ADAMS’IN EŞİTLİK TEORİSİ BAĞLAMINDA MÜZİK ÖĞRETMENLERİNİN İŞ TATMİNİNİ BELİRLEMEYE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2016, Cilt: 19 Sayı: 36, 193 - 236, 01.12.2016

Deniz Beste Çevik Kılıç

https://doi.org/10.31795/baunsobed.645214

Cited By: 3

Öz

Bireylerin işlerinden aldıkları tatmin, ihtiyaçlarını ve isteklerini karşılama derecesine bağlı olarak değişiklik gösterebilmektedir. Dolayısı ile gereksinimleri karşılanamayan bireylerde düşük motivasyon, performans ve doyumsuzluk görülebilmektedir. Adams Eşitlik Teorisine göre 1963 , iş tatmini, kişinin algıladığı girdi-çıktı dengesine bağlı olmaktadır. Yani, kişinin işi için yaptığı emekler girdi ile sonuçta elde ettiği değerler çıktı arasındaki denge önem arz etmektedir. Bu araştırmada Adams’ın Eşitlik Teorisine göre müzik öğretmenlerin iş yaşamlarındaki tatminlerine ilişkin düşüncelerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmacı, nitel veri toplama aracı olan “görüşme tekniği”ni uygulamıştır. Veriler, yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılarak toplanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, amaçlı örnekleme yöntemlerinden kolay ulaşılabilir durum örneklemesi yoluyla seçilen İzmir ili merkezde çeşitli devlet okullarında görev yapan sekiz müzik öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmadan elde edilen nitel verilerin analizi aşamasında betimsel analiz kullanılmıştır. Yapılan araştırmanın sonucunda, müzik öğretmenleri meslekleri için bulundukları fedakârlıkları; maddi giderler, emek, harcadıkları iş gücü, hem okuyup hem harçlıklarını kazanmaları gerektiği için beraberinde gelen olumsuz şartlar, fiziksel yorgunluktan ve akabinde yaşadıkları sağlık problemleri olarak ele alırken; diğer bir kısmı, başkasının yanında kalmak zorunluluğundan doğan zorluklar olarak belirtmektedir. Buna karşılık öğretmenlerin çoğunluğu, elde ettiği değerleri; düzenli alınan maaş, sağlık güvencesi, terfi şansları, devletin sunmuş olduğu sosyal şartlar, emeklilik hakkı, öğrencilerin gösterdikleri sevgi ve saygı, iş arkadaşlarıyla ilişkiler, toplum içinde kazanılan saygınlık ve statü olarak vurgulamaktadır. Ayrıca, bazı öğretmenler kendi sarf ettikleri emeğin diğer arkadaşlarına göre daha çok olduğunu düşünmektedir. Öğretmenler, kendilerinden daha az emek sarf eden arkadaşlarıyla aldıkları ücretin aynı olmasının iş motivasyonlarını, tatminlerini ve performanslarını

Anahtar Kelimeler

Adams’ın Eşitlik Teorisi, Müzik Öğretmeni, İş Tatmini.

A Study of Music Teachers’ Job Satisfaction Using Adams’ Equity Theory

Öz

Since job satisfaction of people depends partly on degree to which their needs and desires are met, individuals with unmet needs in low motivation, performance and dissatisfaction can be seen. According to Adams’ equality theory 1963 . Job satisfaction depends on the person detected by the input-output balance. So, the effort he made for the person’s job input and ultimately the values obtained output is important between the balance. In this study music teachers’ views about job satisfaction in life were aimed to determine according to Adams’ Equity Theory. The study data were collected in semistructured interviews, a qualitative data collection tool. The study sample included eight music teachers who work in different public schools in the province of İzmir. The participants were selected using convenience sampling, a purposive sampling method. The qualitative data were analyzed using descriptive analysis. The study found that some music teachers described their professional sacrifices as financial expenses, effort and labor, negative conditions caused by the necessity of continuing their educations and earning money at the same time, fatigue and resultant health problems. Others said that they had difficulties since they had to live with someone else. A majority of the teachers said that they valued their profession for its regular salary, health insurance, promotions, state social benefits, retirement, love and respect from their students, relationships with colleagues and reputation and status in society. Moreover, some teachers thought that they spent more effort than their colleagues. The teachers said that this negatively affects their professional motivation, satisfaction and performance since they are paid the same salary as their colleagues who spent less effort than they do. Another finding of the study indicated that some teachers emphasized the value created by their ability to earn more income due to their status in society, being praised, their students’ being satisfaction with their lessons, not having to worry about being dismissed from their jobs, working conditions, the behavior of their administrators and their colleagues’ appreciation. In addition, a majority of the teachers said that the input/output ratios they determined positively affected their behavior, motivation and satisfaction. They make every effort because they love their jobs so much, and they are happy to be paid in return to their efforts. Another finding showed that teachers thought the input/output ratios of their colleagues should be equal to their own input/output ratios. They stressed that equally treatment for all positive affects their professional satisfaction, behavior and performance. It was found that unfair and unequal conditions negatively affect their behavior and harm their attitudes towards their jobs. Thus, the study results showed that Adams’ Equity Theory provides useful insight into music teachers’ job satisfaction

Anahtar Kelimeler

Adam’s Equity Theory, Music Teacher, Job Satisfaction

Kaynakça

• Abd-El-Fattah: M. (2010). Longitudinal Effects of Pay Increase on Teachers’ Job Satisfaction: A Motivational Perspective. The Journal of Internatio- nal Social Research, 3 (10), 11-21.
• Abril, C. R. ve Gault, B. M. (2008). The State of Music in Secondary Schools: The Principal’s Perspective. Journal of Research in Music Education, 56 (1), 68-82.
• Adams, J. S. (1963). Toward an Understanding of İnequity. Journal of Abnor- mal and Social Psychology, 67, 422.
• Adams, J. S. (1965). Inequity in Social Exchange. Advances in Experimental Social Psychology, 2, 267-299.
• Akiri, A. A. ve Ogborugbo, N. M. (2009). Analytic Examination of Teachers’ Career Satisfaction in Public Secondary Schools. Studies on Home and Community Science, 3 (1), 51-55.
• Aksel, İ. (2003). İşletme Yöneticilerinin Liderlik Davranışlarının İş Tatmini Üzerine Etkileri ve Bir uygulama. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Pa- mukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• Aslam, R., Shumaila: , Sadaqat: , Bilal, H. ve Intizar, M. (2012). Organi- zational Justice as a Predictor of Job Satisfaction among Teachers. Paper presented at the 2nd International Conference on Business Mana- gement, University of the Punjab: Lahore.
• Atalay, İ. (2005). Örgütsel Vatandaşlık ve Örgütsel Adalet. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
• Avcı, T. ve Karatepe O. M. (2000). İşletmenin Sınır Biriminde Çalışan İşgö- renlerin Tatmini: Ampirik Bir Değerlendirme. 8. Ulusal Yönetim ve Or- ganizasyon Kongresi Bildirileri (543-570). İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
• Babin, B. J. ve Boles J. S. (1996). The Effect of Perceived Co-Worker İnvol- ment and Supervisior Support on Service Provider Role Stress, Per- formance and Job Satisfaction, Journal of Retailing, 72 (1), 57-75.
• Baker, V. D. (2007). Relationship between Job Satisfaction and the Percepti- on of Administrative Support among Early Career Secondary Choral Music Educators. Journal of Music Teacher Education, 17 (1), 77-91.
• Anabilim Dalı, 1-122, Erzurum.
• Brand, M. (1979). Measuring Behavior Management Skills of Preservice İnstru- mental Music Teachers. Dialogue in Instrumental Music Education, 3, 36-42.
• Bruk-Lee, V., Khoury, H. A., Nixon, A. E., Goh, A. ve Spector, P. E. (2009). Replicating and Extending Past Personality/Job Satisfaction Meta-A- nalyses. Human Performance, 22, 156-189.
• Butt, G., Lance, A., Fielding, A., Gunter, H., Rayner: ve Thomas, H. (2005). Teacher Job Satisfaction: Lessons from the TSW Pathfinder Project. School Leadership & Management, 25 (5), 455 –471.
• Callister, R. R. (2006). The İmpact of Gender and Department Climate on Job Satisfaction and İntentions to Quit for Faculty in Science and En- gineering Fields. Journal of Technology Transfer, 31, 367-375.
• Campbell, M. R., ve Thompson, L. K. (2007). Perceived concerns of Preser- vice Music Education Teachers: A Crosssectional Study. Journal of Research in Music Education, 55, 162-176.
• Can H., Akgün A. ve Kavuncubaşı S. (1995). Kamu ve Özel Kesimde Personel Yönetimi. Siyasal Kitabevi.
• Can, Y. ve Soyer, F. (2008). Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Sosyo-Ekono- mik Beklentileri ile İş Tatmini Arasındaki İlişki. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28 (1), 61-74
• Caprara, G. V., Barbaranelli, C., Steca, P. ve Malone, P. S. (2006). Teachers’ Self-Efficacy Beliefs as Determinants of Job Satisfaction and Stu- dents’ Academic Achievement: A Study at the School Level. Journal of School Psychology, 44, 473–490.
• Carrell, L. M. ve Dietrich, E. J. (1978). Equity theory: The Recent Literature, Methodological Considerations and New Directions. Academy of Ma- nagement Review, 3 (2), 202-210.
• Cevik, B. (2011). Personality Self-Perceptions of Turkish Music Pre-Service Teachers in Relation to Departmental Satisfaction. International Jour- nal of Music Education, 29, 212-228. doi:10.1177/0255761410396282.
• Cevik, B., Perkmen: , Alkan, M. ve Shelley, M. (2013). Who Should Study Music Education? A Vocational Personality Approach. Music Educa- tion Research, 15 (3), 341-356. doi: 10.1080/14613808.2013.788140.
• Chang, M., Kim: , ve Tickle, B. R. (2010). Administrative Support and its Mediating Effect on US Public School Teachers. Teaching and Teacher Education, 30, 1-8.
• kileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi
• Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Erdil O., Keskin, H. ve İmamoğlu S. Z. ve Erat: (2004). Yönetim Tarzı ve Çalışma Koşulları, Arkadaşlık Ortamı ve Takdir Edilme Duygusu ile İş Tatmini Arasındaki İlişkiler: Tekstil Sektöründe Bir Uygulama, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 5 (1), 17-26.
• Erel, E. (2005). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Branş Öğretmenlerinin İş Doyumları. (Ankara İli Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Eren, E. (2007). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi. İstanbul: Beta Yayınları.
• Eroğlu, F. (2007). Davranış Bilimleri. (8. Bs). İstanbul: Beta Basım Dağıtım.
• Eronat, Z. (2004). İşletmelerde İş Tatmini ve İşgücü Devir Hızı Problemlerinin Çözümünde Bir Faktör Olarak İletişim: KOBİ’lerde Ampirik Bir Uygula- ma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Evans, L. (2001). Delving Deeper into Morale, Job Satisfaction and Motiva- tion among Education Professionals: Re-Examining the Leadership Dimension. Educational Management Administration & Leadership, 29 (3), 291-306.
• Folger, R. ve Russell C. (1998). Organizational Justice and Human Resource Management, Sage Publications, Thousand Oaks London, New Delhi.
• Freeman, R. (1978). Job Satisfaction as an Economic Variable, American Eco- nomic Review, 68, s. 135.
• Friday: S. ve Friday, E. (2003). Racioethnic Perceptions of Job Characteris- tics and Job Satisfaction. Journal of Management Development, 22 (5), 426-442.
• Gençay, Ö. A. (2007). Beden Eğitimi Öğretmenlerinin İş Doyumu ve Mesle- ki Tükenmişliklerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Kas- tamonu Eğitim Dergisi, 15 (2), 765-780.
• Girgin, G. (2009). Öğretmenlerin İş Doyumuna Etki Eden Faktörlerin İnce- lenmesi, NEWWSA, 4 (4), 1297-1307.
• Gmelch, W. (1988). Educators’ Response to Stress: Towards a Coping Taxo- nomy. Journal of Educational Administration, 26 (2), 222-231.
• Gmelch, W. ve Chan, W. (1994). Thriving on Stress for Success. Thousand Oaks, CA: Corwin Press.
• Odessa, FL: Psychological Assessment Resources.
• Hongying: (2008). Literature Review of Teacher Job Satisfaction. Chinese Education and Society, 40 (5), 11-16.
• Hops, J. ve Reschly, D. (2002). Regional Differences in School Psychology Practice. School Psychology Rewiew, 31, 11-30.
• Hourigan, R. M. ve Scheib, J. W. (2009). Inside and Outside the Undergraduate Music Education Curriculum. Journal of Music Teacher Education, 18 (2), 48-61.
• Hoy, W. K. ve Tarter, C. J. (2004). Organizational Justice in Schools: No Justice Without Trust. International Journal of Educational Management, 18, 250–259.
• Hoy, W., Tarter, C., ve Kottkamp, R. (1991). Open Schools/Healthy Schools. Newbury Park, CA: Sage.
• Huseman, R. C., Hatfield, J. D., ve Miles, E. W. (1987). A New Perspective on Equity Theory: The Equity Sensitivity Construct. The Academy Of Management Review, 2 (12), 222-234.
• Ilies, R. ve Judge, T. A. (2002). Understanding the Dynamic Relationships among Personality, Mood and Job Satisfaction: A Field Experience Sampling Study. Organizational Behavior and Human Decision Pro- cesses, 89, 1119-1139.
• İngersoll, R. M. (2001). Teacher Turnover and Teacher Shotages: An Organizational Analysis. American Educational Research Journal, 38, 499-534.
• Johnson, T. L. (2007). The İmpact of Principal Leadership Styles on Teacher Motivation and Job Satisfaction. Unpublished Doctoral Thesis. South Carolina: South Carolina State University.
• Jyoti, J. ve Sharma, R. D. (2009). Job Satisfaction of University Teachers: An Empi- rical Study. Journal of Services Research, 9 (2), 51-80.
• Kağan, M. (2005). Devlet ve Özel İlköğretim Okulları ile Rehberlik ve Araştırma Merkezlerinde Çalışan Rehber Öğretmenlerin İş Doyumlarının İncelenme- si. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Kapoor, S. (2004). Franchisee and Small Business Satisfaction: Literature Re- view. İçinde: Understanding Small Business: Practice, Theory and Rese- arch, Rolffe Peacock, Chapter 12, Appendix A, Adelaide: Scarman Publishing.
• Karaca, S. (2001). İş tatmininin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi ve Bir Uygu- lama. Basılmış Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bi- limler Enstitüsü, Erzurum.
• Regarding Service Failure and Recovery on Post-Recovery Custo
• mer Satisfaction and Service Quality Attitudes. Journal of Hospitality
• and Tourism Research, 24 (4), 423-447.
• Mccormick, E. J. ve Ilgen, D. R. (1980). Industrial Psychology. New Jersey, Prentice Hall.
• Mcshane: L. ve Von Glinow M. A. (2009). Organizational Behavior, New York: McGraw Hill/Irwin.
• Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: an expan- ded sourcebook (2nd ed.). Thousand Oaks, California: SAGE. Mora- han- Martinç
• Millican, J. S. (2009). Band and Orchestra Teachers’ Rankings of General Pe- dagogical Knowledge and Skill. Journal of Music Teacher Education, 19 (1), 68-79.
• Mitchell, T. R., Larson JR. ve J. R. (1987) People in Organizations: An Int- roduction to Organizational Behavior. Third Edition, Singapore: McG- raw-Hill.
• Moorman, R. H. (1991). Relationship Between Organizational Justice and Organizational Citizenship Behaviors: Do Fairness Perception Influ- ence Employee Citizenship?,. Journal of Applied Psychology, 76, pp.6.
• Motowidlo: J. (1984). Does Job Satisfaction Lead to Consideration and Per- sonal Sensitivity?, Academy of Management Journal, 27, 910-915.
• Muchinsky, P. M. (2000). Psychology Applied to Work (Sixth Edition). USA: Wadsworth.
• Nelson, D. L. ve Quick, J. C. (1995). Organizational Behavior: Foundations, Realities and Challenges. Alternate Edition. New York: West Company.
• Neuman, W. L. (2012). Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nicel ve Nitel Yakla- şımlar I-II. Cilt (5. Basım). İstanbul: Yayın Odası.
• Noe, R. A., Hollenbeck, J. R., Gerhart, B. ve Wright, P. M. (1997). Human Resource Management: Gaining a Competitive Advantage. (SecondEdi- tion). Chicago: McGraw-Hill.
• Ofoegbu, F. I. (2004). Teacher Motivation: A Factor for Classroom Effecti- veness and School İmprovement in Nigeria. College Student Journal, 38 (1), 81-89.
• Olguntürk, E. (2005). Turizm İşletmeleri Yönetiminde Profesyonelleşme ve İş Tatmini İlişkisi: Ankara’daki 4 ve 5 Yıldızlı Otel İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• tim Fakültesi Dergisi, 5 (1), 59-69.
• Saiti, A. 2007. Main Factors of Job Satisfaction among Primary School Edu- cators: Factor Analysis of the Greek Reality. Management and Ad- ministration Society, 21 (2), 28-32.
• Sargent, T. ve Hannum, E. (2005). Keeping Teachers Happy: Career Satis- faction among Primary School Teachers in Rural Northwest China. Comparative Education Review, 49 (2), 173-204.
• Saygı, H., Tolon, T. ve Tekoğul, H. (2011). Job Satisfaction among Academic Staff in Fisheries Faculties at Turkish Universities. Social Behavior and Personality: An International Journal, 39, 1395-1402.
• Scott, C. ve Dinham, S. (2003). The Development of Scales to Measure Tea- cher and School Executive Occupational Satisfaction. Journal of Edu- cational Administration, 41, 74-86.
• Seferoğlu, S. (2004). Öğretmen Adaylarının Öğretmen Yeterlikleri Açısın- dan Kendilerini Değerlendirmeleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fa- kültesi Dergisi, 26, 131-140.
• Shann, M. (1998). Professional Commitment and Satisfaction among Teac- hers in Urban Middle Schools. The Journal of Educational Research, 92, 67-73.
• Shen, J., Leslie, J. M., Spybrook, J. K. ve Ma, X. (2012). Are Principal Ba- ckground and School Processes Related to Teacher Job Satisfac- tion? A Multilevel Study Using Schools and Staffing Survey 2003- 2004. American Educational Research Journal, 49 (2), 200-230.
• Spector, P. E. (1997). Job Satisfaction: Aplication, Assessment, Causes and Consequences. London: Sage Publications.
• Stockard, J. ve Lehman, M. B. (2004). Influences on the Satisfaction and Retention of 1st-Year Teachers: The İmportance of Effective School Management. Educational Administration Quarterly, 40 (5), 742-771.
• Strauss, A. L. ve Corbin, J. (1998). Basics of Qualitative Research, (Second Edi- tion). Newbury Park, CA: Sage Publications.
• Sulu, H. (2007). Resmi ve Özel İlköğretim Okullarında Çalışan Öğretmenlerin İş Tatmin Düzeyleri ile Denetim Odağı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• lationships That Count. The Journal of Risk and Insurance, 54 (4), 804- 809.
• Yaşar, M., Öztürk, N. ve Demirbaş, E. (2012). İlköğretim Okul Müdürle- rinin Yönetici Becerileri ile Öğretmenlerin İş Doyumu Arasındaki İlişki. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1 (2), 123-134.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemle- ri. Ankara: Seçkin Yayıncılık
• Yılmaz, N. (2007). Orta Dereceli Okullardaki Matematik Öğretmenlerinin İş Tatmin Düzeyleri (Lise ve Meslek Liselerinin Karşılaştırılması, Bağcılar İlçesinde Örnek Çalışma). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bey- kent Üniversitesi, İstanbul.
• Yüksel, İ. (2003). İş stresi, İşe Bağlılık ve İş Doyumu Arasındaki İlişkinin Analizi Teknisyenlere Yönelik Bir Araştırma, Atatürk Üniversitesi İk- tisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17 (1-2), 213-224.
• Zainalipour, H., Akbar: F., ve Siyed, M. M. (2010). A Study of Relationship Between Organizational Justice and Job Satisfaction Among Teac- hers in Bandar Abbas Middle School. Procedia Social and Behavioral Sciences. 5 (1), 1986-1990.
• Zembylas, M. ve Papanastasiou, E. C. (2005). Modeling Teacher Empower- ment: The Role of Job Satisfaction. Educational Research and Evalua- tion, 11 (5), 433-459.