Local – visitor interactions in overtourism, the case of Foça

Yıl 2022, Cilt: 25 Sayı: 47, 293 - 315, 30.06.2022

Özay Emre Yıldız

https://doi.org/10.31795/baunsobed.1039275

Öz

Overtourism mainly refers to tourism activity that exceeds a destination’s carrying capacity, causing overcrowding and environmental degradation. Locals feel a sense of occupation of their own living spaces and their resentment towards visitors, and tourism in general, may manifest itself in the form of social movements in many cases of overtourism, exhibited as public protests and hostility. In such cases, local governments need to prevent or manage overtourism, in hopes of a positive local – visitor interaction.
The present paper aims to analyse the interaction between locals and visitors in Foça, where warnings of overtourism are evident. A qualitative research design was adopted and unstructured interviews have been carried out with tourism and non-tourism business owners, employees as well as retired local population of various history in the town. The data obtained have been deciphered, thoughts and feelings of locals about visitors and tourism during periods of congestion have been established and ultimately possible solutions have been offered for preventing overtourism and establishing positive interaction.
In the case of Foça, the research reveals that locals avoid getting out of their homes during periods of congestion altogether and are especially disturbed by the sheer number of excursionists. Excessive demand has excessively increased the cost of living, pricing locals out of their hometown.
Among the suggestions to curb overtourism and to establish positive interaction, traffic regulations, spreading the crowds towards new sites of attraction and accommodation in an effort to ease congestion, (vocational) education of locals, visitor management, as well as establishing communication channels to enable positive interactions have been offered. However, a long-term solution will be an inclusive tourism development plan that incorporates locals in the decision-making process and offers them equal access to opportunities and benefits of tourism. 

Anahtar Kelimeler

Aşırı Turizm, Yerel halk – ziyaretçi etkileşimi, Foça

Aşırı turizmde yerel halk – ziyaretçi etkileşimi, Foça örneği

Öz

Aşırı turizm, hedef bölgelerin taşıma kapasitesini aşan, aşırı kalabalıklaşmaya ve çevrede bozulmaya yol açan turizm eylemini ifade etmektedir. Yaşam alanlarının işgal edildiğini hisseden yerel halkın, turizme ve ziyaretçilere karşı duyduğu rahatsızlığın açık protestolar ve düşmanca tavır biçiminde kendini gösteren toplumsal hareketlere dönüşmesi pek çok aşırı turizm durumunda görünmektedir. Bu durumlarda, olumlu bir yerel halk – ziyaretçi etkileşimi için hedef bölge yönetiminin aşırı turizmi önlemesi ya da yönetmesi gerekmektedir.
Mevcut çalışma, aşırı turizm uyarıları gösteren Foça’da, yerel halk – ziyaretçi etkileşiminin incelenmesini amaçlamaktadır. Çalışmada nitel tasarım kullanılmış, veriler mülakat yöntemiyle toplanmıştır. Foça’da farklı süreler boyunca yaşayan, turizm ve diğer üretim alanlarında çalışan, işveren ve emekliler ile yapılandırılmamış mülakatlar gerçekleştirilmiş, veriler yorumlanarak yerel halkın yoğunluk dönemlerinde ziyaretçiler ve turizm ile ilgili görüş ve duyguları saptanmış, aşırı turizmin önlenmesi ve olumlu bir etkileşimin kurulabilmesi için önerilere ulaşılmaya çalışılmıştır.
Çalışmanın sonucunda, Foça’da, yerel halkın yoğunluk dönemlerinde evlerinden hiç çıkmadıkları, özellikle günübirlikçilerden rahatsızlık duydukları görülmüştür. Bölgeye yönelik aşırı talep sonucu yaşam maliyeti çok artmış ve yerel halkı bölge dışına zorlamaya başlamıştır.
Aşırı turizmin önlenmesi ve olumlu bir etkileşimin kurulması için öneriler arasında, yoğunluğun azaltılması için trafiğin düzenlenmesi, kalabalıkların yeni çekim alanlarına ve konaklama tesislerine dağıtılması, yerel halkın (mesleki) eğitimi, ziyaretçi yönetimi, ayrıca olumlu etkileşimi mümkün kılacak iletişim kanallarının kurulması gerekli görülmektedir. Ancak, yerel halkı karar alma sürecine dahil eden ve kapsayan, fırsat ve faydalara eşit erişim hakkı sunan bir turizm planı uzun vadeli çözüm olacaktır.  

Anahtar Kelimeler

Aşırı Turizm, Yerel halk – ziyaretçi etkileşimi, Foça

Kaynakça

• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2004). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Sakarya Kitabevi, Sakarya.
• Ambroz, M. (2008). Attitudes of local residents towards the development of tourism in Slovenia: The case of the Primorska, Dolenjska, Gorenjska and Ljubljana regions. Anthropological Notebooks, 14(1), s. 63–79. ISSN 1408-032X adresinden alındı
• ARTN. (2020). The guide to best practice Destination Management. Knowledge Transfer Services Pty Ltd for the Australian Regional Tourism Network.
• Bakanlık. (2018). Turizm İstatistikleri. 28.06.2018 tarihinde T.C. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI: http://yigm.kulturturizm.gov.tr/TR,9851/turizm-istatistikleri.html adresinden alındı
• Barutçugil, İ. S. (1986). Turizm Ekonomisi ve Turizmin Türk Ekonomisindeki Yeri. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Beeton, S., & Benfield, R. (2002). Demand Control: The Case for Demarketing as a Visitor and Environmental Management Tool. Journal of Sustainable Tourism, 10(6).
• Butler, R. W. (1980). The concept of a tourist area cycle of evolution: implications for management of resources. The Canadian Geographer/Le Géographe canadien, 24(1), s. 5-12.
• Capocchi, A., Vallone, C., Pierotti, M., & Amaduzzi, A. (2019). Overtourism: A Literature Review to Assess Implications and Future Perspectives. Sustainability, 11(3303), s. 1-18. doi:10.3390/su11123303
• Clark, J. (1997). Coastal Zone Management Handbook. Boca Raton: Lewis Publishers.
• Cohen, E. (1972). Toward a Sociology of International Tourism. Social Research, 39(1, Political Economics), s. 164-182.
• Cohen, E. (1979). A Phenomenology of Tourist Experience. Sociology, s. 179-201.
• Çavuş, Ş. (2004). Turistik Merkezlerin Yaşam Sürecine Kuramsal bir Yaklaşım. A. Yüksel, & M. Hançer (Dü) içinde, Turizm - İlkeler ve Yönetim (s. 73-102). Ankara: Turhan Kitabevi.
• Delgado, M. (2008). Turistofobia. El Pais: https://elpais.com/diario/2008/07/12/catalunya/1215824840_850215.html adresinden alındı
• Demir, C., & Çevirgen, A. (2006). Turizm ve Çevre Yönetimi / Sürdürülebilir Gelişme Yaklaşımı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Doğan, H. Z. (2004). Turizmin Sosyo-Kültürel Temelleri, İkinci Baskı. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Dowling, R. (1993). An Environmentally-Based Planning Model for Regional Tourism Development. Journal of Sustainable Tourism, 1(1), s. 17–37.
• Doxey, G. (1975). A causation theory of visitor-resident irritants: methodology and research inferences in the impact of tourism. Sixth Annual Conference Proceedings of the Travel Research Association. San Diego, California.
• Dredge, D. (2017). "Overtourism" Old wine in new bottles? https://www.linkedin.com/pulse/overtourism-old-wine-new-bottles-dianne-dredge/ adresinden alındı
• EPL. (2002). “DEFINING, MEASURING AND EVALUATING CARRYING CAPACITY IN EUROPEAN TOURISM DESTINATIONS”. University of the Aegean, Department of Environmental Studies, Environmental Planning Laboratory. Atina: European Commission, Directorate-General for Environment, Nuclear Safety and Civil Protection. 28.06.2018 tarihinde http://ec.europa.eu/environment/iczm/pdf/tcca_material.pdf adresinden alındı
• Erdoğan, H. (1996). Ekonomik Sosyal Kültürel Çevresel Yönleriyle Uluslararası Turizm. Bursa : Uludağ Üniversitesi Basımevi.
• Eshelman, D. J. (2008). Liminalities: A Journal of Performance Studies, s. 1-34. doi:ISSN: 1557-2935 (online)
• Goodwin, H. (2017). The challenge of overtourism.
• Günlü, E. (2007). Turizm Sosyolojisi ve Turistik Tüketici Davranışları. O. İçöz (Dü.) içinde, Genel Turizm - Turizmde Temel Kavramlar ve İlkeler (s. 167-182). Ankara: Turhan Kitabevi.
• Hacıoğlu, N., & Avcıkurt, C. (2007). Turistik Ürün Çeşitlendirmesi. Ankara: Nobel Yayınevi.
