Diplomasi Olgusu Çerçevesinde Propaganda ve Kamu Diplomasisi Faaliyetlerinin Etkileşimi ve Farklılıkları

Yıl 2019, , 690 - 705, 31.12.2019

Yunus Karaağaç

https://doi.org/10.33905/bseusbed.639393

Cited By: 2

Öz

En genel haliyle
bir devletin dış politikasında barışçıl bir yol izlemesi amacıyla yürütülen
müzakere ve pazarlık süreci olarak ifade edilen diplomasi kavramı,
devletlerarası ilişkilerin en temel aktörlerden biridir. Özellik küreselleşme
sürecinin hızla devam ettiği günümüzde, devletler tarafından icra edilen
konvansiyonel savaşlar gerek maliyet gerek toplumlar arasında yaratığı dehşet
dengesi sebebiyle yerini psikolojik savaş ve diplomasinin kesişim noktasında
yer alan propaganda ve kamu diplomasisi faaliyetlerine bırakmıştır.

Kamu
diplomasisi, bir devletin başka bir devletin vatandaşlarını ve kanaat
önderlerini kendi politik ve ideolojik düşünceleri doğrultusunda etkilemesi
olarak ifade edilirken, propaganda; insanın
düşünce ve davranışlarını etkilemek amacıyla planlanmış mesajlar bütünü şeklinde
tanımlanmaktadır.

Hedef toplumu etkileme gücü ve
ülkenin imajını yükseltme konusunda etkin bir araç olması sebebiyle özellikle
devletler tarafından tercih edilen bu faaliyetler genelde aynı anlamda
kullanılmaktadır. Aralarındaki benzerliğe karşın propaganda ve kamu diplomasisi
özellikle kapsam ve hedef noktasında birbirlerinden ayrılmaktadır.

Bu çalışma, diplomasi olgusunun
kavramsal analizi ile diplomasi şemsiyesi altında değerlendirilen kamu
diplomasisinin ve psikolojik harbin bir unsuru olan propaganda faaliyetlerinin
kesişim ve ayrım noktalarını incelemektedir.

Anahtar Kelimeler

Diplomasi, Propaganda, Kamu Diplomasisi

The Interactions and Differences of Propaganda and Public Diplomacy Activities in Terms of Diplomacy

Öz

The concept of diplomacy, which is expressed as the
negotiation and negotiation process carried out in order to pursue a peaceful
path in the foreign policy of a state, is one of the main actors of inter-state
relations. In today's world, where the process of globalization is continuing
rapidly, conventional wars carried out by states have been replaced by propaganda
and public diplomacy activities at the intersection of psychological warfare
and diplomacy due to the balance of cost and horror created by societies.

Public diplomacy is expressed as the influence of a
state on the citizens and opinion leaders of another state in line with their
own political and ideological ideas. Propaganda is defined as a set of messages
planned to influence human thoughts and behaviors.

These activities, which are especially preferred by
states, are generally used in the same sense as they have the power to
influence the target society and are an effective tool for raising the image of
the country. Despite the similarity between them, propaganda and public
diplomacy differ in particular from the point of scope and target.

This study examines the intersection and separation
points of the conceptual analysis of the phenomenon of diplomacy and the
propaganda activities which are an element of psychological diplomacy and
public diplomacy under the umbrella of diplomacy.

