Kur’an Öğretisi Rehberliğinde Başarıya Işık Tutan Bir Kavram: Sabır

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 1, 94 - 110, 30.06.2023

Nihat Demirkol

https://doi.org/10.58657/batmanakademi.1264532

Öz

Zaman sürekli ilerlemekte ve insan ise devamlı olgunlaşmaktadır. Za-man ve zamanın içinde bulunan başta insan olmak üzere her şeyin ihti-yaç duyduğu bir kavram sabırdır. İnsanlığın temel ihtiyaç listesi olduğu gibi temel ihtiyaç kavramlarından bir tanesi de sabırdır. Çünkü sabrın içinde olmadığı hiçbir şeyin tekâmül etmesi mümkün değildir. Bu temel ihtiyaç kavramı, insanlar arasında farklı şekillerde ele alınmış ve değer-lendirilmiştir. İnsanlığa son ilahi müdahale olan Kur’an’ın ise bu kav-rama yaklaşımı dikkat çekicidir. Zira Kur’an’da birçok kavramla yan yana kullanılan sabır kavramını önce Allah’tan sakınma sonrasında ise hakkın tavsiyesi ile beraber kullanılması, hem İslami anlayışı oluştur-muş hem de sabrın neticesindeki başarıya odaklanmıştır. Zaman içeri-sinde sabır, sabır süresince azim ve disiplin başarının temel taşıdır. Bü-tün Peygamberler davalarında sabretmişler ve başarı elde etmişlerdir. Bundan dolayı sabır kavramının odak noktası Allah’tan sakınma-hak ve başarı olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kur'an, İnsan, Sabır, Başarı

Teşekkür

Teşekkür ederim

A Concept That Sheds Light on Success in the Guidance of Qur'anic Teaching: Patience

Öz

Time is constantly advancing and man is constantly maturing out. Pa-tience is a concept that everything needs, especially human beings, in time and time. As well as the basic needs list of humanity, one of the basic needs concepts is patience. For it is impossible for anything to evolve without patience. This concept of basic need has been treated and evaluated in different ways among people. The Qur'an, which is the last divine intervention in humanity, has a remarkable approach to this kav-rama. The use of the concept of patience, which is used side by side with many concepts, first with the avoidance of Allah and then with the advice of the right, has both formed the Islamic understanding and focused on the success as a result of patience. Because patience over time, persever-ance and discipline during patience are the cornerstones of success. All the Prophets have been patient and successful in their cause. For this reason, the focus of the concept of patience has been avoidance of Allah and success.

