Kendiliğin Gelişimi ve Nörobiyolojisi

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 14, 55 - 64, 29.07.2024

Şanver Yerebakan

https://doi.org/10.56955/bpd.1485946

Öz

Kendilik, genetik potansiyeller ile ilişkisel çevre arasındaki etkileşim zemininde ortaya çıkan ve yeni deneyimlerle gelişimini sürdüren dinamik bir ruhsal yapıdır. Yaşamın ilk yılları, kendiliğin ana hatlarının ve nörobiyolojik yapının şekillenmesi ile ilgili kritik dönem olarak kabul edilse de, beynin nöroplastisite özelliğini göz önünde bulundurduğumuzda,
psikobiyolojik dönüşümün yeni deneyimlerle yaşam boyu devam ettiğini söylemek mümkündür.
Bu çalışmada, kendiliğin ve kendilik işlevlerinin nörobiyolojik karşılığı olarak görülebilecek alanların gelişimi ile ilgili literatür taraması yapılmış, kendiliğin gelişimi ile nörobiyolojik yapının gelişimine etki eden faktörler ve aralarındaki ilişki
incelenmiştir. Derleme makale niteliğine sahip olan bu çalışmanın, ruh sağlığı profesyonellerinin mesleki gelişimine
katkı sunacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

kendilik, kendilik gelişimi, kendiliğin nörobiyolojisi

Development and Neurobiology of the Self

Öz

The self is a dynamic psychological structure that emerges on the basis of the interaction between innate genetic
potentials and the relational environment and develops with new experiences throughout life. Although the first years of life are considered to be the critical period for shaping the outlines of the self and the neurobiological structure,
when we consider the lifelong development approach and the concept of neuroplasticity, it is possible to say that
psychobiological transformation continues with new experiences.
In this study, a literature review was conducted on the development of the self and the areas that can be seen as
the neurobiological equivalent of self-functions, and the factors affecting the development of the self and the development of the neurobiological structure and the relationship between them were examined. It is thought that this
study, which is a review article, will contribute to the professional development of mental health professionals.

