Investigation of Teachers’ Opinions about Space Perception and Direction Skills of Preschool Students

Yıl 2021, Cilt: 16 Sayı: 31, 21 - 38, 18.06.2021

Yavuz Değirmenci , Ayhan Bulut , Memet Kuzey

https://doi.org/10.35675/befdergi.069069

Cited By: 4

Öz

Okul Öncesi Öğrencilerinin Mekân Algısı ve Yön Becerilerine Yönelik Öğretmen Görüşlerinin İncelenmesi

Öz

Okul öncesi eğitim, bireylere eğitim ve öğretimle ilgili beceri, değer, uygulama ve ekinliklerin planlı bir şekilde kazandırılmaya başlandığı ilk dönem olarak ifade edilebilir. Bu nedenle önemi her geçen gün farklı platformlarda dile getirilen okul öncesi eğimle ilgili çalışmalar da giderek artmaktadır. Bu araştırmanın amacı, okul öncesi dönemde öğrenim gören öğrencilerin mekân algısı ve yön becerilerine yönelik öğretmen görüşlerinin incelenmesidir. Nitel araştırma yöntemlerinden biri olan durum deseniyle tasarlanan bu araştırma 2019-2020 eğitim öğretim döneminde hâlihazırda görev yapan toplam 26 okul öncesi öğretmeni ile yürütülmüştür. Araştırmada elde edilen veriler yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmış ve bu veriler betimsel analizine tabi tutularak değerlendirilmiştir. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, mekân algısı ve yön becerilerine yönelik okul öncesi öğretmenleri çeşitli kavram ve beceriler kazandırdıkları, bunları kazandırırken farklı yöntem, teknik, uygulama ve etkinlikler kullandıkları, bazı kavramların öğretilmesinde çeşitli nedenlerden dolayı zorluklar yaşadıkları ve son olarak bunlara ilişkin bazı çözüm önerileri sundukları görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi eğitim, , mekan, mekan algısı, yön