Anahtar Kelimeler

Qur, human being, Patience, Success

Kaynakça

• Abdulbakî, Muhammed Fuad. Mu’cemu’l-Müfehres li- Elfazi’l-Kur’ani’l-Kerim. Kahire: Daru’l-Hadis 1945.
• Akseki, Ahmet Hamdi. Ahlak Dersleri. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2016.
• Battalyevsî, Ebu Bekr Asım b. Eyyup. Şerhu Eş’aru’ş-Şu’arâ-i Sitteti’l-Cahiliyye. Beyrut: İslamî Neşriyat, 2008.
• Beydâvî, Nasıruddin Ebu Said Muhammed. Envaru’t-Tenzil ve Esraru’t-Te’vil. Beyrut: Dâru İhyai’t-Turasi’l-Arabi, 1998.
• Buharî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmail. el-Cami’u’s-sahih. b.y.: Daru Tavki’n-Necat, 2001.
• Cabirî, Muhammed Abid, Arap-İslam Siyasal Aklı. Çev.: Vecdi Akyüz İs-tanbul: Kitabevi Yayınları, 2001.
• Candan, Akın Seyr-u Sülûk Üstüne Notlar. İstanbul: Anadolu Aydınlanma Vakfı Yayınları, 1996.
• Cevzî, Ebu’l-Ferec Cemaleddin b. Abdurrahman b. Muhammed. Zâdü’l-Mesîr fi ‘İlmi’t-Tefsîr. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-Arabi, 2001.
• Coşanay, Büşra. “Tasavvuf Düşüncesinde Seyr-u Sülûk Üzerine Bir İnce-leme”, Anasay Dergisi 1/2 Kasım-2017.
• Cürcanî, Seyyid Şerif. Kitabu’t-Ta’rifât. Beyrut: Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1983.
• Demirci, Muhsin. Kur’an Tefsirinde Farklı Yorumlar. İsanbul: İFAV Yayınla-rı, 2017.
• Eren, Şadi. Bir Zaman Yolcusu Hz. Hızır. İstanbul: Veciz Yayınları, 2021.
• Ezherî, Muhammed b. Ahmed, Tehzibu’l-Luga. Beyrut: Daru İhyai’t-Turasi’l-Arabi, 2001.
• Ferahidî, Halil b. Ahmed. Kitâbu’l-Ayn. Bağdat: Mektebetu’l-Hilal, 1985.
• Gazzâlî, Ebu Hamid Muhammed. İhya-u Ulumu’d-Din. Beyrut: Daru’l-Marife, ts.
• Halbeî, Nureddin, İnsanü’l-‘Uyun, Beyrut: Daru’l-Marife, ts.
• Hamidullah, Muhammed, İslam Peygamberi, çev.: Mehmet Yazgan. İstan-bul: Beyan Yayınları, 2017.
• İbn Aşur, Muhammed Tahir. et-Tahrir ve’t-Tenvir. Tunus: Dâru Tunusiyye, 1984.
• İbn Farîs, Ebü’l-Hüseyn Ahmed. Mu’cemu Mekayisu’l-Luga. Beyrut: Daru’l-Fikr, 1979.
• İbn Haldun. Ebu Zeyd Muhammed, Mukaddime. Beyrut: Daru’l-Fikr, 1988.
• İbn Hişam, Ebu Muhammed Cemaluddin Abdulmelik. es-Sire. Kahire: bby, 1987.
• İbn Kesîr, Ebu’l-Fida İsmail b. Ömer. Tefsiru’l-Kur’an’i’l-Azim. Dımeşk: Daru’t-Tayyibe, 1999.
• İbn Manzur, Ebu’l-Fazl Muhammed b. Cemaluddin el-Ensarî. Lisanu’l-Arab. Beyrut: Dâru’s-Sadr, 1993.
• İbn Sa’d, Ebu Ebdillah Muhammed. et-Tabakat. Beyrut: bby, 1990.
• İbnü’l-Cevzî, Ebu’l-Ferec Cemaleddin b. Abdurrahman b. Ali Muham-med. Nüzhetu’l-Ayuni’n-Nevazır fi İlmi’l-Vucuh ve’n-Nezair. Beyrut: Mü-essesetu’r-Risale, 1984.
• İsfehanî, Ragıb. Mu’cemu Müfredati Elfazi’l-Kur’an. Beyrut: Dâru’l-Fikr, ts.
• İsmail Hakkı Bursevî, Ruhu’l-Beyan. Beyrut: Daru’l-Fikr, tsz.
• Kahraman, Halil İbrahim. Sabır Kavramının Semantik Tahlili. Eskişehir: Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi 2018.
