SPOR TAKIMLARI İTİBARININ PSİKOLOJİK BAĞLILIK ÜZERİNE ETKİSİ: HENTBOL SEYİRCİLERİ ÖRNEĞİ

Yıl 2022, Cilt: 16 Sayı: 2, 169 - 181, 22.08.2022

Ahmet Dinç , Selami Karuç , Ahmet Nusret Bulgurcuoğlu , Nevzat Dinçer

Öz

Bu araştırmanın amacı, spor takımları itibarının, psikolojik bağlılık üzerine etkisini incelemektir. Araştırma evrenini, Türkiye hentbol süper liginde mücadele eden takımları destekleyen seyirciler, örneklemini ise 168 kadın, 319 erkek toplam 487 kişi oluşturmuştur. Araştırmanın verilerini toplamak için Mahony ve ark. (2000) tarafından geliştirilen ve Eskiler, ve ark. (2011) tarafından Türkçeye uyarlanan Takıma Psikolojik Bağlılık Ölçeği ve Wonseok ve ark. (2015) tarafından geliştirilen, Yavuz Eroğlu ve Eroğlu (2020) tarafından Türkçeye uyarlaması yapılan Seyirci Tabanlı Spor Takımı İtibarı Ölçeği kullanılmıştır. Takıma Psikolojik Bağlılık Ölçeği ve Seyirci Tabanlı Spor Takımı İtibarı Ölçeği 7’li likert tipi bir ölçektir. Yapılan tüm istatistiksel analizlerde açık kaynaklı istatistiksel bir yazılım programı olan R kullanılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistik analizi, t testi, ANOVA testi ve çoklu korelasyon analizi uygulanmıştır. Araştırma sonucunda takım itibarı ve hentbol seyircilerinin cinsiyetleri arasında anlamlı düzeyde farklılık tespit edilmiştir. Ayrıca seyircilerin takımlarına psikolojik olarak bağlılık göstermeleri ile yaşları arasında negatif bir ilişki olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hentbol, Seyirci, Takım İtibarı, Takıma Psikolojik Bağlılık

THE EFFECT OF SPORTS TEAM REPUTATION ON PSYCHOLOGICAL COMMITMENT: EXAMPLE OF HANDBALL SPECTATORS

Öz

The purpose of this research is to examine the Effect of Sports Team Reputation on Psychological Commitment. The research team consisted of the spectators of the teams competing in the Turkish handball league, and the sample consisted of 487 people, 168 women and 319 men. Developed by Mahony et al. (2000) and Eskiler et al. (2011) adapted into Turkish by the Team Psychological Commitment Scale and Wonseok et al. (2015) and adapted into Turkish by Yavuz Eroğlu and Eroğlu (2020) Audience Based Sports Team Reputation Scale was used. Team Psychological Commitment Scale and Spectator-Based Sports Team Reputation Scale is a 7-point Likert type scale. R, an open source statistical software program, was used in all statistical analyzes. Descriptive statistical analysis, t test, ANOVA test and multiple correlation analysis were used in the analysis of the data. As a result of the research, a significant difference was found between team reputation and gender of handball fans. In addition, it was determined that there was a negative relationship between the psychological commitment of the fans to their team and their age.

