Kaos ve Alan Teorisi Bağlamında Bireyden Topluma Değişimin Bir Paradigması: Yakup Kadri ve Nur Baba Romanına Bütüncül Bir Bakış

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 13, 63 - 68, 30.01.2024

Burak Şensöz

https://doi.org/10.56955/bpd.1369965

Öz

Geçmişten günümüze gelen süreçte sanat, edebi dönemler ve toplum değişikliğe uğramış ve uğramaya devam etmektedir. Verilen eserler incelendiğinde bu eserlerin aynı yazarın veya sanatçının kaleminden çıkması ihtimalinde dahi çok farklı konular edinildiği saptanabilir. Bu değişikliğin sebepleri toplum, kültür, sanat ve bireyin birbirleri üzerinde olan etkileridir. Bunların tamamı birbirlerini etkileyebilmekte ve bu etkinin tam olarak net bir yönü saptanamamaktadır.
Bu çalışma sanat ve toplum arasındaki ilişkide bireyin geçmiş yaşantılarının, kültürün ve içinde bulunduğu toplumun nasıl bir rol oynadığı ve verdikleri eserlere nasıl tezahür ettiği yönünde Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun ‘Nur Baba’ isimli eseri üzerinden incelemeye tabi tutulmuştur. Nur Baba kitabının bütüncül psikoterapi bağlamında incelemesi yapılmış, toplumun bireye ve bireyin topluma etkileri kaos ve alan teorisi kapsamında tartışılmıştır. Çalışmanın ruh sağlığı uzmanlarına ve psikoterapi, sanat, sanat terapisi konuları üzerine yapılacak çalışmalarda edebi metinleri değerlendirirken; içinde bulunduğu kültür, yazarın yaşamı gibi konularda genelden özele bir değerlendirme yönünde katkı sağlayarak tüm bu incelemeye tabi tutulacak maddelerin birbirleri üzerindeki etkilerinin nasıl olduğu yönünde katkı sağlayacak ve literatürde de psikoloji ve psikoterapi alanları ile diğer bilim dalları arasında kurulacak bağlantılara bir bakış açısı sunarak gelecekte yapılacak olan çalışmalara yol göstereceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Türk Edebiyatı, Bağlam, Kültür, Kaos ve Alan Teorisi, Bütüncül Psikoterapi

A Paradigm of Change from Individual to Society in the Context of Chaos and Field Theory: A Integrative Perspective on the Yakup Kadri and Nur Baba Novel

Öz

Over the course of history, art, literary periods, and society have undergone changes and continue to evolve. Upon examining various works, it is evident that even if produced by the same author or artist, these works often explore vastly different themes. The reasons for these changes lie in the interplay of society, culture, art, and the individual, each influencing the others in complex ways without a clearly discernible direction.
This study focuses on the relationship between art and society, exploring how an individual's past experiences, culture, and the society they are part of play a role in shaping and manifesting in the works they create. The examination is carried out through the lens of Yakup Kadri Karaosmanoğlu's work, 'Nur Baba.' The comprehensive analysis of 'Nur Baba' delves into the realm of holistic psychotherapy, discussing the impact of society on the individual and vice versa within the framework of chaos and field theory. The study aims to contribute to mental health professionals, particularly those in the fields of psychotherapy, art, and art therapy. It offers insights into evaluating literary texts by providing a contribution that ranges from a general to specific assessment, taking into account factors such as the cultural context and the author's life. By shedding light on how these elements interact, the study aims to provide a perspective that contributes to the connection between the fields of psychology, psychotherapy, and other scientific disciplines in the literature.In conclusion, it is anticipated that this study will serve as a valuable resource for researchers and experts interested in understanding the profound interactions between art, culture, society, and the individual. The examination of 'Nur Baba' and the insights derived from it are expected to guide future studies in the fields of psychology, psychotherapy, and interdisciplinary connections with other scientific disciplines.

