JOHN LOCKE EPİSTEMOLOJİSİNDE DOĞRULUK KAVRAMI

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 2, 167 - 178, 31.12.2021

Emin Çelebi

https://doi.org/10.20493/birtop.1019216

Öz

17. yüzyılın önemli düşünürlerinden olan J. Locke, dönemin epistemolojik paradigmasının oluşumunda önemli bir rol ifa etmiştir. Felsefi görüşleriyle kendisinden sonraki dönemleri de etkileyen filozof, özellikle Aydınlanma düşüncesinin kilometre taşlarından biri olarak kabul edilebilir. Epistemolojisini bütünüyle deney üzerine inşa etme iddiasında olan filozofun, bu iddiasını ne denli tutarlı bir biçimde gerçekleştirdiği tartışmaya açıktır. Bununla beraber epistemolojisini kurgularken yaptığı birçok çözümlemenin çağdaş epistemolojilerde karşılık bulan bir mahiyette olduğunu söyleyebiliriz. Epistemolojik doğruluk meselesi de bunlardan biridir. Bu çalışmada Locke’un doğruluk görüşü, epistemolojisi bağlamında tartışmaya konu edilecek ve ancak kısmi bir doğruluk ortaya koyabildiği ileri sürülecektir. Bunun ise filozofun “bütün bilgilerimizin basit idelerden oluştuğu” biçimindeki tümel ve tikeli tazammun eden kabulünden kaynaklandığı iddia edilecektir.

Anahtar Kelimeler

J. Locke, Bilgi, İde, Doğruluk.

Kaynakça

• 1. AYERS, M. (1999). Locke. New York: Routledge.
• 2. ÇELEBİ, E. (2017). John Locke’un İdeler Teorisi, Eleştirel Bir İnceleme, Ankara: Gece Kitaplığı.
• 3. ÇELEBİ, E. (2019). “J. Locke’da Temsil Teorisi: Sözcük-İde İlişkisi”. Birey ve Toplum Dergisi, Yıl, 2019, C. 9, S. 18. Ss.73-89.
• 4. GRÜNBERG, T. (1971). Bilgi ve Bilim Felsefesi. Araştırma Ankara Üniv. Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü Dergisi. Cilt, 9. (1971). Ss. 41-59.
• 5. LOCKE, J. (1825). An Essay Concerning Human Understanding, London: Thomas Davison.
• 6. LOCKE, J. (2004). İnsan Anlığı Üzerine Bir Deneme, Çev. Vehbi Hacıkadiroğlu, İstanbul: Kabalcı Yayınları.
• 7. VON ASTER, E. (1994). Bilgi Teorisi ve Mantık. Çev. Macit Gökberk. Ankara: Sosyal Yayınları.