Sistematik Derlemeler ve Meta Analiz
BibTex RIS Kaynak Göster

Investigation of PhD Theses on Social Studies Teaching in Turkey: A Content Analysis

Yıl 2021, , 601 - 624, 31.12.2021
https://doi.org/10.35675/befdergi.801635

Öz

Aim of the study is to investigate the trends between the years 2010-2019 conducted research in the doctoral theses in Social Studies Education in Turkey. For this purpose, 125 theses were evaluated in terms of the year, university, subject, method, data collection tools, sample, data analysis and study topics. The research was designed as a descriptive content analysis study. Research data were collected by thesis classification form and data were analyzed using content analysis. Findings show that in the majority of the theses, impact researches on various variables were conducted and experimental attempts were made. In qualitative dimension, case studies were generally preferred; action research, ethnography, phenomenology and grounded theory were not preferred. Skills such as digital literacy, media literacy, political literacy, awareness of stereotypes and prejudice, using evidence have not been studied in skill training. Values such as justice, independence, peace, solidarity were not take place in value education.

Kaynakça

  • Akdağ, H. (2014). Sosyal bilgilerin tanımı, amacı, önemi ve Türkiye’deki yeri. R. Turan, A. M. Sünbül, H. Akdağ (Ed.) İçinde Sosyal Bilgiler Öğretiminde Yeni Yaklaşımlar - I (1. baskı, s. 2-21). Ankara: Pegem Akademi.
  • Barton, K. C. (2006). Introduction. In Keith C. Barton (Ed.). Research methods in social studies education: Contemporary issues and perspectives (1st ed., pp. 1-10), Connecticut: Information Age Publishing.
  • Beyhan, A. (2013). Eğitim örgütlerinde eylem araştırması. Bilgisayar ve Eğitim Araştırma Dergisi, 1(2), 65-89.
  • Bolton, N. (2008). Social studies education in the context of standards based education reform (Doctoral dissertation). Kentucky, Louisville University.
  • Canbulat, T., Avcı, G., & Sipahi, S. (2016). ABD ve Kanada’da sosyal bilgiler eğitimi alanındaki tezlerin değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 351-370.
  • Chapin, J. R. (2006). Elementary social studies: A practical guide. (6th Ed.). Boston: Pearson Education.
  • Crone, E. A., & Van Der Molen, M. W. (2007). Development of decision making in school‐aged children and adolescents: Evidence from heart rate and skin conductance analysis. Child development, 78(4), 1288-1301. doi:10.1111/j.1467-8624.2007.01066.x
  • Çalık, M., & Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39(174), 33-38. doi: 10.15390/EB.2014.3412
  • Çelikkaya, T., Karakuş, U., & Öztürk Demirtaş, Ç. (2010). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin ölçme değerlendirme araçlarını kullanma düzeyleri ve karşılaştıkları sorunlar. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 57-76.
  • Guadagnoli, E., & Velicer, W. F. (1988). Relation to sample size to the stability of component patterns. Psychological Bulletin, 103(2), 265-275. doi: 10.1037/0033-2909.103.2.265
  • Gül, Ş., & Sözbilir, M. (2015). Fen ve matematik eğitimi alanında gerçekleştirilen ölçek geliştirme araştırmalarına yönelik tematik içerik analizi. Eğitim ve Bilim, 40(178). doi: 10.15390/EB.2015.4070
  • Kaya Uyanik, G., Güler, N., Taşdelen Teker, G., & Demir, S. (2017). Türkiye’de eğitim alanında yayımlanan ölçek geliştirme çalışmalarının uygunluğunun çok yüzeyli rasch modeli ile incelenmesi. Journal of Measurement and Evaluation in Education and Psychology, 8(2), 183-199. doi: 10.21031/epod.291367
  • Köksal, H. (2016). İlköğretim sosyal bilgiler dersi öğretim programı. R. Turan, T. Yıldırım (Ed.) Sosyal Bilgilerin Temelleri (1. baskı, s. 35-57) içinde. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Maxim, G. W. (2006). Dynamic for social studies for constructivist classrooms inspiring tomorrow’s social scientists. Ohio: Merril Prentice Hall. Morrison, A.L., Rozak, S., Gold, A.U., & Kay, J. E. (2019). Quantifying student engagement in learning about climate change using galvanic hand sensors in a controlled educational setting. Climatic Change 159, 17-36. doi: 10.1007/s10584-019-02576-6
  • Örün, Ö., & Akbulut, Y. (2019). Effect of multitasking, physical environment and electroencephalography use on cognitive load and retention. Computers in Human Behavior, 92, 216-229002E. doi: 10.1016/j.chb.2018.11.027
  • Öztürk Boztunç, N., Eroğlu, M. G., & Kelecioğlu, H. (2015). Eğitim alanında yapılan ölçek uyarlama makalelerinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 40(178), 123-137. doi: 10.15390/EB.2015.4091.
  • Öztürk, C. (2009). Sosyal bilgiler: Toplumsal yaşama disiplinler arası bir bakış. C. Öztürk (Ed.) Sosyal Bilgiler Öğretimi (1.baskı, s. 2-30) içinde. Ankara: Pegem Akademi.
  • Ross, E.W., Mathison, S., & Vinson. K. D. (2014). Social studies curriculum and teaching in the era of standardization. E. Wayne Ross (Ed.). In The social studies curriculum purposes, problems, and possibilities (1st ed., pp. 25-50), Albany: State University of New York Press.
  • Sözbilir, M., Kutu, H., & Yasar, M.D. (2012). Science education research in Turkey: A content analysis of selected features of papers published. In D. Jorde, & J. Dillon (Eds). Science Education Research and Practice in Europe: Retrospective and Prospective (1st ed., pp. 341-374). Rotterdam: Sense Publishers.
  • Sözer, E. (2008). Sosyal bilgiler dersinin tanımı, kapsamı ve ilköğretim programındaki yeri. Ş. Yaşar (Ed.) Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi (1. baskı, s. 41-55) içinde. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Suri, H., & Clarke, D. (2009). Advancements in research synthesis methods: From a methodologically inclusive perspective. Review of Educational Research, 79(1), 395-430. doi: 10.3102/0034654308326349
  • Spring, J. (2005). The American School: 1642-2004 (6th ed.). New York: Mc Graw Hill. Şahin, M., & Boztunç Öztürk, N. (2018). Eğitim alanında ölçek geliştirme süreci: Bir içerik analizi çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(1), 191-199. doi: 10.24106/kefdergi.375863
  • Tarman, B., Güven, C., & Aktaşlı, İ. (2011). Türkiye’de sosyal bilgiler eğitimi alanında yapılan doktora tezlerinin değerlendirilmesi ve alana katkıları. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 391-410.
  • Varışoğlu, B., Şahin A., & Göktaş, Y. (2013). Türkçe eğitimi araştırmalarında eğilimler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1767-1781. doi: 10.12738/estp.2013.3.1609