Kaynakça

• Takamatsu S. (2021). The effect of sport team reputation on team attachment and community attachment: A comparison of fans, local residents, and sponsors. Sport Management Review. 24(4), 620-641.
• TDK. (2022). https://sozluk.gov.tr/. [Erişim tarihi: 05.07.2022].
• Jang WE., Ko YJ., Chan-Olmsted SM. (2015). Spectator-based sports team reputation: scale development and validation. International Journal of Sports Marketing and Sponsorship. 16(3), 52-72.
• Walsh G., Beatty SE. (2007). Customer-based corporate reputation of a service firm: scale development and validation. Journal of The Academy of Marketing Science. 35(1), 127-143.
• Shruti MS. (2015). Relationship of customer based corporate reputation and customer perceived value-A case of automobile sector. International Journal of Computing and Corporate Research. 5(1), 1-11.
• Gul R. (2014). The relationship between reputation, customer satisfaction, trust, and loyalty. Journal of Public Administration and Governance. 4(3), 368-387.
• Taşğin Ö., Tekin M. (2007). Futbol taraftarlarının marka değeri yaratmaları üzerine bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 18, 447-454.
• Healy R., Griffin JJ. (2004). Building BP's reputation: Tooting Your Own Horn.
• Funk DC., James J. (2001). The psychological continuum model: A conceptual framework for understanding and individual’s psychological connection to sport. Sport Management Review. 4, 119-150.
• Bauer HH., Stokburger-Sauer NE., Exler S. (2008). Brand image and fan loyalty in professional sport team: A refined model and empirical assessment. Journal of Sport Management. 22, 205-226.
• Bee CC., Havitz ME. (2010). Exploring the relationship between involvement, fan attraction, psychological commitment and behevioural intentions in a sports spectator context. International Journal of Sports Marketing and Sponsorship. 11, 140-157.
• Bodet G., Bernache-Assollant I. (2011). Consumer loyalty in sport spectatorship services: The relationships with consumer satisfaction and team identification. Psychology and Marketing. 28, 781-802.
• Kaynak E., Salman GG., Tatoglu E. (2008). An integrative framework linking brand associations and brand loyalty in professional sports. Journal of Brand Management. 15, 336–357.
• Stevens S., Rosenberger PJ. (2012). The influence of fan involvement, following sport and fan identification on fan loyalty: An Australian perspective. International Journal of Sports Marketing and Sponsorship. 13, 220-234.
• Yusof A., See LH., Yusof A. (2008). Spectator perceptions of physical facility and team quality: A study of a Malaysian super league soccer match. Research Journal of International Studies. 8(2), 132-140.
• Wakefield KL., Sloan HJ. (1995). The effects of team loyalty and selected stadium factors on spectator attendance. Journal of Sport Management. 9(2), 153-172.
• Mahony DF., Madrigal R., Howard D. (1999). The effect of individual levels of self-monitoring on loyalty to professional football teams. (Self-Monitoring on Loyalty). International Journal of Sports Marketing and Sponsorship. 1(2), 146-168.
• Deheshti M., Azimzadeh SM., Mirzazadeh Z., Alimohammadi H. (2019). Modeling the competitive advantage of Iranian soccer clubs based on the team reputation considering the satisfaction level of fans of the selected teams. Annals of Applied Sport Science. 7(2), 63-71.
• Mahony DF., Madrigal R., Howard D. (2000). Using the psychological commitment to team (PCT) scale to segment sport consumers based on loyalty. Sport Marketing Quarterly. 9(1), 15-25.
• Lawrence NW. (2014). Social research methods: Qualitative and quantitative public relations quarterly. England and Associated Companies: Harlow
• Wonseok EJ., Yong JK., Sylvia CO. (2015). Spectator-based sports team reputation: Scale development and validation. International Journal of Sports Marketing and Sponsorship. 16(3), 52-72.
• Yavuz Eroğlu S., Eroğlu E. (2020). Adaption of the spectator-based sports team reputation into Turkish: A validity and reliability study. International Journal of Eurasian Education and Culture. 10, 1704-1721.
• Eskiler E., Sarı İ., Soyer F. (2011). Takıma psikolojik bağlılık ölçeği Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 8(1), 1428-1440.
• Rosseel Y. (2012). Lavaan: An R package for structural equation modeling. Journal of Statistical Software.
• Brown T. (2015). Confirmatory for analysis for applied research. The Guilford Press.
• Hu L. T., Bentler PM. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structureanalysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling. 6(1), 1-55.
• Kline RB. (2016). Principles and practices of structural equation modelling. In Methodology in the Social Sciences. The Guilford Press.
• George D., Mallery P. (2019). IBM SPSS statistics 25 step by step A simple guide and reference A simple guide and reference. In New York: Routledge.
• Hair JF., Black WC., Babin BJ., Anderson RE. (2019). Multivariate data analysis. Andover. Hampshire. United Kingdom. Cengage.
• R. (2022). R: The R project for statistical computing. https://www.r-project.org/. [Erişim tarihi: 20.06.2022].
• Özsoy AS. (2004). Bir yüksekokul çalışanlarının kuruma bağlılık durumlarının incelenmesi. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi. 6(2), 13-19.
• Bilgin Y. (2008). Özel eğitim okullarında görev yapan öğretmenlerin çalışma yaşam kalitesi, psikolojik iyi oluş ve örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Konya.
