Ebeveynleriyle Yaşamak Zorunda Kalan İşsiz Bireylerin Aile İçi ve Toplumsal İlişkilerinin Sosyolojik Olarak İncelenmesi; Muğla-Menteşe Örneği

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 7, 176 - 200, 14.06.2024

Hasan Şen , İbrahim Doğan , Şafak Aydın

https://doi.org/10.69787/bitigefd.1457739

Öz

Bu çalışma öğrenim hayatından sonra hiç iş bulamayan veya belirli bir dönem iş hayatında bulunduktan sonra işlerini kaybeden ve bu nedenle ebeveynleri ile yaşamak zorunda kalan işsiz insanları konu edinmektedir. İşsizlik en genel olarak, çalışma yaşına erişmiş ancak herhangi bir sektörde kendisine yer edinememiş insanların maddi gelir kaybı ve buna bağlı olarak yaşadığı manevi kaybı tarif etmektedir. TÜİK verilerine göre, Türkiye’de resmi işsizlik oranı %10 seviyelerindedir. Bu çalışmanın olarak odağında yer alan gençlerdeki işsizlik oranının bu seviyenin çok üzerinde olduğu tahmin edilmektedir. İşsizlik söz konusu insanlarda psikolojik, aile içi ve toplumsal yaşamda ciddi sorunlara yol açmaktadır. Nitekim örneğin insanların öz benliklerinde ciddi derecede yıpranmaya neden olmakta, aile içerisinde türlü gerilimlerin oluşmasını beraberinde getirmekte ve toplumsal yaşam rutinlerini değiştirmektedir.
Bu çalışmanın temel amacı, işsizlikten dolayı ebeveynlerinin yanına dönmek zorunda kalan veya başından beri onlarla yaşayan insanların bireysel olarak, aile içerisinde ve toplumsal çevrede yaşadıkları sorunların tespiti ve sonuçlarını sosyolojik açıdan analiz etmektir. Araştırma nitel yöntem ve buna bağlı olarak derinlemesine mülakat tekniği ile gerçekleştirilmiştir. Kartopu örnekleme tekniği kullanılarak Muğla ilinin Menteşe ilçesi ve bu ilçeye bağlı mahallerde yaşayan 15 katılımcı ile derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Söz konusu örneklemin kullanılmasının nedeni işsizliğin getirdiği ortak problemleri yaşayan kişilerin birbirleriyle kurdukları ilişkilerin katılımcılara ulaşma noktasında yardımcı olacağının düşüncesidir.

Anahtar Kelimeler

İşsizlik, Genç, Toplumsallaşma, Depresyon

Etik Beyan

Etik kurul onayı alınmıştır.

Destekleyen Kurum

Tübitak

Proje Numarası

1919B012203082

Sociological Examination of Domestic and Social Relations of Unemployed Individuals Who Have to Live with Their Parents; Muğla-Menteşe Example

Öz

This study is about people who could not find a job after their education or who became unemployed for various reasons after being in business for a certain period of time and therefore had to live with their parents. Unemployment most generally describes the loss of financial income and the resulting moral loss experienced by people who have reached working age but have not been able to gain a place in any sector. According to TUIK data, the official unemployment rate in Turkey is around 10%. It is estimated that the unemployment rate among young people, who are the focus of this study, is well above this level. Unemployment causes serious problems in the psychological, family and social life of the people in question. As a matter of fact, for example, it causes serious damage to people's self-esteem, creates tensions within the family, and changes social life routines and roles. The main purpose of this study is to identify the problems experienced individually, within the family and in the social environment by people who had to return to their parents due to unemployment or who have lived with them from the beginning, and to analyze their consequences from a sociological perspective. The research was carried out using qualitative method and in-depth interview technique. Using snowball sampling, in-depth interviews were conducted with 15 participants living in the Menteşe district of Muğla province and the neighborhoods of this district. The reason for using snowball sampling is that the relationships established by people experiencing common problems caused by unemployment will help reach participants.

