Kaside in Turkish Literature

Yıl 2003, Sayı: 24, 133 - 168, 01.06.2003

Yaşar Aydemir

Öz

The word "Kaside" comes from the word "kasada" in Arabic and it means "to mean, to deliberate, to intent". As a literature term it is a form verse whose first couplet rhymes, next lines of poetry has the same rhyming of the first couplet and it is written in accordance with the meter of Arus' same meter from the beginning to the end. By using this form of verse kind of tevhid, münacaat, naat, eulogy, satirical poem, elegy etc. has
been written, Kaside is named in accordance with the subject that is told in the part of nesib, redif or rhyming.
There is no limit in the number of couplet. A kaside consist of nearly 30-45 couplets. It maybe written by almost every meter of Arus.
Kaside has five main parts: these parts don't have to be contained in every kaside. To write a kaside there have to be at least two parts and the name of one them is maksud. Giving isn't a name of a part but, it is a couplet enabling the transformation between the parts.

Anahtar Kelimeler

Kaside, tevhid, münacaat, naat, eulogy, satirical poem, elegy, nesib, tegazzül, girizgah

Türk Edebiyatında Kaside

Öz

Kaside, Arapça "kasada" kökünden gelip, kelime anlamıyla "kastetmek, yönelmek, niyet etmek" demektir. Edebiyat terimi olarak, ilk beyti musarra, sonraki beyitlerin ilk mısraları serbest, ikinci mısraları ilk beyitle aynı kafiyede olan ve baştan sona aruzun aynı kalıbıyla yazılan nazım şeklinin adidir. Bu nazım şekliyle tevhid, münacaat, naaat, medhiye, hicviye, mersiye vs. türlerinde şiirler yazılmıştır. Kaside, nesib bölümünde işlenen konuya, redifine veya kafiyesine göre isim alır. Beyit sayısında bir sınırlama yoktur. Ortalama bir kaside 30-45 beyit arasındadır. Aruzun hemen her kalıbıyla yazılır. Kasidenin beş ana bölümü vardır: Nesîb/teşbîb, maksûd, tegazzül, fahriye ve dua. Her kasidede bütün bölümlerin bulunma zorunluluğu yoktur. Kaside olabilmesi için biri maksûd olmak üzere en az iki bölümünün bulunması gerekir. Girizgah bir bölümün adı olmayıp, bölümler arası geçişi sağlayan beyit yada beyitlerdir.

Anahtar Kelimeler

Kaside, tevhid, münacaat, naat, medhiye, mersiye, nesîb, tegazzül, girizgah