Fizyoterapi Öğrencilerinin Fiziksel Aktivite Düzeyi, Egzersize Dair Sağlık İnançları ve Egzersiz Engel Algılarının İncelenmesi

Yıl 2024, , 422 - 435, 27.08.2024

Aydan Selen Yilmaz Aydin , Burcu Camcıoğlu Yılmaz

https://doi.org/10.58605/bingolsaglik.1481178

Öz

Bu çalışmanın amacı, fizyoterapi öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeyi ile egzersize dair inanç düzeyleri ve egzersiz yapmaya engel olarak algıladıkları durumlar arasındaki ilişkiyi incelemekti. Tanımlayıcı tipteki çalışmamıza fiziksel aktivite yapmasına engel bir durumu olmayan 173 fizyoterapi öğrencisi (56 erkek, 117 kız) dahil edildi. Katılımcıların fiziksel aktivite düzeylerini belirlemek amacıyla Uluslararası Fiziksel Aktivite Ölçeği Uzun Formu kullanıldı. Egzersize dair sağlık inançları Egzersiz Sağlık İnanç Modeli Ölçeği ile, egzersiz engel algıları Fiziksel Aktivite Engelleri Ölçeği ile değerlendirildi. Çalışmanın sonucunda fizyoterapi öğrencilerinin %60,7’sinin minimum aktif olduğu belirlendi. Fiziksel Aktivite Engelleri Ölçeği skorları incelendiğinde ortalama puanının yüksek (77,39±26,20) olduğu saptandı. Katılımcların Egzersiz Sağlık İnanç Modeli Ölçeği puanlarının yüksek olduğu ve egzersizin sağlık üzerindeki etkilerine dair olumlu inançlara sahip oldukları belirlendi. Fiziksel Aktivite Engelleri Ölçeği puanları ve Uluslararası Fiziksel Aktivite Ölçeği puanları arasındaki ilişki negatif ve orta düzeydeydi (r=-0,682, p<0,01).Egzersiz Sağlık İnanç Modeli Ölçeği ile Uluslararası Fiziksel Aktivite Ölçeği puanları arasında orta düzeyli pozitif ilişki olduğu r=0,725,p<0,01) belirlendi. Bu çalışma sonuçları, fizyoterapi öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeyinin egzersize engel olarak gördükleri durumlar arttıkça azaldığını; egzersize dair sağlık inançları arttıkça fiziksel aktivite düzeylerinin arttığını göstermektedir. Öğrencilerin cesaretlendirilmesi, egzersiz ve spor alanlarının geliştirilip her öğrencinin kullanabileceği maliyete düşürülmesi, fiziksel aktivite düzeylerinin arttırılmasına yardımcı olabilir.

Anahtar Kelimeler

fiziksel aktivite, öğrenci, sağlık inancı, egzersiz engel algısı

Etik Beyan

Çalışmamaızın etik izni Batman Üniversitesi'nden alınmıştır. Çalışma gönüllülük esasına dayalıdır.