Türkiye’de Sosyal Bilgiler Eğitimi Konusunda Yazılan Doktora Tezlerinin İncelenmesi: Bir İçerik Analizi

Yıl 2021, , 601 - 624, 31.12.2021
https://doi.org/10.35675/befdergi.801635

Öz

Bu araştırmanın amacı, sosyal bilgiler eğitimi konusunda Türkiye’de son 10 yılda yazılan doktora tezlerindeki araştırma eğilimlerinin belirlenmesidir. Bu amaç doğrultusunda Türkiye’de 2010-2019 yılları arasında sosyal bilgiler eğitimi konusunda yazılmış olan 125 doktora tezi; yıl, üniversite, konu alanı, yöntem, veri toplama araçları, örneklem, veri analizi ve çalışma konuları açısından incelenmiştir. Araştırma, betimsel içerik analizi çalışması olarak desenlenmiştir. Araştırma verileri tez sınıflama formuyla toplanmış, veriler içerik analiziyle analiz edilmiştir. Araştırma bulguları; tezlerin büyük bir çoğunluğunda çeşitli değişkenlere yönelik etki araştırmalarının yapıldığını ve deneysel girişimlere önem verildiğini göstermektedir. Nitel boyutta genelde durum çalışmalarının tercih edildiği, eylem araştırması, etnografya, fenomenoloji ve temellendirilmiş kuram araştırmalarının tercih edilmediği belirlenmiştir. İncelenen araştırmalarda alışılageldik yöntemler ve veri analizlerinin ağırlıklı olarak kullanıldığı gözlenmiştir.

