ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNE GÖRE OKUL YÖNETİCİLERİNİN YETERLİLİKLERİ: META-SENTEZ ÇALIŞMASI

Yıl 2023, , 183 - 213, 30.06.2023

Emel Seyhan Çiftçi , Ersoy Akdağ , Önder Ulu , Emre Ada , Nurcihan Doğan

https://doi.org/10.48174/buaad.1294358

Öz

Okul yöneticileri, okul performansının arttırılmasında önemli bir görev üstlenmektedirler. Bu görevlerini yerine getirirken gerekli bilgi, beceri ve yeteneklere sahip olmaları gerekmektedir. Okulların eğitim kalitesini etkileyen bir diğer önemli faktör ise öğretmenlerdir. Öğretmenlerinde etkili ve verimli çalışmasında ise okul yöneticilerinin yeri çok önemlidir. Araştırmamızda etkili bir eğitim ortamının oluşturulmasında önemli bir görevi olan okul yöneticilerinin, öğretmenler tarafından görüş ve düşüncelerinin neler olduğu, hangi çalışmaların gerçekleştirildiği ve hangi sonuçların ortaya çıktığı incelenmiştir. Çalışmamızın yöntemi olarak nicel araştırma yöntemlerinden biri olan tematik içerik analizi (meta-sentez) ile desenlenmiştir. Bu araştırmamızda okul yöneticilerinin yeterliliklerine yönelik öğretmen görüşlerini ortaya koymaktadır. Bu amaçla öğretmenlerin görüşlerine göre eğitim kurumlarında görev yapan yöneticiler ile ilgili yazılmış olan 62 adet tez incelenmiş ve çalışmaların yıllara göre dağılımı, çalışmanın gerçekleştiği yer, ele alınan konular, veri toplama araçları, örneklem büyüklükleri, kullanılan yöntemler, sonuçlar ve önerileri bağlamında değerlendirmeleri gerçekleştirilerek elde edilen veriler tablolaştırılmıştır. İncelenen tezlerden elde edilen sonuçlara göre 2015 yılından itibaren ilgili alan ile tez yazımında artış yaşanarak, daha çok öğretmenlerin görüşlerine göre okul müdürlerinin liderlik stilleri ve liderlik davranışları incelenmiştir. Veri toplama tekniği olarak tezlerin yarısından fazlasında 2’li ölçeklerden yararlanılmıştır. Örneklem büyüklükleri ise daha çok 300 ile 500 kişi arasında gerçekleşmiştir. Veri analiz aracı olarak tezlerin yarısından fazlasında t-testi ve Anova kullanılmıştır. Liderlik stillerinden dönüşümcü liderlik davranışlarının çatışma yönetimi, problem çözme gibi konularda baş etme ve örgütsel iletişim, örgütsel bağlılık oluşumunda önemli katkılar sağlayacağı sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen diğer sonuçlarda, okul yöneticilerinin genel durumları hakkında önemli bir bilgi kaynağı oluşturacaktır.

Anahtar Kelimeler

Okul Yöneticilerinin Yeterlilikleri, Öğretmen Görüşleri, Meta-Sentez Çalışması

COMPETENCIES OF SCHOOL MANAGERS ACCORDING TO TEACHERS' VIEWS: META-SYNTHESIS STUDY

Öz

School administrators play an important role in increasing school performance. While performing these duties, they must have the necessary knowledge, skills, and abilities. Another important factor affecting the quality of education in schools is teachers. The place of school administrators is very important for teachers to work effectively and efficiently. In our research, the opinions and thoughts of school administrators, teachers, who have an important role in creating an effective educational environment, which studies were carried out and what results were obtained were examined. As the method of our study, it was designed with thematic content analysis (meta-synthesis), which is one of the quantitative research methods. This research reveals the opinions of teachers about the competencies of school administrators. For this purpose, 62 theses written about the administrators working in educational institutions according to the opinions of the teachers were examined and the distribution of the studies by years, the place where the study took place, the topics covered, data collection tools, sample sizes, methods used, results and suggestions were evaluated. The data are tabulated. According to the results obtained from the theses examined, there has been an increase in the writing of thesis with the relevant field since 2015, and the leadership styles and leadership behaviors of the school principals have been examined according to the opinions of the teachers. As a data collection technique, double scales were used in more than half of the theses. The sample sizes were mostly between 300 and 500 people. As a data analysis tool, t-test and Anova were used in more than half of the theses. It has been concluded that transformational leadership behaviors, which are among the leadership styles, will contribute to the formation of conflict management, problem solving, coping and organizational communication, and organizational commitment. Other results obtained will be an important source of information about the general situation of school administrators.