Anahtar Kelimeler

Diplomacy, Propaganda, Public Diplomacy

Kaynakça

• Acar, Demet, Ş. (2006), ‘‘Küreselleşen Dünyada Diplomasi’’, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 9.1-2, ss.417-440
• Armağan, Ahsen, (1999), ‘Siyasal Bir İletişim Türü Olarak Propaganda’, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Sayı:9, ss. 417-426
• Avşar, Servet, (2002), ‘Teoride ve Pratikte Propaganda’, Avrasya Dosyası-İstihbarat Özel, 8.2, ss. 65-79
• Aydın, Nurullah, (2014), Türkiye’nin İç ve Dış Tehditlerine Stratejik Bakış, Parola Yayınları, İstanbul
• Bahşi, Faruki, A. (1977), Haberalma-Propaganda-Yıkıcı Faaliyetler, Sermet Matbaası, İstanbul
• Barlas, Mustafa, (2008), Önleyici Kollukta Psikolojik Operasyonlara Karşı Önlemler, 21.Yüzyıl Dergisi, ss.211-226
• Bayramoğlu, Fuat, (2011), ‘‘Diplomasi ve Kültür’’, İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 1, ss.19-36
• Bektaş, Arsev, (2002), Siyasal Propaganda-Tarihsel Evrimi ve Demokratik Toplumdaki Uygulamaları, Bağlam Yayınları, İstanbul
• Boztepe, Veli, (2016) ‘‘Bir Yumuşak Güç Kaynağı Olarak Türkiye’deki Çin Medyası’’, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16.4, ss.93-110
• Brown, J.A.C. (1992), Siyasal Propaganda, (Çev. Yusuf Yazar), Ağaç Yayıncılık, İstanbul
• Cull, N. J. (2006), ‘‘Public Diplomacy Before Gullion: The Evolution of A Phrase’’, USC Center on Public, <https://www.uscpublicdiplomacy.org/blog/public-diplomacy-gullion-evolution-phrase>, [Erişim Tarihi: 21.03.2019]
• Çatal, Betül, (2015), Küresel Diplomasi: Prexenos’tan Dijital Diplomasiye, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Konya
• Çınar, Yusuf, (2014), “Diplomasinin Doğuşu ve Gelişimi”, Ed. Arif Behiç Özcan ve Yusuf Çınar, Uluslararası İlişkilerin Temel Kavramları, Hükümdar Yayınları, İstanbul
• Daban, Cihan, (2017), ‘‘Uluslararası İlişkilerde Siyasal Aktörler, Bürokrasi ve Jeopolitik Bağlamında Diplomasi: Türkiye Cumhuriyeti Örneği’’, Bitlis Eren Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Akademik İzdüşüm Dergisi, 2.2, ss.22-50
• Dağ, Ahmet, E. (2016), Uluslararası İlişkiler ve Diplomasi Sözlüğü, Vadi Yayınları, İstanbul
• Dobb, W. Leonard, (1973), ‘‘Goebbels’in Propaganda İlkeleri’’, Çev. Ünsal Oskay, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 3.23, ss.337-366, Ankara
• Ekşi, Muharrem, (2017), ‘‘Türkiye’nin Türk Dünyasına Yönelik Kamu Diplomasisi: Yeni Araç ve Mekanizmalar’’, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 17.1, ss.9-19
• Eslen, Nejat, (2003), Tarih Boyu Savaş ve Strateji, Q-Matris Yayınları, İstanbul
• Fan, Ying, (2008), ‘‘Soft Power: Power of Attraction or Confusion?’’, Place Branding and Public Diplomacy, 4.2, p.147-158
• Giddens, Anthony, (2005), Ulus Devlet ve Şiddet, Çev. Cumhur Atay, Devin Yayınları, İstanbul
• Gökırmak, Mert, (2012), ‘‘Küreselleşen Dünyada Diplomasi: Kamu Diplomasisi’’ ss.1-18, <http://www.kamudiplomasisi.org/pdf/Kamu_Diplomasisi-Mert_Gokirmak.pdf> [Erişim Tarihi: 23.03.2019]
• Güler, Rıza, (2018), Stratejik İletişim: Güvenlik Odaklı Algı Yönetimi Paradigmaları, Karakum Yayınevi, Ankara
• Güner, Sevda, (2018), Küresel Siyasette Psikolojik Savaş, İşaret Yayınları, İstanbul
• Halter, Ed, (2009), Savaş Temalı Oyun Kültürü, Çev. Taner Gezer, Yakamoz Yayınları, İstanbul
• İskit, Temel, (2018), Diplomasi: Tarihi, Teorisi, Kurumları ve Uygulaması, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul
• Johnson S. ve Dale, H. (2003), ‘‘How to Reinvigorate US Public Diplomacy”, The Heritage Foundation, p.1-14, <https://www.heritage.org/defense/report/how-reinvigorate-us-public-diplomacy> [Erişim Tarihi: 28.03.2019]
• Kalelioğlu, Oğuz, (2002), ‘Psikolojik Harp İstihbaratı’, Avrasya Dosyası-İstihbarat Özel, 8.2, ss.100-108
• Kalın, İbrahim, (2011), “Soft Power and Public Diplomacy in Turkey”, Perception, XVI.3, p.5-23
• Kalın, İbrahim, (2012), “Türk Dış Politikası ve Kamu Diplomasisi”. Kamu Diplomasisi, (Ed: Abdullah Özkan-Tuğçe Ersoy Öztürk), TASAM Yayınları, İstanbul
• Kamu Diplomasisi Koordinatörlüğü Kuruluş Genelgesi, (30.01.2010), <http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2010/01/20100130-19.htm>, [Erişim Tarihi: 23.03.2019]
