Hıristiyan Mezheplerinde Vahiy Anlayışı

Yıl 2018, Cilt: 13 Sayı: 13, 287 - 308, 28.06.2018

Harun Dündar Karahan

Öz

Hıristiyanlık, her ne kadar farklı gruplara ayrılmış olsa da ana akım Hıristiyanlık; Katoliklik,

Ortodoksluk ve Protestanlık olmak üzere üç mezhebe ayrılmıştır. Hıristiyanlığı

değerlendirirken mezheplerin dini algılama ve yorumlamalarına da dikkat etmek

zorundayız. Bu bağlamda vahiy anlayışı da Hıristiyanlıkta en önemli doktrinlerden

birisidir. Zira vahiy; kutsal kitap, inanç, ibadet ve dünyaya ait bakış açılarını da şekillendiren

temel konuların başında gelmektedir. Bu makalede Katolik, Ortodoks ve

Protestan mezheplerindeki vahiy anlayışı ele alınmaya çalışılacaktır. Araştırmamızda

Hıristiyan mezhepleri arasında vahiy anlayışı konusunda birtakım farklılıkların olduğu

dikkat çekmektedir. Özellikle İslam dünyasında Hıristiyanlık tek parçalı bir yapı gibi

algılanmaktadır. Bu çalışmamızda vahiy bağlamında Hıristiyan mezhepleri arasındaki

inanca dair birtakım farklılıklara dikkat çekilecektir. Böylelikle çalışmanın Hıristiyanlığın

doğru anlaşılmasına da katkı sağlayacağı umulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Katolik, Ortodoks, Protestan, Vahiy, Kutsal Kitap

Kaynakça

• Alıcı, Mustafa, “Ortoks ve Protestan Kiliselerinde Dini Otorite”, Arka Kültür Sanat Ve Edebiyat Dergisi, Tuzla Belediyesi Kültür Ve Sanat Yayınları, İstanbul 2015.
• Aydın, Mahmut, “Hıristiyanlıkta Yasa Sorunu: Pavlus ve Musa Yasası”, Pavlus’u Düşünmek, Ed. Cengiz Batuk, Ankara Okulu Yay. Ankara 2006.
• Aydın, Mehmed “Hıristiyanlık (Kutsal Metinler ve Dini Literatür)”, T.D.V., İslam Ansiklopedisi, 1998
• Backhaus, Kunt, “Vahiy Vesileleri”, İslamiyet-Hıristiyanlık Kavramları Sözlüğü, Ankara Üniversitesi Yayınevi, Ankara 2003.
• Besnard, Albert M, “Katolik Mezhebi (İsa Vasıtasıyla Kurtuluş)”, Din Fenomeni, Çev. Mehmet Aydın, Konya 1995.
• Besnard, Albert M, Olivier Clement, Roger Mehl, Hırıstiyan İlahiyatı, Çev. Mehmet Aydın, Konya(tarihsiz).
• Davis, Thomas J., John Calvin, Chelsea House Publishers, Philadelphia 2005.
• Ekümenik Patrik Hazretleri I. Bartholomeos, Sırla Yüz Yüze, İstos Yay. İstanbul 2016.
• Elias, J. H, “Authority”, New Dictionary of Theology, Ed. Sinclair B. Ferguson, David F. Wright, Leicester 1996.
• Eroğlu, Ahmet Hikmet, “Hıristiyanların Bölünme Sürecine Genel Bir Bakış”, A.Ü.İ.F.D., C.41, sayı 1, Ankara 2000.
• Halton, T. P., “Christianity and Hellenism”, New Catholic Encyclopedia, Washington 1981.
• Hick, J., Philosophy of Religion, London 1963.
• Hromadka, Joseph L., “Doğu Ortoksluğu”, Çev: Günay Tümer, A.Ü.İ.F.D., Ankara 1969.
• http://www.wikiyours.com/makale/dogu-ortodoks-kilisesi
• https://www.meryemana.net/kilise/tanrinin-oglu-insan-oldu
• Kuşcu, Emir, Mahmut Aydın, “Hıristiyanlıkta Vahiy Algısı”, Milel ve Nihal, 8 (1).
• Kutsal Kitap, Bible Society, Kitabı Mukaddes Şirketi, 2003.
• Lacoste, Jean Yves, “Revelation”, Encyclopedia of Christian Theology, Ed. Jean Yves Lacoste, London 2005.
• Lewis, Edwin, “Revelation”, Harper’s Bible Dictionary, Publisher HarperCollins, 1985.
• Luther, Marthin, Larger Catechism, Authentic Publischers, Westminster Uzun İlmihal.
• Mamytov, Abdimuhammet, Rus Ortodoks Kilisesi’nde Azizlik, Berikan Yay. Ankara 2013.
• McGrath, Alister, Christian Theology Reader, Blackwell Pub., Malden 2006.
• Mcneill, J. T., “Lutheranism, Luther”, A New Dictionaıy of Chıristian Theology, 343; J.H., Elias, “Authorit”, New Dictionary of Teology, Ed. Sinclair B. Ferguson, David F. Wright), Leicester 1996.
• Mehmed Aydın, “Hıristiyanlık (Mezhepler ve Tarikatlar)”, T.D.V., İslam Ansiklopedisi, 1998.
• Papa II. J. Paul, Akıl ve İman, Çev. İsmail Taşpınar, İstanbul 2001.
• Persaud, Wınston D., The Theology of the Cross and Marx’s Antropology, Peter Lang, New York.
• Pleacher, William, Readings in the History of Christian Theology, The Westnıinter Press, Philadelpbia 1988.
• Şahin, Süreyya, Fener Patrikhanesi ve Türkiye, İstanbul 1996.
• Tarakçı, Muhammed, “Hıristiyanlık’ta Vahiy Anlayışı”, U.Ü.İ.F.D, C. 12, sayı. 2, Bursa 2003.
• Vatican II, The Esential Texts, Introductions From Hıs Holiness Pope Benedict XVI and Carrol, James, Ed. Norman Tanner, S.J. Image, New York 2005.
• Voltaire, Felsefe Sözlüğü, Çev. Lütfü Ay, İstanbul 1995.
• Waardenburg, Jacques, “Protestanlık”, T.D.V., İslam Ansiklopedisi, 2007.
• Waardenburg, Jacques, “Teslis”, T.D.V., İslam Ansiklopedisi, 2011.
• Waida, Manubu, Encyclopedia of Religion, Ed. Mircea Eliade, London 1987.
• Weber, Alfred, Felsefe Tarihi, Çev. H. Vehbi Eralp, İstanbul 1949.