KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA İNTERNET ORTAMINDAKİ ASILSIZ BİLGİ PAYLAŞIMLARININ ÖNLENMESİ

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 221 - 257, 30.12.2020

Ahmet Taha Gedikli

Öz

Son 10 yıl içerisinde internet kullanıcı sayısının artması ile birlikte sosyal medya kullanıcı sayısı da çok büyük bir artış göstermiştir. Bu platformlar her ne kadar bilgi paylaşımı ve haber alma imkanlarını getirse de, teyit edilmemiş bilgilerin özellikle sosyal medya kullanıcıları tarafından çok hızlı ve kontrolsuz bir şekilde sunulmasına, asılsız bilgi paylaşımlarının milyonlarca kullanıcı tarafından görülmesine, tekrar paylaşılmasına ve neticede kamu düzeninin bozulmasına kadar giden bir çok soruna yol açmaktadır.

Bu durumun en güncel ve somut örneği ise; Covid-19 pandemisi sürecinde internet ortamındaki dezenformasyonlar olmuştur. Yaşanan bu zorlu süreçte, kurumlar tarafından yeterli tedbirler alınmadığına dair asılsız haberler ortaya çıkmış, sahte profiller açılarak, anonim hesaplar üzerinden gerçek dışı görüntü ve sesler kullanılarak çeşitli paylaşımlar yapılmış, neticede kamuoyunu endişeye düşürmek, korku ve paniğe sevk etmek için sosyal medya platformları çok sık bir şekilde kullanılmıştır. Salt bu durum dahi, internetteki bilgi kirliliğinin önlenmesi için çeşitli düzenlemeler yapılması ihtiyacını göstermektedir. Çalışmamızda öncelikle konu ile ilgili kavramlara yer verilmiş, akabinde bu alandaki hukuki düzenleme ihtiyacının gerekliliğini ortaya koyabilmek açısından karşılaştırmalı hukuktaki güncel örnekler incelenmiştir. Bu doğrultuda diğer bir çok dünya ülkesinde bu konu ile ilgili kapsamlı düzenlemelerin son üç yıl içerisinde yapıldığı görülmüş ve ülkemizde yeni bir hukuki düzenlemenin neden gerekli olduğu ayrı bir perspektiften değerlendirilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Dezenformasyon,, Asılsız Bilgi Paylaşımları,, Yalan Haberler,, Sosyal Medyanın Düzenlenmesi,

Prevention of Sharing Misleading Information in Internet with Regard to the Comparative Law

Öz

The most up-to-date and solid example of this situation was the
disinformation in social media during the Covid-19 pandemic
period. In this challenging period, lots of fake news have emerged
stating that the measures taken by the authorities were insufficient,
countless numbers of fake social media profiles were opened
wordwide by anonymous people, who immediately shared false
images, voices and news. Social media platforms and networks were
deliberately used just to drive the public in to the panic and anxiety.
This fact alone implies that it is now necessary to make some new
regulations in the field. In this study, the basic terms relating to the
topic were explored first. After that, current examples in
comparative law were analyzed in order to see how the other
countries react to this problem. As a matter of fact, we have
observed that, comprehensive regulations related to this issue were legalized in the other countries in the past three years. With such
result, we tried to approach the necessity of the new regulation
known as “Social Media Law” from a different standpoint.

Anahtar Kelimeler

Disinformation, Sharing Misleading Information, Fake News, Regulating Social Media

