Antalya İlinin Tularemi Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 1, 149 - 152, 01.01.2022

Serpil Mızrakçı Emine Kübra Dindar Demiray

https://doi.org/10.19127/bshealthscience.960147

Öz

Türkiye tularemi açısından endemik ülkeler arasında bulunmaktadır. Zoonotik bir hastalık olan tularemi, ülkemizde zaman zaman salgınlara ve sporadik vakalara neden olan önemli bir halk sağlığı sorunudur. Sıklıkla bulaş yolu, enfekte/kontamine hayvan teması, kontamine suların tüketilmesi veya vektörler aracılıklı olabilir. Hastalık en sık boyunda lenfadenopati ile kendini göstermekte ve çoğu zaman yanlış tanı almaktadır. Hastalığın tanısında serolojik yöntemlerin gerekli olması nedeniyle akla gelmemesi durumunda hastalık tanısının konulmasında sorun oluşturmaktadır. Hastalığın ülkemizdeki bilinen en büyük salgını Antalya ilinde olmuştur. Mevsimsel değişiklikler ve artan göçler gibi birçok değişken hastalık epidemiyolojisinin değişmesine neden olmuştur. Biz de bu derleme çalışmasında, Antalya ilinin tulareminin açısından değerlendirmesini yapmayı amaçladık.

Anahtar Kelimeler

Tularemi, Antalya, Francisella, Francisella tularensis

Evaluation of Antalya Province in Terms of Tularemia

Öz

Turkey is among the endemic countries in terms of tularemia. Tularemia, a zoonotic disease, is an important public health problem that occasionally causes epidemics and sporadic cases in our country. Transmission can often be via infected/contaminated animal contact, consumption of contaminated water, or vectors. The disease most commonly presents with lymphadenopathy in the neck and is often misdiagnosed. Since serological methods are necessary in the diagnosis of the disease, if it is not considered, it creates a problem in the diagnosis of the disease. The biggest known outbreak of the disease in our country was in Antalya. Many variables, such as seasonal changes and increased migration, have caused the epidemiology of the disease to change. In this review study, we aimed to evaluate the province of Antalya in terms of tularemia.

