AŞIRI NİTELİKLİLİĞİN İNOVATİF DAVRANIŞ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNDE TEKNOSTRESİN MODERATÖR ETKİSİ: AKADEMİSYENLER ÜZERİNDE BİR UYGULAMA

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 1, 36 - 50, 21.06.2023

Hilal Tanyıldızı , Elif Habip

https://doi.org/10.14514/beykozad.1177415

Öz

Bilgisayar teknolojilerinin kullanımı gün geçtikçe artmaktadır. Örgütlerin bilgisayar teknolojilerini daha aktif kullanma isteği çalışanları bu teknolojilere adapte olma zorunluluğuna neden olmaktadır. Fakat teknoloji kullanımının artışının çalışanlar üzerinde bazı baskılar doğurabileceği de görülmektedir. Teknostres kavramı bu noktada hayatımıza girmektedir. Çalışmanın örneklemi193 akademisyenden oluşmaktadır. Meslek grubu olarak akademisyenlerin seçilmesinin sebebi, bu kişilerin güncel hayatlarında bilgisayar teknolojilerini hem idari hem de akademik anlamda kullanıyor olmasıdır. Araştırma kapsamında elde edilen veriler SPSS programında analiz edilmiştir. Analiz bulgularına göre aşırı nitelikliliğin kendini üstünü görme ve işini küçük görme şeklinde iki boyuta ayrıldığı ve bu bağlamda literatürle benzer sonuç verdiği gözlemlenmiştir. Bu araştırmada aşırı nitelikliliğin kendini sütün görme boyutununinovatif davranış üzerindeki etkisinde tekno-stresin moderatör etkisi vardır. Diğer taraftan aşırı nitelikliliğin işini küçük görme boyutununinovatif davranış üzerindeki etkisinde tekno-stresin moderatör etkisi bulgulanmamıştır.

Anahtar Kelimeler

Aşırı niteliklilik, İnovatif davranış, Teknostres

MODERATOR EFFECT OF TECHNOSTRESS ON THE EFFECT OF OVERQUALIFICATION ON INNOVATIVE BEHAVIOR: AN APPLICATION ON ACADEMICIANS

Öz

The use of computer technologies is increasing gradually. Organizations' desire to use computer technologies more actively causes employees to adapt to these technologies. However, it is also seen that the increase in the use of technology may cause some pressures on the employees. The concept of technostress has started to arise in our lives at this point. The sample of the study consists of 193 academicians. The reason for choicing academics as a occupational group is that these people use computer technologies both administratively and academically in their current lives.The data obtained within the scope of the research were analyzed in the SPSS program.According to the results of the research, it was observed that overqualification was divided into two dimensions as self-righteousness and job misprision, and as a result, it gave similar results with the literature.In this study, techno-stress has a moderator effect on the effect of self-righteousness dimension of overqualification on innovative behavior. On the other hand, the moderator effect of techno-stress was not found in the effect of job misprision dimension of overqualification on innovative behavior.