• Kelley, J. R. (2009). “Between “Take-offs” and “Crash Landings”- Situational Aspects of Public Diplomacy”, Handbook of Public Diplomacy, Ed. Nancy Snow and Philip M. Taylor, Routledge, p.72-86
• Kodaman T. ve Akçay, E. Y. (2010), ‘‘Kuruluştan Yıkılışa Kadar Osmanlı Diplomasi Tarihi ve Türkiye’ye Bıraktığı Miras’’, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22, ss.75-92
• Köksoy, Ergün, (2014), ‘‘Kamu Diplomasisi ve Halkla İlişkiler İlişkisi: Kuramsal Bir Değerlendirme’’, Marmara İletişim Dergisi, 22, ss.211-231
• Kumkale, Tahir, T. (2007), Derin Devlet Nedir, Pegasus Yayınları, İstanbul
• Kurtaran, Uğur, (2015), ‘‘Osmanlı Diplomasi Tarihinin Yazımında Kullanılan Başlıca Kaynaklar İle Bu Kaynakların İncelenmesindeki Metodolojik ve Diplomatik Yöntemler Üzerine Bir Değerlendirme, OTAM, 38, ss.107-139
• Laswell, Harold, D. (1973), Propaganda Technique in World War, The MIT Press, Cambridge
• Le Bon, Gustave, (2017), Kitleler Psikolojisi, Yason Yayıncılık, Ankara
• Linebarger, Paul, M.A. (2015), Pyschological Warfare, Pickle Partners Publishing, Kingston-USA
• Ney, Virgil, (2019), Gerilla Harbi ve Propaganda, Haz. Mehmet Mert Çam, İlgi Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul
• Nye, Joseph S., (1990), ‘‘Soft Power’’, Foreign Policy, 80, Twentieth Anniversary, pp.153-171
• Nye, Joseph S., (2003), Amerikan Gücünün Paradoksu, Çev. Gürol Koca, Literatür Yayıncılık, İstanbul
• Nye, Joseph, (2005), Yumuşak Güç, Çev. Rayhan İnan Aydın, Elips Kitap, Ankara
• Oktay, Emel, (2012), “NATO’nun Dönüşümü ve Kamu Diplomasisi’nin Artan Rolü”, Uluslararası İlişkiler, Cilt 9, Sayı 34, ss. 125-149
• Öymen, Onur, (2016), Arka Plan Teröre Yön Verenler, Remzi Kitabevi, İstanbul
• Özdağ, Ümit, (2015), Algı Yönetimi: Propaganda-Psikolojik Savaş-Örtülü Operasyon ve Enformasyon Savaşı, Kripto Basım Yayım, Ankara
• Özkan, Abdullah, (2015), ‘‘21. Yüzyılın Stratejik Vizyonu Kamu Diplomasisi ve Türkiye’nin Kamu Diplomasisi İmkânları’’, TASAM, Stratejik Rapor No:70, ss.1-29
• Özkul, Halid, (2011), Devlet Terörü ve Ajan Provokatörler, Destek Yayınevi, İstanbul
• Poyraz, E. ve Dinçer M. (2016), ‘‘Küreselleşen Dünyada Türkiye’nin Kamu Diplomasisi Faaliyetleri’’, Intermedia International e-Journal, 3.1, ss.30-48
• Pratkanis, A. ve Aronson E. (2008), Propaganda Çağı, Çev. Nagihan Haliloğlu, Paradigma Yayıncılık, İstanbul
• Purtaş, Fırat, (2013), ‘‘Türk Dış Politikasının Yükselen Değeri: Kültürel Diplomasi’’, Akademik Bakış, 7.13, ss. 1-14.
• Qualter, H. Terence, (1980), ‘Propaganda Teorisi ve Propagandanın Gelişimi’, Çev. Ünsal Oskay, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 1.35, ss.255-307, Ankara
• Reiss, Curt, (1949), Topyekun Casusluk, Çev. Cemal Ertung, Mehmed Sıralar Matbaası, İstanbul
• Sander, Oral, (2008), Anka’nın Yükselişi ve Düşüşü: Osmanlı Diplomasi Tarihi Üzerine Bir Deneme, İmge Yayınları, Ankara
• Saunders, Frances Stonor, (2004), Parayı Verdi Düdüğü Çaldı: CIA ve Kültürel Soğuk Savaş, Çev. Ülker İnce, Doğan Kitap, İstanbul
• Say, Seyfi, (2015), ‘‘Propaganda için Kullanılan Bir Örtmece Olarak Kamu Diplomasisi Kavramı’’, İnsan&İnsan, 4, ss.22-44
• Toptaş, Ergüder, (2015), Gerilla Kontrgerilla Savaşı, Kripto Kitaplar, Ankara
• Topur, Tuncer, (2006), Küreselleşme, Jeopolitika ve Milli Güvenlik, Okumuş Adam Yayınları, İstanbul
• Tuch, Hans, N. (1990), ‘‘Defining Public Diplomacy’’, Communicating With The World: U.S. Public Diplomacy Overseas, St. Martin’s Press, New York, pp.3-11
• Tuncer, Hüner, (2002), Eski ve Yeni Diplomasi, Ümit Yayıncılık, Ankara
• Ülker, M., Çobanoğlu, Ş., Çakmak, Ö. (2018), ‘‘Siyasetçi ve Bürokrat Söylem Analiziyle Kültürel Diplomasi Kavramı’’, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2.2, ss.36-52
• Versan, Rauf, (1995), ‘‘Tarih Boyunca ve Günümüzde Diplomasi’’, İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 10, ss.89-96
• Yağmurlu, Aslı, (2007), “Halkla İlişkiler Yöntemi Olarak Kamu Diplomasisi”, İletişim Araştırmaları, 4.1, ss. 9-38.
• Yanardağoğlu, Eylem, (2014), “Uluslararası İletişim ve Kamu Diplomasisi: BBC Dünya Servisi Haber Merkezi Örneği”, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 38, ss. 116-132.
• <https://www.cnnturk.com/2010/ekonomi/sirketler/02/02/mcdonalds.rusyayi.cok.sevdi/562021.0/index.html> [Erişim Tarihi: 28.03.2019]