INVESTIGATION OF RELATIONSHIP BETWEEN JUDO TRAINERS' SPORTSMANSHIP ORIENTATION AND PERSONALITY CHARACTERISTICS

Yıl 2021, Cilt: 15 Sayı: 2, 285 - 300, 16.08.2021

Fatih Sülün Yunus Emre Susuz Yaprak Kalemoğlu Varol Filiz Fatma Çolakoğlu

Öz

The aim of this study is to examine the sportsmanship orientations and Personality characteristics of Judo trainers according to some variables and to investigate the relationship between them.The research was conducted on 154 volunteer trainers who attended the Trainer Development Seminar, that organized by the Turkish Judo Federation. As a data collection method in research, Multidimensional Sportsmanship Orientation Scale and Eysenck Personality Questionnaire was used. For the statistical analysis of the data, independent sample t-test was used in paired comparisons, Anova in multiple comparisons, Pearson correlation test to look at the relationship between them, and simple linear regression analysis to determine what level it predicted. It was observed that the sportsmanship orientations and personality characteristics of judo trainers differed significantly according to marital status in the sub-dimensions of respect for opponent and lying in favor of married couples. Also it was determined that judo trainers' sportsmanship orientation and personality traits differed significantly in favor of those who became national team coaches in terms of sportsmanship orientation, respect for the opponent sub-dimension and personality traits in total dimension. Judo trainers' sportsmanship orientation and personality characteristics differed significantly according to the age variable, in favor of those between the ages of 26-35 in the extraversion sub-dimension and favor of those between the ages of 18-25 in the neuroticism sub-dimension.It was determined that the sportsmanship orientations and personality characteristics of judo trainers did not differ according to the gender variable. Low level of positive difference between the lying sub-dimension of judo trainers and the sub-dimension of adaptation to social norms and low level of positive correlation between the total of sportsmanship orientation and other sub-dimensions was found. In addition, a low level of significant negative correlation was found between the psychoticism sub-dimension and the total of sportsmanship orientation and all sub-dimensions. As a conclusion, it was determined that, sportsmanship orientations are not a predictable variable based on the personality characteristics of judo trainers.

JUDO ANTRENÖRLERİNİN SPORTMENLİK YÖNELİMLERİ İLE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Öz

Bu araştırmanın amacı, Judo antrenörlerinin sportmenlik yönelimleri ve kişilik özelliklerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi ve arasındaki ilişkinin araştırılmasıdır. Araştırma Türkiye Judo Federasyonu tarafından yapılan antrenör gelişim seminerine katılan 154 gönüllü antrenör üzerinde gerçekleştirildi. Araştırmada veri toplama aracı olarak Çok Boyutlu Sportmenlik Yönelimi Ölçeği, Eysenck Kişilik Anketi ve kişisel bilgi formu kullanıldı. Verilerin istatistiksel analizinde ikili karşılaştırmalarda bağımsız örneklem t-testi, çoklu karşılaştırmalarda Anova, aralarındaki ilişkiye bakmak için pearson korelasyon testi ve ne düzeyde yordadığını belirlemek için basit doğrusal regresyon analizi yapıldı. Judo antrenörlerinin sportmenlik yönelimleri ve kişilik özelliklerinin medeni duruma göre evliler lehine rakibe saygı ve yalan alt boyutlarında anlamlı düzeyde farklılaştığı görüldü. Judo antrenörlerinin sportmenlik yönelimleri ve kişilik özelliklerinin milli takım antrenörü olma durumuna göre, milli takım antrenörü olmuş olanlar lehine sportmenlik yönelimi toplam, rakibe saygı alt boyutu ve kişilik özellikleri toplam boyutunda anlamlı düzeyde farklılaştığı tespit edildi. Judo antrenörlerinin sportmenlik yönelimleri ve kişilik özelliklerinin yaş değişkenine göre, dışa dönüklük alt boyutunda 26-35 yaş aralığında olanların lehine ve nörotisizm alt boyutunda 18-25 yaş aralığında olanların lehine anlamlı düzeyde farklılaştığı görüldü. Judo antrenörlerinin sportmenlik yönelimleri ve kişilik özelliklerinin cinsiyet değişkenine göre, anlamlı düzeyde farklılaşmadığı tespit edildi. Judo antrenörlerinin, yalan alt boyutu ile sosyal normlara uyum alt boyutu arasında pozitif yönde çok düşük düzeyde, sportmenlik yönelimi toplamı ve diğer alt boyutları arasında pozitif yönde düşük düzeyde anlamlı ilişki bulundu. Ayrıca psikotisizm alt boyutu ile sportmenlik yönelimi toplamı ve tüm alt boyutları arasında negatif yönde düşük düzeyde anlamlı ilişki bulundu. Sonuç olarak, Judo antrenörlerinin kişilik özelliklerinin sportmenlik yönelimlerini yordayan bir değişken olmadığı belirlendi.