Anahtar Kelimeler

Competences of School Administrators, Teacher Opinions, Meta-Synthesis Study

Kaynakça

• Ağaoğlu, E., Altınkurt, Y., Yılmaz, K. ve Karaköse, T. (2012). Okul yöneticilerinin yeterliklerine ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri. Eğitim ve Bilim, 37 (164), 159-175.
• Akgöl. K.S.(2015). Öğretmen Algılarına Göre Okul Müdürlerinin Liderlik Tarzları ile Öğretmenlerin Tükenmişlikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Zirve Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
• Akyel, Ö.(2015). Ortaokul Öğretmenlerinin Görüşlerine Dayalı Olarak, Okul Müdürlerinin Demokratik Tutum ve Davranış Sergileme Düzeylerinin Belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Okan Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Aslan, N.(2021). Öğretmenlerin Okul Müdürlerinin Hizmetkar Liderlik Davranışlarına İlişkin Algıları ile Örgütsel Mutlulukları Arasındaki İlişki. (Yüksek Lisans Tezi). Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Siirt.
• Babaoğlan, E. ve Litchka, P. R. (2010). An examination of leadership competencies of school principals in Turkey and the United States. Education and Science, 35 (158), 58-74.
• Bahçeci, F.(2014). Öğretmenlerin Algılarına Göre Okul Müdürlerinin Etik Liderlik Davranışları, Öğretmenlerin Karşılaştığı Yıldırma Davranışı ve Örgütsel Adalet Arasındaki İlişki. (Yüksek Lisans Tezi). Mevlana Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Ballı, E.F.(2018). Öğretmenlerin Algılarına Göre Okul Müdürlerinin Gösterdiği Karizmatik Liderlik Davranışlarının Okullarda Görülen Örgütsel Sessizliği Yordama Düzeyi. (Yüksek Lisans Tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Bardakçı, V.(2017). Orta Okul Öğretmenlerinin Algılarına Göre Avrupa Birliği Projelerinin Okula Katkı Düzeyi İle Okul Müdürlerinin Liderlik Stilleri Arasındaki İlişki. (Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Bayram, K.(2016). Öğretmen Algılarına Göre Okul Müdürlerinin Dönüşümcü Liderlik Özellikleri İle Öğretmenlerin Mesleki Benlik Saygıları Arasındaki İlişki. (Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Baytak, Ö.(2015). Öğretmen Algılarına Göre Okul Müdürlerinin Mükemmeliyetçilik Düzeyleri ile Öğretmenlerin Örgütsel Stres Düzeyleri Arasındaki İlişki. (Yüksek Lisans Tezi). Zirve Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
• Birhanlı, S.İ.(2015). Öğretmenlerin Görüşlerine Göre Okul Müdürlerinin Davranış Etkenleri. (Yüksek Lisans Tezi). İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Bozan, S.(2017). Okul Müdürlerinin Öğretmen Performans Değerlendirme Yeterliliklerinin Okul Müdürleri ve Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Mardin Artuklu Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Mardin.
• Bursalıoğlu, Z. (2005). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Burukoğlu, S.(2015). Ortaöğretim Kurumu Öğretmenlerinin Okul Müdürlerinin Karar Verme Becerileriyle Yetki ve Sorumluluklarını Kullanma Derecelerine İlişkin Görüşleri. (Yüksek Lisans Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• Casiadi, S.(2017). Öğretmenlerin Okul Müdürlerinin İletişim Becerileri ve Çatışma Yönetimi Konusunda Görüşleri. (Yüksek Lisans Tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
• Coşkun, Ö.(2017). Öğretmenlerin Algılarına Göre Okul Müdürlerinin Stratejik Liderlik Davranışlarının İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Türk Hava Kurumu Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Coşkun, Z.(2006). Okul Müdürlerinin Yönetim Süreçleri ile İlgili Davranışlarının Öğretmenlerin Verimliliği Üzerine Etkisi Konusunda Öğretmen ve Okul Müdürlerinin Görüşleri. (Yüksek Lisans Tezi). Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Çelik, S.(2021). Okul Müdürlerinin Benimsedikleri Eğitim Felsefelerine, Yönetsel Anlayışlarına ve Davranışlarına Yönelik Okul Müdürlerinin ve Öğretmenlerin Görüşlerinin İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi).Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
