Öğretim elemanlarının üniversitelerin uyguladıkları akreditasyon faaliyetlerine yönelik algıları: Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi örneği

Yıl 2023, Cilt: 26 Sayı: 50, 557 - 577, 31.12.2023

Ruhan İri , Muhammet Bayraktar

https://doi.org/10.31795/baunsobed.1171420

Öz

Araştırma, İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi’nin akademik birimlerinde görev yapmakta olan öğretim elemanlarının üniversitelerin uyguladıkları akreditasyon faaliyetleri konusundaki düşünce, tutum ve algılamalarını tespit etmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Konuya ilişkin literatürden elde edilen bilgilerin yanı sıra, Semerci (2017) tarafından geliştirilen Akreditasyon Algısı (AA) Ölçeği kullanılarak oluşturulan anket formu, 01-31 Mayıs 2022 tarihleri arasında araştırmanın örneklemi olan Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi’nde eğitim-öğretim faaliyetlerini yürüten toplam 381 öğretim elemanıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada var olan durumun ortaya konulmasının amaçlanması sebebiyle tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmada, kolay ulaşılabilir örneklem yöntemiyle Üniversiteye bağlı 14 fakülte, 1 Yüksekokulu ile 6 Meslek Yüksekokulu’nda görev yapan toplam 381 öğretim elemanının internet adreslerine gönderilen link uzantılı on-line olarak ulaştırılan anketlerden elde edilen veriler SPSS 25.0 paket programında analiz edilmiştir. Araştırmada hipotez ya da model kurulmamış olup, verilerin analizinde bazı tanımlayıcı istatistiklerden, tanımlayıcı özelliklere göre bakış açısı, beklenti, düşünce düzeyleri ile algıları incelenmesinde ise t testi ile tek yönlü Anova testinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda, katılımcıların eğitim durumuna, yaş durumuna ve gelire göre ölçek ve alt boyutları arasında anlamlı bir farklılık çıkmamış, akademisyenlerin Akreditasyon Algısı (AA) Ölçeğinde sadece mesleki statü durumuna göre ölçek alt faktörü arasında anlamlı bir farklılık çıkmıştır. Farkın kaynağını tespit etmek amacıyla yapılan LSD testinde; mesleki statü durumuna göre profesörlerin araştırma görevlileri, öğretim görevlileri, doktor öğretim üyeleri ve doçentlerle aralarında kendi lehlerine anlamlı bir farklılık olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Akreditasyon, Algı, Öğretim üyeleri, Üniversite

Destekleyen Kurum

Yok

Teşekkür

TEŞEKKÜRLER.

Perceptions of faculty members regarding accreditation practices of universities: The case of Niğde Ömer Halisdemir University

Öz

The research was conducted to determine the thoughts, attitudes and perceptions of the academic staff working in the academic units of Niğde Ömer Halisdemir University, located in the Central Anatolia Region, regarding the accreditation activities implemented by the universities. In addition to the information obtained from the literature on the subject, the questionnaire form, which was created using the Accreditation Perception (AA) Scale developed by Semerci (2017), was carried out with a total of 381 academic staff conducting education and training activities at Niğde Ömer Halisdemir University, which is the sample of the study, between 01-31 May 2022. The survey model was used in the study in order to reveal the existing situation and to learn the thoughts, attitudes and perceptions of the academic staff towards accreditation activities. In the study, the data obtained from the questionnaires sent to the internet addresses of a total of 381 lecturers working in 14 faculties, 1 School of Higher Education and 6 Vocational Schools affiliated to the University using the convenience sampling method were analyzed in the SPSS 25.0 package program. No hypothesis or model was established in the study, and some descriptive statistics were used in the analysis of the data, and t-test and one-way ANOVA test were used to examine the perspectives, expectations, thought levels and perceptions according to the descriptive characteristics. As a result of the research, there was no significant difference between the scale and its sub-dimensions according to the participants' educational status, age status and income, and only a significant difference was found between the scale sub-factor according to the professional status of the academics in the Perception of Accreditation (PA) Scale. In the LSD test conducted to determine the source of the difference, it was concluded that there was a significant difference between professors and research assistants, lecturers, doctoral lecturers and associate professors in their favor according to their professional status.

