Z KUŞAĞININ YAŞAM ANLAM VE AMAÇ ALGILARININ İNCELENMESİ

Yıl 2022, , 179 - 198, 31.12.2022

Ender Kardelen Güler , Aylin Tutgun-ünal , Nevzat Tarhan

https://doi.org/10.48174/buaad.52.6

Öz

Bu araştırmada, Z kuşağının yaşam anlam ve amaçları ile buna yönelik algılarının incelenmesi amaçlanmıştır. Nicel araştırma yöntemine uygun olarak genel tarama modelinde gerçekleştirilmiş olan araştırmanın örneklemini 90’ı (%60,4) kadın ve 59’u (%39,6) erkek olmak üzere toplam 149 birey oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri Kişisel Bilgiler Formu ve Üsküdar Yaşam Anlam ve Amaçları Ölçeği (ÜSYAŞAM) ile toplanmıştır. Araştırma sonucunda katılımcıların %3,4’ünün yaşam anlam ve amaç algı düzeyi az, %72,5’inin yaşam anlam ve amaç algı düzeyi orta ve %24,2’sinin yaşam anlam ve amaç algı düzeyi yüksek olarak tespit edilmiştir. Yaşam anlam ve amaç algı seviyelerinin çeşitli özelliklere göre incelenmesi sonucunda ise katılımcıların yaşam anlam ve amaç algı seviyeleri cinsiyete, sosyal medya bağlanma süresine, sosyal medyada fotoğraf paylaşmadan önce filtre kullanıp kullanmamaya, en sık kullanılan sosyal medya uygulamasına, evliliğin gerekli olup olmadığı hakkındaki düşünceye ve dini inanca göre anlamlı farklılık göstermiştir. Erkeklerin, sosyal medyaya daha az süre ile bağlananların, fotoğraf paylaşmadan önce filtre kullanmayanların, en sık olarak YouTube kullananların, evliliğin gerekli olduğunu düşünenlerin ve dinin gereklerini yerine getirenlerin yaşam anlam ve amaç algı seviyeleri anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur. Yaşam anlam ve amaç algı seviyeleri, sosyal medyada beğeniye (Like) yüklenen anlama, evliliğin önemli bulunup bulunmamasına, yaşa, öğrenim durumuna, anne ve babanın birlikte olup olmamasına, yalnız veya birlikte yaşama durumuna, çocuk sahibi olma hakkındaki düşünceye, evliliğin önem sebebine ve hissedilen yalnızlık hissi düzeyine göre ise anlamlı farklılık göstermemiştir.

Anahtar Kelimeler

Yaşam Anlamı, Yaşam Amacı, Z Kuşağı, ÜSYAŞAM

Examination of Perceptions of Life Meaning and Goals of Generation Z

Öz

In this research, it is aimed to examine the life meaning and goals of the Z generation. The sample of the study, which was carried out in the general survey model, consists of a total of 149 individuals, 90 (60.4%) females and 59 (39.6%) males. The data of the study were collected with the Personal Information Form and Uskudar Life Meaning and Goals Scale (USLIFE). In the analysis of the data, the quantitative analysis method was used by making use of the SPSS 22.0 program.
As a result of the research, it was determined that 3.4% of the participants had a low life meaning and goals perception level, 72.5% had a medium life meaning and goals perception level, and 24.2% had a high life meaning and goals perception level. As a result of examining the life meaning and goals perception levels according to various characteristics, the life purpose and skill levels of the participants were showed a significant difference according to gender, social media connection time, whether to use filters before sharing photos on social media, the most frequently used social media application, the thought about whether marriage is necessary and religious belief. The life meaning and goals perception levels of men, those who connect to social media for less time, those who do not use filters before sharing photos, those who use YouTube most frequently, those who think that marriage is necessary and those who fulfill the requirements of religion, were found to be significantly higher.
However, life meaning and goals perception levels of the participants showed no significant difference according to the meaning attributed to the like in social media, whether marriage is important or not, age, education level, whether parents are together, whether they live alone or together, the idea about having a child, the reason for the importance of marriage and the level of loneliness felt.

