WEB OF SCIENCE VERİ TABANINA DAYALI BİBLİYOMETRİK DEĞERLENDİR-ME: FIKIH ÜZERİNE YAPILAN MAKALELER (2003-2023)

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 2, 1 - 28, 01.01.2025

Adnan Arslan

https://doi.org/10.53442/bider.vi.1469760

Öz

Bu çalışmada WOS veri tabanında taranan 2003-2023 arası 675 fıkıh konulu araştırma makalesinin bibliyometrik özelliklerinin analizi amaçlanmış-tır. Bu suretle çalışmanın bundan sonraki fıkıh konulu makalelere yön vereceği düşünülmüştür. Çalışmanın veri setini oluşturan 675 araştırma makalesinin ta-randığı indeksler ESCI dizin olarak belirlenmiştir. Yöntem olarak şu çalışma bi-çimi takip edilmiştir: Çalışmaya esas olan veri seti Web of Science veri taba-nından “fiqh” ve benzeri anahtar kelimeleriyle çekilmiştir. Elde edilen Bibtex çıktısı, R Studio Bibliometrix uygulamasında görselleştirilmiş ve çalışmanın so-ruları doğrultusunda belirli parametrelere göre başlıklara ayrılmıştır. Bu çalış-manın en önemli çıktılarından birisi şu sorunun cevabı olarak belirlenmiştir: Türk ilahiyatçılarının ve ilahiyat dergilerinin dünyadaki fıkıh araştırmalarında yeri nedir? Dünyadaki fıkıh çalışmalarının geçmişine vakıf olarak geleceğine dair öngörü ve önerilerde bulunabilmek bu çalışmanın önemini teşkil etmek-tedir. Çalışmanın elde ettiği en önemli sonuç olarak şu zikredilebilir: Türk ilahi-yatçıları fıkıh alanında yayınları üretkenlik, dolayısıyla da nicelik bakımından oldukça göz doldurur bir düzeye ulaşmışlardır. Ancak grafiklerin en uzun çizgi-lerine adını yazdıran Türk ilahiyatçıları söz konusu alanda etki bakımından geri-lerde kalmışlardır. Bunun en önemli sebebinin uluslararası etki ve tanınırlığın en büyük faktörü olan İngilizce makale yazımındaki isteksizlik olduğu söylene-bilir.

Anahtar Kelimeler

Fıkıh, Bibliyometri, Fıkıh makalesi, WOS, Türk ilahiyatları.

Kaynakça

• Adıgüzel, Abdülcebbar. Lisansüstü Tefsir Tezlerinin Tematik Tasnifi ve Değerlendirilmesi. Kur’ân Araştırmalarında Akademik Tezler İslam Dünyası ve Batı Mukayesesi İlim Yayma Vakfı Uluslararası Sempozyum. ed. Bilal Gökkır vd. 267-288. İstanbul: İlim Yayma Yayınları, 2018.
• Akbaş, Fatih vd. “Web of Science Core Collection Veri Tabanın-da İslami Bankacılık ile İlgili Yapılan Makalelerin Bibli-yometrik Analizi”. Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 12/23 (2021), 56-78.
• Ameti, Bejadin. Makedonya’da Hadis Çalışmaları. Konya: Sel-çuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008. Andrea Rey-Martí vd., “A bibliometric analysis of social entrep-reneurship”. Journal of Business Research 69/5 (2016), 1651-1655.
• Aria, Massimo – Cuccurullo, Corrado. “Bibliometrix: an R-Tool for Comprehensive Science Mapping Analysis”. Journal Of Informetrics 11/4, (2017), 959-975.
• Biçer, Ramazan. “Türkiye’de Yapılan Kelâm Tezleri Üzerine Bir Değerlendirme”. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 14/27 (2016), 313-343.