Kaynakça

  • Akdağ, H. (2014). Sosyal bilgilerin tanımı, amacı, önemi ve Türkiye’deki yeri. R. Turan, A. M. Sünbül, H. Akdağ (Ed.) İçinde Sosyal Bilgiler Öğretiminde Yeni Yaklaşımlar - I (1. baskı, s. 2-21). Ankara: Pegem Akademi.
  • Barton, K. C. (2006). Introduction. In Keith C. Barton (Ed.). Research methods in social studies education: Contemporary issues and perspectives (1st ed., pp. 1-10), Connecticut: Information Age Publishing.
  • Beyhan, A. (2013). Eğitim örgütlerinde eylem araştırması. Bilgisayar ve Eğitim Araştırma Dergisi, 1(2), 65-89.
  • Bolton, N. (2008). Social studies education in the context of standards based education reform (Doctoral dissertation). Kentucky, Louisville University.
  • Canbulat, T., Avcı, G., & Sipahi, S. (2016). ABD ve Kanada’da sosyal bilgiler eğitimi alanındaki tezlerin değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 351-370.
  • Chapin, J. R. (2006). Elementary social studies: A practical guide. (6th Ed.). Boston: Pearson Education.
  • Crone, E. A., & Van Der Molen, M. W. (2007). Development of decision making in school‐aged children and adolescents: Evidence from heart rate and skin conductance analysis. Child development, 78(4), 1288-1301. doi:10.1111/j.1467-8624.2007.01066.x
  • Çalık, M., & Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39(174), 33-38. doi: 10.15390/EB.2014.3412
  • Çelikkaya, T., Karakuş, U., & Öztürk Demirtaş, Ç. (2010). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin ölçme değerlendirme araçlarını kullanma düzeyleri ve karşılaştıkları sorunlar. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 57-76.
  • Guadagnoli, E., & Velicer, W. F. (1988). Relation to sample size to the stability of component patterns. Psychological Bulletin, 103(2), 265-275. doi: 10.1037/0033-2909.103.2.265
  • Gül, Ş., & Sözbilir, M. (2015). Fen ve matematik eğitimi alanında gerçekleştirilen ölçek geliştirme araştırmalarına yönelik tematik içerik analizi. Eğitim ve Bilim, 40(178). doi: 10.15390/EB.2015.4070
  • Kaya Uyanik, G., Güler, N., Taşdelen Teker, G., & Demir, S. (2017). Türkiye’de eğitim alanında yayımlanan ölçek geliştirme çalışmalarının uygunluğunun çok yüzeyli rasch modeli ile incelenmesi. Journal of Measurement and Evaluation in Education and Psychology, 8(2), 183-199. doi: 10.21031/epod.291367
  • Köksal, H. (2016). İlköğretim sosyal bilgiler dersi öğretim programı. R. Turan, T. Yıldırım (Ed.) Sosyal Bilgilerin Temelleri (1. baskı, s. 35-57) içinde. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Maxim, G. W. (2006). Dynamic for social studies for constructivist classrooms inspiring tomorrow’s social scientists. Ohio: Merril Prentice Hall. Morrison, A.L., Rozak, S., Gold, A.U., & Kay, J. E. (2019). Quantifying student engagement in learning about climate change using galvanic hand sensors in a controlled educational setting. Climatic Change 159, 17-36. doi: 10.1007/s10584-019-02576-6
  • Örün, Ö., & Akbulut, Y. (2019). Effect of multitasking, physical environment and electroencephalography use on cognitive load and retention. Computers in Human Behavior, 92, 216-229002E. doi: 10.1016/j.chb.2018.11.027
  • Öztürk Boztunç, N., Eroğlu, M. G., & Kelecioğlu, H. (2015). Eğitim alanında yapılan ölçek uyarlama makalelerinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 40(178), 123-137. doi: 10.15390/EB.2015.4091.
  • Öztürk, C. (2009). Sosyal bilgiler: Toplumsal yaşama disiplinler arası bir bakış. C. Öztürk (Ed.) Sosyal Bilgiler Öğretimi (1.baskı, s. 2-30) içinde. Ankara: Pegem Akademi.
  • Ross, E.W., Mathison, S., & Vinson. K. D. (2014). Social studies curriculum and teaching in the era of standardization. E. Wayne Ross (Ed.). In The social studies curriculum purposes, problems, and possibilities (1st ed., pp. 25-50), Albany: State University of New York Press.
  • Sözbilir, M., Kutu, H., & Yasar, M.D. (2012). Science education research in Turkey: A content analysis of selected features of papers published. In D. Jorde, & J. Dillon (Eds). Science Education Research and Practice in Europe: Retrospective and Prospective (1st ed., pp. 341-374). Rotterdam: Sense Publishers.
  • Sözer, E. (2008). Sosyal bilgiler dersinin tanımı, kapsamı ve ilköğretim programındaki yeri. Ş. Yaşar (Ed.) Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi (1. baskı, s. 41-55) içinde. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Suri, H., & Clarke, D. (2009). Advancements in research synthesis methods: From a methodologically inclusive perspective. Review of Educational Research, 79(1), 395-430. doi: 10.3102/0034654308326349
  • Spring, J. (2005). The American School: 1642-2004 (6th ed.). New York: Mc Graw Hill. Şahin, M., & Boztunç Öztürk, N. (2018). Eğitim alanında ölçek geliştirme süreci: Bir içerik analizi çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(1), 191-199. doi: 10.24106/kefdergi.375863
  • Tarman, B., Güven, C., & Aktaşlı, İ. (2011). Türkiye’de sosyal bilgiler eğitimi alanında yapılan doktora tezlerinin değerlendirilmesi ve alana katkıları. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 391-410.
  • Varışoğlu, B., Şahin A., & Göktaş, Y. (2013). Türkçe eğitimi araştırmalarında eğilimler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1767-1781. doi: 10.12738/estp.2013.3.1609
Toplam 24 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Alan Eğitimleri
Bölüm Derleme
Yazarlar

Işıner Sever 0000-0001-5381-6976

Yayımlanma Tarihi 31 Aralık 2021
Gönderilme Tarihi 29 Eylül 2020
Kabul Tarihi 15 Kasım 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021

Kaynak Göster

APA Sever, I. (2021). Türkiye’de Sosyal Bilgiler Eğitimi Konusunda Yazılan Doktora Tezlerinin İncelenmesi: Bir İçerik Analizi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(32), 601-624. https://doi.org/10.35675/befdergi.801635