Kaynakça

• Agbedo, Chris Uchenna ve Ebere Celina Krisagbedo. “Lying Honestly for Government: Linguistic Manipulation as Disinformation Strategy in Nigeria.” Innovare Journal of Social Sciences 2, no. 4 (2014): 16-27.
• Apnews. “Egypt tightens restrictions on media, social networks.” Son değiştirilme Mart 19, 2019. https://apnews.com/1540f1133267485db356db1e58db985b.
• Avrupa Komisyonu. “Uzmanların Sahte Haberler ve Çevrimiçi Dezenformasyon Hakkındaki Nihai Raporu.” Erişim tarihi Temmuz 1, 2020. https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/news/final-report-high-level-expert-group-fake-news-and-online-disinformation.
• Aydın, Ali Fikret. “Post-Truth Dönemde Sosyal Medyada Dezenformasyon: Covid-19 (Yeni Koronavirüs) Pandemi Süreci.” Asya Studies 4, no. 12 (Haziran 2020): 76-90. https://doi.org/10.31455/asya.740420.
• Belfercenter for Science and International Affairs. “Deepfakes.” Erişim tarihi Haziran 18, 2020. https://www.belfercenter.org/sites/default/files/2020-10/tappfactsheets/Deepfakes.pdf.
• Bird&Bird LLP. “What does the future hold for French anti fake news laws.” Son değiştirilme Ocak 3, 2019. https://www.lexology.com/library/detail.aspx?g=2bd6dde0-6e3c-4055-bce5-fcf3a31b868a.
• Business Insider. “China is trying to prevent deepfakes with new law.” Son değiştirilme Kasım 30, 2019. https://www.businessinsider.com/china-making-deepfakes-illegal-requiring-that-ai-videos-be-marked-2019-11.
• Dhakatribune. “President signs digital security bill into law.” Son değiştirilme Ekim 8, 2018. https://www.dhakatribune.com/bangladesh/2018/10/08/president-signs-digital-security-bill-into-law.
• Dijilopedi. “2019 yılı İnternet Kullanımı ve Sosyal Medya İstatistikleri.” Son değiştirilme Şubat 1, 2019. https://dijilopedi.com/2019-internet-kullanimi-ve-sosyal-medya-istatistikleri/.
• Ethem, Yusuf Erhan. “Sosyal Medyada Dezenformasyon.” Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, 2019.
• Euronews. “Fransa yalan haberle mücadele yasası için harekete geçti.” Son değiştirilme Ocak 4, 2018. https://tr.euronews.com/2018/01/04/fransa-yalan-haberle-mucadele-yasasi-icin-harekete-gecti.
• Fallis, Don. “A Functional Analysis of Disinformation.” IDEALS. Son değiştirilme Mart 1, 2014. https://www.ideals.illinois.edu/bitstream/handle/2142/47258/278_ready.pdf?sequence=2&isAllowed=y.
• Federal Ministry of Justice and Consumer Protection. “FAQ: Act to Improve Enforcement of the Law in Social Networks (NetzDG).” Erişim tarihi Haziran 2, 2020. https://www.bmjv.de/SharedDocs/FAQ/EN/NetzDG/NetzDG.html.
• Freedom House. “Freedom on the Net 2019 Bangladesh.” Erişim tarihi Haziran 17, 2020. https://freedomhouse.org/country/bangladesh/freedom-net/2019.
• Freedom House. “Freedom on the Net 2019 China.” Erişim tarihi Haziran 17, 2020. https://freedomhouse.org/country/china/freedom-net/2019.
• Freedom House. “Freedom on the Net 2019 Egypt.” Erişim tarihi Haziran 23, 2020. https://freedomhouse.org/country/Egypt/freedom-net/2019.
• Freedom House. “Freedom on the Net 2019 Indonesia.” Erişim tarihi Haziran 27, 2020. https://freedomhouse.org/country/indonesia/freedom-net/2019.
• Freedom House. “Freedom on the Net 2019 Philippines.” Erişim tarihi Haziran 28, 2020. https://freedomhouse.org/country/philippines/freedom-net/2019.
• Gouvernement Français. “Against Information Manipulation.” Erişim tarihi Haziran 25, 2020. https://www.gouvernement.fr/en/against-information-manipulation.
• Habertürk. “2020’yi bekleyen büyük tehlike Deepfake.” Son değiştirilme Ocak 3, 2020. https://www.haberturk.com/2020-yi-bekleyen-buyuk-tehlike-deepfake-2555490-teknoloji.
• Human Rights Watch. “Germany: Flawed Social Media Law.” Son değiştirilme Şubat 14, 2018. https://www.hrw.org/news/2018/02/14/germany-flawed-social-media-law.
• Indonesian Legislation Translations. “Law Of The Republic Of Indonesia No. 11 of 2008.” Erişim tarihi Haziran 27, 2020. http://www.flevin.com/id/lgso/translations/JICA%20Mirror/english/4846_UU_11_2008_e.html.
• Infosecurity Magazine. “Philippines arrest 32 people for fake Coronavirus News.” Son değiştirilme Nisan 7, 2020. https://www.infosecurity-magazine.com/news/philippines-arrests-32-on-fake/.
• International Business Times. “Indonesia Arrests Muslim Cyber Army Member For Spreading Fake News And Hate Speech.” Son değiştirilme Haziran 30, 2019. https://www.ibtimes.com/indonesia-arrests-muslim-cyber-army-member-spreading-fake-news-hate-speech-2803728.
• Kent, Bülent. “Alman Hukukunda Sosyal Ağların Düzenlenmesi ve Alman Sosyal Ağ Kanunu.” Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Bilişim Hukuku Dergisi 2, no. 1 (Haziran 2020): 1-46.
• Lexico. “Disinformation.” Erişim tarihi Haziran 29, 2020. https://www.lexico.com/definition/disinformation.
• Library of Congress. “Egypt Law 175 of 2018, art. 7.” Erişim tarihi Haziran 23, 2020. https://www.loc.gov/law/help/fake-news/egypt.php#_ftnref8.
• Library of Congress. “Egypt Penal Code art. 80(d).” Erişim tarihi Haziran 23, 2020. https://www.loc.gov/law/help/fake-news/egypt.php#_ftnref8.
• Library of Congress. “Initiatives to Counter Fake News: Egypt.” Erişim tarihi Haziran 23, 2020. https://www.loc.gov/law/help/fake-news/egypt.php#_ftnref8.
• Library of Congress. “Law 180 of 2018 Regulating the Press and Media.” Erişim tarihi Haziran 23, 2020. https://www.loc.gov/law/help/fake-news/egypt.php#_ftnref8.
• Medya Günlüğü. “Rusya’da yalan haber yasası.” Son değiştirilme Mayıs 20, 2019. http://medyagunlugu.com/haber/rusyada-yalan-haber-yasasi-45254.
• NTV. “Fransa Yalan Habere Savaş Açtı.” Son değiştirilme Kasım 21, 2018. https://www.ntv.com.tr/teknoloji/fransa-yalan-habere-savas-acti,uA5aLzz6UE2TaBQxKo51bw.
• Poynter. “In Ireland, lawmakers are trying to criminalize the use of bots to spread political misinformation.” Son değiştirilme Aralık 8, 2017. https://www.poynter.org/fact-checking/2017/in-ireland-lawmakers-are-trying-to-criminalize-the-use-of-bots-to-spread-political-misinformation/.
• Reporters without Borders (RSF). “Belarus Media Law Could Get Even More Repressive.” Son değiştirilme Mayıs 2, 2018. https://rsf.org/en/news/belarus-media-law-could-get-even-more-repressive.
• Republic of the Philippines House of Representatives. “Anti-Fake News Act of 2017.” Erişim tarihi Haziran 28, 2020. http://www.congress.gov.ph/legisdocs/basic_17/HB06022.pdf.
• Reuters. “China Seeks Out to Root Out Fake News and Deepfakes with new Online Content Rules.” Son değiştirilme Kasım 29, 2019. https://www.reuters.com/article/us-china-technology/china-seeks-to- root-out-fake-news-and-deepfakes-e-content-rules-idUSKBN1Y30VU.
• Sabah Gazetesi. “Coronavirüs sahteciliği deşifre oldu.” Son değiştirilme Mart 16, 2020. https://www.sabah.com.tr/gundem/2020/03/16/corona-virus-sahteciligi-desifre-oldu-sahte-belgelere-inanmayin.
• Singapur Statutes Online. “Protection from Online Falsehoods and Manipulation Act 2019.” Erişim tarihi Haziran 29, 2020. https://sso.agc.gov.sg/Acts-Supp/18-2019/Published/20190625?DocDate=20190625#pr62-.
• Southeast Asia Globe. “Indonesia launches cyber agency to combat country's extremism and fake news.” Son değiştirilme Ocak 5, 2018. https://southeastasiaglobe.com/indonesia-cyber-security/.
• Techcrunch. “Singapur Fake News Law.” Son değiştirilme Mayıs 9, 2019. https://techcrunch.com/2019/05/09/singapore-fake-news-law/.
• Teyit.org. “Bir şüpheli vaka nasıl yedi farklı kenti gezdi.” Son değiştirilme Mart 20, 2020. https://teyit.org/bir-supheli-vaka-nasil-yedi-farkli-kenti-gezdi/.
• The Guardian. “Tough new German Law Puts tech firms and free speech in spotlight.” Son değiştirilme Ocak 5, 2018. https://www.theguardian.com/world/2018/jan/05/tough-new-german-law-puts-tech-firms-and-free-speech-in-spotlight.
• The Jakarta Post. “Government deploys artifical intelligence to combat internet hoaxes.” Son değiştirilme Ocak 31, 2018. https://www.thejakartapost.com/news/2018/01/31/govt-deploys-artificial-intelligence-to-combat-internet-hoaxes.html.
• The Moscow Times. “Russia Passes Legislation Banning 'Disrespect' of Authorities and 'Fake News.” Son değiştirilme, Mart 7, 2019. https://www.themoscowtimes.com/2019/03/07/russia-passes-legislation banning-disrespect-of-authorities-and-fake-news-a64742.
• The Moscow Times. “Russians Face up to 5 Years in Jail for Spreading False Coronavirus News.” Son değiştirilme Mart 31, 2020. https://www.themoscowtimes.com/2020/03/31/russians-face-up-to-5-years-in-jail-for-spreading-false-coronavirus-news-a69808.
• The Wechat Agency. “How WeChat fights fake news with artificial intelligence?.” Son değiştirilme Ocak 2, 2018. https://www.thewechatagency.com/wechat-fights-fake-news-artificial-intelligence/.
• Toprak, Necla. “İnternet Gazeteciliğinde Haber Etiği, Misinformasyon ve Dezenformasyon.” Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, 2015.
• TÜİK. “Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması 2019.” Son değiştirilme Ağustos 27, 2019. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2019-30574.
• Webtekno. “Çin’de 7 yıldır yasaklı olan Google tekrar hizmete açılabilir.” Son değiştirilme Haziran 16, 2020. https://www.webtekno.com/cin-de-7-yildir-yasakli-olan-google-tekrar-cin-de-hizmete-acilabilir-h26495.html.
• Yeni Akit Gazetesi. “Sosyal medyada sahte koronavirüs tablosu dolaşıma sokuldu.” Son değiştirilme Nisan 20, 2020. https://www.yeniakit.com.tr/haber/sosyal-medyada-sahte-koronavirus-tablosu-dolasima-sokuldu1193918.html.