Anahtar Kelimeler

Accreditation, Perception, Faculty members, University

Kaynakça

• Acevedo-De-los-Ríos, A. and Rondinel-Oviedo, D. R. (2021). Impact, added value and relevance of an accreditation process on quality assurance in architectural higher education. Quality in Higher Education, 1-19.
• Aktan, C. C. ve Gencel, U. (2010). Yüksek öğretimde akreditasyon. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2 (2) , 137-146 . Alani, R. A. and Ilusanya, G. (2008). Accreditation outcomes, quality of and access to University education in Nigeria. Quality Assurance in Education, 16(3), 301-312.
• Alaskar, A., D’Errico, E., Alipoon, L. and Dehom, S. (2019). Institutional accreditation in Saudi Arabian higher education: Perceptions and involvement. Quality in Higher Education, 25(3), 245-260.
• Al-Amri, A. S., Mathew, P., Zubairi, Y. Z. and Jani, R. (2020). Optimal standards to measure the quality of higher education ınstitutions in Oman: Stakeholders’ perception. SAGE Open, 10(3), Article 3.
• Alpaydın, Y. ve Topal, M. (2022). Eğitim fakültelerindeki akreditasyon deneyimleri üzerine nitel bir araştırma, Journal of Humanity and Society, 12(2), 232-265.
• Andrii Butenko, Ganna Denyskina and Olena Yeremenko. (2021). Formation of a study program in the context of conformity with the ESG (on the Material of the Analysis of Study Programs in Ukraine). Education Sciences, 11(670), 670-670.
• Ataman, O. ve Adıgüzel, A. (2020). Akreditasyon sürecini tamamlayan yabancı diller yüksekokulu öğretim elemanlarının sürece ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Yükseköğretim Dergisi, 10 (3) , 279-290.
• Bakioğlu, A. ve Baltacı, R. (2000). Üniversitede akreditasyon ve düşünceler. Öneri Dergisi, 3 (13) , 39-47.
• Balcı, N., Aksaraylı, M., Tuncel, P. ve Bakırcı, G. T. (2021). Accreditation impact on servıce quality in medical laboratories: unıversıty hospıtal staff viewpoints. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 24(4), 729-746.
• Bañuelos, N. (2021). Quality and innovation in American higher education accreditation: The Case of the University of Phoenix. History of Education, 50(3), 428-449.
• Berry, A. (2017). Legitimization as a rhetorical process in a regulatory agency: An examination of rhetoric from the US Council for higher education accreditation. Journal of Communication Management, 21(2), 124-139.
• Cardoso, S., João Rosa, M. and Santos, C. S. (2013). Different academics’ characteristics, different perceptions on quality assessment? Quality Assurance in Education, 21(1), 96-117.
• Celis, S. and Véliz, D. (2022). A Decade of Chilean graduate program accreditation: A Push for ınternationalization and ıssues of multidisciplinarity, Higher Education Policy, 35(1), 133-154.
• Chu, A. and Westerheijden, D. F. (2018). Between quality and control: What can we learn from higher education quality assurance policy in the Netherlands. Quality in Higher Education, 24(3), 260-270.
• Dattey, K., Westerheijden, D. F. and Hofman, W. H. A. (2019). Compliance with accreditation measures in Ghanaian universities: Students’ perspectives. Quality in Higher Education, 25(3), 304-323.
• Davis, J. H. (2018). Buffering the stress of programmatic accreditation. Teaching & Learning in Nursing. 13(1), 14-17.
• Erkuş, L., (2009). Eğitim fakültelerinin akreditasyon sürecine hazır olma durumuna ilişkin öğretim elemanlarının görüşlerinin değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Espinoza, Ó. and Eduardo González, L. (2013). Accreditation in higher education in Chile: Results and consequences. Quality Assurance in Education, 21(1), 20-38.
• Fleischer, M. S. and Winston, N. A. (2018). Entry on “Accreditation” for dictionnaire de sociologie clinique. Journal of Applied Social Sciences (19367244), 12(1), 12-16.
