Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

TÜRKİYE’DE ELEKTRİK TÜKETİMİ VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİNİN SINIR TESTİ YAKLAŞIMIYLA ANALİZİ: 1960-2012 DÖNEMİ

Yıl 2016, İİBF 10. Yıl Özel Sayı, 625 - 646, 15.12.2016
https://doi.org/10.31795/baunsobed.662454

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de Elektrik Tüketimi ve Ekonomik Büyüme ilişkisini
incelemektir. 1960-2012 dönemini kapsayan yıllık verilerin kullanıldığı çalışmada, iki değişken arasındaki ilişki ARDL (Autoregressive Distributes Lag) Sınır Testi yaklaşımıyla incelenmiş ve değişkenler arasında eşbütünleşme ilişkisinin bulunduğu görülmüştür. Eşbütünleşme ilişkisi bulunan seriler arasındaki ilişkinin yönünü belirlemek amacıyla Granger
Nedensellik testinden yararlanılmıştır. Elde edilen bulgular literatürdeki çalışmalarla da
paralellik göstermekte olup, elektrik tüketimi ve ekonomik büyüme arasında iki yönlü bir
nedenselliğe işaret etmektedir

Kaynakça

  • Akan, Y. ve Tak, S., (2003). Türkiye Elektrik Enerjisi Ekonometrik Talep Analizi, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17(1-2), 21-49.
  • Akinlo, A. E. (2009). Electricity Consumption and Economic Growth in Nigeria: Evidence From Cointegration and Co-Feature Analysis, Journal of Policy Modeling, 31(5), 681-693. doi: 10.1016/j.jpolmod.2009.03.004.
  • Altinay, G. and Karagol, E. (2005). Electricity Consumption and Economic Growth: Evidence From Turkey, Energy Economics, 27(6), 849-856. doi: 10.1016/j.eneco.2005.07.002.
  • Bağdigen, M. vr Beşer B. (2009), Ekonomik Büyüme ile Kamu Harcamaları Arasındaki Nedensellik İlişkisinin Wagner Tezi Kapsamında Bir Analizi: Türkiye Örneği, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 5(9), 1-17.
  • Bashier, Al-Abdulrazag A. (2016). Electricity Consumption and Economic Growth in Jordan: Bounds Testing Cointegration Approach, European Scientific Journal, 12(1), 429-443. doi: 10.19044/esj.2016.v12n1p429.
  • Bélaïd, F., and Abderrahmani, F. (2013). Electricity Consumption and Economic Growth in Algeria: A Multivariate Causality Analysis in The Presence of Structural Change. Energy Policy 55, 286-295. doi: 10.1016/j. enpol.2012.12.004.
  • Bölük, G. and Koç, A. A., (2010). Electricity Demand of Manufacturing Sector in Turkey: A Translog Cost Approach, Energy Economics, 32, 609-915. doi: 10.1016/j.eneco.2010.01.007.
  • EÜAŞ, (2010). Elektrik Üretim Sektör Raporu 2010, 24 Ocak 2016 tarihinde, http://www.enerji.gov.tr/File/?path=ROOT%2f1%2fDocuments%2fSekt%- C3%B6r+Raporu%2fSektor_Raporu_EUAS_2010.pdf. adresinden erişildi. Ghosh, S. (2002). Electricity Consumption and Economic Growth in India, Energy Policy, 30(2), 125-129. doi: 10.1016/S0301-4215(01)00078-7. Granger, W.J. (1969), Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross-Spectral Methods, Econometrica, 37(3), 424-438. doi: 10.2307/1912791.
  • Hamzaçebi, C. ve Kutay, F., (2004). Yapay Sinir Ağları ile Türkiye Elektrik Enerjisi Tüketiminin 2010 Yılına Kadar Tahmini, Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 19(3), 227-233. IEA, (2015). Key World Energy Statistics 2015, 25 Ocak 2016 tarihinde, https:// www.iea.org/publications/freepublications/publication/KeyWorld_ Statistics_2015.pdf. adresinden erişildi.
  • Iyke, B. N. (2015). Electricity Consumption and Economic Growth in Nigeria: A Revisit of The Energy-Growth Debate, Energy Economics, 51, 166-176. doi: 10.1016/j.eneco.2015.05.024. Jamil, F. and Ahmad, E., (2011). Income and Price Elasticities of Electricity Demand: Aggregate and Sector-wise Analyses, Energy Policy 39, 5519- 5527. doi: 10.1016/j.enpol.2011.05.010.
  • Karagöl, E., Erbaykal, E. and Ertuğrul, H. M., (2007). Türkiye’de Ekonomik Büyüme ile Elektrik Tüketimi İlişkisi: Sınır Testi Yaklaşımı, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8(1), 72-80.