Destekleyen Kurum

-

Teşekkür

-

Kaynakça

• World Health Organization. Global status report on physical activity 2022: country profiles. World Health Organization, 2022.
• Powell KE, Paluch AE, Blair SN. Physical activity for health: What kind? How much? How intense? On top of what? Annu Rev Public Health 2011;32:349–365. doi.org/10.1146/annurev-publhealth-031210-101151.
• Angulo J., El Assar M., Álvarez-Bustos A., Rodríguez-Mañas, L.Physical activity and exercise: Strategies to manage frailty. Redox biology, 2020; 35, 101513. doi.org/10.1016/j.redox.2020.101513.
• Pascoe M., Bailey A. P., Craike M., Carter T., Patten R., Stepto N., et al. Physical activity and exercise in youth mental health promotion: A scoping review. BMJ Open Sport Exerc Med. 2020;6(1). https://doi.org/10.1136/bmjsem-2019-000677.
• Kljajević V., Stanković M., Đorđević D., Trkulja-Petković D., Jovanović R., et al. Physical activity and physical fitness among university students. A systematic review. Int J Environ Res Public Health.2021; 19(1), 158. https://doi.org/10.3390/ijerph19010158.
• Xu C, Furuya-Kanamori L, Liu Y, Faerch K, Aadahl M, Seguin RA, et al. Sedentary behavior, physical activity, and all-cause mortality: dose-response and intensity weighted time-use meta-analysis. J Am Med Dir Assoc. 2019;20:1206–12. https://doi.org/10.1016/j.jamda.2019.05.001.
• Pojednic, R., D’Arpino, E., Halliday, I., Bantham, A. The benefits of physical activity for people with obesity, independent of weight loss: a systematic review. Int J Environ Res Public Health. 2022;19(9):4981. https://doi.org/10.3390/ijerph19094981.
• Park JH., Moon JH., Kim HJ., Kong MH., Oh YH. Sedentary lifestyle: overview of updated evidence of potential health risks. Korean J. Fam. Med. 2020; 41(6):365. doi: 10.4082/kjfm.20.0165.
• Patterson R, McNamara E, Tainio M, de Sa TH, Smith AD, Sharp SJ, et al. Sedentary behaviour and risk of all-cause, cardiovascular and cancer mortality, and incident type 2 diabetes: a systematic review and dose response meta-analysis. Eur J Epidemiol. 2018;33:811–29.https://doi.org/10.1007/s10654-018-0380-
• Aktaş B., Gürşan İN., Köprülüoğlu M., Kaya Özer D. Sağlık bilimleri fakültesi öğrencilerinde fiziksel aktivite düzeyi ile eleştirel düşünme arasındaki ilişki: kesitsel bir çalışma. J Exerc Ther Rehabil. 2023; 10(2): 107-114. https://doi.org/10.15437/jetr.1164811.
• Pirinççi ŞC., Cihan E., Yıldırım NÜ. Üniversite öğrencilerinde fiziksel aktivite düzeyinin yaşam kalitesi, kronik hastalık varlığı, sigara kullanımı ve akademik başarıyla olan ilişkisi. KTO Karatay Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2020;1(1): 15-23.
• Brown CEB., Richardson K., Halil-Pizzirani B., Atkins L., Yücel M., Segrave RA. Key influences on university students’ physical activity: a systematic review using the Theoretical Domains Framework and the COM-B model of human behaviour. BMC Public Health. 2024; 24(1):418.
• Arslan M., Taşkaya C., Kavalcı B. Üniversite öğrencilerinde fiziksel aktivite, obezite ve uyku kalitesi arasındaki ilişki. Sağlık Profesyonelleri Araştırma Dergisi. 2020; 2(1):16-22.
• Barğı G., Binici R., Shamel F., Öksüz Ş., Başeymez, S. Uzamış COVID-19 sürecinde üniversite öğrencilerinde COVID-19 korkusu, fiziksel aktivite ve fiziksel aktivite yapmaya engel olan bariyerler. Sağlık ve Toplum 2024;34 (1) 87-97.
• Ferrara M., Langiano E., Falese L., Diotaiuti P., Cortis C., De Vito E. Changes in physical activity levels and eating behaviours during the COVID-19 pandemic: sociodemographic analysis in university students. Int J Environ Res Public Health. 2022;19(9):5550.
• Barğı G. Effectiveness of physical activity counseling in university students educated by distance learning during covıd-19 pandemic: a randomized-controlled trial. J Basic Clin Health Sci. 2022; 6:374-384. https://doi.org/10.30621/jbachs.1027410.
• López-Valenciano A., Suárez-Iglesias D., Sanchez-Lastra M. A., Ayán C. Impact of COVID-19 pandemic on university students' physical activity levels: an early systematic review. Front psychol 2021;11: 624567. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2020.624567.
• Romero-Blanco C., Rodríguez-Almagro J., Onieva-Zafra M. D., Parra-Fernández M. L., Prado-Laguna M. D. C., Hernández-Martínez A. Physical activity and sedentary lifestyle in university students: changes during confinement due to the COVID-19 pandemic. Int J Environ Res Public Health. 2020;17(18), 6567. https://doi.org/10.3390/ijerph17186567
• Jalal SM., Beth MRM., Al-Hassan HJM., Alshealah NMJ. Body mass index, practice of physical activity and lifestyle of students during COVID-19 lockdown. J multidiscip healthc 2021;1901-1910. 10.2147/JMDH.S325269.