Anahtar Kelimeler

Judo, Antrenör, Sportmenlik, Kişilik

Kaynakça

• Sasaki T. (2006). The meaning and role of budo (martial arts) in school education in Japan. Archives of Budo. 2, 11–14.
• Malliaropoulos N., Callan M., Pluim B. (2013). Judo, the gentle way. British Journal of Sports Medicine. 47(18), 1137-1137.
• Öztek İ. (2011) Bilimsel kuraş. Antakya Belediyesi Kültür Yayınları. Antakya.
• Çakıroğlu T., Sökmen T., Arslanoğlu E. (2013). Judo teknik antrenmanı ve oyunların 8–10 yaş grubu erkek çocukların fiziksel gelişim düzeyleri üzerine etkisi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 11(2), 73-79.
• Kutanis R, (2009). Örgütlerde davranış bilimleri. Sakarya Yayıncılık. Sakarya.
• Pehlivan Z. (2004). Fair-play kavramının geliştirilmesinde okul sporunun yeri ve önemi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2(2), 49-53.
• Yıldıran İ. (2005). Fair play eğitiminde beden eğitiminin rolü. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 10(1), 3-16.
• Dolaşır S. (2006) Antrenörlük etiği ve ilkeleri. Gazi Kitapevi. Ankara.
• Bolter ND., Weiss MR. (2013). Coaching behaviors and adolescent athletes' sportspersonship outcomes: Further validation of the Sportsmanship Coaching Behaviors Scale (SCBS). Sport Exercise and Performance Psychology. 2(1), 32.
• Gama DR., de Queiroz MA., Cordeiro MC., Eftimie JM., Vale RS. (2020). Relationship between sportsmanship and personality traits of amateur electronic sportsmen from Rio de Janeiro. RETOS-Neuvas Tendencias en Educacion Fisica. Deporte y Recreacion. 38, 537-542.
• Kılıç S. (2019). Spor yöneticiliği bölümü öğrencilerinin kişilik özellikleri ile sportmenlik yönelim düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Kış Sporları ve Spor Bilimleri Enstitüsü. Erzurum.
• Turkak V. (2020). Amatör futbolcuların kişilik özellikleri ile sportmenlik yönelimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Konya.
• Miscisco DR. (1976). The influence of distinct coaching styles on personality and sportsmanship attitudes of elementary age girls playing competitive basketball. Doctoral dissertation, University of British Columbia. Vancouver.
• Dorak F. (2015). The relationship between personality and sportspersonship orientations. The Anthropologist. 19(3), 597-601.
• Yıldırım A., Şimşek H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayınevi. Ankara.
• Karasar N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayıncılık. Ankara.
• Sezen-Balçıkanlı G. (2010). Çok boyutlu sportmenlik yönelimi ölçeğinin Türkçe uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 15(1), 1-10.
• Karancı AN., Dirik G., Yorulmaz O. (2007). Eysenck Kişilik Anketi - Gözden Geçirilmiş Kısaltılmış Formunun (EKA-GGK) Türkiye’de geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi. 18(3), 254-261.
• George D., Mallery M. (2010). SPSS For Windows Step By Step: A Simple Guide And Reference, 17.0 Update (10a Ed.) Boston: Pearson.
• Gürpınar B., Kurşun S. (2013). Basketbolcuların ve Futbolcuların Sportmenlik Yönelimleri. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi. 3(1), 171-176.
• Akoğlu HE., Ayyıldız E., Sunay H. (2019). Uluslararası spor organizasyonlarına katılan sporcuların sporda ahlaktan uzaklaşma ve sportmenlik davranışlarının incelenmesi. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi. 6(2), 329-340.
• Miller BW., Roberts GC., Ommundsen Y. (2004). Effect of motivational climate on sportspersonship among competitive youth male and female football players. Scandinavian Journal of Medicine & Science in Sports. 14(3), 193-202.
• Shields DL., LaVoi NM., Bredemeier BL., Power FC. (2007). Predictors of poor sportspersonship in youth sports: Personal attitudes and social influences. Journal of Sport and Exercise Psychology. 29(6), 747-762.
• Dereceli Ç. (2019). An Examınatıon of multıdımensıonal sportspersonshıp orıentatıon levels of professıonal athletes. European Journal of Education Studies. 6(6), 164-174.
• Hacıcaferoğlu S., Selçuk M., Hacıcaferoğlu B., Karataş Ö. (2015). Ortaokullarda işlenen beden eğitimi ve spor derslerinin, sportmenlik davranışlarına katkısının bazı değişkenler açısından incelenmesi. International Journal of Sport Culture and Science. 3(4), 557-566.
• Yalçın YG., Tek T., Çetin MÇ. (2020). Amatör olarak spor yapan üniversite öğrencilerinin sportmenlik yönelimlerinin incelenmesi. Türk Spor Bilimleri Dergisi. 3(1), 29-34.
