Türkiye’nin Gümrük Prosedür Uygulamaları ve Etkinliği Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2020, , 341 - 345, 31.12.2020

Ahu Coşkun Özer

https://doi.org/10.47130/bitlissos.842154

Öz

Türkiye gümrüklerinde yapılacak dış ticaret işlemlerinin izine bağlı olup olmadığının belirlenebilmesi için Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonuna ihtiyaç duyulmaktadır. İzne tabi olan mallar için gerekli izin belgeleri istenilmektedir. Ülkemizde gümrük işlemlerinin daha kolay ve hızlı bir şekilde yapılabilmesi için gümrük uygulamaların da Tek Pencere Sistemi kullanılmakta, bu sistem sayesinde, gümrük işlemleri için gerekli belgeler, tek noktadan elde edilmekte ve yine tek noktadan başvuru yapılabilmekte ve buradan takip edilmektedir. Gümrük memurlarınca yapılan denetimlerde beyan edilen bilgilerde eğer yanlışlık yoksa veya yanıltıcı bilgiler yer almıyorsa malların gümrükten çıkışına izin verilmektedir. Ülkemizde gümrüklerde uygulana prosedürlerin etkin olduğu, ortalama olarak gümrük prosedürlerinin etkinliğinin dünya ortalamasına çok yakın olduğu görülmektedir. Gümrüklerde geçen süreler açısından değerlendirildiğinde ise ülkemizde gerek ithalatta gerekse ihracatta gümrüklerde prosedürel uyum için geçen sürelerin dünya ortalamasının çok altında olduğu, gümrüklerde işlemlerin dünya ülkelerinin çoğundan daha hızlı bir şekilde yapıldığını göstermektedir. Ülkemiz gümrüklerinden eşyayı çekmek için gerekli prosedürel işlemlere harcanan süre gelişmiş ülkelere yakındır hatta ithalatta dökümantasyonda uyum açısından geçen süreler gelişmiş ülkelerden daha kısa sürmektedir.

Anahtar Kelimeler

Gümrük prosedürleri, prosedürel uyum, GTİP, Tek pencere sistemi

Kaynakça

• Referans1 Alp Gümrük Müşavirliği (2011). 4458 Sayılı Kanunun 235 inci maddesi "Gümrüklenmiş değer", 11.12.2020 tarihinde:http://www.alpgumruk.com/duyuru/4458_sayili_Kanunun_235_inci_maddesi_gumruklenmis_deger.html#:~:text=T%C3%BCrkiye%20G%C3%BCmr%C3%BCk%20B%C3%B6lgesine%20getirilen%20ve,kat%C4%B1%20idari%20para%20cezas%C4%B1%20verilir.%E2%80%9D adresinden alındı
• Referans2 Karaman, C. Ö. (2011). Gümrük Antrepoları, Eşyanın Tasfiyesi Ve Antrepo Ücretinden Sorumluluk.13.12.2020 tarihinde http://dspace.marmara.edu.tr/bitstream/handle/11424/2055/5000001560-5000000551-PB.pdf?sequence=1&isAllowed=y adresinden alındı.
• Referans3 Ek Mali Yükümlülük (2020). Gümrükleme.com.tr,12.12.2020 tarihinde: https://www.gumrukleme.com.tr/gumrukleme-terimleri-sozlugu/ek-mali-yukumluluknedir/#:~:text=Ek%20Mali%20Y%C3%BCk%C3%BCml%C3%BCl%C3%BCk%3B%20Yerli%20%C3%BCreticinin,mali%20y%C3%BCk%C3%BCml%C3%BCl%C3%BCk%20uygulamas%C4%B1na%20tabi%20tutulabilir adresinden alındı
• Referans4 Gümrük Kanunu.(2014). Özet Beyan ve Eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesine Girmesi, 13.12.2020 tarihinde https://ggm.gtb.gov.tr/data/521efb68487c8e6f0c303249/G%C3%9CMR%C3%9CK%20KANUNU%2012.12.2014.pdf adresinden alındı.
• Referans5 Ticaret Bakanlığı (2018). Tek Pencere Sistemi Nedir?, Gümrük Rehberi: 11.12.2020 tarihinde https://gumrukrehberi.gov.tr/sayfa/tek-pencere-sistemi adresinden alındı.
• Referans6 Ticaret Bakanlığı (2018).İhracatta Gümrük Muayenesi,11.12.2020 tarihinde: https://gumrukrehberi.gov.tr/sayfa/ihracatta-g%C3%BCmr%C3%BCk-muayenesi adresinden alındı.
• Referans7 Ticaret Bakanlığı (2019). Risk Yönetiminde Kullanılan Kontrol Türleri Nelerdir, 11.12.2020 tarihinde: https://risk.ticaret.gov.tr/sikca-sorulan-sorular/risk-analizleri-dairesi adresinden alındı.
• Referans8 Üyümez, E. M. & Gültekin, R. (2016). Gümrük Denetimi: Türkiye Uygulamalarının Analizi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.Cilt8. Sayı 14.ss.343-365.
• Referans9 World Economic Forum (2017). Global Competiveness Report,12.12.2020 tarihinde https://data.worldbank.org/indicator/IQ.WEF.CUST.XQ adresinden alındı.
• Referans10 World Economic Forum(2017). Global Competiveness Report, 12.12.2020 tarihinde https://data.worldbank.org/indicator/IQ.WEF.CUST.XQ?end=2017&locations=TR&start=2007&view=chart adresinden alındı.
• Referans11 Worldbank (2019). Trading Across Borders: Doing Business,12.12.2020 tarihinde https://www.doingbusiness.org/en/data/exploreeconomies/turkey#DB_tab adresinden alındı.
• Referans12 Yılmaz, Ö. (2020).Transit Rejiminin Tanımı ve Önemi, 12.12.2020 tarihinde http://www.lojiblog.com/2360-2/#:~:text=NCTS%20Sistemi%20Nedir%3F,elektronik%20ortamda%20takip%20edilebildi%C4%9Fi%20sistemdir adresinden alındı.