Anahtar Kelimeler

Tularemia, Antalya, Francisella, Francisella tularensis

Kaynakça

• Acicbe Ö, Aydın H, Doğancı L. 2007. Havza/Samsun Bölgesi’nde tularemi endemisi: izlenen olgularının retrospektif yorumu. İnfeks Derg, 21(2): 55-58.
• Akalın H, Helvacı S, Gedikoğlu S. 2009. Re-emergence of tularemia in Turkey. Int J Infect Dis, 13: 547-551.
• Akıncı E, Ulgen F, Kılıç S, Yılmaz S, Yıldız S, Özdemir B. 2011. Evaluation of tularemia cases originated from Central Anatolia, Turkey. Mikrobiyol Bul, 45(4): 762-764.
• Alkan-Ceviker S, Gunal O, Kilic SS. 2019. Evaluation of tularemia cases in Samsun province between 2011 and 2018. Klimik Derg, 32(1): 62-66.
• Alkan Çeviker S, Şener A, Güçlü Kayta SB, Eker E, Önder T, Doğan E. 2021. Tularemia Outbreak in Western Part of Turkey; Revenge of ‘Mount Ida’. Turkiye Klin J Med Sci, 41(2): 145-149.
• Balci E, Borlu A, Kilic AU, Demiraslan H, Oksuzkaya A, Doganay M. 2014. Tularemia outbreaks in Kayseri, Turkey: An evaluation of the effect of climate change and climate variability on tularemia outbreaks. J Infect Public Health, 7(2): 125-132.
• Celebi G, Baruonu F,Ayoglu F, Cinar F, KaradenizliA, Uğur MB. 2006. Tularemia, a reemerging disease in northwest Turkey: epidemiological investigation and evaluation of treatment responses. Jpn J Infect Dis, 59: 229-234.
• Cerný Z. 2002. Tularémie-historie, epidemiologie, klinika, diagnostika a lécba [Tularemia--history, epidemiology, clinical aspects, diagnosis and therapy]. Casopis Lekaru Ceskych, 141(9): 270-275.
• Dikici N, Ural O, Sümer S, Öztürk K, Albayrak Yiğit O, Katlanır E. 2012. Tularemia in Konya region, Turkey. Mikrobiyol Bul, 46: 225-235.
• Dirik K. Van Gölü havzasında Tularémie. 1939. Turk Hij Tecr Biyol Derg, 2: 193-195.
• Erbay A, Dokuzoğuz B, Baykam N, Güvener E, Diker S, Yıldırmak T. 2000. Ankara yöresinde tularemi. İnfek Derg, 14: 453-458.
• Engin A, Altuntaş EE, Cankorkmaz L, Kaya A, Elaldı N, Şimşek H. 2011. Sivas ilinde saptanan ilk tularemi salgını: 29 olgunun değerlendirilmesi. Klin Derg, 24: 17-23.
• Golem SB. Lüleburgaz’da yeni bir tularemi epidemisi.1945. Turk Hij Tecr Biyol Derg, 5: 27-40.
• Gotschlich E& Berkin T. 1938. 1936 yılında Trakya’da tularemiye ait yapılan epidemiyolojik ve bakteriyolojik araştırmalar. Turk Hij Tecr Biyol Derg, 1: 115-123.
• Gözdaş H, Göksel A. 2019. Evaluation of Clinical and Epidemiological Characteristics of Tularemia Suspected Cases in Kastamonu between 2014-2017 years. DÜ Sağlık Bil Enst Derg, 9(2): 45-48.
• Gürcan Ş. 2014. Epidemiology of tularemia. Balkan Med J, 31(1): 3-10.
• Gürcan Ş, Otkun MT, Otkun M, Arikan OK, Ozer B. 2004. An outbreak of tularemia in Western Black Sea region of Turkey. Yonsei Med J, 45: 17-22.
• Gürcan S, Eskiocak M, Varol G, Uzun C, Tatman-Otkun M, Sakru N, Karadenizli A. 2006.Tularemia re-emerging in European part of Turkey after 60 years. Jpn J Infect Dis, 59(6): 391-393.
• Gürcan Ş, Karabay O, Karadenizli A, Karagöl Ç, Kantardjiev T, Ivanov IN. 2008. Characteristics of the Turkish isolates of Francisella tularensis. Jpn J Infect Dis,61: 223-225.
• Helvaci S, Gedikoglu S, Akalin H, Oral HB. 2000. Tularemia in Bursa, Turkey: 205 cases in ten years. Eur J Epidemiol, 16: 271-276.
• Hestvik, G, Warns-Petit E, Smith LA, Fox NJ, Uhlhorn, H, Artois M. 2015. The status of tularemia in Europe in a one-health context: a review. Epidemiol Infect, 143(10): 2137–2160.
• Kalın G, Yesilbag Z. 2014. Epidemiological characteristics of patients with tularemia in Yozgat region, Turkey. J Microbil Infect Dis, 4(5): 58-61.
• Karadenizli A. Francisella tularensis. 2017. In: Willke Topçu A, Söyletir G, Doğanay M, eds. Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyolojisi. 4. baskı. Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul, Tukey, ss. 1977-1981.