  • Karanfil, F., and Li, Y. (2015). Electricity Consumption and Economic Growth: Exploring Panel-Specific Differences, Energy Policy, 82, 264-277. doi: 10.1016/j.enpol.2014.12.001.
  • Kınık, E. (2008). Türkiye’de Mesken Elektrik Talebi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
  • Kwiatkowski, D., Phillips, P. C., Schmidt, P., and Shin, Y. (1992). Testing The Null Hypothesis of Stationarity Against The Alternative of A Unit Root: How Sure Are We That Economic Time Series Have A Unit Root?. Journal of Econometrics, 54(1), 159-178. doi: 10.1016/0304-4076(92)90104-Y. Mavi Kitap, (2011). Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Bağlı ve İlgili Kuruluşların Amaç ve Faaliyetleri, 4 Ocak 2016 tarihinde , http://www.enerji. gov.tr/File/?path=ROOT%2f1%2fDocuments %2fMavi+Kitap%2fMavi_ Kitap_2011.pdf. adresinden erişildi.
  • Narayan, P.K. (2005), The Saving and Investment Nexus For China: Evidence From Cointegration Tests, Applied Economics, 37(17), 1979-1990. doi: 10.1080/00036840500278103.
  • Narayan, P.K. and Smyth, R. (2006), What Determines Migration Flows From Low‐Income to High‐Income Countries? An Empirical Investigation of Fiji–US Migration 1972–2001, Contemporary Economic Policy, 24(2), 332- 342. doi: 10.1093/cep/byj019.
  • Odhiambo, N. M. (2009). Electricity Consumption And Economic Growth in South Africa: A Trivariate Causality Test, Energy Economics, 31(5), 635- 640. doi: 10.1016/j.eneco.2009.01.005.
  • OECD/IEA, (2011). Electricity Information 2011, 3 Ocak 2016 tarihinde, http:// www.oecd-ilibrary.org/energy/electricity-information-2011_electricity-2011-en. adresinden erişildi.
  • OECD, Energy Generation Data, 25 Ocak 2016 tarihinde , https://data.oecd. org/energy/electricity-generation.htm. adresinden erişildi.
  • Oladipo, S.O. and Akinbobola, T.O. (2011), Budget Deficit And Inflation In Nigeria: A Causal Relationship, Journal Of Emerging Trends In Economics And Management Sciences, 2(1), 1-8.
  • Peseran, M.H., Smith R.J. and Shin Y. (2001), Bounds Testing Approaches to The Analysis of Level Relationships, Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326. doi: 10.1002/jae.616.
  • Phillips, P. and Perron P. (1988). Testing For a Unit Root in Time Series Regression, Biometrika 75(2), 335-346. doi: 10.1093/biomet/75.2.335.
  • Ouédraogo, I. M. (2010). Electricity Consumption and Economic Growth in Burkina Faso: A Cointegration Analysis, Energy Economics, 32(3), 524- 531. doi: 10.1016/j.eneco.2009.08.011.
  • Savaşan, F., ve Çetintaş, H. (2008). Kamu Sağlık-Eğitim Harcamaları ve Büyüme, 24. Türkiye Maliye Sempozyumu, 18-23.
  • Shahbaz, M. and Feridun, M. (2012). Electricity Consumption and Economic Growth Empirical Evidence From Pakistan, Quality & Quantity, 46(5), 1583-1599. doi: 10.1007/s11135-011-9468-3.
  • Shiu, A., and Lam, P. L. (2004). Electricity Consumption And Economic Growth in China, Energy policy, 32(1), 47-54. doi: 10.1016/S0301-4215(02)00250-1
  • Stock, J.H. ve Watson, M.W. (2011), Ekonometriye Giriş. B. Saraçoğlu (Çev.), Ankara: Efil.
  • TEİAŞ, Türkiye Kurulu Gücünün Yıllar İtibariyle Gelişimi 1913-2014, 22 Şubat 2016 tarihinde, http://www.teias.gov.tr/TürkiyeElektrikİstatistikleri/istatistik2014/kguc(1-13)/1.xls. adresinden erişildi.
  • TEİAŞ, Türkiye Kişi Başına Kurulu Güç, Brüt Üretim ve Net Tüketimin Yıllar İtibariyle Gelişimi (1923-1974), 22 Şubat 2016 tarihinde, http://www.teias.gov.tr/TürkiyeElektrikİstatistikleri/ist2006/27 (23-74).xls. adresinden erişildi.
  • TEİAŞ, Türkiye ve Kişi Başına Kurulu Güç – Brüt Üretim – Arz – Net Tüketimin Yıllar İtibariyle Gelişimi (1975-2014), 22 Şubat 2016 tarihinde, http://www.teias.gov.tr/TürkiyeElektrikİstatistikleri/istatistik2014/uretim%20tuketim(24-48)/33(1975-2014).xls adresinden erişildi.
  • The World Bank, World Development Indicators, 26 Şubat 2016 tarihinde, http://databank.worldbank.org/data. adresinden erişildi.