Anahtar Kelimeler

Turkish Literature, Context, Culture, Chaos and Field Theory, Integrative Psychotherapy, Integrative Psychotherapy

Kaynakça

• Aktulum, K. (1999). Metinlerarası ilişkiler. Öteki Yayınevi.
• Aras, G. (2017). Edebiyat ve kültür: Bireysel ve toplumsal gelişmede okuma ve kütüphane alışkanlığı üzerine. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2), 945-968.
• Aydın, M. (2010). Masterson yaklaşımında borderline kişilik bozukluğunda gelişimsel yaklaşım. (Unpublished Master Thesis) Istanbul: İstanbul Ticaret Üniversitesi.
• Aydın, M. (2021). Masterson yaklaşımında borderline kişilik bozukluğuna gelişimsel yaklaşım. İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2010. Yayımlanmamış Bitirme Projesi.
• Blackman, J. S. (2012). Zihnin kendini koruma yolları: 101 savunma. Psikoterapi Enstitüsü Yayınları.
• Freud A. (2004). Ben ve savunma mekanizmaları. İstanbul: Metis Yayınları.
• Freud, S. (1914a). On narcissism. An introduction. Standart Edition, 14, 73-102.
• Freud, S. (1914b). Remembering, repeating and working through. Standard Edition, 12, 147-156.
• Freud, S. (2001). Haz ilkesinin ötesinde. Metis Yayınları.
• Freud, S. (2000). Bir yanılsamanın geleceği uygarlık ve hoşnutsuzlukları. İdea Yayınevi.
• Gariper, C., Küçükcoşkun, Y. (2009). Dionizyak coşkunun ihtişam ve sefaleti. Yakup Kadri’nin Nur Baba Romanına Psikanalitik Bir Yaklaşım. Akademik Kitaplar.
• Güleç, C. (1993). Psikoterapiler. Ankara: Hekimler Yayın Birliği.
• Kemal, H. (2007) Liseler için Türk Edebiyatı Tarihi, A Yayınları.
• Kohut, H. (1977). The Restoration of the Self. Madison, CT: International Universities Press.
• Klein, R. (1989b). Introduction to the disorders of the self. In J.F. Masterson & R. Klein (Ed.). Psychotherapy of the disorders of the self, the Masterson approach. New York: Brunner/Mazel
• Kohut, H. (1959). Introspection, empathy, and psychoanalysis. In: The Search for the Self Vol. 1, ed. P. Ornstein. Madison, CT: International Universities Press, 1978, pp. 205-232.
• Kohut, H. (1998). Kendiliğin çözümlenmesi: Narsisistik Kişilik Bozukluklarının psikanalitik tedavisine sistemli bir yaklaşım. Metis.
• Kohut, H. (2012). Psikanaliz Nasıl Sağaltır? Psikoterapi Enstitüsü Eğitim Yayınları.
• Kohut, H. (1991). The Trauma of Transgression. Northvale, NJ: Aronson.
• Lorenz, E.N. (1972). Does the flap of a butterfly’s wings in Brazil set off a tornado in Texas? In Proceedings of the 139th Meeting of AAAS Section on Environmental Sciences, New Approaches to Global Weather, GARP, AAAS, Cambridge, MA, USA.
• Masterson, J. (1985). The real self -a developmental, self, and object relations approach. New York: Brunner/Mazel.
• Masterson, J. F., Klein, R., (1989) Psychotherapy of the disorders of the self, the Masterson approach. New York & London: Brunner-Routledge.
• Menteşe, O. B., Dekanı, F. E. F., & Dili, İ. (2008). Edebiyat nedir. Littera Dergisi, Hacettepe Üniversitesi Yay., C, 22.
• Filiz, Ş. (2016). Sanat terapisinin felsefi boyutları. MJH VI/I, 169, 183.
• Özakkaş, T. (2018). Psikoterapi tarihi ve bütüncül psikoterapi. Türkiye Bütüncül Psikoterapi Dergisi, 1(1), 1-24.
• Özakkaş, U. D. T. Terapide geleneksel-modernite salınımında çekim merkezleri ve )Kaos Kuramı. KONGRE PROGRAMI, 34.
• Kohut, H. (1984). In A. Goldberg & P. Stepansky. How does analysis cure.
• Şensöz, B. (2021). Masterson’un kendilik üçlüsü: Alan Kuramının kendilikle ilişkisi. Sempozyum Programı.
• Şensöz, B. (2023). Terk depresyonu kuramının Türk Kültürü açısından incelenmesi. Türkiye Bütüncül Psikoterapi Dergisi, 6(11), 67-72.
• Tüleylioğlu, Orhan. (2014). Yalnız Kitap. um:ag Vakfı Yayınları,Ankara,138,um:ag Kültür Kitapları.
• Türkçe Sözlük (2005), Ankara: TDK Yayınları.
• Kohut, H. (1982). Introspection, empathy and the semi-circle of mental health. The International Journal of Psycho-Analysis, 63, 395.
• UNESCO (1982). Mexico City Declaration on Cultural Policies.