• Karaman vd, Hayreddin. Kur’an Yolu Türkçe Meal ve Tefsir. Ankara: Diya-net İşleri Başkanlığı, 2003.
• Karakuş, Abdulkadir. Übey b. Ka’b; İlmî Şahsiyeti, Kıraati ve Tefsirdeki Meto-du. İstanbul: Hikmetevi Yayınları, 2018.
• Kastallanî, Ahmed b. Muhammed. el-Mevahibü’l-Ledünniyye. Beyrut: bby, 1991.
• Kuraşî, Ebu Zeyd Muhammed Ebi’l-Hattab, Cemheretu’l-Eşâri’l-Arab fi Cahiliyyeti ve’l-İslam. Kahire: Nahdatu Mısır, 1981.
• Kurtubî, Ebu Abdillah Muhammed b. Ahmed. el-Câmi’ li-Ahkâmi’l-Kur’ân. Kahire: Dâru’l-Kutubi’l-Misriyye, 1964.
• Kuşeyrî, Abdulkerim, Letaifu’l-İşarat. Mısır: Heyetu’l-Mısriyye, tsz.
• Maturidî, Ebu Mansur Muhammed b. Mahmud, Te’vilat-u Ehli’s-Sünne, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Lübnan, 2005.
• Maverdî, Ebu’l-Hasen Ali b. Muhammed b. Habib el-Basrî, en-Nüket ve’l-Uyun. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, ts.
• Merâgî, Ahmed b. Mustafa. Tefsiru’l-Merâgî. Mısır: Matba’atu Mustafa el-Babî, 1946.
• Merâgî, Ahmed b. Mustafa. Tefsiru’l-Merâgî. Mısır: Matbaatu Mustafa el-Babi el-Halebî, 1946.
• Meydânî, Ebu’l-Fazl Ahmed b. Muhammed b. İbrahim. Mecmau’l-Emsal. Beyrut: Daru’l-Marife, ts.
• Nesefî, Ebu’l-Berekat Abdullah b. Muhammed. Medariku’t-Tenzil ve Hakai-ku’t-Te’vil. Beyrut: Dâru’l-Kelimu’t-Tayyib, 1998.
• Razî, Fahruddîn. Mefâtihu’l-Gayb, (et-Tefsiru’l-Kebîr). Beyrut: Dâru İhyai’t-Turasi’l-Arabi, 1999.
• Razî, Muhammed b. Ebu Bekr. Muhtaru’s-Sihah. Beyrut: Mektebetu’l-Asriyye, 1999.
• Sabunî, Muhammed Ali. Safvetu’t-Tefasir. Kahire: Daru’s-Sabuni, 1997.
• Safvet, Ahmet Zeki. Cemherutu Hutabi’l-Arab fi Uşûri’l-Arabiyyeti’z-Zahire. Mısır: Mustafa el-Bani Matbaası, 1962.
• Said Nursi. Mektubat. İstanbul: Rnk Yayınları, 2012.
• Seyyid Kutub. Fi Zilali’l-Kur’an. Beyrut: Daru’ş-Şuruk, 1992.
• Şevkanî, Muhammed b. Ali, Fethu’l-Kadir. Dımeşk: Daru İbn Kesîr, 1994.
• Şimşek, Mehmet Sait. Hayat Kaynağı Kur’an Tefsiri. İstanbul: Beyan Yayın-ları, 2016.
• Taberî, Muhammed b. Cerir, Câmi’u’l-Beyan ‘an Te’vîli Ayi’l-Kur’an. Kahire: Müessesetu’r-Risale, 2000.
• Tok, Fatih-Kahraman, Halil İbrahim. “Cahiliye'den İslam’a Sabır Kav-ramı”. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 6/10 (Mart-2019): 87-116.
• Toplaoğlu, Bekir. “Sabûr”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi 35/361-362 Ankara: TDV Yayınları, 2008.
• Ulvi, Muhammed Emin b. Abdillah el-Arami. Hedâiku Ravhu ve’r-Reyhan Lübnan: Dâru Tavki’n-Necat, 2001. Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi Hak Dini Kur’an Dili. İstanbul: Eser Kitabevi, 1971. Zemahşerî, Ebu’l-Kasım Mahmud b. Ömer Carullah. el-Keşşaf an haka’ikı gavamizi’t-tenzil. Beyrut: Daru’l-Kutubi’l-Arabî, 1987. Esâsu’l-Belaga (Beyrut: Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1998.