TEKNOPARK ve FİRMA YÖNETİCİLERİ ile ÜNİVERSİTE ÇALIŞANLARININ TEKNOPARK- SANAYİ- ÜNİVERSİTE İŞ BİRLİKLERİ ile İLGİLİ GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2023, , 137 - 162, 31.12.2023

Selvinaz Yurtseven , Yusuf Alpaydın

https://doi.org/10.54860/beyder.1369668

Öz

Bu çalışmanın amacı, teknopark-üniversite iş birliklerini ve bu iş birliği ile ilgili teknopark yöneticilerinin, teknoparklarda firma sahibi olan firma yöneticilerinin ve üniversite çalışanlarının görüşlerini incelemektir. Nitel araştırma yöntemlerinden biri olan durum çalışması ile desenlenen bu araştırmanın çalışma grubunu dört teknopark yöneticisi, teknoparklarda firma sahibi olan dört firma yöneticisi ve teknoparklar ile iş birliği halinde olan dört üniversite görevlisi oluşturmaktadır. Araştırmada elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile çözümlenmiştir ve dört tema elde edilmiştir. Bu temalar: teknopark yöneticilerinin teknoparklarda yaşadığı zorluklar, teknoparklarda girişimcilerin faaliyetlerini kolaylaştırıcı faktörler, akademisyenlerin teknoparklar ile iş birliği sürecindeki eylemleri ve teknopark-üniversite- sanayi iş birliğinin ülke ekonomisine etkileridir. İlk tema olan teknoparklarda yöneticilerin yaşadığı zorluklar temasını oluşturan kodların bürokratik süreç uzunluğunun yoruculuğu, psikolojik süreç yönetiminde profesyonellik gereksinimi, kimi zaman anlık karar alma gereksinimi, koordinasyon sağlamada yaşanabilecek güçlükler, teknolojinin sürekli takibinin sağlanması, esneklik sınırının kontrolünü sağlama, disiplin dozunu ayarlama olduğu görülmektedir. İkinci tema olan teknoparklarda girişimcilerin faaliyetlerini kolaylaştırıcı faktörler temasını oluşturan kodların teşvik ve muafiyet avantajı, firmaların eksik yönlerinin iyileştirilmesine yönelik sunulan danışmanlıklar, mekân ve alt yapı desteğinin sağlanması, girişimcilerin sunduğu projelere teknopark destekleri ve pazarlama desteği olduğu görülmektedir. Üçüncü tema olan akademisyenlerin teknoparklar ile iş birliği sürecindeki sorumlulukları temasını risk yönetimi, ticarileşme faaliyetlerine adaptasyon, girişimcilik ruhu taşıyan öğrenci seçimi, akademik yükümlülükler kodları oluşturmuştur. Dördüncü ve son tema olan teknopark-üniversite-sanayi iş birliğinin ülke ekonomisine etkileri temasını oluşturan kodlar istihdam ortamı sağlanması, katma değeri yüksek ürün üretimine katkı, beyin göçünün engellenmesi, yeni girişimlerle yerli teknoloji kullanımının özendirilmesi ve derin teknolojinin milli savunmadaki yerinin kavranarak güçlendirilmesi şeklinde oluşmuştur.

Anahtar Kelimeler

teknopark, üniversite-sanayi iş birliği, yönetici, teknoloji, girişimcilik

Etik Beyan

Etik kurul raporu bir önceki adımda eklenmiştir.

Kaynakça

• Akçomak, İ. S., 2003. Technology Development Centers in Turkey.ODTÜ İktisat Bölümü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara. Asheim, B., Boschma, R. ve Cooke, P. (2011). Constructing regional advantage: platform policies based on related variety and differeniated knowledge bases. Regional Studies, 45(7), 893–904.
• Bacık G. (2014). Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Vergisel Avantajlar, Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Başalp, A. (2010). Teknoloji Geliştirme Bölgelerinin Türkiye Ekonomisine Yönelik Katkılarının Yeni Bir Model Çerçevesinde Analizi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Başalp, A. & Yazlık, B. (2006). Türkiye’de Teknoparklar ve Sorunları, net-tr.org.tr. Şengür, M., & Bayzin, S. (2019). Üniversite Sanayi İş Birliğinde Teknoparkların Rolü. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 15(3), 299-313.
• Bilgin, O., &Işık, H. B. (2022). Türkiye’deki teknoloji geliştirme bölgeleri üzerine tekno-ekonomik araştırmalar: makale ve tezler üzerine bir içerik analizi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (49), 341-362.
• Bülbül, Y. ve Özbay, R.D. (2010). Teknoparklar, Teknolojik bilginin ticarileşmesi. İstanbul Ticaret Odası Akademik Yayınlar. Yayın no:2010-111
• Çabukoğlu, M. (2015). Üniversite Sanayi İş birliği Kapsamında Düzce Teknopark AŞ Girişimi: Durum, Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi
• Çağıl, C.T. (2007). “Türkiye’de Ulusal Teknoloji Politikaları ve Teknoparkların Bölgesel Gelişmeye Etkileri.” (Yüksek Lisans Tezi) İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 2007.
• Çengel, K. (2009). Gaziantep Organize Sanayi Bölgesindeki Firmaların Ar-Ge ve Teknoparklara Yaklaşımı Üzerine Bir Uygulama”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Çepni, S. (2012). Araştırma ve Proje Calışmalarına Giriş, Geliştirilmiş 6. Baskı, Trabzon: Celepler Matbaacılık.
• Devlet Denetleme Kurulu Araştırma ve İnceleme Raporu (DDKR), 2009. 4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu Uygulamalarının Değerlendirilmesi ile Uygulamada Ortay Çıkan Sorunların Çözümüne İlişkin Öneri Geliştirilmesi, Ankara.
• Díez-Vial, I. ve Montoro-Sánchez, Á., (2015). How knowledge links with universities may foster innovation: The case of a science park. Technovation, 50, 41-52
• Dilek, Serkan (2016), ““Enformasyon ve Bilgiye Dayalı Yeni Ekonomi”, Kastamonu Üniversitesi İİBF Dergisi, sayı:11, 87-91
• Döner, A. S. (2016). İnovasyon beşiği teknoparklarda ilişki dinamikleri. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(2), 419-430.
• Durmaz, Ö. (2010). “Teknoparkların Bir Kentin Ekonomik ve Sosyal Dönüşümü Üzerindeki Olası Etkileri: Mersin Örneği.” (Yüksek Lisans Tezi). Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Erkan, H. (2004). Ekonomi Sosyolojisi, Fakülteler Kitapevi Barış Yayınları, İzmir.
• Foray, D. (2004). Economics of Knowledge. Cambridge, MA: MIT Press.
• Fukugawa, N. (2006). Science parks in Japan and their value-added contributions to new technology-based firms. International Journal of Industrial Organization, 24(2), 381–400.
• Görkemli, H. N. (2011). Bölgesel Kalkınmada Teknoparkların Önemi ve Konya Teknokent Örneği, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi.
• Gül, İ. İ. (2009). “İnovasyon, Teknoparklar ve Savunma Sanayi Sektörü: ODTÜ Teknokent Örneği.” Savunma Sanayi Müsteşarlığı Dergisi, Ekim Sayısı, ss.55-59.
• Gümüş, M., Yükseloğlu, S. M., &Binark, A. K. (2013). Ülkemizde Teknoparkların Gelişimi ve Mühendislik Eğitimindeki Rolleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 17(1), 24-31.
• Halıcı, E. (2018). Girişimcilik ve teknoparklar: Girişimciliğin eski ve yeni yüzü. Çağrılı Bildiri
• IASP. (2021). Science park. International Association of ScienceParksandAreas of Innovation. https://www.iasp.ws/our-industry/definitions/science-park
• İmer, S.T. & M.K. Öktem & O.T. Kaskatı (2021), “Türkiye’nin Kalkınmasında Bir Adım Olarak Teknoparkların Etkin İşleyişi”, Sosyoekonomi, 29(48), 407-426.
• Kağızman, H. B. (2008). Türkiye’deki Teknoparklarda Faaliyet Gösteren Firmaların Yönetsel Sorunları, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Kara, S. (2004). Küçük ve Orta Boy İşletmelere Rekabet Avantajı Sağlamada Teknoparkların Rolü, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Karahan, S. (2009). Üniversite Sanayi İşbirliğinde Teknoparkların Yeri ve Gaziantep Teknoparkı, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Keleş, M. K. (2007). Türkiye’de Teknokentler: Bir Ampirik İnceleme. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı. Kıncal, A. (2014). Bütüncül Bir Yaklaşımla Teknoparkların Ülke Ekonomisi Üzerindeki Etkileri.
• Mohajan, H. K. (2017). Two criteria for good measurements in research: Validity and reliability. Annals of Spiru Haret University, Economic Series, 17(4), 59-82.
• Montoro-Sánchez, A. (2015). Effects of knowledges pillovers on innovation and collaboration in science and technology parks. Journal of knowledge management, 15(6), 948–970.
• Motohashi, K. (2013). The role of the science park in innovation performance of start-up firms: an empirical analysis of Tsinghua Science Park in Beijing. Asia Pacific Business Review, 19(4), 578–599. ODTÜ. (2021).
• Rakamlarla Dünyadaki Teknokentler. ODTÜ Teknokent. http://odtuteknokent.com.tr/tr/hakkinda/rakamlarla-dunyadaki-teknokentler#:~:text=Bug%C3%BCn%20
• Özgüven, H. N., 2012. Teknoparkların Üniversitelere Katkıları ve Mühendislik Eğitimine Etkileri.
• http://www.me.metu.edu.tr/people/ozguven/Teknoparklar%C4%B1n%20E%C4%9Fitime%20Etkileri.pdf Özkaşıkçı, I. (2013). Dijital Çağ’da Girişimcilik Ekosistemi, İstanbul: Butik Yayıncılık.
• Punch, F.K. (2005). Cev: Bayrak, D., Arslan, H.B. ve Akyüz, Z. Sosyal Araştırmalara Giriş Nicel ve Nitel Yaklaşımlar. Sayısal Kitabevi, Ankara.
• Şahin, İ. (2006). “Türkiye’de Teknoloji Geliştirme Bölgeleri ve Sağlanan Teşvikler.” (Yüksek Lisans Tezi). Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
• T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu (2009) 4961 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu Uygulamalarının Değerlendirilmesi ile Uygulamada Ortaya Çıkan Sorunların Çözümüne İlişkin Öneri Geliştirilmesi, konulu rapor. s.36-37
• T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (2020), Teknoloji Geliştirme Bölgeleri, https://atgm.sanayi.gov.tr/Handlers/DokumanGetHandler.ashx?dokumanId=25ae2204-0a4f-4d2e-aead-018dd12c8aac
• Tepe, S ve Zaim, H. (2016). Türkiye’de ve Dünyada Teknopark Uygulamaları: Teknopark İstanbul Örneği, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (29): 19-43.
• Tödtling, F., & Trippl, M. (2005). One size fits all?: Towards a differentiated regional innovation policy approach. Research policy, 34(8), 1203-1219.
• Yin, R. K. (2003). Case study research: Design and methods (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage. “4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu (TGBK)”, Resmî Gazete No: 24454, Resmî Gazete Tarihi: 26/06/2001.https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/05/20200523-14.htm