Okul Müdürlerinin Öğretmen Görüşlerine Göre Dağıtımcı Liderliği Gerçekleştirme Düzeyleri

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 1, 157 - 182, 30.06.2023

Yüksel Serin Celal Şengün

https://doi.org/10.48174/buaad.1287932

Öz

Bilgi toplumunun getirdiği ilerleme ve değişim diğer alanlar kadar eğitim örgütlerini de etkilemektedir. Okullar değişime ayak uyduracak ve çevrenin ihtiyaçlarına cevap verecek lider yöneticilerin bakış açılarına ihtiyaç duymaktadır. Bu nedenle araştırmanın amacı, okul müdürlerinin dağıtımcı liderliği oluşturan davranışlarının öğretmen görüşleri bakımından incelenmesidir. Bu araştırma nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışmasına göre yürütülmüştür. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile toplanmış ve içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 2015-2016 eğitim-öğretim yılında Konya ilinde 22 farklı okulda görev yapan 15 branştan toplam 26 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırma bulguları, okul yöneticilerinin çoğunun dağıtımcı liderlik davranışları sergilediğini göstermektedir. Okul müdürlerinin çoğunun, çalıştığı insanlarla işbirliğine dayalı ilişkiler kurduğunu, çalışanlarını takdir ettiğini, farklı fikir ve görüşlere sahip öğretmenleri dinlediğini, zor zamanlarda öğretmenlere destek olduğunu ve kurumun ilerlemesi için çaba harcadığını belirttiği gözlemlenmiştir. Sonuç olarak, bu araştırma okul müdürlerinin dağıtımcı liderlik davranışlarının öğretmenler tarafından olumlu bir şekilde değerlendirildiğini ortaya koymaktadır. Okul yöneticilerinin işbirliği, takdir, farklı görüşlere açıklık, destek ve kurumsal ilerleme konularında etkili oldukları ifade edilebilir. Farklı değişkenlerin dağıtımcı liderlik algısını etkileyebileceği göz önünde bulundurularak, bu konunun farklı eğitim kademelerinde daha fazla araştırılması ve anlaşılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Dağıtımcı Liderlik, okul müdürleri, yönetim, öğretmen

Distributor Leadership Levels of School Principals According to Teachers' Views

Öz

Summary
The advances and changes brought about by the information society affect educational organisations as much as other sectors. Our schools need the perspectives of leading administrators who adapt to change and respond to the needs of the environment. For this reason, the aim of the research is to evaluate the behaviours of school principals that constitute distributed leadership in terms of teachers' views. In this study, the data were collected using the "semi-structured interview technique", which belongs to the interview method, which is one of the data collection methods in qualitative research, and analysed using the content analysis method. The universe of the research consists of teachers working in Konya in the 2015-2016 academic year.
The sample, on the other hand, consists of a total of 26 teachers from 15 branches working in 22 schools that were selected from the population using the multipurpose sampling method. Evaluating the principals' views and practices on leadership from the teachers' point of view, it can be seen that most of the principals show the behaviours that constitute distributed leadership. They stated that most principals have collaborative relationships with the people they work with, value their staff, listen to teachers with different views, support teachers in difficult times, and work hard for the progress of the institution. In their views on distributed leadership, male teachers say that principals are more distributed leaders than female teachers.
In addition, it was found that there was no significant difference according to age group, length of service in the school and branches.

Anahtar Kelimeler

Distributive Leadership, school principals, management, teacher

Kaynakça

• Akçay, A. (2003). Okul Müdürleri Öğretmenleri Etkileyebiliyor mu? Milli Eğitim Dergisi(157).
• Baloğlu, N. (2011). Dağıtımcı Liderlik: Okullarda Dikkate Alınması Gereken Bir Liderlik Yaklaşımı. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(3), 127-148.
• Eurydice. (2013). Avrupada Öğretmenler ve Okul Liderlerine İlişkin Temel Veriler. Eurydice Highlights: http://eacea.ec.europa.eu/educa adresinden alınmıştır
• Gündüz, H. B., & Korkmaz, E. (2011). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Dağıtımcı Liderlik Davranışlarının Gösterme Düzeyleri. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 6.
• McCombes, S. (2023). What Is a Case Study? | Definition, Examples & Methods. Scribbr. https://www.scribbr.com/methodology/case-study/
• Özdemir, M. (2012). Dağıtımcı Liderlik Envanterinin Türkçe Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi [Educational Administration: Theory and Practice, 5.
• Resmi Gazete (2013). Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği. (28758). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/09/20130907-4.htm
• Taşdan, M., & Oğuz, E. (2013). İlköğretim Öğretmenleri için Dağıtımcı Liderlik Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(11), 2-5.
• Tunalı, A. (2006, 09). Kadın Kamu Yöneticilerinin Liderlik Özellikleri. Edirne. Veral, A. (2011). Yönetici Lider Farkı ve Liderliğin Yönetimdeki Önemi. Eskişehir.
• Veral, Ahmet, (2011). Yönetici-Lider Farkı ve Liderliğin Yönetimdeki Önemi (Rapor), Eskişehir.
• Yavuz, M. (2009, Aralık). Okul Müdürlerinin yönetimle ilgili görüş ve uygulamalarının yönetim kuramları bakımından değerlendirilmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(18), 132.
• Yılmaz, E. (2010). Dağıtıcı Liderlik. 2016 tarihinde Kocaeli Üniversite Eğitim Yönetimi Teftişi Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı