TARIMIN FİNANSMANINDA; TARIMSAL İŞLETMELERİN, ORGANİZE TARIM KREDİ KAYNAKLARINDAN KREDİ KULLANIMLARI İLE SOSYO-EKONOMİK YAPILARI ARASINDAKİ İLİŞKİ: EDİRNE BÖLGESİ ÖRNEĞİ

Yıl 2016, İİBF 10. Yıl Özel Sayı, 235 - 255, 15.12.2016

Hüseyin Erdaş Yasemin Oraman

https://doi.org/10.31795/baunsobed.662256

Öz

Bu çalışmada Edirne bölgesindeki tarımsal işletme sahiplerinin kredi kullanım özelikleri ve nedenleri ortaya konularak, tarımsal işletmelerin nasıl desteklenmesi gerektiği ve
tarımsal kredilerden nasıl yararlanılması gerektiği amaçlanmıştır. Araştırmaya ait orijinal
veriler Edirne Bölgesinde dokuz ilçede 380 tarımsal işletme sahibi ile yüz yüze görüşülerek anket çalışması yoluyla elde edilen bilgilerden oluşturulmuştur. Saha araştırmasında
elde edilen verilerin analizinde Lojistik Regresyon yönteminden yararlanılmıştır. Tüm saha
araştırmalarından elde edilen bulgulara ve izlenimlere göre tarımın devlet tarafından yeterli miktarda desteklenmediği ve bunun sonucu olarak tarımsal işletme sahiplerinin %64,2’sinin organize olmuş tarımsal kredi kaynaklarından kredi kullanarak tarımsal işletmelerini
finanse ettikleri tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular ışığında tarımsal işletme sahiplerinin
tasarruflarının artması tarımsal kredi kullanımlarını düşürürken, tarımsal giderlerinin artması ve tarımsal kuruluşlara üye olmaları ise organize olmuş tarımsal kredi kaynaklarından kredi kullanım oranlarını arttırmaktadır. Bu sonuçlardan hareketle, Türkiye’de tarımın
devlet tarafından daha fazla desteklenmesi gerektiği ortaya çıkmaktadır. Ayrıca tarımsal
işletme sahiplerinin tarımsal kredi kullanarak sağladıkları finansmanlarının da mutlaka
azaltılması öngörülmektedir. Tarımsal işletmelerin tarımsal girdilerinin daha fazla desteklenmesi ve tasarruflarının arttırılması için üretim planlarının oluşturulması ve gelirlerinin arttırılması gerekmektedir. Tarımsal girdilerin üretimdeki maliyetlerinin düşürülmesi için
ise işletmeler arasında örgütlenmeyi arttırarak öz sermayelerinin güçlendirilmesi sağlanmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Finansman, Tarımsal Kredi, Tarımsal Destekleme, Lojistik Model

Relation Between Socio – Economics Constitutions of Farming Enterprises and Their Use of Credit from Organized Agricultural Credit Resources in the Finance of Agriculture: The Sample of Edirne Region

Öz

In this Study, it was aimed how to support agricultural enterprises and how
to benefit from agricultural loans by exhibiting the reasons and loan to use features of the
owners of agricultural enterprises in Edirne region. The original data belonging to the study
was made up of the information derived from survey study by meeting face to face with 380
agricultural enterprise owners in nine counties in Edirne region. Logistic regression method
has used in the analysis of data derived from field research. According to the observations
and finding obtained from all field researches, It was revealed that the state did not support
the agriculture sufficiently enough and thus 64,2% of the owners of agricultural enterprises
could finance their management by using credit from sources of agricultural credit
organized. In the light of the information gained, the increase in the savings of agricultural
business owners decreases the use of agricultural credits, while the increase of agricultural
expenditures and the membership of agricultural institutions increase the credit utilization
rates from organized agricultural credit sources. According to these results, it is emerged
as a necessity that agriculture in Turkey should be supported more from the state. Also, it
is predicted that the financing handed in agricultural enterprises by using credit should be
decreased certainly. For supporting agricultural enterprises’ inputs more and increasing
their savings, constructing their production plans and enhancing their incomes are required.
On the other hand, it should be provided that shareholders’ equity should be impowered by
increasing organization among enterprises.

