Öğretmenlerde Yalnızlık Düzeyinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 1, 69 - 94, 01.05.2016

Selahattin Yakut , Hüseyin Certel

Öz

Modern dünyanın en büyük psikososyal problemlerinden biri olarak
değerlendirebileceğimiz “yalnızlık”, günümüz insanının hayat kalitesini
düşürmekte ve onun duygu dünyasında telafisi imkânsız yıkımlara neden olmaktadır. Her birey tarafından farklı şekillerde ve farklı tonlarda yaşandığı düşünülen “yalnızlık”, en önemli beşeri etkinlik olan “Eğitim” üzerinde de büyük bir risk taşımaktadır. Öğretmenlerin yalnızlık düzeylerinin araştırılması, bu probleme bilimsel anlamda çözümler üretilebilmesi ve eğitimdeki hedeflere en ideal şekilde ulaşılabilmesi açısından önemlidir. Öğretmenlerde yalnızlık düzeyinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesini amaçlayan bu çalışmamızın araştırma grubu Polatlı İlçesi’nde görev yapan 271 (63,2) bayan ve 158 (36,8) erkek olmak üzere toplam 429 öğretmenden
oluşmaktadır. Verilerin toplanmasında UCLA Yalnızlık Ölçeği ve Kişisel
Bilgi Formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 22.0 programında analiz edilerek şu sonuçlara ulaşılmıştır: Öğretmenlerin yalnızlık düzeyleri üzerinde cinsiyet, Okul ortamından memnuniyet, kıdem, yaş, televizyon / internet / cep telefonu vb. iletişim araçlarıyla meşguliyet durumu değişkenlerinin istatistiksel olarak anlamlı fark oluşturduğu; medeni durum, alan (branş), okul türü, çocuk sahibi olma, kişisel gelişim etkinliklerine (kurs, kitap okuma, spor vb.) zaman ayırma durumu, şahsi dindarlık algısı, hayatının en uzun süresinin geçtiği yerleşim yeri değişkenlerinin oluşturduğu farkın ise istatistiksel olarak anlamlılık düzeyinde olmadığı görülmüştür.

 