• Ammar A., Brach M., Trabelsi K., Chtourou H., Boukhris O., Masmoudi L. Effects of COVID-19 home confinement on eating behaviour and physical activity: results of the ECLB-COVID19 international online survey.Nutrients.2020; 12(6):1583. https://doi.org/10.3390/nu12061583.
• İlaslan E., Taylan S., Özkan İ., Adıbelli D. Bir ilçedeki üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeyleri ve ilişkili faktörlerin incelenmesi. Turkiye Klinikleri J Intern Med.2020; 5(1).
• Worsley JD., Harrison P., Corcoran R. Bridging the gap: exploring the unique transition from home, school or college into university. Front Public Health.2021;9: 634285. https://doi.org/10.3389/fpubh.2021.634285
• Kgokong D., Parker R. Physical activity in physiotherapy students: Levels of physical activity and perceived benefits and barriers to exercise. S Afr J Physiother.2020;76(1). doi: 10.4102/sajp.v76i1.1399.
• Ndupu L. B., Staples V., Lipka S., Faghy M., Bessadet N., Bussell C. Application of theoretical domains framework to explore the enablers and barriers to physical activity among university staff and students: a qualitative study. BMC Public Health, 2023; 23(1), 670. https://doi.org/10.1186/s12889-023-15588-w
• Villar OAE-D, Montañez-Alvarado P, Gutiérrez-Vega M, Carrillo-Saucedo IC,Gurrola-Peña GM, Ruvalcaba-Romero NA, et al. Factor structure and internal reliability of an exercise health belief model scale in a Mexican population. BMC Public Health. 2017;17(1):229. https://doi.org/10.1186/s12889-017-4150-x
• Kartal A., Yılmaz M. D., Kartal A. Egzersiz sağlık inanç modeli ölçeği’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Yaşam Boyu Hemşirelik Dergisi,2021; 2(1), 42-61.
• Barğı G., Şahin E., Çimenli Ç. Uzamış covıd-19 pandemisi sürecinde uzaktan eğitim gören üniversite öğrencilerinde stres, anksiyete, depresyon ve fiziksel aktivite düzeylerinin incelenmesi. İzmir democr univ health sci j 2021; 4(2), 159-168. https://doi.org/10.52538/iduhes.941379
• Cohen J. The effect size. Statistical power analysis for the behavioral sciences. 1988; 77-83.
• Craig CL, Marshall AL, Sjostrom M, et al. International physical activity questionnaire: 12-country reliability and validity. Med Sci Sports Exerc. 2003;35:1381–95. Doi:10.1249/01.MSS.0000078924.61453.FB.
• Öztürk M. Üniversitede eğitim-öğretim gören öğrencilerde uluslararası fiziksel aktivite anketinin geçerliliği ve güvenirliği ve fiziksel aktivite düzeylerinin belirlenmesi. Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2005.
• İbrahim S., Karim NA., Oon NL., Ngah WZW. Perceived physical activity barriers related to body weight status and sociodemographic factors among malaysian men in klang valley.BMC public health.2013;13:1-10. doi.org/10.1186/1471-2458-13-275.
• Yurtçiçek S.Notun Şahin M.,Miral M. Fiziksel Aktivite Engelleri Ölçeği’nin Türkçe Formunun Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. The Journal Of Academic Social Science. 2019;71(71), 396-404
• Kasırga Z., Odabaşıoğlu, ME., Dedeoğlu T. Üniversite öğrencilerinde fiziksel aktivite düzeyi ve egzersiz yarar/engel algılarının incelenmesi. Sosyal Araştırmalar ve Yönetim Dergisi,2021;1:83-95.
• Ghrouz A. K., Noohu M. M., Dilshad Manzar M., Warren Spence D., BaHammam, A. S., Pandi-Perumal S. R. Physical activity and sleep quality in relation to mental health among college students. Sleep and Breathing.2019; 23:627-634.
• Tao K., Liu W., Xiong S., Ken L., Zeng, N., Peng Q., et al. Associations between self-determined motivation, accelerometer-determined physical activity, and quality of life in Chinese college students. Int J Environ Res Public Health. 2019;16(16): 2941. https://doi.org/10.3390/ijerph16162941
• Erdoğan R.,Tel M.,Tan Ç.,Tan S. Üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının ve fiziksel aktivite düzeylerinin araştırılması. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi,2022; 7(4),326-337.
• Özkul Ç., Perceived exercise benefits and barriers in active and ınactive university students, turk j Physiother Rehabil. 2021; 32(3):33-42. doi: 10.21653/tjpr.794911.
• Ferreira Silva RM., Mendonça CR., Azevedo VD., Raoof Memon A., Noll, PRES., Noll, M. Barriers to high school and university students’ physical activity: A systematic review. PloS one, 2022;17(4), e0265913. doi.org/10.1371/journal.pone.0265913.
• Griffiths K., Moore R., Brunton J.Sport and physical activity habits,behaviours and barriers to participation in university students: an exploration by socio-economic group. Sport Educ Soc. 2022;27(3):332–46. doi.org/10.1080/13573322.2020.1837766.
• Çiftci N., Kadıoğlu H. The effect of the health belief model-based educational program on physical activity beliefs and behaviors of university students J. Public Health, 2023;31(12):1981-1988. doi.org/10.1007/s10389-022-01776-2.