REVIEWING THE CORRELATION BETWEEN CANDIDATE TEACHERS FUTURE ANXIETY AND ACADEMIC INTRINSIC MOTIVATION

Yıl 2025, Cilt: 19 Sayı: 2, 139 - 153, 31.08.2025

Melis Ceyda Güzel , Ahmet Haktan Sivrikaya

https://doi.org/10.61962/bsd.1640188

Öz

This study was done to examine the correlation between candidate teachers future anxiety and intrinsic motivation levels. The study group was composed of the candidate students attending to Balıkesir University during 2022-2023 academic year. The sample was consisted of 133 male and 227 female students of teaching department (n=360). The data were collected with “Personal Information Request Form”, “Academic Intrinsic Motivation Scale” and “Future Anxiety Scale. It was found that the data followed a normal distribution before they were analyzed. In addition to descriptive statistics, Independent Sample T-Test and ANOVA were used to analyze the data. Scheffe Test was used in order to identify the origin of the difference explored by variance analysis. Significance level was set to p<0.05 for all analyses. It was seen that candidate teachers future anxiety was low but their academic intrinsic motivation were above the moderate levels. The study demonstrated that female candidate teachers had higher future anxiety than male candidate teachers. Future anxiety scores of those students whose fathers had primary school degrees were bigger than those whose fathers had university degrees. Future anxiety scores of the students of social sciences teaching department were higher than the students of other teaching departments. Intrinsic motivation scores of the students in the first year were bigger than those of the students in the fourth year. In the study, It was observed that there was a positive but weak correlation between intrinsic motivation and future anxiety.

Anahtar Kelimeler

Motivation , intrinsic motivation , future anxiety , prospective teacher

ÖĞRETMEN ADAYLARININ GELECEK KAYGISI İLE AKADEMİK İÇSEL MOTİVASYONLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Öz

Bu araştırma öğretmen adaylarının gelecek kaygısı ile içsel motivasyon düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışma grubu 2022-2023 yılında Balıkesir Üniversitesi’ne kayıtlı olan öğretmen adaylarından oluşmuştur. Örneklemini ise öğretmenlik bölümü öğrencilerinden 133 erkek ve 227 kadın oluşturmaktadır (n=360). Veriler “Kişisel Bilgi Formu”, “Akademik İçsel Motivasyon Ölçeği” ve “Gelecek Kaygısı Ölçeği” ile toplanmıştır. Veriler analiz edilmeden önce normal dağılım gösterdiği saptanmıştır. Verilerin analizinde betimleyici istatistiksel yanı sıra Bağımsız Örneklemler T-Testinden ve Anovadan yararlanılmıştır. Varyans analizi sonucunda farkın kaynağını saptamak için Scheffe Testi kullanılmıştır. Tüm analizlerde anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının gelecek kaygıları düşük düzeyde, akademik içsel motivasyonları ise orta değerin üzerinde bulunmuştur. Araştırmada kadınların gelecek kaygısının erkeklerden daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Baba eğitimi ilköğretim mezunu olan öğrencilerin gelecek kaygısı puanı üniversite mezunu olanlara oranla daha yüksek çıkmıştır. Sosyal bilgiler bölümü öğrencilerinin gelecek kaygısı puanları diğer bölümlere oranla yüksektir. Birinci sınıf öğrencilerinin içsel motivasyon puanları 4. Sınıf öğrencilerinin puanlarından yüksektir. Araştırmada içsel motivasyon ile gelecek kaygısı arasında pozitif ancak zayıf düzeyde anlamlı ilişki vardır.