• Çelik, V. (2002). Eğitim Yöneticisi Yetiştirme Politikasına Yön Veren Temel Eğilimler. 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu Bildirileri Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları. ss. 3–12.
• Demirel, N.(2015). Öğretmen Algılarına Göre Okul Müdürlerinin Toksik Liderlik Davranışları ile Öğretmenlerin Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki. (Yüksek Lisans Tezi). Zirve Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
• Duman, N.(2021). Öğretmen Algılarına Göre Okul Müdürlerinin Liderlik Stilleri ile Örgütsel Sinerji Arasındaki İlişki.(Yüksek Lisans Tezi). Başkent Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Duranlı, M.(2018). Öğretmenlere Göre Okul Müdürlerinin Teknolojik Liderlik Davranışları ve Bilgi Yönetimi Gerçekleştirme Düzeyleri. (Yüksek Lisans Tezi). Hacattepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ekiz, .M.(). Öğretmenlerin Okul Müdürlerinin Etik Davranışları Hakkındaki Görüşleri. (Yüksek Lisans Tezi). Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Düzce.
• Engür, A.(2014).Teknoloji Öğretmenlerinin Okul Müdürlerinin Teknolojik Liderlik Becerileri Hakkındaki Görüşleri.(Yüksek Lisans Tezi). Akdeniz Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
• Erdoğan, İ. (2000). Okul Yönetimi ve Öğretim Liderliği. Sistem Yayıncılık. İstanbul.
• Ertürk, M.(). İlköğretim Okul Müdürlerinin Öğretmenler Tarafından Algılanan Liderlik Davranışları İle Öğretmenlerin Örgütsel Adanmışlık Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
• Fırat, S.(2010). Öğretmen Algılarına Göre Ortaöğretim Okul Müdürlerinin Kullandıkları Çatışma Yönetimi Stratejilerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Eğe Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Gegekoğlu, Ş.(2021). Okul Müdürlerinin Kindarlık Davranışları ile Öğretmenlerin Örgütsel Adalet Algıları Arasındaki İlişki. (Yüksek Lisans Tezi). On Dokuz Mayıs Üniversitesi Lisansüstü Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Gökçe, F. (2008). Değişimin Kavramsal Modelleri ve Değişim Sürecinde Eğitim Yöneticilerinin Yeterlikleri. Milli Eğitim, 172, 237-252.
• Güder, M.(2021). Öğretmen Algılarına Göre Okul Müdürlerinin Vizyoner Liderlik Yeterlilikleri ile Mesleki Bağlılıkları Arasındaki İlişkide Örgütsel Canlılığın Aracılık Etkisinin İncelenmesi.(Yüksek Lisans Tezi). Munzur Üniversitesi Lisansüstü Enstitüsü, Tunceli.
• Gültaktı, A.Z.(2020). Öğretmen Algılarına Göre Okul Müdürlerinin Kullandıkları Güç Kaynakları ile Öğretmen Özerkliği Arasındaki İlişki. (Yüksek Lisans Tezi). Kilis 7 Aralık Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Kilis.
• Güven Ş.S.(2013). İlkokul Öğretmenlerinin Okul Müdürlerini Öğretimsel Lider Olarak Algılama Düzeyleri ile Mesleki Tükenmişlikleri Arasındaki İlişki. (Yüksek Lisans Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Hıdıroğlu, A.(2018). Okul Müdürlerinin Öğretmenler Tarafından Algılanan Liderlik Stilleri İle Örgütsel Sinizm Arasındaki İlişki. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Işıldak, F.(2017). Öğretmen Algılarına Göre Okul Müdürlerinin Liderlik Stilleri ile Okul Kültürü Arasındaki İlişki. (Yüksek Lisans Tezi). Bahçeşehir Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• İlgar, L. (1996). Eğitim Yönetimi. Okul Yönetimi. Sınıf Yönetimi. 1. Baskı. Beta Yayınları. İstanbul.
• İş E.(2021). Okul Müdürlerinin Okul Temelli Denetim Yaklaşımlarının Öğretmen Deneyimlerine Dayalı Olarak İncelenmesi: Bir Karma Yöntem Çalışması. (Yüksek Lisans Tezi). Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
