Cumhuriyetten günümüze turizm anlayışı: yeşil turizme ilişkin güncel araştırmaların bibliyometrik bir çalışması

Yıl 2023, Cilt: 26 Sayı: 49-1 - Cumhuriyetin 100. Yılı Özel Sayısı, 579 - 593, 29.10.2023

Bora Gündüzyeli

https://doi.org/10.31795/baunsobed.1354317

Öz

Günümüz turizm anlayışı daha sürdürülebilir ve doğayı koruyan bir yaklaşımı benimsemektedir. Bu bağlamda, yeşil pazarlama, çevreyi dikkate alan pazarlama uygulamalarını ifade eder. Turizm sektörü, doğal çevre ile etkileşimde bulunduğu için çevreyi koruma ve zararı en aza indirme görevini daha fazla üstlenmelidir, bu ihtiyaçtan dolayı yeşil turizm kavramı ortaya çıkmıştır. Bu çalışma, "Yeşil Turizm" ve "Yeşil Otelcilik" konularındaki yayınları incelemeyi ve bu yayınların yıllara göre değişimini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Çalışma, Web of Science veri tabanında bibliyometrik bir yaklaşım kullanılarak yapılmıştır. Bulgular, her iki kavramla ilgili çalışmalarda, özellikle 2018'den sonra önemli bir artış olduğunu göstermektedir. Kavramsal olarak, makalelerde kullanılan anahtar kelimelerin son yıllarda yeşil turizm tedarik zinciri, sürdürülebilir kalkınma, çevresel bilgi ve otel yönetimi kavramlarıyla daha fazla ilişkilendirildiği görülmektedir. Türkiye'de yapılan çalışmalarda ise yeşil turizm ve yeşil otelcilik kavramlarının yakın zamanda dikkat çektiği, araştırma alanlarının uluslararası literatürle benzerlik taşıdığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yeşil pazarlama, Yeşil turizm, Bibliyometrik analiz, Web of Science

Etik Beyan

Bu çalışma, Web of Science'da yayınlanan makalelerin sistematik literatür incelemesine dayandığından ve anket, görüşme vb. tekniklerle katılımcılardan veri toplanmasını gerektirmediğinden etik kurul izni gerektirmeyen çalışmalar arasında yer aldığını beyan ederim.

From the Republic of Turkey to the present tourism concept: a bibliometric study of current research on green tourism

Öz

The contemporary approach to tourism has embraced a more sustainable and nature-preserving outlook. In this context, green marketing signifies marketing practices that take the environment into account. Due to its interaction with the natural environment, the tourism sector should undertake the responsibility of conserving the environment and minimizing harm, which has led to the emergence of green tourism. This study aims to examine publications on "Green Tourism" and "Green Hospitality" and reveal their changes over the years, both globally and in Turkey. The study used a bibliometric approach in the Web of Science database. The findings indicate a significant increase in research related to both concepts, particularly after 2018. Conceptually, it is observed that keywords used in articles have become more associated with the concepts of green tourism supply chain, sustainable development, environmental knowledge, and hotel management in recent years. Studies conducted in Turkey show that the images of green tourism and green hospitality have garnered attention recently, and the research areas exhibit similarities with international literature.