Anahtar Kelimeler

Financing, Agricultural Credit, Agricultural Supporting, Logistic Model

Kaynakça

• Adıgüzel Ö. (2006). Tokat İli Turhal İlçesi Tarım İşletmelerinin Tarımsal Kredi Kullanım Durumları, Üreticiler Üzerine Etkileri, Karşılaştıkları Sorunlar Ve Çözüm Önerileri, T.C. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Tokat.
• Asiedu E. ve Fosu K.Y. (2008). Importance of Agricultural Credit in Ghanas Credit Sector: A Logit Model Analysis,10.08.2011 tarihinde http:// www.afdb.org/fileadmin/uploads /afdb/ Documents/Knowledge /30753247-FR-122-ASIEDU-WORLD-BANK-AND-ADB-CONFERENCE.PDF.adresinden erişildi.
• Barth. M. ve Caları C. (2006). Financial Sector Development and Expanded Access to Credit. 1-5 , 10.06.2011 tarihinde http://www.undp.org/legalempowerment/pdf/Financial _Sector_&_Credit_ 2. pdf .adresinden erişildi.
• Bearman L., Karlan D., Thuysbaert B. ve Udry C. ( 2014). Self-Selection into Credit Markets: Evidence from Agriculture in Mali, 12.04.2016 tarihinde http://www.nber.org/papers/w20387 adresinden erişildi.
• Bircan H.(2004), Lojistik Regresyon Analizi: Tıp Verileri Üzerine Bir Uygulama, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2004/2:185- 208.
• Braverman A. ve Guasch L.J. (1990). Agrıcultural Reform in Developing Countries “ Reflections For Eastern Europe”, 10.01.2010 tarihinde, http:// www.wds.worldbank.org/ servlet/WDSContentServer/WDSP/IB/1990/11/01/000009265_3960930065000/Rendered /PDF/multi_page.Pdf. adresinden erişildi.
• Chaudhuri S. ve Dwidebi J. (2002). Horizontal And Vertical Linkages Between Formal And Informal Credit Markets In Backward Agriculture: A Theoretical Analysis, 15.01.2010 tarihinde,http://papers.ssrn.com/sol3/ papers.cfm?abstract_id=310439.adresinden erişildi.
• Çakıcı M., Oğuzhan A., Özdil T.(2015). İstatistik. Ekin Yayınevi, 383s, Bursa
• Dernek Z. (2006).Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği, Süleyman Demirel Üniversitesi Yayın No:56, Isparta. Duman H. (1997). Tarım Sektörünün Finansman Sorunu. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Eraktan G. (1988). Türkiye’de Tarım Kesimine Yönelik Politikalar ve AT Karşısındaki Durumu, Alkar Matbacılık,130s, Ankara. Erdoğan N. (2002). Dünya ve Türkiye ‘de Tarımın Finansmanı, Ziraat Matbacılık A.Ş.,160s, Ankara.
• Güneş E.(2009). Türkiye’de Tarımın Kredilendirilmesindeki Gelişmeler Ve Tarım Sektörüne Yansımaları. Türktarım Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Dergisi,187:14-21.
• Radovic G, Pejanovic R. ve Njegovan Z. (2013). Credit As The Financial Source Of The Serbian Agriculture, 12.04.2016 tarihinde, https://ideas.repec.org/p/ags/ubgc50/161770.html, adresinden erişildi.
• Gaisina S. (2011). Credit policies for Kazakhstani agriculture, Central Asian Survey Vol.30, No.2 June 2011, 257-274, 12.04.2016 tarihinde, http://eds.b.ebscohost.com/eds/ pdfviewer/pdfviewer?sid=e4fc2fb0-a6cd-4940-b58f-5707df575ab1%40sessionmgr 120&vid=2&hid=117adresinden erişildi.
• Guirkinger C. ve Boucher S. (2007). Credit Constraints and Productivity in Peruvian Agriculture Giannini Foundation of Agricultural Economics, 10.09.2010 tarihinde, https://arefiles.ucdavis.edu/uploads/filer_public/2014/06/19/07-005.pdf, adresinden erişildi.
• Gültekin Ö. (2008). Kırgızistan’da Tarım-Hayvancılık Sektöründe Üretim ve Finansman Sorunları ve Bu Sorunların Çözümünde Sözleşmeli Üretim Modelinin Uygulanabilirliği. Yüksek Lisans Tezi, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bişkek, Kırgızistan.
• Hill C.R., William E. Griffiths ve George G. Judge. ( 2001). Undergraduate Econometrics, Jhon Wiley& Sons.
• Hosmer, D. W. ve Lemeshow, S.(2000). Applied Logistic Regression, JohnWiley&Sons New York, Inc.,383s, 12.04.2016 tarihinde, http://resource.heartonline.cn/20150528/1_ 3kOQSTg.pdf, adresinden erişildi.
• Kalaycı Ş. (2006). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
• Kutlar A. ( 2005). Uygulamalı Ekonometri, Nobel yayın Dağıtım, Ankara
• Lianto G. (1993). Agricultural Credit and Banking in the Philippines: Efficiency and Access Issues. Philippine Institute for Devolopment Studies, 10.08.2011 tarihide http://ideas.repec.org/p/phd /wpaper/wp_1993-02. html adresinden erişildi.
• Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü. (2016). Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi (2000- 2016). 25.08.2016 tarihinde, http://www. bumko.gov.tr/TR,164/ merkezi-yonetim-butce-dengesi-donusum-tablosu--2000-201-.html, adresinden erişildi.
• Miller F. (1977). Agricultural Credit And Finance in Africa, The Rockefeller Foundation, 115s, New York.
• Özdamar K. (2004). Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi, Genişletilmiş 5. Baskı, Kaan Kitabevi, Eskişehir.
• Sial H.M., ,Awan S.ve Waqas M. (2011). Role of Institutional Credit on Agricultural Production: A Time Series Analysis of Pakistan. International Journal of Economics and Finance, 10.05.2014 Tarihinde http://ccsenet. org/journal/index.php/ijef/article/view/5758 , adresinden erişildi.
• Schaefer- Kehnert W. ve Pischke V.D.J. (1982). Agriculturel Credit Policy In Developing Countries, Worl Bank Reprint Series, Number 280, USA, 10.02.2010 tarihinde http://documents.worldbank.org/curated/en/681211468739570289/Agricultural-credit-policy-in-developing-countries ,adresinden erişildi.
• Şahin H. (2009). Türkiye Ekonomisi Sektörel Analiz., Ekin Kitabevi Yayınları,- Bursa.
• Tatlıdil H. (2002). Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Analiz, Akademi Matbaası, Ankara.
• Wahid F. ( 2013 ). Comparison of Cost Factor in Formal and Informal Credit Market, Journal Of Managerial Scciences Volume VII Number II, (273- 280 s.), 11.04.2016 tarihinde,http://www.qurtuba.edu.pk/jms/default_files/JMS/7_2/JMS_July_December2013_273-279.pdf, adresinden erişildi.