Kaynakça

• Akgün, Ü. E. (2011). Müzelerde mekân kurgusunun algı ve yön bulmadaki etkisinin incelenmesi. (Yüksek lisans tezi). İstanbul, İstanbul Teknik Üniversitesi.
• Akkuş, D. (2019). Üniversitelere yerleşen üstün başarılı öğrencilerin erken çocukluk yaşantılarının incelenmesi. (Yüksek lisans tezi). İstanbul, Aydın Üniversitesi.
• Anıktar, S. (2008). Çocukların mekân algısının gelişiminde bilgisayarın etkisinin araştırılması. (Yüksek lisans tezi). İstanbul, Yıldız Teknik Üniversitesi.
• Aslan, B., İ. (2017). Çocuk gelişimi-spor ilişkisinin fiziksel çevre ve mekân algısı üzerinden irdelenmesi: örnek bir hareket merkezi modeli. (Doktora tezi). İstanbul, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi.
• Aydınözü, D., Demirbaş, İ., & Demir, B. D. (2019). Classroom teachers' opinions on gaining gains related to direction and direction finding in primary school students. International Journal of Geography and Geography Education (IGGE), 41, 59-72.
• Ayvaz, A. (2007). Çocukların sanal ortamlarda nasıl mekanlar tasarladıklarının araştırılması. (Yüksek lisans tezi). Ankara, Gazi Üniversitesi.
• Blades, M., Sowden, S., & Spencer, C. (1996). Young children’s use of spatial relations in tasks with maps and models. Cartographica, 32, 18-29.
• Brinkmann, S. (2013). Qualitative interviewing: Understanding qualitative research. New York: Oxford University Press.
• Creswell, J. W. (2016). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. (Çev. Edt: M. Bütün & S. B. Demir). Siyasal Kitabevi.
• Creswell, J. W. (2017). Araştırma deseni, nitel nicel ve karma yöntem yaklaşımları (Çev. Edt: S. B. Demir). Eğiten Kitap Yayıncılık.
• Coşkun Keskin, S., & Daysal, D.(2015). İnsanlar, mekânlar ve çevreler: Coğrafya. S. Coşkun Keskin (Çev. Ed.). Okul öncesi/ilkokul çocukları için sosyal bilgiler öğretimi, (9. basımdan çeviri, s. 238-275) içinde. Nobel Yayıncılık.
• Çakıroğlu, N. (2013). Ebeveynlerin okul öncesi eğitim ile ilgili görüşleri ve bu eğitimden beklentileri (Devrek İlçesi Örneği). (Yüksek lisans tezi). Ankara, Gazi Üniversitesi.
• Davis, G.A., & Hyun, E. (2005). A study of kindergarten children’s spatial representation in a mapping project. Mathematics Education Research Journal, 17(1), 73-100.
• Demirci, A. (2019). Plastik sanatlarında mekan algısı. (Yüksek lisans tezi). Ankara, Hacettepe Üniversitesi. Demirkaya, H., Çetin, T., & Tokcan, H. (2004). İlköğretim birinci kademe öğrencilerine yön kavramı öğretiminde kullanılabilecek metotlar. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(3), 39-70.
• Foley, M., & Janikoun, J. (1996). The really practical guide to primary geography. (Second Edition). UK: Stanley Thornes (Publishers) Ltd.
• Hasgül, E. (2011). İç mekanda yön bulma: büyük ölçekli binalarda inceleme. (Yüksek lisans tezi). İstanbul, İstanbul Teknik Üniversitesi.
• Huttenlocker,J., Newcombe, N.S., & Vasilyeva, M. (1999). Spatial scaling in young children. Psychological Science, 10, 393-398.
• İncekara, B. (2018). Çocukların mekan algısı ve katılımcı tasarım yöntemlerinde rolü: muş ve harran yerleşimleri. (Yüksek lisans tezi). İstanbul, İstanbul Teknik Üniversitesi.
• Erbil Kaya, Ö. M., Kimzan, İ., Yalçın, V., & Avar, G. (2017). Okul öncesi öğretmeni adaylarının oyun temelli öğrenmeye bakış açıları ve uygulamaya yansımaları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 27, 800-834.
• Kılıç, Z. (2008). İlköğretim birinci sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre okul öncesi eğitim alan ve almayan öğrencilerin gelişim becerilerinin karşılaştırılması. (Yüksek lisans tezi). Ankara, Beykent Üniversitesi.
• Koç, B. (2012). Çocuklar için tasarlanan mekânlarda bilişsel sınırlar. (Yüksek lisans tezi). İstanbul, İstanbul Teknik Üniversitesi.
• Kurt, Ö. (2016). İlkokul mekânlarının çocuk gelişimi ve mekân algısına etkilerinin değerlendirilmesi. (Yüksek lisans tezi). Eskişehir, Anadolu Üniversitesi.
• Kuzey, M., & Değirmenci, Y. (2019). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının harita ve yön okuryazarlığına ilişkin kavramları anlama düzeyleri ve kavram yanılgıları. Milli Eğitim Dergisi, 48(223), 207-230.
• McMillan, J.H. (2015). Fundamentals of educational research (7. Ed.). Boston, MA: Pearson, İnc.
• MEB (2013). Okul Öncesi Eğitim Programı https://tegm.meb.gov.tr/dosya/okuloncesi/ooproram.pdf. 10.02.2020 Erişim Tarihi.
• Merriam S. B. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber (Çev. Edt: S. Turan). Nobel Yayınları.
• Miles, M. B., & Huberman, M. A. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. London: Sage.
• Öztürk, E. B. (2019). Okul öncesi gelişiminde sanat eğitimin yeri ve önemi. (Yüksek lisans tezi). Trabzon, Trabzon Üniversitesi.
• Öztürk, M., Giren, S., Yıldırım, E., & Şimşek, Ü. (2015). Güncellenen Okul Öncesi Eğitim Programının Coğrafya Eğitimi Açısından İncelenmesi. Celal Bayar Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(4), 245-262.
• Patton, M.Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods (3rd ed.). London: Sage Publications, Inc.
• Plester, B., Richard, J., Blades, M., & Spencer, C. (2002). Young children’s ability to use aerial photographs as maps. Journal of Environmental Psychology, 22, 29-47.
• Selçuk, Z. (2005). Gelişim ve Öğrenme. (12. Baskı). Nobel yayınları.
• Soydan, S. (2014). Türkiye, Amerika ve Avusturya’da görev yapan öğretmenlerin okul öncesi coğrafya öğretimi ile ilgili görüşlerinin incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 40, 9-31.
• Sönmez, S. (2011). Yaratıcı drama yöntemiyle bir oyun metninin Brecht dramaturgisine göre incelemesi. (Bitirme Projesi). Ankara, Çağdaş Drama Derneği.
• Şahin, N. E. A. (2019). Çocuklarda mekan algısı ve mekansal imge zenginliği bakımından tasarımın önemi. (Yüksek lisans tezi). İstanbul, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi.
• Şahin, M. K., Çoban, A. E., & Korkmaz, A. (2016). Toplumsal cinsiyet eşitliği ve Türk eğitim sistemindeki yeri: okul öncesi öğretmen adaylarının gözünden. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi (IBAD), 3 (2), 735-752.
• TDK (2011). Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Uçan, S. (2019). Durum çalışması araştırması. S. Şen & İ. Yıldırım (Ed.) Eğitimde araştırma yöntemleri (s. 227-248) içinde. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Uçar, Ö. (2013). Çocukların yaşanılan yer ve buna bağlı olarak mekan algısının incelenmesi (yüksek konut yapıları örneği). (Yüksek lisans tezi). İzmir, Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Ülker Erdem, A., Aydos, E., & Gönen, M. (2017). Okul öncesi eğitim ortamlarında yaratıcı drama kullanımı: öğretmenler ve öğretmen adayları perspektifinden bir inceleme. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 14 (1), 409-424.
• Yağbasan, M., & Aksoy, G. P. (2016). Erkek anaokulu öğretmenlerine velilerin bakış açısı (Elazığ İli Özelinde Bir Alan Araştırması). Turkish Journal of Educational Studies, 3(3), 85-113.
• Yaylacı, Z., & Aksoy, B. (2017). Zihinsel yetersizliğe sahip öğrencilere yön bulma becerisinin kazandırılması. Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi, 1(1), 35-50.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (8. Baskı). Seçkin yayıncılık. Yin, R. K. (2018). Case study research and applications design and methods (Vol. 6). USA: Sage Publications.