Anahtar Kelimeler

Motivasyon , içsel motivasyon , gelecek kaygısı , öğretmen adayı

Kaynakça

• 1. Townsend M. (2016). Ruh sağlığı ve psikiyatri hemşireliğinin temelleri. Ankara: Akademisyen Kitabevi.
• 2. Türkçapar MH., Sargın AE. (2012). Bilişsel davranışçı psikoterapiler: Tarihçe ve gelişim. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi. 1(1), 7-14.
• 3. Öztürk MO., Uluşahin NA. (2015). Ruh sağlığı ve bozuklukları. Ankara: Nobel Tıp Kitabevleri.
• 4. Şanlı Kula K., Saraç T. (2016). Üniversite öğrencilerinin gelecek kaygısı / The future anxiety of the university students. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 13(33), 227-242.
• 5. Gottfried AE. (1990). Academic intrinsic motivation in young elementary school children. Journal of Educational Psychology. 82(3), 525-538.
• 6. Brouse CH., Basch CE., LeBlanc M., McKnight KR., Lei T. (2010). College students' academic motivation: Differences by gender, class, and source of payment. College Quarterly. 13(1), 1-10.
• 7. Alderman MK. (2004). Motivation for achievement: Possibilities for teaching and learning. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
• 8. Slavin RE. (2006). Educational Psychology Theory and Practise. Boston: Pearson.
• 9. Sternberg RJ., Williams WM. (2009). Educational Psychology. New Jersey: Pearson.
• 10. Lee E. (2005). The relationship of motivation and flow experience to academic procrastination in university students. The Journal of Genetic Psychology. 166(1), 5–15.
• 11. Karagüven MH. (2012). Akademik motivasyon ölçeğinin Türkçeye adaptasyonu. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 12(4), 2599-2620.
• 12. Karasar. N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel.
• 13. Yazıcıoğlu. Y. Erdoğan S. (2004). Spss uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
• 14. Geylani M., Çiriş Yıldız C. (2022). Üniversite öğrencilerinde gelecek kaygısı ölçeği” nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi. 10(1), 284-300.
• 15. Shia RM. (1998). Assessing academic intrinsic motivation: a look at student goals and personal strategy.
• 16. Uyulgan MA., Akkuzu N. (2014). Öğretmen adaylarının akademik içsel motivasyonlarına bir bakış. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(1), 7-32.
• 17. Tabachnick BG., Fidell LS. Ullman JB. (2007). Using multi-variate statistics (Vol. 5). Boston, MA: Pearson.
• 18. Lorcu F. (2015). Örneklerle veri analizi spss uygulamalı. Ankara: Detay Yayıncılık.
• 19. Price B. (2009). Differentiating future time perspective and future anxiety as distinct predictors of ıntimate partner violence. [Doctoral dissertation, Northern Illinois University
• 20. Aydın M. (2019). Genç yetişkinlerde mutluluğa genel bir bakış. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 7, 47-64.
• 21. Qaisy LM., Thawabieh AM. (2017). Personal traits and their relationship with future anxiety and achievement. I-manager’s Journal on Educational Psychology. 10(3), 11-19.
• 22. Dursun S., Karagün E. (2012). Öğretmen adaylarının mesleki kaygı düzeylerinin incelenmesi: Kocaeli üniversitesi beden eğitimi ve spor yüksekokulu son sınıf öğrencileri üzerine bir araştırma. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 24, 93- 112.
• 23. Demirbaş İ., Demir FB. Öteleş ÜU. (2023). Sosyal bilgiler öğretmeni adaylarının gelecek kaygılarının belirlenmesi. Gençlik Araştırmaları Dergisi. 11(30), 39-49.
• 24. Jacobsen DA., Eggen P., Kauchak D. (2002). Methods for teaching, promoting student learning. New Jersey: Meririll Prentice Hall.
• 25. Cüceloğlu D. (1992). İnsan ve davranışı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• 26. Koçeroğlu R., Karaduman B., Durmuş B., Ünlü Ç. (2024). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin akademik başarılarının umutsuzluk düzeyi ve gelecek kaygısı üzerine etkisi. Göbeklitepe Eğitim ve Spor Bilimleri Dergisi. 3(1), 1-10.
• 27. Karaman M., Kuşcu Karatepe H. (2024). Hemşirelikte gelecek kaygısının kariyer iyimserliği üzerindeki etkisi. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi. 6(1), 32-42.
• 28. Hammad MA. (2016). Future anxiety and its relationship to students' attitude toward academic specialization. Journal of Education and Practice. 7(15), 54-65.