• Karataş Yeni D. 2013. Francisella tularensis’in muhtemel rezervuar hayvanlar ve koyunlarda laboratuvar tanısı. Doktora Tezi Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Ankara, ss. 77.
• Kaygusuz S, Arikan O, Azkur K, Simsek H, Gazyagci S, Muluk N. 2010. Epidemia of tularemia in Central Anatolia. J Anim Vet Adv, 9: 1702-1706.
• Kılıçturgay K, Gökırmak F, Gedikoğlu S, Helvacı S, Töre O, Tolunay Ş. 1989. Bursa’da tularemi epidemisi. İnfek Derg, 3: 149-156.
• Korkmaz M, Korkmaz P, Koç F, Gu ltekin H, U nlu og lu I . 2013. Eskişehir ilinde görülen tularemi olgularının değerlendirilmesi. Klin Derg, 26(3): 94-97.
• Leblebicioğlu H, Esen S, Turan D, Tanyeri Y, Karadenizli A, Ziyagil F. 2008. Outbreak of tularemia: a case-control study and environmental investigation in Turkey. Int J Infect Dis, 12: 265-269.
• Prokšová M, Bavlovič J, Klimentová J, Pejchal J, Stulík J. 2019. Tularemia - zoonosis carrying a potential risk of bioterrorism. Tularémie - zoonóza s rizikem bioterorismu. Epidemiologie, mikrobiologie, imunologie: casopis Spolecnosti pro epidemiologii a mikrobiologii. Ceske lekarske Spolec JE Purkyne, 68(2): 82-89.
• Özden K, Özden A, Albayrak A, Özkurt Z, Döneray H, Parlak M. 2018. Doğu Anadolu Bölgesi’nden hastanemize başvuran orofarengeal tularemi olgularının epidemiyolojik ve klinik özelliklerinin değerlendirilmesi. Mikrobiyol Bul, 52(1): 108-110.
• Özdemir D, Sencan I, Annakkaya AN, Karadenizli A, Guclu E, Sert E, et al. 2007. Comparison of the 2000 and 2005 outbreaks of tularemia in the Duzce region of Turkey. Jpn J Infect Dis ,60(1):51-52.
• Özel TV. 1938. Dr. Talat Vasfi Özel’in 1937 yılı yazında Trakya tularemi tetkikatı. Türk Hij Tec Biol Der, 1: 1-30.
• Sarı C, Koçak İ. 2010. Antalya’nın Genel coğrafya özellikleri. Atılgan AK, editör. Dünden Bugüne Antalya. Antalya: T.C Antalya Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayınları, Antalya, Turkey, pp. 45-64.
• Ser O, Cetin H. 2013. Cutaneous leishmaniasis and its status in Antalya, Turkey. Turkish J Parasitology, 37(2): 84-91.
• Sjöstedt A. 2007. Tularemia: history, epidemiology, pathogen physiology, and clinical manifestations. Annals of the New York Acad Sci, 1105: 1-29.
• Tatman Otkun M, Akçalı A, Karadenizli A, Ozbey N, Gazel D, Sener A. 2011. Epidemiological evaluation of a rapidly-prevented tularemia outbreak in Canakkale province, Turkey. Mikrobiyol Bul, 45(1): 48-57.
• Ulu Kılıç A, Kılıç S, Sencan I, Ciçek Şentürk G, Gürbüz Y, Tütüncü EE. 2011. İç Anadolu bölgesinde francisella tularensis alt tür halorctica’ya bağlı su kaynaklı bir tularemi salgını. Mikrobiyol Bul, 45: 234-247.
• Utku IF. 1954. Antalya’da tularemi epidemisi ve hususiyetleri. Türk Hij Tec Biol Der, 14(2): 288-291.
• Uyar Güleç G. 2019. Delayed diagnosis of tularemia in a nonendemic area: a report of three cases. Klimik Derg, 32(2): 206-209.
• Whitten T, Bjork J, Neitzel D, Smith K, Sullivan M, Scheftel J. 2017. Notes from the Field: Francisella tularensis Type B Infection from a Fish Hook Injury - Minnesota, 2016. MMWR Morb Mortal Wkly Rep, 66(7): 194.
• URL 1. Tularemi Saha Rehberi. temel sağlık hizmetleri genel müdürlüğü zoonotik hastalıklar daire başkanlığı tularemi hastalığının kontrolü için saha rehberi. https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/Tularemi Saha Rehberi.pdf (erişim tarihi: 16 Haziran 2021).
• URL 2. https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/zoonotikvektorel-tularemi/istatistik (erişim tarihi: 5 Haziran 2021).
• URL 3. Tularemi hastalığını tüberkülozla karıştırmayın. https://www.klimik.org.tr/2016/01/28/tularemi-hastaligini-tuberkulozla-karistirmayin/ (erişim tarihi: 5 Haziran 2021).