• Güney, A. (2019). Kalite yönetimi çerçevesinde yükseköğretimde akreditasyon süreci. Electronic Turkish Studies, 14(2), 401-412.
• Gencel, U. (2001). Yükseköğretim hizmetlerinde toplam kalite yönetimi ve akreditasyon. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(3), 164-218.
• Genç, A. T. ve Özel, C. (2021). Mesleki ve teknik eğitimde kalite yönetimi ve akreditasyonun farkındalığı üzerine bir araştırma: Mühendislik eğitimi örneği. Uluslararası Sürdürülebilir Mühendislik ve Teknoloji Dergisi, 5(1), 6-14.
• Gerón-Piñón, G., Solana-González, P., Trigueros-Preciado, S. and Pérez-González, D. (2021). Management indicators: Their impact on Latin-American universities’ accreditation. Quality in Higher Education, 27(2), 184-205.
• Göçen, A. ve Aslan, O. (2021). Yükseköğretimde kalite yönetimi: Harran Üniversitesi örneği. Ulusal Eğitim Akademisi Dergisi, 5(1), 148-159.
• Günlü E. (2020). Akreditasyon süreci. Doktora Ders Semineri.
• Hamutoğlu, N. B., Başarmak, U., Sezen-gültekin, G. ve Elmas, M. (2020). The Views of the quality ambassadors on quality management in higher education and the technological barriers encountered, Cukurova University Faculty of Education Journal, 49 (1), 316-351.
• Hamutoğlu, N. B., Çukurbaşı, Ö. Ü. B. ve Kıyıcı, M. (2022). TYYÇ kapsamında lisans düzeyinde çevrimiçi öğrenme ortamlarının tasarlanması. Pegem Akademi, Ankara.
• Hanh, N. D. (2020). A Review of issues of quality assurance and quality accreditation for higher education institutions and the situation in Vietnam. Accreditation and Quality Assurance: Journal for Quality, Comparabilityand Reliability in ChemicalMeasurement, 25(4), 273-279.
• Hauptman Komotar, M. (2021). Accreditation in European higher education from the comparative perspective: Slovenia and the Netherlands, Quality in Higher Education, 27(2), 149-167.
• Hernandez-Diaz, P. M., Polanco, J.-A. and Castaño, S. M. (2020). Do sustainability practices ınfluence university quality? A Colombian case study. International Journal of Sustainability in Higher Education, 21(7), 1525-1543.
• Hesapçıoğlu, M. (2006). Eğitim kurumlarında kalite olgusu ve kalite güvence sistemleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 23(23), 143-160.
• Hou, A. Y. C., Kuo, C. Y., Chen, K. H. J., Hill, C., Lin, S. R., Chih, J. C.-C. and Chou, H. C. (2018). The implementation of self-accreditation policy in Taiwan higher education and its challenges to university internal quality assurance capacity building. Quality in Higher Education, 24(3), 238-259.
• Jackson, S. L. (1997). The ISO 14001 implementation guide: Creating an integrated management system (Vol. 3). John Wiley & Sons.
• Jingura, R. and Kamusoko, R. (2018). A Framework for enhancing regulatory cooperation in external quality assurance in Southern Africa. Quality in Higher Education, 24(2), 154-167.
• Karcıoğlu, R. ve Dızman, Ş. (2016). Türkiye'de Tms-Tfrs kapsamında verilen muhasebe eğitiminin kalite standartları açısından yeterliliği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(4), 869-884. Kaya, M. ve Selvitopu, A. (2017). Öğretmen eğitimi kalite güvence uygulamalarında karşılaşılan sorunlar ve öneriler. Harran Maarif Dergisi, 2 (1), 14-25.
• Kılıçaslan, Ç. (2020). Yükseköğretimde akreditasyon. Peyzaj Eğitim, Bilim, Kültür ve Sanat Dergisi Özel Sayı, 10-18.
• Küçükkaya, B., Süt, H. K. ve Yi̇ği̇tbaş, C. Y. (2021). Akredite olan bir hemşirelik bölümünde eğitim alan öğrencilerin lisans eğitiminde akreditasyona yönelik düşünceleri. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 11(2), 394-400.
• Makhoul, S. A. (2019). Higher education accreditation, quality assurance and their impact to teaching and learning enhancement. Journal of Economic and Administrative Sciences, 35(4), 235-250.