The Analysis of Electricity Consumption and Economic Growth Relationship in Turkey with Bounds Testing Method: 1960-2012 Period

Yıl 2016, İİBF 10. Yıl Özel Sayı, 625 - 646, 15.12.2016
https://doi.org/10.31795/baunsobed.662454

Öz

The aim of this study is to investigate the relationship between electricity
consumption and economic growth in Turkey. In the study that is used annual data for
1960-2012 period, the relationship between two series is investigated ARDL (Autoregressive
Distributes Lag) Bounds Testing method and is showed that there is cointegration between
two series. It’s made use of Granger Causality Test for determining the side of relationship
between cointegrated series. The results have also parallel results with previous studies in
the literature and indicate that bidirectional causality between electricity consumption and
economic growth.

Kaynakça

  • Akan, Y. ve Tak, S., (2003). Türkiye Elektrik Enerjisi Ekonometrik Talep Analizi, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17(1-2), 21-49.
  • Akinlo, A. E. (2009). Electricity Consumption and Economic Growth in Nigeria: Evidence From Cointegration and Co-Feature Analysis, Journal of Policy Modeling, 31(5), 681-693. doi: 10.1016/j.jpolmod.2009.03.004.
  • Altinay, G. and Karagol, E. (2005). Electricity Consumption and Economic Growth: Evidence From Turkey, Energy Economics, 27(6), 849-856. doi: 10.1016/j.eneco.2005.07.002.
  • Bağdigen, M. vr Beşer B. (2009), Ekonomik Büyüme ile Kamu Harcamaları Arasındaki Nedensellik İlişkisinin Wagner Tezi Kapsamında Bir Analizi: Türkiye Örneği, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 5(9), 1-17.
  • Bashier, Al-Abdulrazag A. (2016). Electricity Consumption and Economic Growth in Jordan: Bounds Testing Cointegration Approach, European Scientific Journal, 12(1), 429-443. doi: 10.19044/esj.2016.v12n1p429.
  • Bélaïd, F., and Abderrahmani, F. (2013). Electricity Consumption and Economic Growth in Algeria: A Multivariate Causality Analysis in The Presence of Structural Change. Energy Policy 55, 286-295. doi: 10.1016/j. enpol.2012.12.004.
  • Bölük, G. and Koç, A. A., (2010). Electricity Demand of Manufacturing Sector in Turkey: A Translog Cost Approach, Energy Economics, 32, 609-915. doi: 10.1016/j.eneco.2010.01.007.
  • EÜAŞ, (2010). Elektrik Üretim Sektör Raporu 2010, 24 Ocak 2016 tarihinde, http://www.enerji.gov.tr/File/?path=ROOT%2f1%2fDocuments%2fSekt%- C3%B6r+Raporu%2fSektor_Raporu_EUAS_2010.pdf. adresinden erişildi. Ghosh, S. (2002). Electricity Consumption and Economic Growth in India, Energy Policy, 30(2), 125-129. doi: 10.1016/S0301-4215(01)00078-7. Granger, W.J. (1969), Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross-Spectral Methods, Econometrica, 37(3), 424-438. doi: 10.2307/1912791.
