Seeing a Mother with a Premature Baby through the Framework of Breastfeeding Self-Efficacy Theory: Case Report

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 2, 311 - 320, 27.08.2024

Ayşen Karataş , Merlinda Aluş Tokat , Dilek Bilgiç , Hande Yağcan

https://doi.org/10.58605/bingolsaglik.1469467

Öz

Today, the use of theory in care practices is becoming widespread. Breastfeeding is an area where nurses are very effective and it is important to support it with theory. When the barriers to breastfeeding are examined, the mother's negative perception of "insufficient milk" is one of the most important reasons for early termination of breastfeeding or supplementation with additional nutrients. This idea is related to the mother's perception of self-efficacy. Breastfeeding self-efficacy perception is the mother's confidence about breastfeeding and her belief in her ability to perform breastfeeding. This perception indicates whether or not she will continue breastfeeding. The Breastfeeding Self-Efficacy Theory, developed by Cindy Lee Dennis, identifies sources of information, perceptions of self-efficacy, personal responses and outcomes that shape breastfeeding self-efficacy perception. The aim of this case report is to examine Mrs. Y.K., who had a preterm birth and negative breastfeeding experience in her first breastfeeding attempt, according to Dennis' Breastfeeding Self-Efficacy Theory and to create a sample intervention plan for the use of the theory.

Anahtar Kelimeler

Breastfeeding, Self-efficacy, Theory, Prematurity, Neonatal intensive care

Emzirme Öz-yeterlilik Kuramı Çerçevesinden Prematüre Bebeği Olan Anneyi İncelemek: Olgu Sunumu

Öz

Günümüzde bakım uygulamalarında kuram kullanımı yaygınlaşmaktadır. Emzirme, hemşirenin oldukça etkin olduğu ve kuramla hemşirelik girişimlerin desteklenmesi gereken önemli olan bir alandır. Anne sütü alımında ki engeller incelendiğinde annenin “yetersiz süt” konusunda ki olumsuz algısı emzirmeyi erken noktalama veya ek besinlerle destekleme konusunda en önemli nedenlerden biridir. Bu düşünce annenin öz-yeterlilik algısıyla ilişkilidir. Emzirme öz-yeterlilik algısı annenin emzirme hakkında kendine olan güvenidir ve emzirmeyi gerçekleştirme konusunda hissettiği inançtır. Bu algı emzirmeye devam edip etmeyeceğini gösterir. Cindy Lee Dennis tarafından geliştirilen Emzirme Öz-Yeterlilik Kuramı, emzire öz-yeterlilik algısını şekillendiren bilgi kaynakları, öz-yeterlilik algısı, kişisel yanıtlar ve sonuçlar oluşturmaktadır. Bu olgu sunumunun amacı erken doğum ve ilk emzirme denemesinde olumsuz emzirme deneyimi yaşayan Y.K’nin Dennis’in Emzirme Öz-Yeterlilik Kuramına göre incelemek ve kuram kullanıma yönelik örnek bir girişim planı oluşturmaktır.

Anahtar Kelimeler

Emzirme, Öz-yeterlilik, Kuram, Prematüre, Yenidoğan yoğun bakım

Etik Beyan

Bu olgu sunumunda, yenidoğanın beslenme durumu ve annenin yaşadığı emzirme ve süt sağma deneyimleri katılımcının onamı alınarak derlenmiştir. Etik kurul onayı alınması gerekli olmadığına dair hastane yönergelerine uygun olarak, katılımcının gizliliğine özel bir önem verilmiş ve gizliliği sağlamak için gerekli özen gösterilmiştir.

Destekleyen Kurum

Destekleyen kurum ve kuruluş yoktur.

Teşekkür

Benimle özel deneyimlerini paylaşarak olgu sunumuma verdiği katkılardan dolayı Y.K Hanıma teşekkür ederim.