Anahtar Kelimeler

Yalnızlık, Eğitim, Öğretmen

Kaynakça

• AKGÜL, Aziz & ÇEVİK, Osman, İstatistiksel Analiz Teknikleri SPSS’te
• İşletme Yönetimi Uygulamaları, Emek Ofset, Ankara, 2003.
• ÇAĞIR Gülden, Lise Ve Üniversite Öğrencilerinin Problemli İnternet Kullanım
• Düzeyleri İle Algılanan Esenlik Halleri Ve Yalnızlık Düzeyleri
• Arasındaki İlişki, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi
• Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir, 2010.
• DANIŞ, Mehmet Zafer, ONAT, Ümit, DANIŞ, Y. “Yaşlılıkta Yoksulluk ve
• Sosyal Hizmet” Sosyal Hizmet Sempozyumu 2003: Yoksulluk ve Sosyal
• Hizmetler Bildiri Kitabı, II. Cilt, H.Ü SHYO Yayını, Ankara, 2006.
• DE JONG GİERVELD, J., A Review Of Loneliness : Concept And Definitions,
• Determinants And Consequences,Review in Clinical Geontology,
• ,73-80,1998.
• DEMİR, Ayhan. “UCLA Yalnızlık Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenilirliği”,
• Psikoloji Dergisi,7, (23), 1989.
• DEMİR, Ayhan, Üniversite Öğrencilerinin Yalnızlık Düzeylerini Etkileyen
• Bazı Etmenler, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi.
• Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara,1990.
• DEMİR, Necati Demir, Ernst Cassier’de İnsanın Anlamı, Doktora Tezi,
• Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum, 2004.
• DEMİRBAŞ, Birol, İş Yerinde Yalnızlığın İşten Ayrılma Niyetine Etkisinin
• Belirlenmesine Yönelik Bir Uygulama, Yayınlanmamış Yüksek
• Lisans Tezi, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
• Bilecik 2014.
• HALAT, Melahat Işınsu, Yatırım Kuramı Bağlamında Evli Çiftlerde
• Uyum, Nedensel ve Sorumluluk Yüklemeleri ile Yalnızlık Arasındaki
• Bağlantılar, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal
• Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2009.
• IZGAR Hüseyin, Okul Yöneticilerinde Yalnızlık ve Depresyon Üzerine
• Bir İnceleme, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9 (1), 231-
• , 2009.
• İMAMOĞLU, Seval, Genç Yetişkinlikte Kişilerarası İlişkilerin Cinsiyet,
• Cinsiyet Rolleri ve Yalnızlık Algısı Açısından İncelenmesi, Doktora Tezi,
• Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 2008.
• KAPLAN, Mahmut Süleyman, Öğretmenlerin İş Yerinde Yalnızlık Duygularının
• Okullardaki Örgütsel Güven Düzeyi Ve Bazı Değişkenler
• Açısından İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk
• Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya, 2011.
• KARADUMAN, Mustafa, “İş Yaşamında Yalnızlık Algısının Örgütsel
• Vatandaşlık Davranışı İle İlişkisi ve Öğretmenler Üzerinde Bir Uygulama,
• Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal
• Bilimler Enstitüsü, Bursa, 2013.
• KARAKURT, Abdurrahim, Öğretmenlerin İş Yerinde Yalnızlık Düzeyinin
• Örgütsel Destek Ve Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi, Yayınlanmamış
• Yüksek Lisans Tezi, Necmeddin Erbakan Üniversitesi
• Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya, 2012.
• KILIÇ Şenay Duygu, Üniversite Öğrencilerinin Yalnızlık Ve Psikolojik
• Dayanıklılıklarının İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi,
• Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum, 2014.
• KIZILGEÇIT, Muhammed, Yalnızlık Umutsuzluk ve Dindarlık İlişkisi,
• Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum,
• KOÇAK, Recep, Duygusal İfade Eğitimi Programının Üniversite Öğrencilerinin
• Aleksitimi ve Yalnızlık Düzeylerine Etkisi, Doktora Tezi, Ankara
• Üniv. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara, 2003.
• LEHR, Ursula, Yaşlanmanın Psikolojisi, Bilimsel ve Teknik Yayınları
• Çeviri Vakfı, (Çev.Neylan Eryar) İstanbul. 1994.
• LLOYD, Genevieve, Erkek Akıl, Çev. Muttalip Özcan, Ayrıntı Yayınları
• İstanbul, 1996.
• NETO F. & BARROS J., Psychosocial Concominants Of Loneliness Among
• Students Of Cape Verde And Portugal. Journal Of Psychology, 134
• (5), 245–255, 2000.
• OĞUZ, Ebru & KALKAN, Melek, Öğretmenlerin İş Yaşamında Algıladıkları
• Yalnızlık İle Sosyal Destek Düzeyleri Arasındaki İlişki, İlköğretim
• Online, 13(3), 787‐795, 2014. [Online]: http://ilkogretim‐online.org.tr
• PAULA, Karnick, Yalnızlık Hissi: Teorik Yaklaşımlar, Çev.: Selçuk Zengin,
• Muhammed Kızılgeçit, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi,
• Cilt:11, Sayı:3,Ss.217-229,2011.
• ROOK, Karen S., Research On Social Support, Loneliness, And Social Isolation:
• Toward An Integration. Review Of Personality And Social Psychology,
• , 239–264.1984.
• RUSSELL, D., “UCLA Loneliness Scale (Version 3): Reliability, Validity,
• and Factor Structures”, Journal of Personality Assessment, 66 (1), 1996.
• SARIÇAM, Hakan, Üniversite Öğrencilerinin Reddedilme Duyarlılıkları
• İle Benlik Saygıları Ve Yalnızlık Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi,
• Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi /
• Eğitim Bilimleri Enstitüsü , Erzurum, 2011.
• SAYLAN, Aydan, Varoluşsal Bir Soru(n) Olarak Yalnızlık, Yayınlanmamış
• Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
• Ankara, 1997.
• SELÇUKOĞLU, Zeliha, Araştırma Görevlilerinde Tükenmişlik Düzeyi İle
• Yalnızlık Düzeyi ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkinin Bazı Değişkenler
• Açısından İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi,
• Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya, 2001.
• ŞİŞMAN, Mehmet, TURAN Selahattin, Bazı Örgütsel Değişkenler Açısından
• Çalışanların İş Doyumu Ve Sosyal Duygusal Yalnızlık Düzeyleri
• (Meb Şube Müdür Adayları Üzerinde Bir Araştırma), Osmangazi
• Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt: 5 Sayı: 1 Haziran 2004.
• WEST, A. , KELLNER, R. ve MOORE-WEST, M., The Effect of Loneliness:
• A Review Of The Literature. Comprehensive Psychiatry, 27 (4),
• –363.1986.
• YILMAZ Ercan, ASLAN, Hüseyin, Öğretmenlerin İş Yerindeki Yalnızlıkları
• Ve Yaşam Doyumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Pegem
• Eğitim ve Öğretim Dergisi, 3(3), ss. 59-69, 2013.
• YUKAY YÜKSEL Müge, ÖZCAN Zafer, KAHRAMAN Ahmet, Orta
• Yaş Öğretmenlerin Yalnızlık Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından
• İncelenmesi, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, Cilt:2
• Sayı:4 Makale No:30, Kasım 2013.