• Tsai E., Fung L. (2005). Sportspersonship in youth basketball and volleyball players. Athletic Insight. 7(2), 37-46.
• Koç Y., Seçer, E. (2018). Spor bilimleri alanında eğitim gören üniversite öğrencilerinin sportmenlik davranışları ile saygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 13(2), 247-259.
• Eraslan M. (2015). Spor bölümlerinde öğrenim gören üniversite öğrencilerinin kişilik özelliklerinin ve stresle başa çıkma stillerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 7(12), 65-82.
• Zorlu E., Doğu G., Yıldız AB., Yılmaz B. (2020). Atletizm Branşındaki Sporcuların Kişilik Özelliklerinin Başarı Motivasyonuna Etkisinin İncelenmesi. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi. 3(1), 24-35.
• Acet M., Canbaz M., Yılmaz T., Şahin M., Işık U. (2016). Taekwondo hakemleri ile antrenörlerinin ego, kişilik ve saldırganlık düzeylerinin cinsiyet faktörüne göre incelenmesi. International Journal of Sport Culture and Science. 4(1), 156-162.
• Şener OA. (2018). Mücadele sporcularında kişilik özellikleri, vücut imajı ve sürekli kaygı. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2(2), 9-17.
• Karataş İ. (2018). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin kişilik özelliklerinin girişimcilik eğilimleri üzerindeki etkilerinin incelenmesi: Bartın Üniversitesi örneği. Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Bartın.
• Ulucan H., Bahadır Z. (2011). Haltercilerin kişilik özelliklerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 5(2), 175-183.
• Özsarı A. (2018). İşitme engelli voleybolcuların sportmenlik yönelimleri. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 20(3), 113-122.
• Göksel AG., Zorba E. (2017). The examination of sportsmanship behaviors of beach handball players in Turkey. The Sport Journal. 19, 1–9.
• Elik T. (2017). Güneydoğu Anadolu bölgesi futbol takımlarında amatör olarak futbol oynayan sporcuların sportmenlik yönelimleri ve empatik eğilim düzeyleri. Yüksek Lisans Tezi, Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
• Özsarı A., Demirel H., Altın M., Yalçın YG., Demir H. (2018). Kadın basketbolcuların sportmenlik yönelimleri. Türk Spor Bilimleri Dergisi. 1(2), 66-71.
• Dayıcan Y. (2019). Türkiye masa tenisi liglerinde oynayan sporcuların liderlik yönelimleri ve kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sağlım Bilimleri Enstitüsü. İzmir.
• Geneşke EK. (2020). Türkiye olimpiyat hazırlık merkezi (TOHM) sporcularının psikolojik becerilerinin kişilik özellikleri ile ilişkisinin araştırılması- Ankara ili örneği. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Kış Sporları ve Spor Bilimleri Enstitüsü. Erzurum.
• Özer H. (2019). Ekstrem Sporcuların Kişilik Özelliklerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Muğla.
• Üçan E. (2019). Spor Bilimleri Öğrencilerinin Kişilik Özellikleri İle Akademik Erteleme Davranışları Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. Sakarya.
• Eraslan M. (2015). Spor bölümlerinde öğrenim gören üniversite öğrencilerinin kişilik özelliklerinin ve stresle başa çıkma stillerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 7(12), 65-82.
• Tunç E., Aliyev R. (2015). The ınvestigation of psychological tendencies of graduate students. Gaziantep University Journal of Social Sciences. 14(4), 949-963.
• Eroğlu E. (2016). Merkezi spor yönetiminde örgüt kültürünün ve çalışanların kişilik özelliklerinin karar verme stillerine etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Kütahya.
• Acet M. (2019). Ampüte futbol ve tekerlekli sandalye basketbol sporcularının kişilik özellikleri ve karar verme stillerinin karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Elazığ.
• Çalayır Ö., Yıldız N., Yaldız Ö., Çoknaz H. (2017). Hokey müsabakalarına katılan sporcuların beden eğitimi dersi sportmenlik davranışlarının incelenmesi. İstanbul Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi. 7(2), 27-37.
• Güllü S., Şahin S. (2018). Milli güreşçilerin sportmenlik yönelim düzeyleri üzerine bir araştırma. Electronic Turkish Studies, 13(18), 705-718.
• Kuru E. (2003). Farklı statüdeki beden eğitimi bölümü öğrencilerinin kişilik özellikleri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 23(1), 175-191.
• Imansari D., Soegiyanto S., Kusuma, DWY. (2020). The Relationship of Students’ Personality, Attitude, and Spiritual Intelligence With Sportsmanship Orientation in Sports Extracurricular Activities SMP Negeri Rayon 5 Kota Semarang. Journal of Physical Education and Sports. 9(2), 134-142.