Murat Belge: Yerli Bir Sosyalist mi?

Yıl 2015, Cilt: 5 Sayı: 2, 5 - 42, 14.01.2016

Yıldırım Erbaş

Öz

Bu çalışmanın temel konusu yerlilik sorunsalı olarak belirlenmiştir.
Yerliliği bir sorunsal olarak tanımlamak, Batı-dışı toplumlarda, bu sorunsalın,içerdiği iddialarla bütün ideolojileri etkileme gücüne sahip olduğu savını öne sürmek anlamına gelir. Yerlilik sorunsalı başlıca üç iddiayı bünyesinde  barındırıyor. Bunlar, bir toplumun diğer toplumlardan kültürel veya yapısal  kimi özsel/özselleşmiş veya tarihsel farklılıklar taşıdığı; bu özgüllüklerin toplumlar arasındaki eşölçülemezliklerin kaynağı olduğu; ve herhangi bir politik hareketin bu özgül toplumsal formasyonun gereklerini (ihtiyaçlarını, önceliklerini, değerlerini, belirleyiciliklerini, sınırlılıklarını) dikkate alması veya esas alması gerektiği iddialarıdır. Herhangi bir yerlilik iddiasının, bu üç iddiayı birden ve tüm içerimleriyle bünyesinde taşıması gerekmez. Ancak özellikle Batı dışı toplumlarda, bir siyasi ideolojinin, iddiaların tamamına cevap üreten bir içeriğe sahip olmasını beklemek mümkündür. Çünkü yerlilik sorunsalı, kendini evrensel bir ideoloji ya da teori olarak sunan düşünsel ve siyasal hareketleri, evrensellik iddialarını yeniden gerekçelendirmek zorunda bırakır. Bu çalışma Türkiye’de sol düşüncenin önemli temsilcilerinden biri olan Murat Belge’nin bu sorunsala nasıl bir cevap ürettiğini ele alıyor.

Anahtar Kelimeler

Yerlicilik, Türk Solu, Sosyalizm, Murat Belge

Kaynakça

• KAYNAKÇA
• Aydeniz, H. (2005). 1975-1980 dönemi sosyo-kültürel ortamında Birikim dergisinin yeri ve önemi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Belge, M. (2005). Murat Belge ile 24 Mayıs 2005 tarihinde İstanbul Bilgi Üniversitesi Kuştepe Kampüsünde yapılan görüşme.
• Belge, M. (2009). Genesis, “Büyük ulusal anlatı” ve Türklerin kökeni. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Belge, M. (2014). Marksizm ve Hırisyanlık. Birikim, 298, 11-27.
• Belge, M. (2011). Tarihten güncelliğe. İstanbul: Birikim Yayınları.
• Belge, M. (2012). Edebiyat üstüne yazılar, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Belge, M. (2003a), Milliyetçilik ve sol. Birikim, 165, 27-30.
• Belge, M. (2003b). Yaklaştıkça uzaklaşıyor mu? Avrupa Birliği ve Türkiye. İstanbul: Birikim Yayınları.
• Belge, M. (1998). Hem yerli, hem evrensel. Birikim, 111/112, 81-83.
• Belge, M. (1992). Türkiye dünyanın neresinde? İstanbul: Birikim Yayınları.
• Belge, M. (1991). Prag'da bir toplantı dolayısıyla sivil toplum. Birikim, 23, 10-15.
• Belge, M. (1990). Sosyalizmin "tarih-öncesi" sona ererken... Birikim, 9, 21-24.
• Belge, M. (1989). Sosyalizm, Türkiye ve gelecek. İstanbul: Birikim Yayınları.
• Belge, M. (1980), Marksizmin “millileşmesi” mi, “yerlileşmesi” mi? Birikim, 32, 31-36.
• Belge, M. (1978). İdeoloji üstüne. Birikim, 46/47, 70-80.
• Belge, M. (1977a). Biz bize benzeriz. Birikim, 34, 43-45.
• Belge, M. (1977b). Marksizm ve yapısalcılık. Birikim, 28/29, 16-29.
• Belge, M. (1975a), “Politik roman” üstüne. Birikim, 9, 40-47.
• Belge, M. (1975b). Bir değinme. Birikim, 5, 43-47.
• Belge, M. (1975c). Türkiye’nin “doğu-batı” sorunsalı ve kültür. Birikim, 2, 20-27.
• Birikim. (1975a). Brecht ve Lukacs. 7, 5.
• Birikim. (1975b). Çıkarken. 1, s. 3-6.
• Bora, T, M. Gültekingil (2008). Modern Türkiye’de siyasi düşünce/sol, Cilt 8, İstanbul: İletişim Yayınları, [İkinci Baskı]. 105-113
• Erbaş, Y. (2014). Türkiye’de sol düşünce ve yerlilik sorunsalı: Birikim dergisi örneği, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• İnsel, A. (2007). Solu yeniden tanımlamak (Dördüncü baskı). İstanbul: Birikim Yayınları.
• Laçiner, Ö. (2010), Söze insanla başlayalım, Birikim, 251-252, 73-78.
• Laçiner, Ö. (2013), Özgürlük ve eşitliğin iç içeliği (I). Birikim, 296, 10-13.
• Laçiner, Ö. (2007). Sosyalizmde devrim. İstanbul: Birikim Yayınları.
• Laçiner, Ö. (1975a). Uluslararası sosyalist harekette bunalım. Birikim, 10, 22-41.
• Laçiner, Ö. (1976a). 71 öncesi dönem ve THKP-C hareketinin eleştirel analizi I. Birikim, 22, 7-28.
• Laçiner, Ö. (1976b). Lenin’in emperyalizm analizi. Birikim, 20, s. 39-57.
• Laçiner, Ö. (1975b). Türkiye’nin emperyalizmle ilişkileri üzerine. Birikim, 7, 57-61.
• Laçiner, Ö. (1975c). 12 Mart üzerine. Birikim, 8, 14-34.
• Laçiner, Ö. (1977). Sovyetler Birliği sorunu II, Birikim, 32, 11-22.