• Mencet, D. S. ve Akar, N. (2022). Kalite aktörlerinin yükseköğretimde sürdürülebilir kaliteye ilişkin görüşleri üzerine bir durum çalışması. Erciyes Akademi, 36(1), 103-123.
• Merrill, M. (2019). Differences in international accreditation: Kyrgyzstan and Kazakhstan. Asian Education and Development Studies, 9(4), 465-478.
• Nguyen, H. C., Evers, C. ve Marshall, S. (2017). Accreditation of Viet Nam’s higher education: Achievements and challenges after a dozen years of development. Quality Assurance in Education, 25(4), 475-488.
• Niemelä, H., Okkola, T., Nurkka, A., Kuisma, M. and Tuunila, R. (2014). Is an accreditation seal worth the effort?: Observations of programme accreditations in Lappeenranta University of Technology, Finland. Quality Assurance in Education, 22(3), 226-239.
• Olgun, M. O. ve Özdemir, G. (2013). Önem-memnuniyet analizi ve Taguchi metodu ile eğitimde iyileştirme önceliklerinin belirlenmesi: Bir uygulama örneği. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 19(2), 81-87.
• Ortaç, F. R., Kurt, A. ve Kılınç, M. (2021). Öğretim elemanlarının kalite güvencesi algısının ölçümlenmesi, Bir vakıf üniversitesi örneği. Anasay, (15) , 73-89 .
• Özen, E. (2022). Yükseköğretimde kalite güvencesi ve akreditasyon: Açık ve uzaktan eğitim. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 8 (1), 87-93.
• Özçiçek, Y. ve Karaca, A. (2019). Yükseköğretim kurumlarında kalite ve akreditasyon: Mühendislik eğitim programlarının değerlendirilmesi. Fırat Üniversitesi Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3 (1), 114-149.
• Rybinski, K. (2020). Are rankings and accreditation related? Examining the dynamics of higher education in Poland. Quality Assurance in Education, 28(3), 193-204. https://doi.org/10.1108/QAE-03-2020-0032.
• Salto, D. J. (2021). Beyond national regulation in higher education? Revisiting regulation and understanding organisational responses to foreign accreditation of management education programmes. Quality in Higher Education, 27(2), 206-221. Schomaker, R. (2015). Accreditation and quality assurance in the Egyptian higher education system. Quality Assurance in Education, Vol. 23 No. 2, pp. 149-165.
• Semerci, Ç. (2017). Akreditasyon algısı (AA) ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(3), 1093-1104.
• Semerci, Ç., Semerci, N., Ünal, F., Yılmaz, E., Kaygın, H., Ulus, İ. Ç., Çetin, K. ve Yılmaz, Ö. (2021). Akademisyenlerin akreditasyon algılarının incelenmesi. Asya Öğretim Dergisi, 9 (1), 1-14.
• Staub, D. (2019). Another accreditation? What’s the point? Effective Planning and Implementation for Specialised Accreditation. Quality in Higher Education, 25(2), 171-190.
• Ülker, N. (2020). Yükseköğretimdeki güncel yönelimlerin analizi: Kalite güvence uygulamalarında öğrenci deneyimlerinin yeri ve önemi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 10(3), 381-390.
• Van Kemenade, E. ve Hardjono, T. W. (2009). Professionals freaking out: The case of accreditation in Dutch higher education. The TQM Journal, 21(5), 473-485.
• Vesce, E., Cisi, M., Gentile, T. and Stura, I. (2021). Quality Self-Assessment Processes in Higher Education: From an Italian Experience to a General Tool. Quality in Higher Education, 27(1), 40-58.
• Yiğit, T. (2017). Türkiye’de sosyal hizmet eğitim/öğretiminde kalite güvence sistemi ve akreditasyon standartlarına ilişkin bir model çerçeve önerisi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 28(1), 151-168.
• Zaki Fouad Mohamed, T., Chang, C.-H. and Huang, Y.-C. (2021). AACSB Assurance for STUST quality and competitiveness: Balanced scorecard roadmap. Journal of International Education in Business, 14(2), 320-337.