• Kara, H.(2021). Öğretmen Algılarına Göre Meslek Lisesi Okul Müdürlerinin Dönüşümcü Liderlik Özelliklerinin İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Eskişehir Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Karadağ, E. (2011). Okul Müdürlerinin Niteliklerine İlişkin Olarak Öğretmenlerin Oluşturdukları Bilişsel Kurgular: Fenomonolojik Bir Çözümleme. Eğitim ve Bilim, 36 (159), 25-40.
• Karagöz, A.(2021). Öğretmen Algılarına Göre Okul Müdürlerinin Liderlik Stilleri ile Toplantı Yönetim Yeterlilikleri Arasındaki İlişki. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Karahalilöz, O.(2021). Öğretmenlerin Görüşlerine Göre Okul Müdürlerinin Alturistik( Özgeci) Liderlik Davranışlarının İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Karabük Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Karabük.
• Karakuş, B.(2020). Sınıf Öğretmenlerinin Okul Müdürlerinin Stratejik Liderliğine ve Örgüt Sağlığına Yönelik Algıları. (Yüksek Lisans Tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Çanakkale.
• Kılınç, D.T.(2013). Sınıf Öğretmenlerinin Okul Müdürlerinin Dönüşümcü ve Etkileşimci Liderlik Stilleri ve Kendi Örgütsel Bağlılıklarını Algılamaları ile Okul Müdürlerinin Sınıf Öğretmenlerinin Örgütsel Bağlılıklarını Algılamaları Arasındaki İlişki. Mersin İli Tarsus İlçesi Örneği. (Yüksek Lisans Tezi). Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Mersin.
• Kip, Ş.Y.(2014). Öğretmen Görüşlerine Göre Okul Müdürlerinin Karmaşık Sistemlerde Liderlik Davranışları.(Yüksek Lisans Tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Köse, A.A(2018). Özel Okul Müdürlerinin Stratejik Liderlik Davranışları ile Örgüt Sağlığı Arasındaki İlişki. (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kurt, İ.(2019). Öğretmenlerin Lise Müdürlerinin Teknoloji Yeterliliklerine İlişkin Görüşleri. (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Mete, U.(2018). Öğretmen Algılarına Göre Okul Müdürlerinin Dönüşümcü Liderlik Özellikleri ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook, Sage.
• Öz, Ö.(2021). Öğretmenlerin Okul Müdürlerinden Bekledikleri ve Karşılaştıkları Etik Davranışlar. (Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Özcan, A.(2013). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Algılarına Göre Okul Müdürlerinin ve Eğitim Denetmenlerinin Liderlik Stilleri. (Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimlerİ Enstitüsü, İzmir.
• Özdere, Z.(2015). Öğretmen Algılarına Göre Okul Müdürlerinin Yeterlilik Düzeyleri ile Örgütsel Güven Düzeyi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (Beykoz İlçesi Örneği). (Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Özyiğit, P.(2012). İlköğretim Okullarındaki Öğretmenlerin Okul Müdürlerine Duydukları Güven ile Okul Müdürlerinin Liderlik Stilleri Arasındaki İlişki .(Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Pektaş, M.H.(2019). Öğretmen Algılarına Göre Okul Müdürlerinin Liderlik Tarzı ve Örgütsel Sessizlik Arasındaki İlişkinin Analizi. (Yüksek Lisans Tezi). İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Recepoğlu, E.(2011). Öğretmen Algılarına Göre Okul Müdürlerinin Mizah Tarzları ile Öğretim Liderliği Davranışları ve Okulun Örgütsel Sağlığı Arasındaki İlişki. (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Sandelowski, M. ve Barroso, J. (2007). Handbook for synthesizing qualitative research. New York: Springer Publishing, http://books.google.com.tr/books?id=w8kT71L3TvAC&printsec= frontcover#v=onepage&q&f=false Erişim Tarihi: 15 Nisan 2023.
• Sarıdemir, T.(2015). Öğretmenlerin Algılarına Göre Okul Müdürlerinin Liderlik Stilleri ve Bazı Kişisel Değişkenlerin Öğretmenlerin Yaşam Doyumu Üzerindeki Etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Saylık, N.(2015).Okul Müdürlerinin Eleştirel Liderlik Yterliliklerinin Öğretmen Görüşlerine Göre İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Seyidoğlu, Y.(2020). Öğretmen Algılarına Göre Okul Müdürlerinin Vizyoner Liderlik Yeterlilikleri ile Öğretmen Performansı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Siirt.
