Öz
Taayyün kavramı fürû-i fıkıhta teorik olarak vazedilen hükmün somut hale gelmesini ifade etmektedir. Özellikle ibadetler alanında taayyün kavramına ihtiyaç bulunmaktadır. Zira İslam dini insanlara bazı sorumluluklar yüklemiş ve bu sorumlulukların yerine getirilmesi için zaman dilimi tayin etmiştir. Ancak namaz gibi bazı ibadetlerin farziyeti hakkında kesin bir zaman tayin etmemiştir. Bu durum bahse konu olan ibadetlerin farziyetinin taayyün ettiği vakit hususunda mezhepler arasında tartışmaya yol açmıştır. Hanefî alimleri namazın farziyetinin vakit içerisinde kişinin edasıyla, vakit sonunda ise vaktin son cüz’ü ile taayyün ettiğini ileri sürmüştür. Buna karşın Şâfiî alimleri namazın farziyetinin vaktin başında taayyün ettiğini belirtmiştir. Namazın farziyetinin taayyün ettiği zaman dilimine ilişkin bu görüş ayrılığı yolcu namazı başta olmak üzere mezhepler arasında farklı hükümlere yol açmıştır. Aynı şekilde oruç ibadetinin vaktinin taayyün etmesi bu ibadetle ilgili niyete ilişkin görüş ayrılıklarına sebebiyet vermiştir. Bu kavram ibadetler alanında kullanıldığı gibi muâmelât alanında da kullanılmaktadır. Özellikle Hanefî mezhebi taayyün kavramına vurgu yapmakta ve muâmelât alanında semen urûz ayrımında taayyün özelliğinin ayrıt edici olduğunu belirtmektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akgündüz, Ahmet. Karşılaştırmalı Mecelle-i Ahkam-ı Adliye. İstanbul: Osmanlı Araştırmaları Vakfı, 2013.
- Ali el-Kârî, Nureddin Ali b. Sultan Muhammed el-Herevî. Fethu Bâbi’l-İnâye Bi-Şerhi’n-Nükâye. ed. Ahmed Ferit Mizyadi. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiye, 2009.
- Aybakan, Bilal. “Mebî”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 28/212-214. Ankara: TDV Yayınları, 2003.
- Aynî, Ebû Muhammed Bedreddin Mahmûd b. Ahmed b. Musa. el-Binâye fî şerhi’l-Hidâye. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2000.
- Bilmen, Ömer Nasuhi. Hukuk-ı İslamiye ve Istılâhâtı Fıkhiye Kamusu. İstanbul: Bilmen Yayınevi, 1976.
- Burhânüddîn el-Buhârî, Ebü’l-Me‘âlî Mahmûd b. AhmedMaḥmûd b. Aḥmed el-. el-Muhîtu’l-Burhânî fi’l-Fıkhi’n-Nu‘mânî. thk. Abdülkerîm Sâmî el-Cundî. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2004.
- Cessâs, Ebû Bekr Ahmed b. Alî er-Râzî. Cessâs, Ebû Bekr Ahmed b. Alî er-Râzî, Ahkâmü’l-Kur’ân, thk. Muhammed es-Sâdık Kamhâvî, I-V, Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-ʻArabî-Müessesetü’t-Târîhi’l-ʻArabî, Beyrut 1992,. ed. Muhammed es-Sâdık Kamhâvî. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî-Müessesetü’t-Târîhi’l-Arabî, 1992.
- Cessâs, Ebû Bekr Ahmed b. Ali er-Râzî el-. Şerhu Muhtasari’t-Tahâvî. ed. Inâyetüllah Muhammed İsmetullah vd. Beyrut: Dâru Beşâiri’l-İslâmiyye, 2010.
- İbn Kudâme, Ebû Muhammed Muvaffakuddîn Abdullah b. Ahmed b. Muhammed. el-Muğnî. ed. Abdülfettah Muhammed el-Hulv Abdullah b. Abdülmuhsin Türki. Riyad: Dâru Âlemi’l-Kütüb, 1999.
- İbnü’l-Hümâm, Kemâleddin Muhammed b. Abdülvahid b. Abdülhamid. Şerhu Fethi’l-Kadir. ed. Abdürrezzak Galip el-Mehdi. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiye, 2003.
- Kâsânî, Ebû Bekr Alaeddin Ebû Bekr b. Mes’ud b. Ahmed. Bedâiü’s-Sanâi’ fî Tertibi’ş-Şerai‘. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1986.
- Kudûrî, Ebü’l-Hüseyin Ahmed b. Ebî Bekr Muhammed b. Ahmed el-. el-Muhtasar. ed. Kami Muhammed Muhammed Avida. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiye, 1997.