Anahtar Kelimeler

Life Meaning, Life Goals, Generation Z, USLIFE

Kaynakça

• Acar, B. (2019). High school students' social media usage:An application on user behaviors, preferences and reasons based on the uses and gratifications theory. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Ak, K. (2013). Üniversite öğrencilerinin özgecilik düzeylerinin yordayıcısı olarak yaşam amaçları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
• Akın, A. (2008). Psikolojik İyi Olma Ölçekleri: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 8(3), 721-750.
• Altınsoy, F. (2016). Ergenlerde okula aidiyet duygusunun yordayıcısı olarak yaşam amaçları ve bağlanma stilleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
• Aydıner, B. B. (2011). Üniversite öğrencilerinin yaşam amaçlarının alt boyutlarının genel öz-yeterlik, yaşam doyumu ve çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Aygün, M. (2014). Öğrencilerin yaşam amaçlarıyla gelecek kaygısı arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Baş, V. ve Hamarta, E. (2015). The Correlation between values and the meaning of life of university students. Değerler Eğitimi Dergisi, 13(29), 383-392.
• Bascha. (2011, September 19). Z: The open-source generation.
• Deniz, E. (2020). Lise öğrencilerinde yaşam amaçları ve umudun öznel iyi oluşla ilişkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Deniz, L. ve Tutgun-Ünal, A. (2019). Sosyal medya çağında kuşakların sosyal medya kullanımı ve değerlerine yönelik bir dizi ölçek geliştirme çalışması. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18), 1025-1057.
• Dewanti, P. ve Indrajit, R.E. (2018). The effect of XYZ generation characteris-tics to e-commerce C-to-C: A review. Ikraith-Informatika, 2(2), 56-60.
• Ekşili, N. ve Antalyalı, Ö.L. (2017). Türkiye’de y kuşağı özelliklerini belirlemeye yönelik bir çalışma: Okul yöneticileri üzerine bir araştırma. Humanities Sciences, 12(3), 90-111.
• Eryılmaz A (2010) Yeniden gözden geçirme: pozitif psikoterapi ve gelişimsel rehberlik bağlamında ergenler için amaçları genişletme programı. Aile ve Toplum Dergisi, 20, 53-65.
• Grouzet, F. M., Kasser, T., Ahuvia, A., Dols, J. M. F., Kim, Y., Lau, S., Ryan, R. M., Saunders, S., Schmuck, P. ve Sheldon, K. M. (2005). The structure of goal contents across 15 cultures. Journal of Personality and Social Psychology, 89(5), 800-816.
• İlhan, T. (2009). Üniversite öğrencilerinin benlik uyumu modeli: yaşam amaçları, temel psikolojik ihtiyaçlar ve öznel iyi oluş. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Karasar N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kasser, T. ve Ryan, R. M. (1996). Further examining the American dream: Differential correlates of intrinsic and extrinsic goals. Personality and Social Psychology Bulletin, 22(3), 280-287. doi:10.1177/0146167296223006
• Kelgökmen İlic, D. ve Yalçın, B. (2017). Y jenerasyonunun farklılaşan iş değerleri ve liderlik algılamaları. Journal of Yaşar University, 12(46), 136-160.
• Kuzu, A. (2019). Genç yetişkinlerde sosyal medya kullanımı ile beden algısı ve depresyon arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• McCrindle, M. ve Wolfinger, E. (2010). Generations defined. Ethos, 18(1) 8-13.
• Mehmedoğlu, A.U. (2007). Üniversite öğrencilerinin değer yönelimleri ve dindarlık. Değerler ve Eğitimi (Editör: Recep Kaymakcan). İstanbul, DEM/Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları.
• Özdemir, Ş. (2021). Sosyal medya çağında kuşakların medya kullanım alışkanlıklarının incelenmesi. İstanbul Arel Üniversitesi İletişim Çalışmaları Dergisi, 9(20), 281–308.
• Ryff, C. D. (1989a). Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 57(6), 1069-1081.
• Ryff, C. D. (1989b). In the eye of the beholder: Views of psychological well-being among middle-aged and older adults. Psychology and Aging, 4(2), 195-210.
• Schwabel, D. (2014). Gen Y and Gen Z Global Workplace Expectations Study. Fortune, http:// millennialbranding.com/2014/geny-genz-global-workplace-expectations-study/
• Tarhan, N. (2015). Değerler Psikolojisi ve İnsan. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Tarhan (2020). Z Kuşağı Kayıp Kuşak Olmasın. https://uskudar.edu.tr/tr/icerik/5466/prof-dr-nevzat-tarhan-z-kusagi-kayip-kusak-olmasin
• Tarhan, N. ve Tutgun-Ünal, A. (2022). Uskudar Life Meaning and Goals Scale (USLIFE) Validity and Reliability Studies [Üsküdar Yaşam Anlam ve Amaçları Ölçeğinin (ÜSYAŞAM) Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışmaları]. The Journal of Neurobehavioral Sciences-JNBS, 9(2), xx-xx. ISSN: 2148-4325.
• Toruntay, H. (2011). Takım rolleri çalışması: X ve Y kuşağı üzerinde karşılaştırmalı bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Tutgun-Ünal, A., ve Deniz, L. (2020a). Sosyal medya kuşaklarının sosyal medya kullanım seviyeleri ve tercihleri. OPUS-Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(22), 125-144. DOI: 10.26466/opus.626283
• Tutgun-Ünal, A., ve Deniz, L. (2020b). The comparison of work values of social media generations in terms of giving ımportance to work and obeying the rules in Turkey. Azerbaijan Journal of Educational Studies, 690, 199–220. http://dx.doi.org/10.29228/edu.102.
• Tutgun-Ünal, A. (2013). Nesiller ayrılıyor: X, Y ve Z nesilleri. Açıkbilim, http://www.acikbilim.com/2013/09/dosyalar/nesiller-ayriliyor-x-y-ve-z-nesilleri.html
• Tutgun Ünal, A. (2021). Social media generations’ levels of acceptance of diversity. TOJET: The Turkish Online Journal of Educational Technology, 20(2), 155-168.
• Tutgun-Ünal, A., ve Döğer, Ç. (2021). Kuşak İletişimi ve Farklılıkları, içinde İşman, A., Özgür, Z., Adıgüzel, Y., ve Öztunç, M. (Ed.) İletişim Çalışmaları 2021, Eğitim Yayınevi, 128-162. E-ISBN: 978-625-8468-12-0
• Zemke, R., Raines, C., ve Filipczak, B. (2013). Generations at work: Managing the clash of boomers, gen Xers, and gen Yers in the workplace (2nd Ed. b.). USA: Amacom.