Öğretmen Adaylarının Öğretmen Atamalarında Kullanılan Sözlü Sınava İlişkin Algıları: Metefor Analizi Örneği

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 1, 211 - 230, 28.06.2018

Nazım Çoğaltay , Zehra Nur Aras

Öz

Bu
çalışmada Milli Eğitim Bakanlığı’na atanacak öğretmenlerin seçiminde getirilen
sözlü (mülakat) sınavına ilişkin öğretmen adaylarının metaforik algılarının
tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu çalışma, nitel araştırma desenlerinden olan
“olgubilim (fenomenoloji) deseni” esas alınarak yapılandırılmıştır. Çalışma
grubunu 2016-2017 eğitim-öğretim yılında Muş Alparslan Üniversitesi Eğitim
Fakültesinin farklı bölümlerinde okuyan öğrencileri oluşturmuştur. Öğretmen
adaylarının  öğretmen atamalarında
uygulanan sözlü sınava (mülakat)ilişkin
meteforik algılarını belirlemek amacıyla, “Sözlü sınav (mülakat)………gibidir.
Çünkü ………” ifadesinin yer aldığı yarı yapılandırılmış form kullanılmıştır.

Çalışma
sonunda elde edilen veriler içerik analizine uygun olarak çözümlenmiştir. 94
öğretmen adayı sözlü sınava ilişkin toplam 62 geçerli metafor üretmiştir.
Üretilen bu metaforlar 4 farklı kavramsal kategori altında değerlendirilmiştir.
Çalışmada üretilen metaforlar incelendiğinde öğretmen adaylarının büyük
çoğunluğunun getirilen sözlü sınav hakkında olumsuz tutum içinde olduğu
anlaşılmıştır. Araştırmanın sonunda elde edilen bulgular ışığında önerilerde
bulunulmuştur.   

Anahtar Kelimeler

Metafor, sözlü sınav, ölçme ve değerlendirme

Kaynakça

• Altun, S. A. & Apaydın, Ç. (2013). Kız ve erkek öğretmen adaylarının “Eğitim” kavramına ilişkin metaforik algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 19 (3), 329-354.
• Ben- Peretz, M., Mendelson, N. & Kron, F. W. (2003). How teachers in different educational contexts view their roles. Teaching and Teacher Education, 19, 277–290.
• Cerit, Y. (2008). Öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin “müdür” kavramı ile ilgili metaforlarailişkin görüşleri. Eğitim ve Bilim. 33 (147), 3-13.
• Coşkun, M. (2011). Lise öğrencilerinin “iklim” kavramıyla ilgili metaforları (zihinsel imgeleri). Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 5 (3), 919-940.
• Çelikten, M. (2006). Kültür ve öğretmen metaforları. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 21,269-283.
• Çobanoğlu, N.,& Gökalp, S. (2015). Öğretmen adaylarının okul müdürüne ilişkin metaforik algıları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (31), 279-295.
• Deant-Read, C. H.&Szokolszky, A. (1993). Where do metaphors come from? Metaphor and Symbolic Activity. 8 (3), 227-242.
• Döş, İ. (2010). Aday öğretmenlerin müfettişlik kavramına ilişkin metafor algıları. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 9(3), 607 -629.
• Ekiz, D. ve Koçyiğit, Z. (2013). Sınıf öğretmenlerinin “Öğretmen” kavramına ilişkin metaforlarının tespit edilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi. 21 (2), 439-458.
• Güler, N. (2017). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi.
• Hacıhafızlıoğlu, Ö., Karadeniz, Ş., & Dalgıç, G. (2011). Okul yönetcilerinin teknoloji liderliğine ilişkin algıları: metefor analizi örneği. Eğitim Bilimleri Araştımaları Dergisi, 1 (1), 97-121.
• Inbar, D. (1996). The free educational prison: metaphors and images. Educational Research, 28, 77–92.
• Kaya, M. F. (2014). Sosyal bilgiler öğretmenadaylarının çevre sorunlarına ilişkin algıları: metafor analizi örneği. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic 9 (2). 917-931.
• Kendall, J. E. & Kendall, K. E. (1993), Metaphors and methodologies: living beyond the systems machine. MIS Quarterly, 17 (2), 149-171.
• Koçak, O. (2011). Okul müdürlerinin; öğrencilik, öğretmenlik ve müdürlük dönemlerindeki okul yöneticiliğine ilişkin meteforik algıları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat.
• Lakoff, G. & Johnson, M. (1980). Metaphors we live by. Chicago: University of Chicago Press.
• Levine, P. M. (2005). Metaphorsan dimages of classrooms. Kapa Delta Pi Record, 41(4), 172-175.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Pub.
• Morgan, G. (1998). Yönetim ve örgüt teorilerinde metafor (Images of Organization).Çev, Gündüz Bulut, İstanbul: MESS Yayınları.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative evulation and research methods (3rd ed.). ThousandOaks, CA: Sage.
• Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7 (2), 281-326.
• Saban, A., Kocbeker B. N. & Saban, A. (2007). Prospective teachers’ conceptions of teaching and learning revealed through metaphor analysis. Learning and Instruction, 17, 123-139.
• Singh, K. (2010). Metaphor as a tool in educational leadership classrooms. Management in Education, 24 (3) 127–131
• Sanders, P. (1982). Phenemology: A new way of wieving organizational research. The Academy of Management Review, 7(3), 353-360
• Short, D. C. (2000). Analysing metaphor in human resource development. Human Resource Development International, 3 (3), 323-341.
• Sönmez, V., & Alacapınar, V. G. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Tompkins, P.,& Lawley, J. (2002). Themagic of metaphor.The Caroline Newsletter. http://www.cleanlanguage.co.uk/Magic-of-Metaphor.html (Erişim Tarihi: 20.06.2017).
• Töremen, F. ve Döş, İ. (2009). İlköğretim öğretmenlerinin müfettişlik kavramına yönelik metaforik algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 9 (4),1973-2012.
• Turhan, M. ve Yaraş, Z. (2013). Öğretmen ve öğrencilerin öğretmen, disiplin, müdür, sınıf kuralları, ödül ve ceza kavramlarına ilişkin metafor algıları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23 (1), 129-145.
• TDK (2011). Büyük Türkçe sözlük. http://www.tdkterim.gov.tr/bts/. (İndirme Tarihi: 14.06.2017).
• Yalçın, M. ve Erginer, A. (2012). İlköğretim okullarında okul müdürüne ilişkin metaforik algılar. Öğretmen Eğitimi ve Eğitimcileri Dergisi,1(2), 229-256.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin