İlk Yetişkinlik Dönemindeki Bireylerde Dua ve Başa Çıkma Tarzları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi*

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 1, 177 - 206, 15.06.2019

Yunus Emre Temiz

Öz

Dini inançlar veya davranışlar içerisinde dua, dinin ruhu ve özü olarak
nitelendirilmektedir. Bireylerin yaşamlarında karşılaştıkları problemleri aşmada en
büyük dini desteklerden biri olan dua, bu araştırmada bir dini başa çıkma yöntemi
olarak ele alınmaktadır. Bu çerçevede araştırmada, duanın değişik göstergeleri ile başa
çıkmanın farklı boyutları arasında ne tür bir bağlantının olduğu ve bu ilişkinin farklı
demografik değişkenlere bağlı olarak nasıl bir değişme gösterdiği incelenmektedir.
Ayrıca duanın bir dini başa çıkma yöntemi olarak nitelendirilmesinden dolayı dindarlık
ile dua arasındaki ilişki ve etkileşim üzerinde de durulmaktadır. Bu kapsamda çalışmada,
korelasyonel araştırma modeline uygun olarak dua, başa çıkma tarzları ve dindarlık
arasındaki ilişki ve etkileşim incelenmektedir. Araştırmanın örneklemini ilk yetişkinlik
çağında bulunan 415 katılımcı oluşturmaktadır. Araştırma sonucunda cinsiyet, yaş,
medeni durum, sosyal çevre ve eğitim durumu dua üzerinde anlamlı bir farklılığa sebep olmazken, gelir durumunun anlamlı farklılığa sebep olduğu görülmüştür. Araştırma
sonuçlarına göre dindarlık, duanın açıklanmasında önemli bir faktör olarak ortaya
çıkmıştır. Ayrıca herhangi bir sebeple Tanrı’ya yönelerek ona yalvaran, ondan yardım
dileyen, ona şükreden ve duanın pozitif etkilerini yaşayan bireylerle sorunlar karşısında
yılmadan mücadele eden, aktif bir şekilde sorunların üstesinden gelmek için uğraşan
bireylerin puanları arasında pozitif yönde ilişkilerin varlığı tespit edilmiştir. Yine duanın
manevi hoşnutsuzluk boyutu ile duygusal odaklı başa çıkma tarzları arasında negatif
bir ilişki belirlenmiştir. Sonuç olarak başa çıkmanın farklı boyutlarıyla duanın değişik
göstergelerinin birbirleriyle ilişkili olduğu görülmüştür.
 

 

Anahtar Kelimeler

Din Psikolojisi, Dua, Başa Çıkma, Dini Başa Çıkma, Dindarlık

Kaynakça

• Albayrak, Ahmet. Gençlerde Dua Psikolojisi. İstanbul: Düşünce Kitabevi Yayınları, 2013. Altunışık, Remzi - Coşkun, Recai - Bayraktaroğlu, Serkan - Yıldırım, Engin. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı. 7. Baskı. Sakarya: Sakarya Yayıncılık, 2012. Argyle, Michael “İbadet ve Dua”. Trc. Mustafa Koç. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2/21 (2006): 317-338. Argyle, Michael. Psychology and Religion: An Introduction. London: Routledge, 2005. Arıcı, Asude. Ergenlerde Dini Başa Çıkma Yöntemi Olarak Dua. Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, 2005.