- Mâverdî, Ebü’l-Hasen Ali b. Muhammed el-. el-Hâvi’l-Kebîr. ed. Âdil Ahmed Abdülmevcûd Ali Muhammed Muʻavvaz. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1999.
- Merğînânî, Ebü’l-Hasan Burhaneddin Ali b. Ebî Bekr. el-Hidâye Şerhu Bidâyeti’l-Mübtedî. ed. Nuʻaym Eşref Nûr Muhammed. Pakistan: İdâretü’l-Kur’ân ve’l-Ulûmi’l-İslâmiyye, 1417.
- Mevsılî, Ebü’l-Fazl Mecdüddin Abdullah b. Mahmûd b. Mevdud. el-İhtiyâr li-Ta’lîli’l-Muhtâr. ed. Halid Abdurrahman el-Akk. Beyrut: Daru’l-Marife, 2007.
- Meydanî, Abdülganî b. Talib b. Hammade ed-Dımaşki. el-Lübâb fi Şerhi’l-Kitâb. ed. Abdürrezzâk el-Mehdi. Beyrut: Dârü’l-Kitâbi’l-Arabî, 2012.
- Nevevî, Ebû Zekeriyyâ Yahyâ b. Şeref. Ravdatu’t-Tâlibîn ve Umdetu’l-muttakîn. thk. Zuheyr eş-Şâşî. Beyrut: el Mektebetü’l-İslâmî, 1991.
- Semerkandî, Ebû Bekr Alaeddin Muhammed b. Ahmed b. Ebû Ahmed. Tuhfetül-Fukahâ. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiye, 1983.
- Serahsî, Ebû Bekr Muhammed b. Ebî Sehl Ahmed. Şerhu’s-Siyeri’l-Kebîr. çev. Muhammed Hasen. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1997.
- Serahsi, Ebû Bekr Şemsüleimme Muhammed b. Ahmed b. Sehl. el-Mebsut. Beyrut: Daru’l-Marife, ts.
- Şirâzî, Ebû İshak Cemaleddin İbrâhim b. Ali b. Yusuf. el-Mühezzeb fî Fıkhi’l-İmam eş-Şafiî. ed. Zekeriya Umeyrat. Beyrut: Dârü’l-Kütübü’l-İlmiye, 1995.
- Tirmizî, Ebû İsa Muhammed b. İsa b. Sevre. Sünenü’t-Tirmizî. ed. Muhammed Nasuriddin Albânî. Riyad: Mektebetü’l-Maârif, 1417.
Öz
The concept of manifestation refers to the concretization of the theoretical provision in furûʽ al-fıqh. There is a need for the concept of manifestation, especially in the field of worship. Because the religion of Islam has given some responsibilities to people and has set a time frame for the fulfillment of these responsibilities. However, he did not prescribe a certain time for the obligatory duties of some worship such as prayers. This situation led to a dispute among schools regarding the time when the obligatory duties of the aforementioned worship were determined. Hanefian scholars claimed that it is fard when a person fulfills the prayer in time, that at the end of time it was determined by the last part of the time. However, Shafi'i scholars said that the obligatory prayer was determined at the beginning of the time. This difference of opinion regarding the time period in which the fard of prayer is determined led to different provisions between schools, especially the passenger prayer. Likewise, the determination of the time of fasting has led to differences of opinion regarding the intention of this worship. This concept is used in the field of worship as well as in the field of practice. Hanafi school especially emphasize the concept of determination and states that the concept of determination is distinctive in the field of application between money and commodity.
Anahtar Kelimeler
İslamic Law Hanafi School Worship Transaction Self Manifestation
Kaynakça
- Akgündüz, Ahmet. Karşılaştırmalı Mecelle-i Ahkam-ı Adliye. İstanbul: Osmanlı Araştırmaları Vakfı, 2013.
- Ali el-Kârî, Nureddin Ali b. Sultan Muhammed el-Herevî. Fethu Bâbi’l-İnâye Bi-Şerhi’n-Nükâye. ed. Ahmed Ferit Mizyadi. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiye, 2009.
- Aybakan, Bilal. “Mebî”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 28/212-214. Ankara: TDV Yayınları, 2003.
- Aynî, Ebû Muhammed Bedreddin Mahmûd b. Ahmed b. Musa. el-Binâye fî şerhi’l-Hidâye. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2000.
- Bilmen, Ömer Nasuhi. Hukuk-ı İslamiye ve Istılâhâtı Fıkhiye Kamusu. İstanbul: Bilmen Yayınevi, 1976.
