Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

'AHLÂK-I ALÂÎ'DEKİ 'ÇÜN'LÜ BİRLEŞİK CÜMLE YAPILARI

Yıl 2006, Cilt: 54 Sayı: 2006/2, 29 - 40, 01.01.2009

Öz

“Çün/çü/çünki” cümle başı edatları ile kurulan birleşik cümleler dilimize
Farsçadan girmiştir. Bu makalede, Eski Anadolu Türkçesi metinlerinde çok sık rastlanılan
bu yapıdaki cümlelerin Osmanlı Türkçesi dönemindeki durumunu ortaya koymak
hedeflenmiştir. Bu amaçla, yazıldığı döneminin dilini iyi bir şekilde aksettiren
eserlerden biri olan Kınalızade Ali Efendi’nin Ahlâk-ı Alâî’sinde geçen “çün”lü cümleler
yapı ve işlevleri bakımından incelenmiştir.

Kaynakça

  • Akalın, Şükrü H., “Dede Korkut Kitâbı’nda Geçen Bir Cümle Türü Üzerine”, SanalTürkoloji Araştırmaları Dergisi, III, Adana.(1996), Eski Anadolu Türkçesinde Cümle Başı Edatlarıyla Kurulmuş Zaman Cümleleri,Adana 1996 (Profesörlük Başlıca Araştırma Eseri).(1995), “Eski Anadolu Türkçesinde Cümle Başı Edatlarıyla Kurulmuş Cümleler”, Türk Dili, 518, s. 156-163.
  • Banguoğlu, Tahsin, Türkçenin Grameri, 3. bs., TDK Yayınları, Ankara 1990.
  • Cemiloğlu, İsmet, Dede Korkut Hikâyeleri Üzerinde Söz Dizimi Bakımından Bir İnceleme,TDK Yayınları, Ankara 2001.(1995), “Eski Anadolu Türkçesi Söz Diziminde Çün’lü Cümleler”, Türk Dili, 510, s. 409-413.
  • Ergin, Muharrem, Türk Dil Bilgisi, 19. bs., Bayrak Yayınları, İstanbul 1992.
  • Hacıeminoğlu, Necmettin, Türk Dilinde Edatlar, MEB Yayınları, İstanbul 1992.
  • Öztürk, Mürsel, Farsça Dilbilgisi, TTK Basımevi, Ankara 1988.
  • Şahinoğlu, M. Nazif, Farsça Grameri, Sarf ve Nahiv, Kitabevi Yayınları, İstanbul 1997.
  • Tiken, Kâmil, Eski Türkiye Türkçesinde Edatlar, Bağlaçlar, Ünlemler ve Zarf Fiiller, TDKYayınları, Ankara 2004.

'AHLÂK-I ALÂÎ'DEKİ 'ÇÜN'LÜ BİRLEŞİK CÜMLE YAPILARI

Yıl 2006, Cilt: 54 Sayı: 2006/2, 29 - 40, 01.01.2009

Öz

The compound sentences that built with “çün/çü/çünki” conjunctions entered to

Turkish from Persian. In Old Anatolian Turkish these sentences had wide usage. So

we wanted to show the usage in Ottoman Turkish. For this study we used the text that

named Ahlak-i Alai that written by Kinalizade Ali Efendi. Because it was one of the

best text that written by Ottoman Turkish.

Kaynakça

  • Akalın, Şükrü H., “Dede Korkut Kitâbı’nda Geçen Bir Cümle Türü Üzerine”, SanalTürkoloji Araştırmaları Dergisi, III, Adana.(1996), Eski Anadolu Türkçesinde Cümle Başı Edatlarıyla Kurulmuş Zaman Cümleleri,Adana 1996 (Profesörlük Başlıca Araştırma Eseri).(1995), “Eski Anadolu Türkçesinde Cümle Başı Edatlarıyla Kurulmuş Cümleler”, Türk Dili, 518, s. 156-163.
  • Banguoğlu, Tahsin, Türkçenin Grameri, 3. bs., TDK Yayınları, Ankara 1990.
  • Cemiloğlu, İsmet, Dede Korkut Hikâyeleri Üzerinde Söz Dizimi Bakımından Bir İnceleme,TDK Yayınları, Ankara 2001.(1995), “Eski Anadolu Türkçesi Söz Diziminde Çün’lü Cümleler”, Türk Dili, 510, s. 409-413.
  • Ergin, Muharrem, Türk Dil Bilgisi, 19. bs., Bayrak Yayınları, İstanbul 1992.
  • Hacıeminoğlu, Necmettin, Türk Dilinde Edatlar, MEB Yayınları, İstanbul 1992.
  • Öztürk, Mürsel, Farsça Dilbilgisi, TTK Basımevi, Ankara 1988.
  • Şahinoğlu, M. Nazif, Farsça Grameri, Sarf ve Nahiv, Kitabevi Yayınları, İstanbul 1997.
  • Tiken, Kâmil, Eski Türkiye Türkçesinde Edatlar, Bağlaçlar, Ünlemler ve Zarf Fiiller, TDKYayınları, Ankara 2004.
Toplam 8 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Enfel Doğan Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 1 Ocak 2009
Yayımlandığı Sayı Yıl 2006 Cilt: 54 Sayı: 2006/2

Kaynak Göster

APA Doğan, E. (2009). ’AHLÂK-I ALÂÎ’DEKİ ’ÇÜN’LÜ BİRLEŞİK CÜMLE YAPILARI. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten, 54(2006/2), 29-40.