Malicious Envy and Benign Envy: Analysis of Science High School Students’ Approaches to Two Different Emotions with Various Variables (Bilecik Province Example)

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 1, 107 - 119, 30.09.2024

Sevilay Çakır , Defne Aydın

https://doi.org/10.37215/bilar.1423456

Öz

Nowadays, people in all fields, are in a state of comparing themselves with others around them. These comparisons lead individuals to focus on what they do not have and to feel malicious envy towards others who possess desired characteristics. Benign envy is also seen as a driving force that triggers personal development, as it creates a feeling of admiration without hostility. Rather than denying the feeling of malicious envy, it is important for today’s youth, who will be the future of the country, to be conscious individuals who understand, accept, and fight against this emotion, and have the ability to manage their emotions and direct them positively. This study aimed to examine the malicious and benign envy levels of science high school students in terms of various variables and to create awareness of emotions and values in students. The research was conducted with 291 science high school students studying in the 2021-2022 academic year. The data collected via “BeMaS-T Malicious and Benign Envy Scale” were analyzed using the SPSS 26 program. The findings revealed that high school students express more feelings of malicious envy as they progress through grades and as their university exam anxiety increases. Additionally, the study found that students who were perceived by their families as having a high or moderate level of success had more malicious envy, whereas the feeling of benign envy was more intense in students who thought that their families evaluated them as unsuccessful. It was observed that the feeling of envy was more common in students who thought that they had sufficient social support. The research revealed concrete findings regarding the malicious and benign envy levels of high school students. It is believed that the findings of this research will contribute to the literature and raise awareness of malicious and benign envy among students and their parents.

Anahtar Kelimeler

benign envy, envy, malicious envy, science high school students

Haset ve Gıpta: Lise Öğrencilerinin İki Farklı Duyguya Yaklaşımlarının Çeşitli Değişkenler ile Analizi (Bilecik Örneği)

Öz

Günümüzde her alanda bireyler, kendilerini çevreleriyle kıyaslama halindedirler. Bu kıyaslamalar kişinin hayatını sahip olamadıklarına odaklanarak yaşamasına ve kişiyi başkalarına karşı haset duymaya yöneltmektedir. Haset duygusu deneyimleyen kişi sahip olmak istediği özellikleri barındıran bireylere karşı olumsuz duygular besler. Gıpta hasetten farklı olarak düşmanlık içermeksizin hayranlık duygusu uyandırdığından kişinin kendini geliştirmesini tetikleyen itici bir güç olarak belirtilmiştir. Ülkenin geleceğinde söz sahibi olacak olan bugünün gençlerinin haset duygusunu inkâr etmek yerine bu duyguyu anlayan, kabullenen ve onunla mücadele edebilen, duygularını yönetebilme ve olumlu yönlendirebilme becerisine sahip bilinçli bireyler olmaları önem arz etmektedir. Bu bağlamda bu çalışma fen lisesi öğrencilerinin haset ve gıpta düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi ve öğrencilerde duygu ve değerler farkındalığı oluşturmak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma 2021-2022 eğitim öğretim yılında öğrenim gören 291 fen lisesi öğrencisiyle yürütülmüştür. “BeMaS-T Haset ve Gıpta Ölçeği” kullanılarak toplanan veriler, SPSS 26 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular incelendiğinde; lise öğrencilerinin okumakta oldukları sınıflar ilerledikçe ve üniversite sınav kaygıları arttıkça daha çok haset duygusu geliştirdikleri görülmüştür. Ayrıca öğrencilere, ailelerinin onların başarı durumunu nasıl gördükleri sorulmuş, aileleri tarafından başarılarının yüksek ve orta seviyede algılandığı düşüncesindeki öğrencilerin daha çok haset duygusu besledikleri tespit edilmiştir. Buna karşın, ailelerinin kendilerini başarısız gördüğünü düşünen öğrencilerde gıpta duygusunun daha yoğun yaşandığı gözlenmiştir. Yeterli sosyal desteğe sahip olduğunu düşünen öğrencilerde haset duygusunun daha fazla yaşandığı görülmüştür. Araştırmanın lise öğrencilerinin haset ve gıpta düzeylerine yönelik somut bulgular ortaya koyduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu bağlamda araştırma sonucunda ulaşılan bulguların ilgili literatüre, öğrencilerin haset ve gıpta konusunda farkındalık kazanmasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Bu çalışmanın ortaya koyduğu bir diğer önemli sav ise ailelerin ergenlik çağındaki çocukları ile kurdukları iletişimin onların duygu ve düşünce dünyasına etkisi olduğudur. Haset yerine daha pozitif odaklı gıpta eden nesiller yetiştirmek ailelerin bilinçlendirilmesi ile mümkün olacaktır.