Anahtar Kelimeler

Overqualification, Innovative behavior, Technostress

Kaynakça

• Akınoğlu, H. F. G. (1993). Teknostres. Türk Kütüphaneciliği, 7(3), 159-173.
• Anderson, N., Potočnik, K., & Zhou, J. (2014). Innovation And Creativity İn Organizations: A State-Of-The-Science Review, Prospective Commentary, And Guiding Framework. Journal Of Management, 40(5), 1297-1333.
• Brynjolfsson, E., And Hitt, L. Productivity, Profitability And Consumer Surplus: Three Different Measures Of İnformation Technology Value. Mıs Quarterly, 20, 2 (1996), 121–142.
• Don Santos, B., And Sussman, L. Improving The Return On It İnvestment: The Productivity Paradox. International Journal Of Information Management, 20, 6 (2000), 429–431.
• Dragano, N., & Lunau, T. (2020). Technostress At Work And Mental Health: Concepts And Research Results. Current Opinion in Psychiatry, 33(4), 407-413.
• Feldman, D. C. (1996). The Nature, Antecedents And Consequences Of Underemployment. Journal Of Management, 22(3), 385–407 Freeman, R. (1976). The Overeducated American. Academic Press
• Gümüştekin, G. E., & Öztemiz, A. B. (2004). Örgütsel Stres Yönetimi Ve Uçucu Personel Üzerinde Bir Uygulama. Erciyes Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (23).
• Green, F. Ve Mcıntosh, S. (2007). Is There A Genuine Under-Utilization Of Skills Amongst The Overqualified?. Applied Economics, 39(4): 427-439.
• Görener, A., & Kaymakcı, R. Algılanan Aşırı Niteliklilik Ve Yenilikçi İş Davranışı İlişkisi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Girişimcilik Dergisi, 3(6), 100-114.
• Hakimian, F., Farid, H., Ismail, M. And Nair, P. (2016), “Importance Of Commitment İn Encouraging Employees’ İnnovative Behaviour”, Asia-Pacific Journal Of Business Administration, Vol. 8 No. 1, Pp. 70-83.
• Hon, A.H., Hon, A.H., Lui, S.S. And Lui, S.S. (2016), “Employee Creativity And İnnovation İn Organizations: Review, İntegration, And Future Directions For Hospitality Research”, International Journal Of Contemporary Hospitality Management, Vol. 28 No. 5, Pp. 862-885
• Janssen, O., Van De Vliert, E. And West, M. (2004), “The Bright And Dark Sides Of İndividual And Group İnnovation: A Special İssue İntroduction”, Journal Of Organizational Behavior, Vol. 25 No. 2, Pp. 129-145.
• Kudyba, S., & Diwan, R. (2002). The impact of information technology on US industry. Japan and the world economy, 14(3), 321-333. Khan, L. J. Ve Morrow, P. C. (1991). Objective And Subjective Underemployment Relationships To Job Satisfaction. Journal Of Business Research, 22: 211– 218.
• Liu, Y., & Wang, K. (2011). Technostress Of It Professionals: Diverse For Different Personality Type And Related To Different Career Orientations. June 24- 25, 2011. Paper Presented At The The Fifth China Summer Workshop On Information Management (Cswım 2011) China.
• Maynard, D. C., Brondolo, E. M., Connelly, C. E., & Sauer, C. E. (2015). I'm Too Good For This Job: Narcissism's Role İn The Experience Of Overqualification. Applied Psychology, 64(1), 208-232.
• Park, C. And Im, M., 2012. “The Impact Of Technostress On Information Security Perception And Organizational Outcomes”, The Journal Of Kııt, Vol. 10, No. 1, Pp.97-109.
• Rank, J., Pace, V. L., & Frese, M. (2004). Three Avenues For Future Research On Creativity, Innovation, And Initiative. Applied Psychology, 53(4), 518-528.
• Shahrabi, A. F. S. A. N. E. H., Ghiasi, M. I. T. R. A., & Limooni, S. T. (2015). The Dimensions Of Technostress Among Academic Librarians Of Univesities Medical Sciences İn Mazandaran Province. International Journal Of Biology, Pharmacy And Allied Sciences, 4(11), 516-531.
• Scott, S. G., & Bruce, R. A. (1994). Determinants Of İnnovative Behavior: A Path Model Of İndividual İnnovation İn The Workplace. Academy Of Management Journal, 37(3), 580-607.
• Zhou, J. And George, J.M. (2001), “When Job Dissatisfaction Leads To Creativity: Encouraging The Expression Of Voice”, Academy Of Management Journal, Vol. 44 No. 4, Pp. 682-696.
• Verhaest, D. Ve Omey, E. (2006). The İmpact Of Overeducation And İts Measurement. Social Indicators Research, 77: 419-448. Weil, M. And Rosen, L. Technostress: Coping With Technology @Work @Home @Play. John Wiley & Sons, New York, 1997.
• Yıldız, B. Özdemir, F. Habib, E., Çakı, N. (2017). “Aşırı Nitelikliliğin İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisinde Kolektif Şükranın Moderatör Etkisi”, Örgütsel Araştırmaları Dergisi, Cilt. 2, Sayı: 2, 40-61.
• Sun, Y., & Qiu, Z. (2022). Perceived Overqualification And Innovative Behavior: High-Order Moderating Effects Of Length Of Service. Sustainability, 14(6), 3493.
• Yuan, F., & Woodman, R. W. (2010). Innovative Behavior İn The Workplace: The Role Of Performance And İmage Outcome Expectations. Academy Of Management Journal, 53(2), 323-342.
• Weil, Michelle M. Ve Larry D. Rosen (1999), Don’t Let Technology Enslave You: Learn HowTechnostress Can Affect The Habits Of Your Employees And Yourself, Workforce, 78:2, 56–59.
• Maynard, D. C., Joseph, T. A., Ve Maynard, A. M. (2006). Underemployment, Job Attitudes,And Turnover İntentions. Journal Of Organizational Behavior, 27(4), 509-536.
• Cronbach, L. J. (1951). Coefficient Alpha And The İnternal Structure Of Tests. Psychometrika, 16(3), 297-334.
• Tabachnick, B. G. And Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics. Boston, Pearson
• Hair, J. F., Anderson, R. E., Babin, B. J. Ve Black, W. C. (2010). Multivariate Data Analysis: A Global Perspective, 7, Pearson Upper Saddle River, Nj.
• Akyüz, A. M., & Durmuş, İ. (2021). Akademisyenlerin Akademik Başarı Çabası İle Yöneticilerin Etik Liderlik Davranışı, Yöneticiye Sadakat, Kuruma Sadakat Ve Akademik Kıskançlık Davranışı Arasındaki İlişkiler Üzerine Bir Araştırma. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, 11(22), 227-263.
• Yılmaz, Ö., & Memişoğlu, S. P. (2019). Yükseköğretim Kurumlarında Akademik Performans Değerlendirmeye İlişkin Akademisyen Görüşleri. Yükseköğretim Ve Bilim Dergisi, (3), 542-554.
• Güven, A. (2021). Covid 19 Pandemi Sürecinin Birinci Yılında, Türkiye'de Akademisyenlerin İş Yaşam Kaliteleri Üzerine Bir Değerlendirme. Enderun, 5(1), 1-21.
• Erdoğan, E. (2022). Mesaiyi Unutanlar: Covıd-19 Pandemisinin Siyaset Bilimi Ve Uluslararası İlişkiler Çalışan Akademisyenler Üzerine Etkisi. Reflektif Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 223-241.
• Liu, G. G., Kwon, O. H., Xue, X., & Fleisher, B. M. (2014). How Much Does Social Status Matter To Health? Evidence From China's Academician Election. Evidence From China's Academician Election.