Okul Müdürlerinin Liderlik Stillerinin Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Örgütsel Bağlılık Düzeyleri Üzerindeki Etkisi

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 1, 107 - 114, 30.06.2023

Yakup Yıldırım , Ahmet İnal Mehmet Fatih Yaldız

Öz

Amaç: Bu araştırmanın amacı, beden eğitimi öğretmenlerinin algılarına göre okul müdürlerinin liderlik stillerinin öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeylerine olan etkisini belirlemektir. Yöntem: Araştırmaya Adana ili Yüreğir ilçesinde görev yapan 92 (41 Kadın; 51 Erkek) beden eğitimi öğretmeni gönüllü olarak katılmıştır. Araştırmada öğretmenlere kişisel bilgi formu, okul müdürlerinin liderlik stilleri ölçeği ve örgütsel bağlılık ölçekleri uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS programında analiz edilmiştir. Öğretmenlerin demografik özellikleri frekans ve yüzde olarak verilmiştir. Ayrıca öğretmenlerin örgütsel bağlılık ve algıladıkları okul müdür liderlik stil ölçek boyutu ve alt boyutları ortalama ve standart sapma olarak verilmiştir. Bağımsız değişken olan okul müdürlerinin liderlik stillerinin Bağımlı değişken örgütsel bağımlılık üzerindeki etki Regresyon analizi kullanılarak belirlenmiştir. Bulgular: Okul müdürlerinin dönüşümcü liderlik stilinin öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyini %31 oranında pozitif yönde anlamlı olarak etkilediği bulunmuştur (β=0,31, r2= 0,20, p<0,000). Sürdürümcü liderlik stilinin öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyini %27 oranında negatif yönde anlamlı olarak etkilediği bulunmuştur (β=-1,37, r2= 0,27, p<0,000). Serbest Bırakıcı liderlik stilinin öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyini %28 oranında negatif yönde anlamlı olarak etkilediği bulunmuştur (β=-0,96, r2= 0,28, p<0,000). Sonuç: Okul müdürlerinin liderlik stilleri ile beden eğitimi öğretmenlerinin örgütsel bağlılık düzeyleri arasında bir ilişki olup, liderlik tarzlarının örgütsel bağlılığı etkilediği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Beden Eğitimi, Liderlik, Örgütsel Bağlılık, Dönüşümcü

Kaynakça

• Akan, D., Yalçın, S. & Yıldırım, İ. (2014). Okul Müdürlerinin Liderlik Stillerinin Geliştirilmesi (OMLSÖ). Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(51): 392- 415.
• Allen, N.J. ve Meyer, J. P., (1990). Organizational socialization tactics: a longitudinal analysis of links to newcomers, commitment and role orientation. Academy of Management Journal, 33 (4), s.847-858.
• Balay, R. (2000). Özel ve resmi liselerde yönetici ve öğretmenlerin örgütsel bağlılığı (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Bilgivar, O. O. (2018). Arketipsel Liderlik Eğitim Modeli: Karma Gömülü Deneysel Çalışma. Journal of Turkish Studies, 13(27): 225–262.
• Boyraz, A. (2018). Özel eğitim okul müdürlerinin liderlik stillerinin okul kültürü ve iklimine etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Bozkurt, E. (2017). Okul müdürlerinin liderlik stillerinin öğretmenlerin örgütsel bağlılıklarına etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Bahçeşehir Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Buluç, B. (2009). Sınıf öğretmenlerinin algılarına göre okul müdürlerinin liderlik stilleri ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki1. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 57(57), 5-34.
• Can, N. (2009). Öğretmenlerin Sınıfta ve Okulda Liderlik Davranışları, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2): 385-399.
• Can, N. (2014). Öğretmen liderliği. Ankara: Pegem Akademi.
• Işıldak, F. (2017). Öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin liderlik stilleri ile okul kültürü arasındaki ilişki (Yüksek Lisans Tezi). Bahçeşehir Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara, Nobel Yayın Dağıtım
• Nair, A. (2018). Okul müdürlerinin liderlik stilleri ile politik beceriler arasındaki ilişki (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Özdemir, İ. (2020). Okul müdürlerinin liderlik stillerinin ders denetim yeterliliklerine etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Çanakkale.
• Şahin, B. (2019). Okul müdürlerinin liderlik stillerinin okul mutluluğunu yordama düzeyi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Yıldırım, C. (2006). Okul müdürlerinin liderlik stillerinin örgütsel sağlık üzerindeki etkisi (Ankara ili örneği) (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yıldırım, Ş. (2021). Etkili lider sinerjik okul: Okul müdürlerinin liderlik stilleri ile örgütsel sinerji arasındaki ilişki (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Yılmazlar, O. (2018). Psikolojik danışmanların yabancılaşması üzerinde okul müdürlerinin liderlik stillerinin rolünün incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Rize.
• Yukl, G. (1989). Managerial Leadership: A Review of Theory and Research. Journal of Management,15(2): 251-289.
• Öztürk, B., Büyüktaş, B., Bahçivan, İ., Balikçi, M., & Sangün, L. (2023). Concurrent validity of the athla velocity application for measuring tennis service ball velocity. Journal of Human Sport and Exercise. https://doi.org/10.14198/jhse.2023.183.16.
• Bahçivan İ., Öztürk, B., Engin, H., Balıkçı, M., Büyüktaş B., ve Sangün L. (2022). Futbolcularda Biyolojik Olgunlaşma Düzeyi İle Sprint, Yön Değiştirme Sürati ve Sıçrama Performansı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. 7. Uluslararası Sağlıklı Yaşam Kongresi. 17-18 Aralık 2022. İstanbul.
• Çalı, O., & Doğar, Y. (2021). Spor Lisesi Öğrencilerinin Kariyer Kaygılarının İncelenmesi. Journal of Physical Education & Sports Science/Beden Egitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 15(1).
• Çevik, H., Şimşek, K. Y., Mercanoğlu, A. O., & Bayram, A. (2019). Spor Etkinliklerine Yönelim Ölçeğinin Türkçe Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 10(2), 149-163.