• 29. Aygün M. (2014). Öğrencilerin yaşam amaçlarıyla gelecek kaygısı arasındaki ilişki. (Tez No.382982) [Yüksek lisans tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• 30. Gümrükçü BB., Deniz Ü. (2016). Okul öncesi öğretmen adaylarının gelecek kaygılarının incelenmesi. Kastamonu eğitim dergisi. 24(5).
• 31. Dursun S. Aytaç S. (2009). Üniversite öğrencileri arasında işsizlik kaygısı. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 28(1), 71-81.
• 32. Saraç T. (2015). Ahi Evran Üniversitesi son sınıf öğrencilerinin gelecek kaygısı ve umutsuzluklarının incelenmesi (Tez No. 380458) [Yüksek Lisans Tezi, Ahi Evran Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi
• 33. Özsarı İ. (2008). Eğitim Fakültesi son sınıf öğrencilerinin KPSS merkezi sınavı odaklı gelecek kaygıları ve mesleki beklentileri (Tez No. 261806) [Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi
• 34. Alaosman FB. (2019). Üniversite öğrencilerinin gelecek kaygısı ve başa çıkma yöntemleri [Yüksek lisans tezi, Lefkoşa Yakın Doğu Üniversitesi].
• 35. Özdayı N. (2000). Eğitim Fakültesinde okuyan öğrencilerin mesleki kaygılarının toplam kalite yönetimi açısından değerlendirilmesi. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 12(12), 233-248.
• 36. Kaya A., Büyükkasap, E. (2005). Fizik öğretmenliği programı öğrencilerinin profilleri, öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ve endişeleri: Erzurum örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(2), 367-380.
• 37. Şahin İ. (2011). Öğretmen Adaylarının öğretmen istihdamı ve mesleki geleceklerine ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 11(3), 1167-1184.
• 38. Akgün F., Özgür H. (2014). Examination of the anxiety levels and attitudes of the information technology pre-service teachers towards the teaching profession / Bilişim teknolojileri öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları ile mesleki kaygılarının incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama. 10(5), 1206-1223.
• 39. Keskin Y. (2017). Coğrafya öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ve kaygı düzeyleri (Erzurum örneği). e-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi. 4(2), 43-57.
• 40. Gömleksiz MN., Serhatlıoğlu B. (2014). Öğretmen adaylarının akademik motivasyon düzeylerine ilişkin görüşleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 173(173), 99-128.
• 41. Alemdağ C., Öncü E., Yılmaz AK. (2014). Beden eğitimi öğretmeni adaylarının akademik motivasyon ve akademik öz-yeterlikleri. Spor Bilimleri Dergisi. 25(1), 23-35.
• 42. Terlemez B., Şahin D., Dilek F. (2015). Namık kemal üniversitesi sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinin akademik motivasyon düzeyleri. Pamukkale Journal of Eurasian Socioeconomic Studies. 2(2), 67-78.
• 43. Çetin N. (2024). Öğretmen adaylarının öğretim teknolojileri dersine yönelik yaratıcı kişilik özellikleri ile akademik motivasyonları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Tez No. 848503) [Yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• 44. Çubukcu A., Bağçeli Kahraman P. (2019). Okul öncesi öğretmen adaylarının akademik içsel motivasyonları ile özliderlik düzeyleri arasındaki ilişki. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 32(1), 25-41.
• 45. Eroğlu YS., Eroğlu E., Ekinci V. (2019). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin akademik motivasyon düzeylerinin bölüm ve sınıf değişkenlerine göre incelenmesi. Uluslararası Spor Bilimleri Öğrenci Çalışmaları. 1(1), 1-7.
• 46. Eymur G., Geban Ö. (2011). Kimya öğretmeni adaylarının motivasyon ve akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim. 36(161), 246-255.
• 47. Gürşimşek I. (2002). Öğretmen adaylarında öğrenmeye ilişkin motivasyonel inançlar ve strateji kullanımı. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 8,135-155.
• 48. Köklü, N., Büyüköztürk, Ş., ve Çokluk, Ö. (2007). Sosyal bilimler için ı̇statistik. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• 49. Çakmak Ö., Hevedanlı M. (2005). Eğitim ve fen edebiyat fakülteleri biyoloji bölümü öğrencilerinin kaygı düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 4(14), 115- 127.
• 50. Ryan RM., Deci EL. (2000). Intrinsic and extrinsic motivations: Classic definitions and new directions. Contemporary Educational Psychology 25(1), 54-67.
• 51. Yazıcı H. (2009). Öğretmenlik mesleği, motivasyon kaynakları ve temel tutumlar: Kuramsal bir bakış. Kastamonu Eğitim Dergisi. 17(1), 33-46.