- Burhânüddîn el-Buhârî, Ebü’l-Me‘âlî Mahmûd b. AhmedMaḥmûd b. Aḥmed el-. el-Muhîtu’l-Burhânî fi’l-Fıkhi’n-Nu‘mânî. thk. Abdülkerîm Sâmî el-Cundî. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2004.
- Cessâs, Ebû Bekr Ahmed b. Alî er-Râzî. Cessâs, Ebû Bekr Ahmed b. Alî er-Râzî, Ahkâmü’l-Kur’ân, thk. Muhammed es-Sâdık Kamhâvî, I-V, Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-ʻArabî-Müessesetü’t-Târîhi’l-ʻArabî, Beyrut 1992,. ed. Muhammed es-Sâdık Kamhâvî. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî-Müessesetü’t-Târîhi’l-Arabî, 1992.
- Cessâs, Ebû Bekr Ahmed b. Ali er-Râzî el-. Şerhu Muhtasari’t-Tahâvî. ed. Inâyetüllah Muhammed İsmetullah vd. Beyrut: Dâru Beşâiri’l-İslâmiyye, 2010.
- İbn Kudâme, Ebû Muhammed Muvaffakuddîn Abdullah b. Ahmed b. Muhammed. el-Muğnî. ed. Abdülfettah Muhammed el-Hulv Abdullah b. Abdülmuhsin Türki. Riyad: Dâru Âlemi’l-Kütüb, 1999.
- İbnü’l-Hümâm, Kemâleddin Muhammed b. Abdülvahid b. Abdülhamid. Şerhu Fethi’l-Kadir. ed. Abdürrezzak Galip el-Mehdi. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiye, 2003.
- Kâsânî, Ebû Bekr Alaeddin Ebû Bekr b. Mes’ud b. Ahmed. Bedâiü’s-Sanâi’ fî Tertibi’ş-Şerai‘. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1986.
- Kudûrî, Ebü’l-Hüseyin Ahmed b. Ebî Bekr Muhammed b. Ahmed el-. el-Muhtasar. ed. Kami Muhammed Muhammed Avida. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiye, 1997.
- Mâverdî, Ebü’l-Hasen Ali b. Muhammed el-. el-Hâvi’l-Kebîr. ed. Âdil Ahmed Abdülmevcûd Ali Muhammed Muʻavvaz. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1999.
- Merğînânî, Ebü’l-Hasan Burhaneddin Ali b. Ebî Bekr. el-Hidâye Şerhu Bidâyeti’l-Mübtedî. ed. Nuʻaym Eşref Nûr Muhammed. Pakistan: İdâretü’l-Kur’ân ve’l-Ulûmi’l-İslâmiyye, 1417.
- Mevsılî, Ebü’l-Fazl Mecdüddin Abdullah b. Mahmûd b. Mevdud. el-İhtiyâr li-Ta’lîli’l-Muhtâr. ed. Halid Abdurrahman el-Akk. Beyrut: Daru’l-Marife, 2007.
- Meydanî, Abdülganî b. Talib b. Hammade ed-Dımaşki. el-Lübâb fi Şerhi’l-Kitâb. ed. Abdürrezzâk el-Mehdi. Beyrut: Dârü’l-Kitâbi’l-Arabî, 2012.
- Nevevî, Ebû Zekeriyyâ Yahyâ b. Şeref. Ravdatu’t-Tâlibîn ve Umdetu’l-muttakîn. thk. Zuheyr eş-Şâşî. Beyrut: el Mektebetü’l-İslâmî, 1991.
- Semerkandî, Ebû Bekr Alaeddin Muhammed b. Ahmed b. Ebû Ahmed. Tuhfetül-Fukahâ. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiye, 1983.
- Serahsî, Ebû Bekr Muhammed b. Ebî Sehl Ahmed. Şerhu’s-Siyeri’l-Kebîr. çev. Muhammed Hasen. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1997.
- Serahsi, Ebû Bekr Şemsüleimme Muhammed b. Ahmed b. Sehl. el-Mebsut. Beyrut: Daru’l-Marife, ts.
- Şirâzî, Ebû İshak Cemaleddin İbrâhim b. Ali b. Yusuf. el-Mühezzeb fî Fıkhi’l-İmam eş-Şafiî. ed. Zekeriya Umeyrat. Beyrut: Dârü’l-Kütübü’l-İlmiye, 1995.
- Tirmizî, Ebû İsa Muhammed b. İsa b. Sevre. Sünenü’t-Tirmizî. ed. Muhammed Nasuriddin Albânî. Riyad: Mektebetü’l-Maârif, 1417.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Din Araştırmaları |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 25 Haziran 2021 |
| Gönderilme Tarihi | 6 Mart 2021 |
| Kabul Tarihi | 19 Haziran 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 |
