Determination to Some Morphological Characteristics, Leaf and Flower Volatile Components of Summer Lime Tree (Tilia platyphyllos Scop.)

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 1, 29 - 38, 30.03.2019

Sedef Koç Hüseyin Fakir

https://doi.org/10.30516/bilgesci.496791

Öz

Linden (Tilia
platyphyllos Scop.) is one of the woody plants, whose production and
consumption is widespread in the world which has a long history of culture. In
this study, the morphological features and volatile components of the flowers
and leaves of summer linden (Tilia
platyphyllos Scop.) were investigated. Samples were collected from
Yenişarbademli, Aksu, Belence and Kasımlar villages. To detect morphological
properties, measurements were made in leaves, flowers and braces. Leaf height was
measured 4.2-10.8 cm (mean 7.72 cm), leaf width was measured 4.2-10.2 cm (mean
6.8 cm). Leaf petiole length was also measured in the range of 2.8-6.2 cm, 4.42
cm in average. Brach length was between 4.2 and 13 cm (8.07 cm). The width of
the braces was 1.0-2.5 cm, the average width of the braces was 1.67 cm. The
bracelets were between 0.1 and 1.7 cm, and its mean was measured as 0.72 cm.
The number of flowers is at least 2 pieces and the maximum number of flowers is
3. In order to determine the essential oil constituents of summer linden, the
leaves, flowers (braces) were dried at room temperature and determined by
HS-SPME / GC-MS analysis. As a result of the findings, a total of 113 different
components were found in the volatile components of the flowers and 62
components were found in the volatile component of the leaves. The most
effective components in the volatile components of flowers: (26.66%) (E)
-2-Hexenal molecular structure C₆H₁₀, (35.52%) 1Undecyne
molecular structure C₁₁H₂₀, (14.88%), n-Hexanal C₆H₁₂O,
(10.11%), 1-Dodecyne C₁₂H₂₂ molecular structure were found.
The most common volatile components of the leaves are 2-Hexenal molecular
structure (64.84%) C₆H₁₀O 1-Decyne molecular structure C₁₀H₁₈
(22.73%).

Anahtar Kelimeler

Tilia platyphyllos, morphologic feautres, volatile components, Isparta

Yaz Ihlamuru (Tilia platyphyllos Scop.)’nun Bazı Morfolojik Özellikleri İle Yaprak ve Çiçek Uçucu Bileşenlerinin Belirlenmesi

Öz

Yaz ıhlamur (Tilia platyphyllos
Scop.), kültür tarihi çok eskilere dayanan dünyada üretimi ve tüketimi yaygın
olan odunsu bitkilerden biridir. Bu çalışmada yaz ıhlamurunun morfolojik
özellikleri ile yaprak çiçek uçucu bileşenleri araştırılmıştır. Örnekler, Isparta
ilinin Yenişarbademli, Aksu ve Sütçüler ilçesine bağlı Belence ile Kasımlar
köylerinden toplanmıştır. Morfolojik özelliklerini belirlemek amacıyla yaprak,
çiçek ve brakte örneklerinde ölçümler yapılmıştır. Yaprak aya boyu 4.2-10.8 cm
(ort. 7.72 cm), yaprak aya eni ise 4.2-10.2 cm (ort. 6.8 cm) arasında
ölçülmüştür. Yaprak sapı uzunluğu 2.8-6.2 cm aralığında olup, ortalama değeri
4.42 cm’dir. Brakte boyu 4.2-13.0 cm (ort. 8.07 cm), brakte eni ise 1.0-2.5 cm
(ort. 1.67) aralığındadır. Brakte sapı 0.1-1.7 cm aralığındadır. Brakte sapı
ortalama 0.72 cm olarak ölçülmüştür. Çiçek sayısı en az 2 adet en çok 5 adet
ortalama 3 adet olarak tespit edilmiştir. Türün uçucu yağ bileşenlerini
belirlemek amacıyla yaprak, çiçek (brakte) örnekleri oda sıcaklığında
kurutulmuş, HS-SPME/GC-MS analizi ile uçucu bileşenleri belirlenmiştir. Elde
edilen bulgular sonucunda çiçeklerin uçucu bileşenlerinde toplam 113 farklı
bileşen, yaprakların uçucu bileşeninde ise toplam 62 adet bileşen bulunmuştur. Çiçeklerin uçucu bileşenlerinde en etken
bileşenler: (%26.66) (E)-2-Hexenal moleküler yapısı C₆H₁₀, (%35.52) 1-Undecyne moleküler yapısı C₁₁H₂₀,
(%14.88), n-Hexanal C₆H₁₂O ,(%10.11), 1-Dodecyne C₁₂H₂₂ molekül yapısı
bulunmuştur. Yaprakların uçucu bileşenlerinde en etken uçucu bileşenler: (%64.84) 2-Hexenal moleküler yapısı C₆H₁₀O, (%22.73) 1-Decyne moleküler
yapısı C₁₀H₁₈ olarak bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Tilia platyphyllos, morfolojik özellikler, uçucu bileşen, Isparta

Kaynakça

• Akkemik, Ü., (ed.) (2014). Türkiye’nin Doğal- Ekzotik Ağaç ve Çalıları, Orman Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara, 736 s.
• Başer, K.H.C., Özek, T., Akgül, A.,Tumen, G., (1993). Composition Of The Essential Oil Of Nepeta Racemosa Lam., J. Essent. Oil. Res., 5(2): 215-217.
• Başer, H.C., (1998). Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Endüstriyel Kullanımı TAB Bülteni 13-14:19-43.)
• Baytop, T., (1984). Türkiye’de Bitkiler ile Tedavi (Geçmişte ve Bugün). İstanbul Üniversitesi Yayınları No:3255, Eczacılık Fakültesi No:40, İstanbul.
• Baytop, T.(1999). Türkiye’de Bitkiler İle Tedavi, Geçmişte Ve Bugün. İstanbul Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, İstanbul, 550s.
• Davis, P.H., (1967). Flora of Turkey and The East Aegean Islands, Vol: 2, Edinburg University Press.
• Kaya, N., Telci, İ. (1996). Tokat vejetasyonunda yetişen ıhlamur (Tilia rubra d.c subsp. caucasica (rubr.), Titia platyphyllos scop.) türlerinden elde edilen drogların bazı morfolojik ve teknolojik özellikleri, Gazi Osman Paşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 137-144, Tokat.
• Kırbağ, S., Bağcı, E., (2000). Picea abies (L.) Karst. ve Picea orientalis (L.) Link Uçucu Yağlarının Antimikrobiyal Aktivitesi Üzerine Bir Araştırma, Journal of Qafqaz University, III (I): 183-190.
• Mamıkoğlu, N.G., (2007).Türkiye`nin Ağaçları ve Çalıları, NTV Yayınları, 728s. İstanbul.
• Tuttu, G., Ursavaş, S., Söyler R., (2017). Ihlamur Çiçeğinin Türkiye’deki Hasat Miktarları ve Etnobotanik Kullanımı, Anadolu Orman Araştırmaları Dergisi, 3 (1): 60-66.
• Toker, C., Toker, G., Yılmazer, R. (1997). Ihlamur (Tilia) meyvaları üzerinde morfolojik ve anatomik çalışmalar. Ankara Eczanesi Fakülte Dergisi 26 (2) 89-94, Ankara.
• Toker, G., Baser, K. H. C., Kürkçüoglu, M., Özek, T. (1999). The composition of essential oils from Tilia L. species growing in Turkey. Journal of Essential Oil Research, 11(3): 369-374.
• Yaşar, S., Dişli, M., Sonkaya, Y. (2016), Comparison of volatile components of Thymus zygioides Griseb. var. lycaonicus (Celak.) Ronniger due to reaping time, Turkish Journal of Forestry, 17(2): 94-98.
• Yaşar, S., Güler, G., Beram, A., Coşkun, D., Ozansoy, D., (2017). Acı Yavşan Otu (Artemisia absinthium L.) Yaprak Uçucu Bileşenleri, MAKÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(2): 148-152.