bu Piyasalardaki Satın Alma Davranışlarını Etkileyen Yaklaşım Modelleri. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 1(4).
• Ünsal, E. M. (2014). Mikro iktisat, (Gözden Geçirilmiş 10. Baskı), BigBang Yayınları, Ankara.
• Yayar, R., & Çoban, M. N. (2014). Tokat ili kentsel alanda Engel eğrisi analizi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 9(3), 95-105.
• Yiğit, A. G. (2018). Davranışsal İktisadın Anlaşılmasına Yönelik Bir Literatür Taraması. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(2), 161-190.
• Yürük, S. (2017). Davranışsal iktisat bağlamında tüketici davranışlarının incelenmesi: örnek çıpalama uygulaması, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.