SOCIO-ECONOMIC EFFECTS OF ADVERTISEMENTS ON UNIVERSITY CANDIDATES

Yıl 2022, Cilt: 17 Sayı: 1, 43 - 57, 01.07.2022

Mustafa Çakır , İsmail Aktaş

https://doi.org/10.54860/beyder.1117832

Öz

This paper aims to analyze university advertisements' effects on university candidates' preference tendencies using the linear probability model (LPM), Probit, and Logit models. It aims to analyze whether advertisements' effect on university candidates changes according to students' socio-economic status. Furthermore, which advertisements are more likely to affect their preferences. The survey technique was used to obtain the data, and a total of 2817 students from 12 different cities participated in the survey. The results show that university advertisements' effects on university candidates' preference tendencies differ according to students' socio-economic status. Students in the low-income group are more likely to be affected by advertisements in general. In contrast, students in the high-income group are more likely to be affected by trips to the university campus. It has been observed that students in Anatolian high school are more likely to be affected by advertisements on news, sports, and similar sites and university visits.

Anahtar Kelimeler

University advertisements, preferences, advertisement effect, socio-economic status

REKLAMLARININ ÜNİVERSİTE ADAYLARI ÜZERİNDEKİ SOSYO-EKONOMİK ETKİLERİ

Öz

Bu çalışmanın amacı üniversitelerin çeşitli platformlarda yaptığı reklamların öğrencilerin üniversite tercih eğilimlerine etkilerini doğrusal olasılık modeli (LPM), Probit ve Logit modelleri ile araştırmaktır. Özellikle hangi reklam türünün üniversite adaylarının tercihlerini etkileme olasılığının daha yüksek olduğunu ve etkinin öğrencilerin sosyo-ekonomik durumuna göre değişip değişmediğini doğrusal olasılık modeli (LPM), Probit ve Logit modelleri ile araştırmaktadır. Analizde kullanılan veriler 12 farklı şehirden 2817 öğrencinin ankete vermiş oldukları cevaplardan elde edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre reklamların üniversite tercih eğilimlerine etkisi hem reklam türü hem de sosyo-ekonomik durumuna göre farklılaştığı görülmektedir. Düşük gelir grubunda olan öğrencilerin genel olarak reklamlardan etkilenme ihtimalleri daha yüksek olurken üniversite kampüsüne yapılan gezilerden yüksek gelir grubundaki öğrencilerin daha fazla etkilenme ihtimalleri ortaya çıkmıştır. Anadolu lisesi öğrencilerinin haber, spor ve benzeri sitelerdeki reklamlar ve üniversite kampüslerine olan ziyaretlerden etkilenme ihtimalleri daha fazla olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Üniversite reklamları, tercihler, reklam etkisi, sosyo-ekonomik durum

Kaynakça

• Aydın, A. S. (2005). Öğrencilerin üniversite seçiminde halkla ilişkiler ve tanıtım faaliyetlerinin etkisi: Gazi üniversitesi örneği. Ankara, Ankara, Türkiye.
• Babacan, M. (2012). Nedir Bu Reklam? İstanbul: Beta Basım.
• Erol, A., Yergin H. ve Mercan, M. (2012), Üniversite Öğrencilerinin Üniversite Tercihlerinin Belirleyicileri: Hakkâri Örneği. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, Cilt 4, No 2: 1-10.
• Ercan, İ., & Kan, İ. (2004). Ölçeklerde Güvenirlik ve Geçerlik. Journal of Uludağ University Medical Faculty.
• Fidan, B. (2007). Reklam ve Karikatür. İstanbul: Business Advertising Marketing Media Yayınları.
• Kılıç, S. (2016). Cronbach'ın alfa güvenirlik katsayısı. Journal of Mood Disorders , 48.
• Kıvanç, K. (2006). Vakıf üniversitelerinde halkla ilişkiler faaliyetlerinin öğrencilerin üniversite tercihleri üzerindeki etkisi üzerine bir araştırma. İstanbul, Sarıyer, Türkiye.
• Kuzu, Y., Sıvacı S.Y. & Kuzu O. (2018). Üniversite Tercihlerini Etkileyen Faktörlerin İkili Karşılaştırması. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 37:128-156.
• Odabaşı, Y. (2004). Postmodern Pazarlama. 2.Baskı, İstanbul: MediaCat Kitapları.
• Özcan, H. (2016). Öğrencilerin Üniversite Tercihine Etki Eden Faktörler Üzerine Bir Araştırma. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi , 4 (1):16-39.
• Özdemir, Ş., & Yaman, F. (2015). Türkiye'de Reklam Ahlakı: Sorunlar ve Çözüm Önerileri. İstanbul: İlke Yayınları.
• Lehmann, W. S. (2015). The Influence of Electronic Word-of-Mouth (EWOM) on College Search and Choice. Ph.D. dissertation, University of Miami.
• Resmi Gazete. (2005, 12 31). Vakıf Yükseköğretim Kurumları Yönetmeliği. Resmi Gazete: https://www.mevzuat.gov.tr/anasayfa/MevzuatFihristDetayIframe?MevzuatTur=7&MevzuatNo=9768&MevzuatTertip=5 adresinden alındı.
• Topsümer, F., & Elden, M. (2016). Reklamcılık: Kavramlar, Kararlar, Kurumlar (15. b.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2021, Haziran 10). Türkiye İstatistik Kurumu Web Sitesi: data.tuik.gov.tr adresinden alındı.
• Yakar, L., Odabaş, M. & Gündeğer, C. (2016). Üniversite Öğrencilerinin Üniversiteyi Seçme Nedenlerinin İkili Karşılaştırma Yöntemiyle Ölçeklenmesi (Hacettepe, Siirt ve Aksaray Üniversiteleri Örneği). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı:38: 189-201.
• Yaman Tuncalı, T. & Çakır, Ö. (2017). Üniversite Tercihlerini Etkileyen Faktörlerin Seçime Dayalı Konjoint Analizi ile Belirlenmesi. MAKÜ-Uygulamalı Bilimler Dergisi, 1(1): 65-84.
• Yavuzer, H. & Kahraman, A. B. (2014). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi ve Öğrenci Profili. Cappadocia Journal of History and Social Sciences, No 3: 23-34.
• YÖK. (2020). Yükseköğretim Kurumları Sınavı. Yükseköğretim Kurumları Sınavı-2020-YKS Sınav Sonuçlarına İlişkin Sayısal Bilgiler: https://www.osym.gov.tr/TR,19424/2020-yks-sinav-sonuclarina-iliskin-sayisal-bilgiler.html adresinden alındı
• YÖK. (2021). Vakıf Yükseköğretim Kurumları Raporu 2021. Ankara: Vakıf Yükseköğretim Kurumları Daire Başkanlığı. https://www.yok.gov.tr/Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/2021/vakif-yuksekogretim-kurumlari-raporu-2021.pdf adresinden alındı
• YÖK. (2021b, Haziran 1). Yükseköğretim Bilgi Yönetim Sistemi. Yükseköğretim Bilgi Yönetim Sistemi Web Sitesi: https://istatistik.yok.gov.tr/ adresinden alındı