• Söğüt, Ö.(2018). Öğretmenlerin Görüşlerine Göre Yönetim Süreçleri Açısından Okul Müdürlerinin Duygu Yönetimi Davranışları ile Öğretmenlerin İş Doyumu Arasındaki İlişki. (Yüksek Lisans Tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
• Şahin, İ., Beycioğlu, K., ve Fırat, N. (2011). Öğretmen görüşlerine göre çeşitli yönetim becerilerinin okul müdürleri için önem dereceleri. Buca eğitim Fakültesi Dergisi, 50, 58-75.
• Şayir, G.(2015). Öğretmen Algılarına Göre Okul Müdürlerinin Duygusal Zeka Düzeyleri ile Okul Kültürünün Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerindeki Etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Şekerci, M. ve Aypay, A. (2009). İlköğretim okulu yöneticilerinin yönetim becerileri ile grup etkililiği arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15 (57), 133-160
• Şişik, K.Ş.(2015). Öğretmen Perspektifinden Okul Müdürlerinin Stratejik Liderlik Davranışlarının Belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Okan Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Tezcan,F.(2007). Öğretmen Görüşlerine Göre İlköğretim Okul Müdürlerinin Okul Kültürünün Oluşturulması, Sürdürülmesi ve Değiştirilmesindeki Rolü. (Yüksek Lisans Tezi). Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• Toker, .T(2007). Sınıf Öğretmenlerinin Okul Müdürlerinden Öğretim Liderliği Davranışlarına İlişkin Beklentileri ve Beklentilerinin Gerçekleşme Düzeyleri. (Yüksek Lisans Tezi). Hacattepe Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Topaloğlu, A.(2020). Özel Okullarda Görev Yapan Öğretmenlerin Okul Müdürlerinin Öğretimsel Liderlik Rollerine İlişkin Görüşleri. (Yüksek Lisans Tezi). Bahçeşehir Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Uçar, A.(2017).Öğretmen Algılarına Göre Okul Müdürlerinin Duygusal Zeka ve Stratejik Liderlik Davranışlarının İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Uygur, Ö.(2020). Öğretmenlerin Okul Müdürlerine İlişkin Yenilik Yönetimi ve Girişimcilik Algılarının Örgütsel Bağlılığa Etkisi Üzerine Proje Okullarında Bir Araştırma. (Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Isparta.
• Vargeloğlu, N.(2021). Anadolu Liselerinde Görev Yapan Öğretmenlerin Algılarına Göre Okul Müdürlerinin Değişimi Yönetme Yeterlilikleri. (Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Walsh, D. and Downe, S. (2005). Meta‐synthesis method for qualitative research: A literatüre review. Journal of Advanced Nursing, 50 (2), 204-211.
• Yaylalı, M.(2017). Anadolu Lisesi Öğretmenlerinin Algılarına Göre Anadolu Lisesi Okul Müdürlerinin Liderlik Stilleri ile Kullandıkları Çatışma Yönetim Stratejileri Arasındaki İlişki. (Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Yersiz, E.(2010). İlköğretim Okul Müdürlerinin Öğretmenler Tarafından Algılanan Yöneticilik Performansları ile Öğretmenlerin İş Tatmini Arasındaki İlişki Düzeyi. (Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Yıldız, K. (2012). İlköğretim okulu yöneticilerinin sosyal beceri düzeyleri ve düşünme stilleri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14 (2), 49-70.
• Yılmaz, K.(2021). Öğretmenlerin Görüşlerine Göre Okul Müdürlerinin 21.Yüzyıl Becerileri. (Yüksek Lisans Tezi). Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Aydın.
• Yılmaz, P.(2019).Öğretmen Algılarına Göre Okul Müdürlerinin Dönüşümcü Liderlik Davranışları İle Örgütsel İletişim Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Yönetim Denetimi, İstanbul.
• Zenginoğlu, E.(2021). Öğretmen Algılarına Göre Okul Müdürlerinin Toksik Liderlik Davranışları ile Öğretmenlerin Psikolojik Sermaye Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman.