The Relationship Between High-Tech Product Exports, R&D Expenditures and Patent Applications: Dynamic Panel Data Analysis for Selected Countries

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 4, 557 - 571, 22.10.2020

Mine Yaşar

https://doi.org/10.47103/bilturk.791786

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada, Ar-Ge harcamalarının ve patent başvuru sayısının yüksek teknolojili ürün ihracatına olan etkisi incelenmiştir. Analiz, 2007-2018 dönemi için 52 ülke verisiyle yapılmıştır. Bağımlı değişken olan yüksek teknolojili ürün ihracatının toplam ihracat içerisindeki payının gecikmeli değeri de modele bağımsız değişken olarak dahil edilmiş ve sistem GMM yaklaşımı tercih edilmiştir. Ayrıca literatürde, yüksek teknolojili ürün ihracatının diğer belirleyicileri olarak kabul edilen tasarruflar, dışa açıklık oranı ve doğrudan yabancı yatırımların GSYİH içerisindeki payı, modele kontrol değişken olarak dahil edilmiştir. Analizden elde edilen bulgularına göre; Ar-Ge harcamalarının GSYİH içerisindeki payının %1 artması durumunda, yüksek teknolojili ürün ihracatının toplam ihracat içerisindeki payı % 0.12 artmaktadır. Yerel ve yabancı patent başvuruları toplamında meydana gelen %1’lik artış ise, yüksek teknolojili ürün ihracatının toplam ihracat içerisindeki payını % 0.01 arttırmıştır. Modele bağımsız değişken olarak eklenen yüksek teknolojili ihracatın toplam ihracat içerisindeki payının gecikmeli değerinde meydana gelen %1’lik bir artış, yüksek teknolojili ürün ihracatının toplam ihracat içerisindeki payını % 0.70 arttırmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yüksek teknolojili ürün ihracatı, Patent Başvuruları, Sistem GMM Yaklaşımı

The Relationship between High-Tech Product Exports, R&D Expenditures and Patent Applications: Dynamic Panel Data Analysis for Selected Countries

Öz

Bu çalışmada, Ar-Ge harcamalarının ve patent başvuru sayısının yüksek teknolojili ürün ihracatına olan etkisi incelenmiştir. Analiz, 2007-2018 dönemi için 52 ülke verisiyle yapılmıştır. Bağımlı değişken olan yüksek teknolojili ürün ihracatının toplam ihracat içerisindeki payının gecikmeli değeri de modele bağımsız değişken olarak dahil edilmiş ve sistem GMM yaklaşımı tercih edilmiştir. Ayrıca literatürde, yüksek teknolojili ürün ihracatının diğer belirleyicileri olarak kabul edilen tasarruflar, dışa açıklık oranı ve doğrudan yabancı yatırımların GSYİH içerisindeki payı, modele kontrol değişken olarak dahil edilmiştir. Analizden elde edilen bulgularına göre; Ar-Ge harcamalarının GSYİH içerisindeki payının %1 artması durumunda, yüksek teknolojili ürün ihracatının toplam ihracat içerisindeki payı % 0.12 artmaktadır. Yerel ve yabancı patent başvuruları toplamında meydana gelen %1’lik artış ise, yüksek teknolojili ürün ihracatının toplam ihracat içerisindeki payını % 0.01 arttırmıştır. Modele bağımsız değişken olarak eklenen yüksek teknolojili ihracatın toplam ihracat içerisindeki payının gecikmeli değerinde meydana gelen %1’lik bir artış, yüksek teknolojili ürün ihracatının toplam ihracat içerisindeki payını % 0.70 arttırmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yüksek teknoloji ürün ihracatı, Ar-ge harcamaları, Patent Başvuruları, Sistem GMM Yaklaşımı

Kaynakça

• Acaravcı, A., Akalin, G., & Erdoğan, S. (2019). Araştırma-Geliştirme Harcamalarının Türkiye İhracatına Etkileri. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 37(1), 1-16.
• Akalin, G., & Uzgören, E. Kurumsal Kalitenin Gelir Dağılımı Üzerindeki Etkisi: Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkeler için Ampirik Bir Analiz. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(1), 201-224.
• Akyol, M., & Demez, S. (2020). İnovasyonun Yüksek Teknoloji Ürün İhracati Üzerindeki Etkisi: Yeni Endüstrileşen Ülkeler İçin Panel Veri Analizi. Journal of Yaşar University, 15(57), 56-62.
• Altıntaş, H., & Mercan, M. (2015). Ar-ge harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: OECD ülkeleri üzerine yatay kesit bağımlılığı altında panel eşbütünleşme analizi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 70(2), 345-376.
• Bojnec, Š., & Fertő, I. (2011). Impacts of research and development on manufacturing trade. Zbornik radova Ekonomskog fakulteta u Rijeci: časopis za ekonomsku teoriju i praksu, 29(1), 65-88.
• Braunerhjelm, P., & Thulin, P. (2008). Can countries create comparative advantages? R&D expenditures, high-tech exports and country size in 19 OECD countries, 1981–1999. International Economic Journal, 22(1), 95-111.
• Cameron, A. C., & Trivedi, P. K. (2009). Microeconometrics using stata (Vol. 5, p. 706). College Station, TX: Stata press.
• Çetin, R. (2016). Yeni Sanayilesen Ülkelerde Ar-Ge Harcamaları ve Yüksek Teknoloji Ürünü İhracatı Arasındaki İliskinin Panel Veri Analizi Yöntemi İle İncelenmesi. Istanbul Üniversitesi Iktisat Fakültesi Mecmuasi, 66(2), 30.
• Durgun, A., & Çapik, E. (2018). Ar-Ge Harcamaları ve Yüksek Teknolojili Ürün İhracatının Büyümeye Etkisi: Türkiye Örneği. Yönetim Ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 16(4), 301-314.
• Dam, M. M., & Bulut, Ş. (2015) Ar-Ge Yatırımlarının Dış Ticaret Performansına Etkisi: Oecd Ülkeleri İçin Ampirik Bir Analiz. EconAnadolu Conference, Eskişehir.
• Demirtaş, G., & Aktop, V. S. (2018). Türkiye’de Teknoloji Transferinin İçselleştirilmesi Üzerine Ampirik Bir Çalışma. Ekonomik Yaklaşım, 29(108), 69-103.
• Dobrinsky, R. (2008). Innovation as a key driver of competitiveness. UNECE Annual Report Economic Essays, 6, 53-59.
• Göçer, İ. (2013). Ar-Ge harcamalarının yüksek teknolojili ürün ihracatı, dış ticaret dengesi ve ekonomik büyüme üzerindeki etkileri. Maliye Dergisi, 165(2), 215-240.
• Gülmez, A., & Yardımcıoğlu, F. (2012). OECD Ülkelerinde Ar-Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Eşbütünleşme ve Panel Nedensellik Analizi (1990-2010). Maliye Dergisi, 163(1), 335-353.
• Güneş, S., & Akın, T. (2019). Yüksek teknolojili ürün i̇hracatı: Lider ülkeler ve Türkiye analizi. Sosyoekonomi Dergisi, 27(40), 11-29.
• Halpern, L., & Muraközy, B. (2012). Innovation, productivity and exports: the case of Hungary. Economics of Innovation and New Technology, 21(2), 151-173.
• Kabaklarlı, E., & Konya, S. (2019), OECD Ülkelerinde Yüksek Teknolojili Ürün İhracatının Ekonomik Büyümeye Etkisinin Panel Tahmini. Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Dergisi, 6(48), 4418-4426.
• Kılıç, C., Bayar, Y., & Özekicioğlu, H. (2014). Araştirma Geliştirme Harcamalarinin Yüksek Teknoloji Ürün İhracati Üzerindeki Etkisi: G–8 Ülkeleri İçin Bir Panel Veri Analizi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (44), 115-130.
• Kızılkaya, O., Sofuoğlu, E., & Ay, A. (2017). Yüksek teknolojili ürün ihracatı üzerinde doğrudan yabancı sermaye yatırımları ve dışa açıklığın etkisi: Gelişmekte olan ülkelerde panel veri analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 18 (1), 63-78.
• Labra, R., & Torrecillas, C. (2018). Estimating dynamic Panel data. A practical approach to perform long panels. Revista Colombiana de Estadística, 41(1), 31-52.
• Landesmann, M., & Pfaffermayr, M. (1997). Technological competition and trade performance. Applied Economics, 29(2), 179-196.
• Oğuz, S., & Sökmen, A. G. (2020). Araştırma Geliştirme Harcamalarının Yüksek Teknolojili Ürün İhracatına Etkisi: OECD Ülkeleri Üzerine Bir Panel Veri Analizi. International Journal of Economic & Administrative Studies, (27), 209-222.
• Özer, M., & Çiftçi, N. (2009). Ar-Ge tabanlı içsel büyüme modelleri ve Ar-Ge harcamalarının ekonomik büyüme üzerine etkisi: OECD ülkeleri panel veri analizi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Yıl 2009, Cilt 8, Sayı 16, 219 – 240.
• Özçelik, Ö., Aslan, V., & Özbek, R. İ. (2018). Ar-Ge Harcamalarıyla Yüksek Teknoloji İhracatı Arasındaki İlişki: Seçili 10 OECD Ülkesi İçin Panel Veri Analizi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(3), 57-66.
• Özkan, G., & Yılmaz, H. (2017). Ar-Ge Harcamalarının Yüksek Teknoloji Ürün İhracatı ve Kişi Başı Gelir Üzerindeki Etkileri: 12 AB Ülkesi ve Türkiye İçin Uygulama (1996-2015). Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 12(1), 1-12.
• Romer, P.M. (1989), What Determines the Rate of Growth and Technological Change? World Bank Working Paper, No. 279.
• Ruiz-Porras, A. (2012). La investigación econométrica mediante paneles de datos: Historia, modelos y usos en México [Econometric research with panel data: History, models and uses in Mexico] (No. 42909). University Library of Munich, Germany.
• Seçilmiş, N., & Konu, A., Akar P.,G., (2019). Doğrudan Yabancı Yatırımların Ar-Ge Faaliyetleri Üzerine Etkisi: Ampirik Bir İnceleme. Maliye Dergisi, Temmuz-Aralık 177, 28-39.
• Şeker, A. (2019). Teknolojik Gelişme ve Yüksek Teknoloji İhracatının Ekonomik Karmaşıklık Endeksi Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26(2), 377-395.
• Ünlükaplan, İ. (2009). Avrupa Birliği üyesi ülkelerde iktisadi kalkınma, rekabetçilik ve inovasyon ilişkilerinin kanonik korelasyon analizi ile belirlenmesi. Maliye Dergisi, 157, 235-250.
• Yıldırım, E., & Kesikoğlu, F. (2012). Ar-Ge Harcamaları İle İhracat Arasındaki Nedensellik İlişkileri: Türkiye Örneğinde Panel Nedensellik Testi Kanıtları. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 32(1), 165-180.
• Zhang, K. H. (2007). Determinants of complex exports: Evidence from cross-country data for 1985-1998. Economia Internazionale/International Economics, 60(1), 111-122