Kaynakça

• 1. Özkan, H., Arı, Ö., & Uzun Özer, B. (2022). Kuramlarla emzirme. YOBÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 3(3), 348-357.
• 2. Alligood, M. R. (2014). Nursing Theorists and Their Work, Elsevier
• 3. Ağar, T., & Yıldırım, F. (2023). Preterm bebek annelerinin maternal bağlanma, emzirme özyeterliliği ve bakıma katılım düzeyleri. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(3), 466-475. https://doi.org/10.51754/cusbed.1365922 4. Karakoç Geçici A, Geçkil E. (2020). Kanguru bakımının prematüre bebek annelerinin emzirme özyeterlilik düzeyi ve emzirme başarısına etkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 23(4), 516-526. DOI: 10.17049/ataunihem.674646
• 5. Lebel, V., Argiropoulos, N., Robins, S., Charbonneau, L., & Feeley, N. (2022). Family-centred care and breastfeeding self-efficacy determined how ready mothers were for their infants to be discharged from a neonatal intensive care unit. Acta Paediatrica (Oslo, Norway:1992), 111(12), 2299–2306. https://doi.org/10.1111/apa.16538
• 6. Mohammadian, M., Maleki, A., & Badfar, G. (2021). Effect of continuous supportive telephone counselling on improving breastfeeding self-efficacy in mothers with late preterm infants four months after discharge: A randomized, controlled study. Journal of Mother and Child, 25(1), 44–50. https://doi.org/10.34763/jmotherandchild.20212501.d-20-00017
• 7. Bandura A. (1977). Self-efficacy: toward a unifying theory of behavioral change. Psychol Rev., 84(2):191-215. doi:10.1037//0033- 295x.84.2.191
• 8. Bandura, A. (1989). Social cognitive theory. In E. Barnouw (Ed.), International Encyclopedia of Communications (Vol. 4, pp. 92-96). New York: Oxford University Press.
• 9. Dennis C.L. (1999). Theoretical underpinings of breastfeeding confidence: A self-efficacy framework. Journal of Human Lactation. 15(3):195-201.
• 10. Dennis CL. (2006). Identifying predictors of breastfeeding selfefficacy in the immediate postpartum period. Res Nurs Health. 29(4), 256-268. doi:10.1002/nur.20140
• 11. Çınar N, Topal S, Yalnızoğlu Çaka S, Altınkaynak S. (2023). Annelerde postpartum depresyon, sosyal destek ve emzirme öz-yeterliliği arasındaki ilişkinin incelenmesi. JCME. 32(2), 113-22.
• 12. Tokat, M. A., & Okumuş, H. (2013). Emzirme öz-yeterlilik algısını güçlendirmeye temelli antenatal eğitimin emzirme öz-yeterlilik algısına ve emzirme başarısına etkisi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 10(1), 21-29.
• 13. Gerçek E, Sarıkaya Karabudak S, Ardıç Çelik N, Saruhan A. (2017). The relationship between breastfeeding self‐efficacy and LATCH scores and affecting factors. J Clin Nurs, 26(7-8), 994-1004.
• 14. Şahin, B. M., & Özerdoğan, N. (2014). Başarılı emzirme için sosyal bilişsel ve emzirme öz-yeterlilik kuramlarına dayalı hemşirelik bakımı. Hemsirelikte Egitim ve Arastirma Dergisi, 11(3).
• 15. Tokat Alus M., Okumus H., Dennis C-L. (2010). Translation and psychometric assessment of the breastfeeding self-efficacy scale—short form among pregnant and postpartum women in Turkey. Midwifery.
• 16. You, H., Lei, A., Xiang, J., Wang, Y., Luo, B., & Hu, J. (2020). Effects of breastfeeding education based on the self-efficacy theory on women with gestational diabetes mellitus: A CONSORT-compliant randomized controlled trial. Medicine, 99(16), e19643. https://doi.org/10.1097/MD.0000000000019643
• 17. Brockway, M., Benzies, K. M., Carr, E., & Aziz, K. (2020). Does breastfeeding self-efficacy theory apply to mothers of moderate and late preterm infants? A qualitative exploration. Journal of Clinical Nursing, 29(15-16), 2872–2885. https://doi.org/10.1111/jocn.15304
• 18. Mohamad Pilus, F., Ahmad, N., Mohd Zulkefli, N. A., & Mohd Shukri, N. H. (2022). Effect of face-to-face and WhatsApp communication of a theory-based health education intervention on breastfeeding self-efficacy (SeBF intervention): cluster randomized controlled field trial. JMIR mHealth and uHealth, 10(9), e31996. https://doi.org/10.2196/31996
• 19. Blyth, R., Creedy, D. K., Dennis, C. L., Moyle, W., Pratt, J., & De Vries, S. M. (2002). Effect of maternal confidence on breastfeeding duration: an application of breastfeeding self-efficacy theory. Birth (Berkeley, Calif.), 29(4), 278–284. https://doi.org/10.1046/j.1523-536x.2002.00202.x