• Zaman O. (2006). Ortaöğretim kurumlarında çalışan alan dışından atanmış rehber öğretmenlerin iş doyumları ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Çakır A. (2007). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyleri ve okul kültürü algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
• Varoğlu D. (1993). Kamu sektörü çalışanlarının işlerine ve kuruluşlarına karşı tutumları, bağlılıkları ve değerleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
• Mahmutoğlu A. (2007). Milli eğitim bakanlığı merkez örgütünde iş doyumu ve örgütsel bağlılık. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Bolu.
• Erdoğmuş H. (2006). Resmi-özel ilköğretim okullarında çalışan yöneticilerin kişisel özellikleri ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki (İstanbul örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
• Nartgün ŞS., Menep İ. (2010). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel bağlılığa ilişkin algı düzeylerinin incelenmesi: Şırnak/İdil örneği. Uluslarası İnsan Bilimleri Dergisi. 7(1), 289-316.
• Işık M., Zincirkıran M. (2017). Kurumsal itibar, iş tatmini ve örgütsel özdeşleşme kavramlarının demografik değişkenler ile incelenmesi: Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki üniversitelerde bir araştırma. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar. 623, 21-34.
• İnce M., Gül H. (2005). Yönetimde yeni bir paradigma: Örgütsel bağlılık. Çizgi Kitabevi. Konya.
• Gürbüz R. (2012). Algılanan örgütsel destek ve örgütsel güvenin, örgütsel bağlılık ile ilişkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Erzurum.
• Dağlı A., Gençdal G. (2018). Öğretmenlerin örgütsel bağlılığa ilişkin algılarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Elektronik Eğitim Bilimleri Dergisi. 7(14),164-175.
• Eren E. (2008). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi. Beta. İstanbul.
• Allen NJ., Meyer JP. (1990). The measurement and antecedents of affective, continuance and normative commitment to the organization. Journal of Occupational and Organizational Psychology. 63(1), 1-18.
• Acet Ö. (2006). İlköğretim okullarında örgüt iklimi ile karara katılma süreci arasındaki ilişki. Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İzmir.
• Gültekin (2003). Akt: Çantay N., Yaşar O. (2019). Kurumsal itibar algısında örgütsel iletişimin rolü: Devlet ve özel okullarında karşılaştırmalı bir analiz. OPUS International Journal of Society Researches. 14(20), 1161-1186.
• Şatır Ç., Erendağ-Sümer F. (2008). Kurum itibarının bileşenleri üzerine bir araştırma: Sağlık hizmeti üreten bir kamu kurumunda iç paydaşlar itibarı nasıl algılıyor?, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi. 5, 15- 25.
• Çantay N., Yaşar O. (2019). Kurumsal itibar algısında örgütsel iletişimin rolü: Devlet ve özel okullarında karşılaştırmalı bir analiz. OPUS International Journal of Society Researches. 14(20), 1161-1186.
• Tuncer A. (2019). Konfigürasyonel teori bağlamında kurumsal itibar ve örgütsel bağlılık ilişkisi: Eğitim kurumları üzerinden karşılaştırmalı ampirik bir araştırma. Erciyes İletişim Dergisi. 6(2), 1013-1028.
• Conte F. (2018). Understanding the ınfluence of ceo tenure and ceo reputation on corporate reputation: An exploratory study in Italy. International Journal of Business and Management. 13(3), 54-66.
• Durham T. (2015). Building a strong corporate reputation: Why we need leadership at the speed of now. The Public Relations Strategist-Fall. 21-38.
• Luthans F., Baack D., Taylor L. (1987). Organizational commitment: Analysis of antecedents. Human Relations. 40(4), 219-235.
• Hrebiniak LG., Alutto JA. (1972). Personal and role-related factors in the development of organizational commitment. Administrative science quarterly. 555-573.
• Blau GJ., Lunz M. (1998). Testing the internal effect of professional commitment to intent to leave one’s profession beyond the effects of external, personal and work-related variable. Journal of Vocational Behavior. 52, 260-269.
• Eskiler E., Altunışık R., Ayhan C. (2019). Taraftarların bağlılık algılarının satın alma davranışları üzerindeki etkilerinin lojistik regresyon analizi ile belirlenmesi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi. 15(2), 532-541.
• Tuncer A. (2019). Konfigürasyonel teori bağlamında kurumsal itibar ve örgütsel bağlılık ilişkisi: Eğitim kurumları üzerinden karşılaştırmalı ampirik bir araştırma. Erciyes İletişim Dergisi. 6(2), 1013-1028.
• Giray C., Gültekin-Salman G. (2008). Fenerbahçe taraftarlarının takımlarına yönelik psikolojik bağlılıkları ile saldırganlıkla ilgili tutumları arasındaki ilişkisi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 13, 147-157.
• Eskiler E., Altunışık R., Ayhan C. (2019). Taraftarların bağlılık algılarının satın alma davranışları üzerindeki etkilerinin lojistik regresyon analizi ile belirlenmesi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi. 15 (2), 532-541.
• Alnıaçık E., Alnıaçık Ü., Genç N. (2010). Kurumsal itibar bileşenlerinin algılanan önemi demografik özelliklerden etkilenmekte midir?. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 13(23), 93-114.
• Çiftçioğlu BA. (2008). Kurumsal itibarın çalışanların örgütsel bağlılığı üzerindeki etkisi ve bir uygulama. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Bursa.
• Işık M., Çiçek B., Almalı V. (2016). Üniversitelerin iç paydaşlarının kurumsal itibar algısını ölçmeye yönelik bir araştırma. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 5(3), 163-180.