Anahtar Kelimeler

gıpta, haset, haset ve gıpta, fen lisesi öğrencileri

Kaynakça

• Berman, A. (2007). Envy and Generativity: Owning İnner Resources. İn Envy., Competition and Gender (Pp. 85-101). Routledge.
• Cohen-Charash, Y., & Larson, E. C. (2017). “An Emotion Divided: Studying Envy İs Better Than Studying “Benign” and “Malicious” Envy.” Current Directions İn Psychological Science, 26(2), 174-183.
• Crusius, J.,& Lange, J. (2014). “What Catches The Envious Eye? Attentional Biases Within Malicious and Benign Envy.” Journal of Experimental Social Psychology, 55, 1-11.
• Çelebi, F., Gül H. ,& Akkuş, D B. (2021). “Örgütsel İmrenme ve İmrenilme: Akademisyenler Üzerinde Bir Araştırma ve Ölçek Uyarlaması.” Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 23(40), 72-97.
• Çırpan, Y., & Özdoğru, A. A. (2017). “Bemas Haset ve Gıpta Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması: Dilsel Eşdeğerlik, Güvenilirlik ve Geçerlilik Çalışması.” Anadolu Psikiyatri Dergisi, 18(6), 577
• Duffy, M. K., & Shaw, J. D. (2000). “The Salieri Syndrome: Consequences oOf Envy Iİn Groups.” Small Group Research, 31(1), 3-23.
• Durmuş, İ. (2024). Üniversite Öğrencilerinin Akademik Rekabet ve Hedef Belirleme Yaklaşımları: Ölçek Geliştirme Araştırması. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 15(41), 14-40.
• Feather, N. T., Wenzel, M., & Mckee, I. R. (2013). “Integrating Multiple Perspectives on Schadenfreude: The Role of Deservingness and Emotions.” Motivation and Emotion, 37(3), 574-585.
• Gold, B. T. (1996). “Enviousness and Iİts Relationship To Maladjustment and Psychopathology.” Personality and Individual Differences, 21(3), 311-321.
• Güngör, M. (2014). “Hıristiyanlıkta Yedi Ölümcül Günah.” Dini Araştırmalar, 17(45 (15-12-2014)), 36-59.
• İrk, E. ,ve Gürses, İ. (2021). “Hasedin İnsan Hayatındaki Yıkıcı Etkileri ve Çözüm Arayışları. ” Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 30 (2), 389-421.
• Karasar, N. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri.: Nobel Yayınları. Ankara-Türkiye.
• Kaynak, BD (2020). “Haset Duygusu Üzerine Sosyal Psikolojik Bir Değerlendirme.” Nesne-Psikoloji Dergisi , 8 (17), 284-296.
• Lange, J., & Crusius, J. (2015). “Dispositional Envy Revisited: Unraveling The Motivational Dynamics of Benign and Malicious Envy.” Personality and Social Psychology Bulletin, 41(2), 284-294.
• Lange, J., Weidman, A. C., & Crusius, J. (2018) The Painful Duality of Envy: Evidence For an Iİntegrative Theory and A Meta-Analysis on The Relation of Envy and Schadenfrude. Journal of Personality an Social Psychology, 114(4), 572.
• Malkoç, A., & Erginsoy, D. (2012). Rekabetçi Tutum, Bilişsel Çarpıtmalar ve Çok Boyutlu Kıskançlık. Psikoloji Çalışmaları, 28, 1-14.
• Mücevher, M. H., & Gül, T. (2023). İş Bağlılığı ve İş Bağımlılığının İşyerinde Haset, Gıpta ve Bağlanma Stilleri ile Olan İlişkisi. İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 8(20), 312-326.
• Oral, V., & Yurtal, F. (2008). “İlköğretim 5. Sınıf Düzeyinde Arkadaşlığın Sosyometrik Statü ve Akademik Başarı Açısından İncelenmesi.” Journal of the Cukurova University Institute of Social Sciences, 17(2).
• Özdemir, S. (2021). “Kıskançlık Olgusu ve Akademik Örgütlere Yansıması.” Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 12(30), 652-676.
• Parrott, W. G., & Smith, R. H. (1993). “Distinguishing The Experiences of Envy and Jealousy.” Journal of Personality and Social Psychology, 64(6), 906.
• Polat, Y. B. (2017). “Haset, İmrenme ve Kıskançlık Duygu Durumlarının Ayrıştırılması.” Aydın İnsan ve Toplum Dergisi, 3(2), 29-42.
• Rawls, J. (1999). A Theory of Justice (Revised Edition) The Belknap Press of Harvard University Press Cambridge. Massachusetts 2o0O.
• Rawls, J. (1999). A Theory of Justice (Revised Edition): The Belknap Press of Harvard University Press. Cambridge-MassachusettsSmith, R. H., ve Kim, S. H. (2007). “Comprehending Eenvy.” Psychological Bulletin, 133(1), 46-64.
• Smith, R. H., Parrott, W. G., Diener, E. F., Hoyle, R. H., & Kim, S. H. (1999). “Dispositional Eenvy.” Personality and Social Psychology Bulletin, 25(8), 1007-1020.
• Stanley, R. O., & Burrows, G. D. (2001). “Varieties and Functions of Human Emotion.” Emotions at Work: Theory, Research and Applications in Management, 3-19.
• Tabachnick, B. G., Fidell, L. S., & Ullman, J. B. (2007). Using Multivariate Statistics (Vol. 5, Pp. 481-498). Boston, MA: Pearson.
• Taştan, S., & Küçük, B.A. (2019). “Üretkenliğe Aykırı Çalışma Davranışlarını Açıklayan Psikososyal Yapılar Olarak İşyerinde Kıskançlık Duygusu ve Stres Yönelik Esnekliği İncelenmesi.” Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , 24 (1), 55-79.
• Tuna, E. (2018). “Haset ve Kıskançlığın Tanımlanması ve Klinik Görünümü”. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih/Coğrafya Fakültesi Dergisi, 58(2), 1751-1767.
• Türk Dil Kurumu (TDK). (2022). Güncel Türkçe Sözlük. [Erişim: 18.12.2022, adresi: https://sozluk.gov.tr/] , (18.12.2022)
• Türk Dil Kurumu (TDK). (2023). Güncel Türkçe Sözlük. [Erişim: 09.01.2023, https://sozluk.gov.tr/]Erişim adresi: https://sozluk.gov.tr/ , (09.01.2022)
• Türk Dil Kurumu (TDK). (2024). Güncel Türkçe Sözlük. [Erişim: 12.05.2024, https://sozluk.gov.tr/]Erişim adresi: https://sozluk.gov.tr/ , (12.05.2024)
• Van De Ven, N., Zeelenberg, M., & Pieters, R. (2009). “Leveling Up and Down: The Experiences of Benign and Malicious Envy.” Emotion, 9(3), 419.
• Veselka, L., Giammarco, E. A., & Vernon, P. A. (2014). “The Dark Triad and The Seven Deadly Sins.” Personality and Individual Differences, 67, 75-80.
• Xiang, Y., Chao, X., & Ye, Y. (2018). Effect of Gratitude on Benign and Malicious Envy: The Mediating Role of Social Support. Frontiers iİn Psychiatry, 9, 317744.
• Yayla, A., & Çevik, Ö. (2022). The Effect of Competition on Moral Development: A Phenomenological Study. International Journal of Psychology and Educational Studies, 9, 967-977.