Anahtar Kelimeler

Unemployment, Youth, Socialization, Depression

Proje Numarası

1919B012203082

Kaynakça

• Ayano, Getinet v.d. (2020), “Youth Unemployment and Mental Health: Prevalence and Associated Factors of Depression Among Unemployed Young Adults in Gedeozone, Southern Ethiopia”, International Journal of Mental Health Systems, 14: 61.
• Creswell, John. W. (2013), Nitel Araştırma Yöntemleri Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni, (3. Baskıdan Çeviri) Çeviri Editörleri: Mesut Bütün, Selçuk Beşir Demir, Ankara: Siyasal Kitapevi.
• Coenjaerts, Claudia v.d. (2009), Youth Unemployment. In: OECD, Promoting Pro-Poor Growth: Employment, OECD, Paris.
• Çakır, Ömer (2002), “Toplumsal Dışlanma”, Toplumsal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 4, Sayı: 3.
• Dursun, Salih v.d. (2009), “Üniversite Öğrencileri Arasında İşsizlik Kaygısı”, Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28(1), 71-84.
• Durkheim, Emilé (2014), Toplumsal İşbölümü, çev. Özer Ozankaya, İstanbul: Cem Yayınları.
• Erdoğan, Nihat (1991), Sosyolojik Açıdan Kent İşsizliği ve Anomi, İzmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
• Erol, Sevgi Işık (2013), “İşsizliğin toplumsal Dışlanma Üzerine Etkisi”, TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 3-4-5.
• Feather, Norman (1997), “Economic Deprivation and the Psychological lmpact of Unemploymen”', Australian Psychologist, 32 (1), pp. 37-45.
• Gilley, Tim (1993), What chance a job? Emp/oyment of Parents with Young Children, Brotherhood of St. Laurence, Melbourne.
• Gündoğan, Naci ve Kemal Biçerli (2004), Çalışma Ekonomisi, Eskişehir: T.C Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Irmak, Özlem (1996), Sosyolojik Bir Olgu Olarak İşsizlik ve Aile Üzerindeki Etkileri, İzmir: Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Ana Bilim Dalı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Jones, Loring (1988), "Unemployment and Social Integration: A Review," The Journal of Sociology & Social, Welfare, Vol. 15: Iss. 4, Article 10.
• Kocacık, Faruk, (2000), Çalışma Sosyolojisi, Sivas: Dilek Ofset.
• Kurt, Şenol (2006), “İşsizliğin Psiko-toplumsal Sonuçları ve Türkiye Üzerine Muhtemel Etkileri”, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, s. 358-379.
• Malik Mohammed, Ashraf, (2014), “An Overview of Alienation among Unemployed Adults: A Literature Survey”, J Psychol Psychother, 4: 5.
• Maslow, Abraham, (2000) “A Theory of Human Motivation”, August, (Originally Published in Psychological Review, 1943 50, 370-396).
• McClelland Alison (2000), “Effects of Unemployment on the Family”, The Economic and Labour Relations Review, Volume 11, Issue 2 Dec, pp. 177-345.
• McClelland, Alison (1993), “Long-term unemployment: Costs and Responses”, Policy Forum Australian Economic Review, 102, pp. 26-30.
• Morce, Nancy and Robert S. Wiess, (1955), “The Function and Meaning of Work and the Job”, American Sociological Review, Apr., Vol. 20, No. 2 pp. 191-198.
• Morrell, L. Stephen v.d. (1998,) “Jobless, Unemployment and Young People's Health”, MJA, Vol 168, 2 March.
• Sandalcılar, Aile Rıza (2012), “İşsizlik Boşanmayı Etkiliyor Mu? Bölgesel Panel Nedensellik”, Ege Akademik Bakış Dergisi, Cilt 12, Sayı 2.
• Talas, Cahit (1976), Toplumsal Ekonomi, Ankara: Sevinç Matbaası.
• Türkiye Boşanma Nedenleri Araştırması (2014), T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı.
• Turner, Jay (1981), “Social Support as a Contingency in Psychological Well-Being”, Journal of Health and Social Behavior , Dec., Vol. 22, No. 4, pp. 357-367.
• Yüksel, İhsan (2003), “İşsizliğin Psiko-toplumsal Sonuçlarının İncelenmesi (Ankara Örneği)”, Ç.Ü İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 4, Sayı 2.
• Zuelkea, Andrea vd. (2018), “The Association Between Unemployment and Depression”, Journal of Affective Disorders, Volume 235, 1 August, pp. 399-406.
• İnternet Kaynakları Country Economy: https://countryeconomy.com/unemployment (e.t. 16.01.2024).
• URL-1: https://serhanwbahar.medium.com/holistik-i%CC%87htiya%C3%A7lar-hiyerar%C5%9Fisi-kuram%C4 %B1-516bb2dd0628 (e.t. 19.09.2023).
• ILO (2023), https://www.ilo.org/tr/publications/genc-istihdaminda-iyilesme-oldu-mu (e.t. 22.04.2024).
• TÜİK (2004), https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=%C4%B0%C5%9Fg%C3%BCc%C3%BC-%C4%B0statistikleri-May%C4%B1s-2023-49387&dil=1 (e.t. 16.01.2024).
• TÜİK (2023), https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Isgucu-Istatistikleri-Nisan-2023-49373 (e.t. 22.04.2024).