  • Hamzaçebi, C. ve Kutay, F., (2004). Yapay Sinir Ağları ile Türkiye Elektrik Enerjisi Tüketiminin 2010 Yılına Kadar Tahmini, Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 19(3), 227-233. IEA, (2015). Key World Energy Statistics 2015, 25 Ocak 2016 tarihinde, https:// www.iea.org/publications/freepublications/publication/KeyWorld_ Statistics_2015.pdf. adresinden erişildi.
  • Iyke, B. N. (2015). Electricity Consumption and Economic Growth in Nigeria: A Revisit of The Energy-Growth Debate, Energy Economics, 51, 166-176. doi: 10.1016/j.eneco.2015.05.024. Jamil, F. and Ahmad, E., (2011). Income and Price Elasticities of Electricity Demand: Aggregate and Sector-wise Analyses, Energy Policy 39, 5519- 5527. doi: 10.1016/j.enpol.2011.05.010.
  • Karagöl, E., Erbaykal, E. and Ertuğrul, H. M., (2007). Türkiye’de Ekonomik Büyüme ile Elektrik Tüketimi İlişkisi: Sınır Testi Yaklaşımı, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8(1), 72-80.
  • Karanfil, F., and Li, Y. (2015). Electricity Consumption and Economic Growth: Exploring Panel-Specific Differences, Energy Policy, 82, 264-277. doi: 10.1016/j.enpol.2014.12.001.
  • Kınık, E. (2008). Türkiye’de Mesken Elektrik Talebi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
  • Kwiatkowski, D., Phillips, P. C., Schmidt, P., and Shin, Y. (1992). Testing The Null Hypothesis of Stationarity Against The Alternative of A Unit Root: How Sure Are We That Economic Time Series Have A Unit Root?. Journal of Econometrics, 54(1), 159-178. doi: 10.1016/0304-4076(92)90104-Y. Mavi Kitap, (2011). Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Bağlı ve İlgili Kuruluşların Amaç ve Faaliyetleri, 4 Ocak 2016 tarihinde , http://www.enerji. gov.tr/File/?path=ROOT%2f1%2fDocuments %2fMavi+Kitap%2fMavi_ Kitap_2011.pdf. adresinden erişildi.
  • Narayan, P.K. (2005), The Saving and Investment Nexus For China: Evidence From Cointegration Tests, Applied Economics, 37(17), 1979-1990. doi: 10.1080/00036840500278103.
  • Narayan, P.K. and Smyth, R. (2006), What Determines Migration Flows From Low‐Income to High‐Income Countries? An Empirical Investigation of Fiji–US Migration 1972–2001, Contemporary Economic Policy, 24(2), 332- 342. doi: 10.1093/cep/byj019.
  • Odhiambo, N. M. (2009). Electricity Consumption And Economic Growth in South Africa: A Trivariate Causality Test, Energy Economics, 31(5), 635- 640. doi: 10.1016/j.eneco.2009.01.005.
  • OECD/IEA, (2011). Electricity Information 2011, 3 Ocak 2016 tarihinde, http:// www.oecd-ilibrary.org/energy/electricity-information-2011_electricity-2011-en. adresinden erişildi.
  • OECD, Energy Generation Data, 25 Ocak 2016 tarihinde , https://data.oecd. org/energy/electricity-generation.htm. adresinden erişildi.