Anahtar Kelimeler

self, self development, neurobiology of self

Kaynakça

• Ainsworth, M: D. S. (1967). Infancy in Uganda: Infant care and growth of love. Oxford:Johns Hopkins University Press.
• Allan, N. S. (2016). Affect regulation and the origin of the self: The neurobiology of emotional development. New York: Routledge.
• Araujo HF, Kaplan J, Damasio H. ve Damasio A. (2015) Involvement of cortical midline structures in the processing of autobiographical information. PeerJ Life Environment. e481.
• Atalay, H. (2023). Nöropsikanaliz. İstanbul: Okyanus Yayınevi.
• Black, J. E. (1998). How a child builds its brain: Some lessons from animal studies of neural plasticity. Preventive Medicine, 27, 168-171.
• Bowlby, J. (2012). Bağlanma ve kaybetme (T. V. Soylu, Çev.). İstanbul:Pinhan Yayınları.
• Bowlby, J. (2012). Güvenli bir dayanak (S. Güneri, Çev.). İstanbul: Psikoterapi Enstitüsü Yayınları.
• Bretherton, 1. (1985). Attachment theory: Retrospect and prospect. Monographs of the Society for Research in Child Development, 50, 3-35.
• Chavez, Robert S., Wagner ve Dylan D. (2020).The neural representation of self is recapitulated in the brains of friends: A round-robin fMRI study. Journal of Personality and Social Psychology,118(3), 407-416.
• Cozolino, L. (2014). İnsan ilişkilerinin nörobilimi (M. Benveniste, Çev.). İstanbul: Psikoterapi Enstitüsü Yayınları.
• Damasio, A. D. (2020). Zihindeki benlik: Bilinçli beynin gelişimi (E.Akman, Çev.). Ankara: ODTÜ Yayıncılık.
• Davey CG, Pujol J. &Harrison BJ.(2016). Mapping the self in the brain's default mode network. NeuroImage, 132,390-397.
• Emde R. N. (1988). Development terminable and interminable:I ınnate and motivational factors from in ifancy. The International Journal of Pscyho-analysis, 69(1), 23-42.
• Fink, T., Halligan, P. W., Marshall, J. C., Frith, C. D., Frackowiak, R. S. J. ve Dolan R: J. (1996). Where in the brain does visual attention select the forest from the trees. Nature, 382, 626-628.
• Hartmann, H. (2004) Ben ve uyum sorunları (B. Büyükbakkal, Çev.). İstanbul: Metis yayınları.
• Hofer, M. A. (1984). Relationship as regulators: A psychobiologie perspective on bereavement. Psychosomatic Medicine, 46, 183-197.
• Huang Z, Obara N, Davis H, Pokorny J. & Northoff G. (2016). The temporal structure of resting-state brain activity in the medial prefrontal cortex predicts self-consciousness. Neuropsychologia, 82,161-170.
• Jacobson, E. (2004), Kendilik ve nesne dünyası (S. Yazgan, Çev.). İstanbul: Metis yayınları.
• Kelley, W. M., Macrae, C. N., Wyland, C. L., Caglar, S., Inati, S. ve Heatherton, T. F. (2002). Finding the self ? An event-related fMRI study. Journal of Cognitive Neuroscience. 14, 785–794i.
• Kohut H. (2004). Kendiliğin çözümlenmesi (C. Atbaşoğlu, B. Büyükkal ve C. İşcan, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
• Kohut H. (2012). Psikanaliz nasıl sağaltır (F. B. Helvacıoğlu, Çev.). İstanbul: Psikoterapi enstitüsü yayınları.
• Kraemer, G. W., Eberet, M. H., Schmidt, D. E. ve Mckinney, W. T. (1991). Strangers in a strange land: A psychobiological study of infantymonkeys before and after separation from real or inanimate mothers. Child Development, 62(3), 548-566.
• Lanius, R. A., Terpou, B. A., ve McKinnon, M. C. (2020). The sense of self in the aftermath of trauma: lessons from the default mode network in posttraumatic stress disorder. European Journal of Psychotraumatology, 11(1).
• LeDoux, J. E. (2002), Synaptic self: How our brains become who we are. New York: Viking.
• LeDoux, J. E. (2006). The self clues from the brain. Ann NY Acad Sci, 1001,295-304.
• MacLean, P. D. (1977). The triune brain in conflict. 11th Euro conference psychotherapy and psychosomatics, 28, 207-220.
• Mahler, M. S. (2012). İnsan yavrusunun psikolojik doğumu (A. N. Babaoğlu, Çev.). İstanbul: Metis yayınları.
• Menon Ş. (2023). 20 years of the default mode network: A review and synthesis. Neuron, 111(16), 2469-2487.
• Northoff G, Heinzel A, Greck MD, Bermpohl F, Dobrowolny H. ve Panksepp J. (2006). Self-referential processing in our brain - A meta analysis of imaging studies on the self. Neuroimage, 31(1), 440-457.
• Northoff G. (2013) Brain and self a neurophilosophical account. Child and Adolescent Psychiatry and Mental Health, 7, 1-12.
• Northoff, G. (2016). Is the self a higher-order or fundamental function of the brain? The “basis model of self-specificity” and its encoding by the brain’s spontaneous activity. Cognitive Neuroscience, 7(1–4), 203–222.
• Schaefer M. ve Northoff G. (2017). Who am I: the conscious and the unconscious self. Frontiers in Human Neuroscience, 11, 126.
• Schore, A. N. (1994). Affect regulation, and the origin of the self: The neurobiology of emotional development. Published online by Cambridge University Press, 172(4), 370.
• Schore, A. N. (1997). Early organization of the nonlinear right brain and development of a predisposition topsychiatric disorders. Development and Psychopathology , 9(4) ,595 – 631.
• Schore, A. N. (2012). Duygulanım düzensizliği ve kendilik bozuklukları (M. Benveniste, Çev.). İstanbul: Psikoterapi Enstitüsü Yayınları.
• Siegel, D. J. (1999). The developing mind. New York: Guilford press.
• Siegel, D. J. (2022). Beynin bilinçli farkındalığı; Sağlık ve mutluluk için derin düşünce ve uyumlanma (M. Benvenista, Çev.). İstanbul: Psikoterapi Enstitüsü Yayınları.
• Smallwood, J., Bernhardt, B.C., & Leech, R. (2021).The default mode network in cognition: a topographical perspective. Nature Reviews Neuroscience, 22(8), 503–513.
• Sroufe, L. A. (1989). Relationships, self and individual adaptation. In A. J. Sameroff ve R. N. Emde(Eds), Relationship disturbances in early childhood: A developmental approach. (pp. 70-94). New York: Basic Books.
• Stern, D. N. (2012). Bebeğin kişiler arası dünyası (Ö. Karakaş, Çev.). İstanbul: Psikoterapi enstitüsü yayınları. Temiz, Z. T. ve Hanoğlu L. (2019). Kendiliğin nöral alt yapısı: Northoff ve Damasio modelleri. Klinik Psikiyatri. 22,104-115.
• Winnicott, D. W. (2010). Oyun ve gerçeklik (T. Birkan, Çev.). İstanbul: Metis yayınları.
• Yeshurun, Y., Nguyen, M. ve Hasson, U. (2021). The default mode network: Where the idiosyncratic self meets the shared social world. Nature Reviews Neuroscience 22, 181–192.
• Zahavi, D. (2005). Subjectivity and selfhood: Investigating the first person perspective. MIT press.