• İçöz, O. (2001). Turizm İşletmelerinde Pazarlama, İlkeler ve Uygulamalar (2 b.). Ankara: Turhan Kitabevi.
• İçöz, O. (2005). Turizm Ekonomisi, 3. Baskı. Ankara: Turhan Kitabevi.
• İçöz, O., Var, T., & İlhan, İ. (2009). Turizm Planlaması ve Politikası - Turizmde Bölgesel Planlama (2 b.). Ankara: Turhan Kitabevi.
• Intrepid. (2018). Adventure Travel Index. Amsterdam. https://www.intrepidtravel.com/en/adventure-index adresinden alındı
• Kianicka, S., Buchecker, M., Hunziker, M., & Müller-Böker, U. (2006). Locals' and Tourists' Sense of Place: A Case Study of a Swiss Alpine Village. Mountain Research and Development, 26, s. 55-63.
• Koens, K., Postma, A., & Papp, B. (2018). Is Overtourism Overused? Understanding the Impact of Tourism in a City Context. Sustainability, 10(4384). doi:10.3390/su10124384
• Kotler, P., & Levy, S. (1971). Demarketing, yes, demarketing. Harvard Business Review, 49, s. 74-80.
• Kozak, N., Kozak, M., & Kozak, M. A. (2010). Genel Turizm İlkeler - Kavramlar, 9. Baskı. Detay Yayıncılık, Ankara.
• KTB. (2021). Turizm İstatistikleri. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı: https://yigm.ktb.gov.tr/TR-9851/turizm-istatistikleri.html adresinden alındı
• Kuban, D. (2000). Tarihi çevre korumanın mimarlık boyutu: kuram ve uygulama. İstanbul: YEM Yayın.
• Lefebvre, H. (1968). Le droit à la ville . Paris: Anthropos.
• Lundberg, E. (2011). Evaluation of Tourism Impacts - – a sustainable development perspective. Mezuniyet Tezi. University of Gothenburg - School of Business, Economics and Law, Department of Business Administration.
• MacCannell, D. (1973). Staged Authenticity: Arrangements of Social Space in Tourist Settings. American Journal of Sociology, 79(3), s. 589-603.
• MacCannell, D. (1999). The tourist: A new theory of the leisure class. Berkeley: University of California Press.
• Medway, D., Warnaby, G., & Dharni, S. (2010). Demarketing places: Rationales and strategies. Journal of Marketing Management, 27(1-2), s. 124-142. doi:10.1080/02672571003719096
• Milano, C., Cheer, J. M., & Novelli, M. (. (2019a). Overtourism: Excesses, discontents and measures in travel and tourism. London: CABI.
• Milano, C., Cheer, J., & Novelli, M. (2018). Overtourism: a growing global problem. The Conversation. https://theconversation.com/overtourism-a-growing-global-problem-100029 adresinden alındı
• Milano, C., Novelli, M., & Cheer, J. M. (2019b). Editorial: Overtourism and Tourismphobia: A Journey Through Four Decades of Tourism Development, Planning and Local Concerns . Tourism Planning & Development, 16(4), s. 353-357. doi:10.1080/21568316.2019.1599604
• Namberger, P., Jackisch, S., Schmude, J., & Karl, M. (2019). Overcrowding, Overtourism and Local Level Disturbance: How Much Can Munich Handle? Tourism Planning & Development, 16(4), s. 452-472. doi:10.1080/21568316.2019.1595706
• O’Reilly, A. M. (1986). Tourism carrying capacity: Concept and issues. Tourism Management, 7(4), s. 254–258.
• Olalı, H. (1988). Turizm. İstanbul: M.E. G.S.B.
• Olalı, H. (1990). Turizm Politikası ve Planlaması. İstanbul: İşletme Fakültesi Yayını.
• Olalı, H., & Timur, A. (1988). Turizm Ekonomisi. İzmir: Ofis Ticaret Matbaacılık.
• Olalı, H., Nazilli, S., Kırcıoğlu, N., & Sümer, M. (1983). Dış Tanıtım ve Turizm. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Öztaş, K., & Karabulut, T. (2006). Turizm Ekonomisi (2 b.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Peeters, P., Gössling, S., Klijs, J., Milano, C., Novelli, M., Dijkmans, C., . . . Postma, A. (2018). Research for TRAN Committee - Overtourism: impact and possible policy responses. European Parliament, Policy Department for Structural and Cohesion Policies, Brussels.
• Perkumiene, D., & Pranskuniene, R. (2019). Overtourism: Between the Right to Travel and Residents’ Rights. Sustainability, 11(2138). doi:10.3390/su11072138