  • Oladipo, S.O. and Akinbobola, T.O. (2011), Budget Deficit And Inflation In Nigeria: A Causal Relationship, Journal Of Emerging Trends In Economics And Management Sciences, 2(1), 1-8.
  • Peseran, M.H., Smith R.J. and Shin Y. (2001), Bounds Testing Approaches to The Analysis of Level Relationships, Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326. doi: 10.1002/jae.616.
  • Phillips, P. and Perron P. (1988). Testing For a Unit Root in Time Series Regression, Biometrika 75(2), 335-346. doi: 10.1093/biomet/75.2.335.
  • Ouédraogo, I. M. (2010). Electricity Consumption and Economic Growth in Burkina Faso: A Cointegration Analysis, Energy Economics, 32(3), 524- 531. doi: 10.1016/j.eneco.2009.08.011.
  • Savaşan, F., ve Çetintaş, H. (2008). Kamu Sağlık-Eğitim Harcamaları ve Büyüme, 24. Türkiye Maliye Sempozyumu, 18-23.
  • Shahbaz, M. and Feridun, M. (2012). Electricity Consumption and Economic Growth Empirical Evidence From Pakistan, Quality & Quantity, 46(5), 1583-1599. doi: 10.1007/s11135-011-9468-3.
  • Shiu, A., and Lam, P. L. (2004). Electricity Consumption And Economic Growth in China, Energy policy, 32(1), 47-54. doi: 10.1016/S0301-4215(02)00250-1
  • Stock, J.H. ve Watson, M.W. (2011), Ekonometriye Giriş. B. Saraçoğlu (Çev.), Ankara: Efil.
  • TEİAŞ, Türkiye Kurulu Gücünün Yıllar İtibariyle Gelişimi 1913-2014, 22 Şubat 2016 tarihinde, http://www.teias.gov.tr/TürkiyeElektrikİstatistikleri/istatistik2014/kguc(1-13)/1.xls. adresinden erişildi.
  • TEİAŞ, Türkiye Kişi Başına Kurulu Güç, Brüt Üretim ve Net Tüketimin Yıllar İtibariyle Gelişimi (1923-1974), 22 Şubat 2016 tarihinde, http://www.teias.gov.tr/TürkiyeElektrikİstatistikleri/ist2006/27 (23-74).xls. adresinden erişildi.
  • TEİAŞ, Türkiye ve Kişi Başına Kurulu Güç – Brüt Üretim – Arz – Net Tüketimin Yıllar İtibariyle Gelişimi (1975-2014), 22 Şubat 2016 tarihinde, http://www.teias.gov.tr/TürkiyeElektrikİstatistikleri/istatistik2014/uretim%20tuketim(24-48)/33(1975-2014).xls adresinden erişildi.
  • The World Bank, World Development Indicators, 26 Şubat 2016 tarihinde, http://databank.worldbank.org/data. adresinden erişildi.
Toplam 31 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Ekonomi
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Bedriye Tunçsiper

Yayımlanma Tarihi 15 Aralık 2016
Gönderilme Tarihi 27 Eylül 2016
Kabul Tarihi 7 Aralık 2016
Yayımlandığı Sayı Yıl 2016 İİBF 10. Yıl Özel Sayı

Kaynak Göster

APA Tunçsiper, B. (2016). TÜRKİYE’DE ELEKTRİK TÜKETİMİ VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİNİN SINIR TESTİ YAKLAŞIMIYLA ANALİZİ: 1960-2012 DÖNEMİ. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(36), 625-646. https://doi.org/10.31795/baunsobed.662454

BAUNSOBED