Günümüzde yapay zekâ çalışmaları ile birlikte yepyeni bir ontolojik paradigmanın eşiğine geldiğimiz açıktır. Varlık, bilgi ve değer döngüsünde vücut bulan bu değişimlerden en çok etkilenen ise kuşkusuz hem özne hem de nesne rolünü ifa eden insandır. İnsanın kendisine rakip olabilecek gelişmelere imza atan yapay zekâ teknolojilerinin felsefi olarak değerlendirilmesi gerekliliği önümüzde durmaktadır. Ne var ki düşünce tarihinde bu konunun felsefi bir perspektifle değerlendirmeye imkân veren klasik ontolojilerin varlığı oldukça sınırlıdır. Bu bağlamda öne çıkan ontolojilerden biri bize göre Spinoza’nın mekanik, deterministik ve monist ontolojisidir. Bu çalışmada Spinoza ontolojisinin karakteristiği ile yapay zekâ ontolojilerinin paralellik arz ettiği ileri sürülecek ve söz konusu zorunluluğun bir duygu varlığı olan insanın özgürlük ve eylemsellik durumunu da kapsadığına vurgu yapılacaktır.
Asimov, I. (2016). Ben robot. İstanbul: İthaki Yayınları.
Atış, N. (2015). Spinoza felsefesinde beden ile zorunlu birlik içerisindeki ruhun gücü. (Felsefe Ve Sosyal Bilimler Dergisi(20), 143-160.
Beşler, P. (2009). Spinoza felsefesinde beden-bilinç bağlamında özgürlük, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
Copleston, F. (2013). Felsefe tarihi modern felsefe spinoza (Çev.: Aziz Yardımlı). İstanbul: İdea.
Deleuze, G. (2000). Felsefe dersleri; Spinoza Üzerine On Bir Ders. (U. Baker, Çev.) Ankara: Öteki Yayınları.
Erdoğan, M. (2017). Sıfırıncı yasa. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 19(3), 746-759.
Fensel, D. (2001). Ontologies: a silver bullet for knowledge management and electronic commerce. Verlag Berlin Heidelberg: Springer.
Göktaş, H. R. (2011). Zihnin evreni. İstanbul: İz Yayıncılık.
Gómez-Alonso, M. (2014). Spinoza on freedom, ındividual rights and public power. Universidad pontificia de salamanca (40), 11-34.
James, S. (2014). Spinoza, the body, and the good life. M. J. Kisner, & A. Youpa İçinde, Essays On Spinoza's Ethical Theory (S. 143-159). Published To Oxford Scholarship.
Ramond, A. (2014). Spinoza sözlüğü. (B. Şişman, Çev.) İstanbul: Say Yayınları.
Sangiacomo, A. (2015). Spinoza and relational autonomy: an outline. (M. Eckert , & G. Cunico, Dü) Orientierungskrise. Herausforderung Des individuums İn Der Heutigengesellschaft , 19-27.
Spinoza, B. D. (2006). Geometrik düzene göre kanıtlanmış ve beş bölüme ayrılmış olan etika (Çev.: Hilmi Ziya Ülken). Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
Spinoza, B. D. (2015). Kısa inceleme. (E. Ayhan, Çev.) Ankara: Dost Kitabevi.
Spinoza, B. D. (2016). Ethica geometrik yöntemle kanıtlanmış ve beş bölüme ayrılmış ahlak (Çev.: Çiğdem Dürüşken). İstanbul: Kabalcı Yayınları.
Türkyılmaz, İ. (2008). Semantik web teknolojileri. Akademik Bilişim .Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi., S.325-331.
Gültekin, A., & Çelebi, E. (2021). SPİNOZA ONTOLOJİSİ BAĞLAMINDA YAPAY ZEKÂ VE BİR DUYGU VARLIĞI OLAN İNSAN ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. Birey Ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 27-42. https://doi.org/10.20493/birtop.1020539
AMA
Gültekin A, Çelebi E. SPİNOZA ONTOLOJİSİ BAĞLAMINDA YAPAY ZEKÂ VE BİR DUYGU VARLIĞI OLAN İNSAN ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi. Aralık 2021;11(2):27-42. doi:10.20493/birtop.1020539
Chicago
Gültekin, Abdurrazak, ve Emin Çelebi. “SPİNOZA ONTOLOJİSİ BAĞLAMINDA YAPAY ZEKÂ VE BİR DUYGU VARLIĞI OLAN İNSAN ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME”. Birey Ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi 11, sy. 2 (Aralık 2021): 27-42. https://doi.org/10.20493/birtop.1020539.
EndNote
Gültekin A, Çelebi E (01 Aralık 2021) SPİNOZA ONTOLOJİSİ BAĞLAMINDA YAPAY ZEKÂ VE BİR DUYGU VARLIĞI OLAN İNSAN ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi 11 2 27–42.
IEEE
A. Gültekin ve E. Çelebi, “SPİNOZA ONTOLOJİSİ BAĞLAMINDA YAPAY ZEKÂ VE BİR DUYGU VARLIĞI OLAN İNSAN ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME”, Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, c. 11, sy. 2, ss. 27–42, 2021, doi: 10.20493/birtop.1020539.
ISNAD
Gültekin, Abdurrazak - Çelebi, Emin. “SPİNOZA ONTOLOJİSİ BAĞLAMINDA YAPAY ZEKÂ VE BİR DUYGU VARLIĞI OLAN İNSAN ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME”. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi 11/2 (Aralık 2021), 27-42. https://doi.org/10.20493/birtop.1020539.
JAMA
Gültekin A, Çelebi E. SPİNOZA ONTOLOJİSİ BAĞLAMINDA YAPAY ZEKÂ VE BİR DUYGU VARLIĞI OLAN İNSAN ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi. 2021;11:27–42.
MLA
Gültekin, Abdurrazak ve Emin Çelebi. “SPİNOZA ONTOLOJİSİ BAĞLAMINDA YAPAY ZEKÂ VE BİR DUYGU VARLIĞI OLAN İNSAN ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME”. Birey Ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, c. 11, sy. 2, 2021, ss. 27-42, doi:10.20493/birtop.1020539.
Vancouver
Gültekin A, Çelebi E. SPİNOZA ONTOLOJİSİ BAĞLAMINDA YAPAY ZEKÂ VE BİR DUYGU VARLIĞI OLAN İNSAN ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi. 2021;11(2):27-42.
BİLSAM Yayıncılık Bu dergi açık erişim sağlama politikasını benimsemiştir.
Dergide yayınlanan yazıların ilmî, fikrî ve hukukî sorumluluğu yazarlarına aittir. Yayın kurulu gönderilen yazıların yayınlanıp yayınlanmaması konusunda serbesttir. Dergiye gönderilen yazılar iade edilmez. DERGİYE GÖNDERİLEN YAYINLAR İNTİHAL AÇISINDAN İNCELENİR.
Yayımlanmış yazıların her türlü yayın hakkı Birey ve Toplum Dergisi'ne aittir. Dergide yayımlanmış yazılardan kaynak gösterilmeden alıntı yapılamaz.