• Sarkım, M. (2007). Sürdürülebilir Turizm Kapsamında Turistik Ürün Çeşitlendirme Politikaları ve Antalya Örneği. İzmir: Yayımlanmamış Doktora Tezi, T.C. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı.
• Selby, M. (2016). Editorial - Views from the editorial advisory board of the International Journal of Tourism Cities. International Journal of Tourism Cities, 2(4), s. 279. doi:https://doi.org/10.1108/IJTC-10-2016-0041
• Seraphin, H., Sheeran, P., & Pilato, M. (2018). Over-tourism and the fall of Venice as a destination. Journal of Destination Marketing & Management, 9, s. 374-376. doi:https://doi.org/10.1016/j.jdmm.2018.01.011.
• Séraphin, H., Zaman, M., Olver, S., Bourliataux-Lajoinie, S., & Dosquet, F. (2019). Destination branding and overtourism. Journal of Hospitality and Tourism Management, s. 1-4.
• Shank, G. D. (2006). Qualitative Research – A Personal Approach, Second Edition, . Pearson Merrill Prentice Hall, NJ.
• Stankey, G. H., McCool, S. F., & Stokes, G. L. (1984). Limits of Acceptable Change: A New Framework for Managing the Bob Marshall Wilderness Complex. Western Wildlands, 10(3), s. 33-37.
• Świąder, M. (2018). The implementation of the concept of environmental carrying capacity into spatial management of cities: A review. Management of Environmental Quality, 29(6), s. 1059-1074. doi:https://doi.org/10.1108/MEQ-03-2018-0049
• Terkenli, T. S., Bellas, M. L., & Jenkins, L. D. (2007). Tourism Impacts on Local Life: Socio-Cultural Continuity and Change in Crete. Ege Coğrafya Dergisi, 16, s. 37-52.
• Tuan, Y. (1974). Topophilia: A Study of Environmental Perception, Attitudes and Values. Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice-Hall.
• TUİK. (2018). Turizm İstatistikleri. 29.06.2018 tarihinde Türkiye İstatistik Kurumu: http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1072 adresinden alındı
• Turner, L., & Ash, J. (1975). The golden hordes: International tourism and the pleasure periphery. London: Constable.
• TÜRSAB. (2003). Turizmi Çeşitlendirmek. 24.10.2008 tarihinde TÜRSAB Ar-Ge Departmanı: http://www.tursab.org.tr/content/turkish/istatistikler/akrobat/GENEL/03hazCesit.pdf adresinden alındı
• UNEP/MAP/PAP. (1997). Guidelines for Carrying Capacity Assessment for Tourism in Mediterranean Coastal Areas, Priority Action Programme. Split: Regional Activity Centre.
• UNWTO . (1981). Saturation of Tourist Destinations. Report of the Secretary General. Madrid: UNWTO .
• UNWTO. (1983). Risks of Saturation of Tourist Carrying Capacity Overload in Holiday Destinations. UNWTO.
• UNWTO. (2018). Overtourism? Understanding and Managing Urban Tourism Growth beyond Perceptions. Madrid, Spain: UNWTO.
• UNWTO. (2020). UNWTO World Tourism Barometer - October 2020. UNWTO. https://www.e-unwto.org/doi/epdf/10.18111/wtobarometereng.2020.18.1.6 adresinden alındı
• Urry, J. (1990). The Tourist Gaze: Leisure and Travel in Contemporary Societies. London: Sage.
• Usta, Ö. (2001). Genel Turizm. İzmir: Anadolu Matbaacılık.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2000). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayınevi, Ankara.
• Yıldız, Ö. (2015). Turistik Çekim Unsuru Olarak Yerel Yiyecek – İçecek Üretiminin Ekonomik Sürdürülebilirliği: Kazdağı Örneği. T.C. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Yıldız, Ö. (2020). Turistik Piyasa Taşıma Kapasitesi. C-IASOS I. Ulusal Uygulamalı Sosyal Bilimler Kongresi, (s. 212-214).
• Yıldız, Ö. (2021). Kültürel Çevre ve Hedef Bölge. Destinasyon Yönetimi (forthcoming). içinde
• Yılmaz, B. S. (2007). Turizmin Sosyo-Ekonomik, Sosyo-Kültürel ve Çevresel Etkileri. O. İçöz (Dü.) içinde, Genel Turizm - Turizmde Temel Kavramlar ve İlkeler (s. 183-200). Ankara: Turhan Kitabevi.
• Yilmaz, D. (2007). Turizm Sektörünün Tanımı, Yapısı ve özellikleri. O. İçöz (Dü.) içinde, Genel Turizm, Turizmde Temel Kavramlar ve İlkeler (s. 1-20). Ankara: Turhan Kitabevi.