Anahtar Kelimeler

Green marketing, Green tourism, Bibliometric analysis, Web of Science

Kaynakça

• Aghaei Chadegani, A., Salehi, H., Yunus, M., Farhadi, H., Fooladi, M., Farhadi, M., ve Ale Ebrahim, N. (2013). A comparison between two main academic literature collections: Web of Science and Scopus Databases. Asian Social Science, 9(5), 18-26.
• Akçura, G. (2013). Türkiye turizminde 150 yıl. Oti Holding.
• Al, U. ve Soydal, İ. (2014). Akademinin atıf dizinleri ile savaşı. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 31(1), 23-42.
• Avcıkurt, C., Köroğlu, A. ve Sarıoğlan, M. (2013). Türk turizminin dünya turizmindeki yeri. Şenol Çavuş, Zehra Ege ve Osman Eralp Çolakoğlu (Ed.), Türk Turizm Tarihi içinde (s. 1-154). Detay Yayıncılık.
• Bouyssou, D. ve Marchant, T. (2011). Ranking scientists and departments in a consistent manner. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 62(9), 1761-1769.
• Chan, E. S. (2008). Barriers to EMS in the hotel industry. International Journal of Hospitality Management, 27(2), 187-196.
• Chan, E. S. (2013). Gap analysis of green hotel marketing. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 25(7), 1017-1048.
• Chan, E. S. W. (2014). Green marketing: Hotel customers’ perspective. Journal of Travel and Tourism Marketing, 31(8), 915-936.
• Connolly, J., ve Prothero, A. (2003). Sustainable consumption: consumption, consumers and the commodity discourse. Consumption, Markets and Culture, 6(4), 275-291.
• Çakmak, E. G., Doğan, T., ve Hilmioğlu, B. (2017). İklim değişikliği süresinde Paris Anlaşması’nın rolü ve Türkiye’nin konumu. Akdeniz Üniversitesi Hava Kirlenmesi Araştırmaları ve Denetimi Türk Milli Komitesi, VII. Ulusal Hava Kirliliği ve Kontrolü Sempozyumu, 1(3).
• Evcin, E. (2014). Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarında turizm ve tanıtma faaliyetleri. Atatürk Yolu Dergisi, 14(55).
• Ginsberg, J. M., ve Bloom, P. N. (2004). Choosing the right green marketing strategy. MIT Sloan Management Review, 46(1), 79-84.
• Hacıoğlu, N. (2000). Seyahat Acentacılığı ve Tur Operatörlüğü. Vipaş Yayınları.
• Korkmaz, H., ve Lütfi, A. T. A. Y. (2017). Otel işletmelerinde yeşil pazarlama uygulamalarının rekabet avantajına ve işletme performansına etkisi. Sosyal ve Beşerî Bilimler Araştırmaları Dergisi, 17(38), 176-203.
• Kuşluvan, S. (1994). Multinational enterprises in tourism: A case study of Turkey. Yayımlanmamış Doktora Tezi. University of Strathclyde, Scottish Hotel School, Glasgow, U.K.
• Kuşluvan, S. (2015). Development of inbound tourism in Turkey: Successes and problem areas. II. International Tourism and Travel Studies Conference’da Yapılan Davetli Konuşma Sunumu, İstanbul, Turkey.
• Manaktola, K., ve Jauhari, V. (2007). Exploring consumer attitude and behaviour towards green practices in the lodging industry in India. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 19(5), 364-377.
• Menon, A., Menon, A., Chowdhury, J., ve Jankovich, J. (1999). Evolving paradigm for environmental sensitivity in marketing programs: A synthesis of theory and practice. Journal of Marketing Theory and Practice, 7(2), 1-15.
• Miles, M. P. ve Russell, G. R., (1997). IS0 14000 total quality environmental management: The integration of environmental marketing, total quality management and corporate environmental policy, Journal of Quality Management, 2(1): 151-168.
• Özdemir, M. (2013). Türkiye turizminin 150’nci, Türkiye Turing Kulübü’nün 90’ncı, Turizm Bakanlığı’nın 50’nci yılı. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 24(1), s.126-140.
• Peattie, K., (2001). Towards sustainability: the third age of green marketing. Marketing Review, 2(2), 129-146
• Peattie, K., ve Crane, A. (2005). Green marketing: legend, myth, farce or prophesy? Qualitative Market Research: An International Journal, 8(4), 357-370.
• Pizam, A. (2009). Green hotels: A fad, ploy or fact of life? International Journal of Hospitality Management, 28 (1).
• Polonsky, M. J. (1994). An introduction to green marketing. Electronic Green Journal, 1(2), 1–10.
• Prendergast, G., ve Man, H. W. (2002). The influence of store image on store loyalty in Hong Kong's quick service restaurant industry. Journal of Foodservice Business Research, 5(1), 45-59.
• Pride, W. M., ve Ferrell, O. C. (1993). Marketing (8. Basım). Houghton Mifflin.
• Şeref, İ., ve Karagöz, B. (2019). An evaluation of Turkish education academic field: Bibliometric analysis based on web of science database. Journal of Language Education and Research, 5(2), 213-231.
• Teixeira, S. J., ve Pocinho, M. (2020). Hotel industry and regional competitiveness: The bibliometric perspective of web of science. Journal of Tourism, Sustainability and Well-being, 8(2), 129-147.
• Thompson, J. W. (2002). The death of the scholarly monograph in the humanities? Citation Patterns in Literary Scholarship. 52(3), 121-136.
• Tonta Y. (2017). TÜBİTAK Türkiye adresli uluslararası bilimsel yayınları teşvik programının değerlendirilmesi. Tübitak Ulakbim.
• TripAdvisor (2012). Tripadvisor survey reveals travellers growing greener, April 19, available at: https://ir.tripadvisor.com/static-files/cc09c602-4b7a-47b0-bdd6-1b890ebf718e
• Varinli, İ. (2012). Pazarlamada yeni yaklaşımlar (3. Baskı). Detay Yayıncılık.
• Yüzgün, A. (1983). Türkiye turizminin boyutları. Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C, 9, 2565-2574.