JOHN LOCKE’UN SİYASET FELSEFESİ

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 2, 109 - 143, 31.12.2021

Mehmet Akkurt

https://doi.org/10.20493/birtop.982596

Öz

İnsan hakları, demokrasi, özgürlük, eşitlik, mülkiyet, yönetim ve siyasi iktidar gibi problemler bugün hala siyaset felsefesinde tartışma konusu olan problemlerdir. On yedinci yüzyılda yaşamış olmasına rağmen Locke’un bugün hala önem arz etmesinin nedeni, söz konusu olan bu problemlerin onun düşüncesinde yer bulmasıdır. Locke’a göre insana dair problemleri anlamak ve çözmek, insan doğasını anlamayı gerektirir. İnsan doğası doğru bir şekilde anlaşılmazsa veya görmezden gelinirse, mevcut problemleri çözmek ve mevcut durumu iyileştirmek mümkün değildir. Doğa yasasının temeli olan şey, insanın kendini koruma arzusudur ve bu arzu insan doğasındaki en kuvvetli tek güçtür. İnsan doğasındaki bu en kuvvetli güç, hem doğa durumunda hem de sivil durumda insanların davranışlarını belirleyen şeydir. İnsanların doğa durumun eksikliklerini ve bu bağlamda ortaya çıkan kötülükleri engellemek için sivil duruma geçmeleri; yasa yapacak ve ihtilafları hükme bağlayacak bir iktidar, kararları uygulayacak ve suçluları cezalandıracak bir iktidar sağlayarak mülkiyeti (yaşam, özgürlük ve servet) güvence altına almaya çalışmaları, kendilerini koruma arzularından kaynaklanır. İnsanlar bu gücü anlayamazlarsa ve görmezden gelirlerse, kendi durumlarını ve şartlarını iyileştirmek için yapmış oldukları bütün çabalar, kendi şartlarını iyileştirmek yerine daha da kötüleştirecektir. Bundan dolayı Locke’a göre, insan doğasına aykırı hiçbir düzenleme varlığını devam ettiremez. Bu makalenin amacı, Locke’un siyaset felsefesinin temellerini ve bu bağlamda onun demokrasi, özgürlük, eşitlik, mülkiyet, yönetim ve siyasi iktidara ilişkin görüşlerini; siyasi iktidarın hakiki kaynağını, amacını ve meşruiyetini ortaya koymaktır. Bunlar, bugün hala önemli problemlerdir ve Locke’un görüşleri bize hala rehberlik edebilecek niteliktedir. Bundan dolayı asıl meselesi özgürlük ve insanı özgür kılmak olan Locke’un siyasi öğretisi bu çalışmada net bir şekilde ortaya konmaya çalışıldı.

Anahtar Kelimeler

Doğa Durumu, Sivil Durum, Savaş Durumu, Siyasal İktidar, Özgürlük

Kaynakça

• Çelebi, E. (2019). John Locke'da Temsil Teorisi: Sözcük ve İde İlişkisi. (M. Sağlam, Ed.) Birey ve Toplum, 9(18), 73-90.
• Akarsu, B. (1961). John Locke'un Devlet Felsefesi. Felsefe Arkivi, 0(12).
• Dunn, J. (1995). The Political Thought of John Locke. New York: Cambridge University Press.
• Göze, A. (2000). Siyasal Düşünceler ve Yönetimler. İstanbul: Beta.
• Gough, J. W. (1956). John Locke's Political Philosophy. Oxford: The Clarendon Press.
• Grant, R. W. (1987). John Locke's Liberalism . Chicago: Chicago University Press.
• Locke, J. (1954). Essays on theLaw of Nature. (W. Leyden, Ed.) Oxford: Clarendon.
• Locke, J. (2007). Hükümet Üzerine Birinci İnceleme. (F. Bakırcı, Çev.) Ankara: Kırlangıç Yayınevi.
• Locke, J. (2012). Yönetim Üzerine İkinci İnceleme. (F. Bakırcı, Çev.) Ankara: Ebabil.
• Mack, E. (2009). John Locke (Cilt 2). (J. Meadowcroft, Ed.) London: Continuum.
• Simmons, A. J. (1995). On The Edge Of Anarchy. (M. Cohen, Ed.) New Jersey: Princeton University Press.
• Spellman, W. M. (1997). John Locke. London: Macmillan Press.
• Tully, J. (1993). An Approach to Political Philosophy: Locke In Contexts. Cambridge: Cambridge University Press.
• Wootton, D. (2003). John Locke. (D. Wootton, Ed.) Indianapolis: Hackett Publishing Company, Inc.
• Yolton, J. W. (1993). A Locke Dictionary. USA: Blackwell.