Yeniden Düzenlenmiş Temel Afet Bilinci Eğitim Programının Okul Dışı Bilim Öğrenme Ortamında Etkililiğinin İncelenmesi

Yıl 2014, Cilt: 31 Sayı: 2, 99 - 126, 17.02.2016

Özlem Akçil Ayşenur Toğrol Fatih Çağlayan Mercan , Seyhun Püskülcü Gülüm Tanırcan Ali Baykal

Öz

Bu çalışmanın amacı Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Afete Hazırlık Eğitim Birimi tarafından verilen Temel Afet Bilinci Eğitim Programı’nı güncellemek ve güncel programın etkililiğini deneysel araştırma deseni kullanarak belirlemektir. Örneklem 70 sekizinci sınıf öğrencisinden oluşturulmuş; veriler Kavramsal Anlama Anketi-Deprem ve Program Değerlendirme Anketleri kullanılarak toplanmış, bağımsız örneklem t-test, ANOVA ve ANCOVA kullanılarak çözümlenmiştir. Programın orijinal ve güncellenmiş hallerine katılan öğrencilerin kavramsallaştırma düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamış; ancak çalışmanın başında kontrol grubuna göre dezavantajlı durumda olan deney grubu öğrencilerinin kavramsal anlama düzeylerinde istatiksel olarak anlamlı bir gelişme saptanmıştır. Ayrıca öğrencilerin depremlerin oluşum sürecine, büyüklük, şiddet terimlerine ve depremlerin önceden tahmin edilebilirliğine ilişkin konularda kavram yanılgıları yaşadıkları belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Okul dışı bilim öğrenme ortamları, deprem eğitimi, temel afet bilinci, okul gezileri

Kaynakça

• Afete Hazırlık Eğitim Birimi (AHEB) (2009). Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Afete Hazırlık Birimi, [Online]: http://www.koeri.boun.edu.tr/aheb/ adresinden alınmıştır.
• Anderson, D. (1999). Understanding the impact of post-visit activities on students’ knowledge construction of electricity and magnetism as a result of a visit to an interactive science center. Unpublished doctoral dissertation, Queensland University of Technology, Brisbane, Australia http://eprints.qut.edu.au/36601/1/David_Anderson_Thesis.pdf adresinden alınmıştır
• Anderson, D., Lucas, K.B., Ginns, I.S., & Dierking, L.D. (2000). Development of knowledge about electricity and magnetism during a visit to a science museum and related post-visit activities. Science Education, 84 (5), 658-679. doi: 10.1002/1098-237X(200009)84:5<658::AID-SCE6>3.0.CO;2-A
• Anderson, D., & Zhang, Z. (2003). Teacher Perceptions of Field-Trip Planning and Implementations. Visitor Studies Today, 6 (3), 6-11. http://informalscience.org/ researches/VSA-a0a6c0-a_5730.pdf adresinden alınmıştır
• Bell, P., Lewenstein, B., Shouse, A.W., & Feder, M.A. (Eds). (2009). Learning Science in Informal Environments:People, Places, and Pursuits, Committee on Learning Science in Informal Environments. National Research Council, The National Academies Press: Washington, DC. http://www.nap.edu/openbook.php?record_id=12190&page=R2 adresinden alınmıştır
• Bozdoğan, A.E. (2008). Planning and Evaluation of Field Trips to Informal Learning Environments: Case of The ‘Energy Park’. Journal of Theory and Practice in Education, 4 (2), 282-290. http://www.doaj.org/doaj?func=openurl&issn=13049496&genre=journal& uiLanguage=en adresinden alınmıştır
• Bozdoğan, A.E. ve Yalçın, N. (2009). Ankara’daki Bilim ve Teknoloji Müzelerinin Eğitim Amaçlı Kullanım Düzeyleri. Milli Eğitim Dergisi, 182, 232-248. [Online]: http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/ Milli_ Egitim_Dergisi.html adresinden alınmıştır.
• Condon, T.R. (2010). Educating transformational leaders for the urban context: A study of formal, nonformal, and informal educational experiences in the effective training of urban ministers. Unpublished doctoral dissertation, Capella University, Minneapolis, USA.
• Demirkaya, H. (2007). İlk öğrencilerinin Deprem Kavramı Algılamaları ve Depreme İlişkin Görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 68-76. http://efd.mehmetakif.edu.tr/ adresinden alınmıştır.
• Durduran, S.S. ve Geymen, A. (2008). Türkiye’de Afet Bilgi Sistemi Çalışmalarının Genel Bir Değerlendirilmesi. 2. Uzaktan algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Sempozyumu’nda sunulan bildiri, Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
• Falk, J. H. (Ed.). (2001). Free-Choice Science Learning: Framing the Discussion, Free- Choice Science Education: How We Learn Science Outside of School. (1-20), New York: Teachers College Press.
• Falk, J.H., & Adleman, L.M. (2003). Investigating the impact of prior knowledge and interest on aquarium visitors learning. Journal of Research in Science Teaching, 40 (2), 163-76. doi: 10.1002/tea.10070
• Gerber, B.L., Cavallo, A.M.L., & Marek, E.A. (2001). Relationships among informal learning environments, teaching procedures and scientific reasoning ability. International Journal of Science Education, 23 (5), 535-549.
• Griffin, J. (1998). Learning Science through Practical Experiences in Museums. International Journal of Science Education, 20 (6), 655-663. doi: 10.1080/0950069980200604
• Hein, G. (1991), “Constructivist Learning Theory”, The Museum and the Needs of People, International Committee of Museums Educators Conference, Israel, 15-22 October 1991, Exploratorium, San Francisco.
• Hofstein, A. & Rosenfeld, S. (1996). Bridging the gap between formal and informal science learning. Studies in Science Education, 28 (1), 87-112. doi:10.1080/03057269608560085
• Jarvis, T., & Pell, A. (2005). Factors influencing elementary school children’s attitudes toward science before, during, and after a visit to the UK National Space Centre. Journal of Research in Science Teaching, 42(1), 53-83. doi: 10.1002/tea.20045
• Leroy, S., A., G. (2006). From natural hazard to environmental catastrophe: Past and present. Quaternary International, 158, 4-12. doi: 10.1016/j.quaint.2006.05.012
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2005). “İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programı.” [Online]: http://ttkb.meb.gov.tr/ogretmen/modules.php?name=downloads&d_op=viewdo wnload&cid=74 adresinden alınmıştır.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2009a). “İlköğretim Okulları Ünitelendirilmiş Yıllık Ders Planları”, [Online]: http://www.meb.gov.tr/duyurular/Planlar/Plan.htm adresinden alınmıştır.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2009b). “Ortaöğretim Genel Müdürlüğü, Programlar”, [Online]: http://ogm.meb.gov.tr/ adresinden alınmıştır
• Oğuz, A. (2005). Surveying American and Turkish Middle School Students’ Existing Knowledge of Earthquakes by Using a Systemic Network. Unpublished doctoral dissertation, Ohio State University, Ohio, http://etd.ohiolink.edu/view.cgi?acc_num=osu1132756370 adresinden alınmıştır.
• Organization for Economic Co-Operation and Development (OECD). (2007). “PISA 2006: Science Competencies for Tomorrow’s World: Executive Summary.” http://www.oecd.org/pisa/ adresinden alınmıştır
• Orion, N. (1993). A model for the development and implementation of field trips as anintegral part of the science curriculum. School Science and Mathematics, 93 (6), 325-331. doi: 10.1111/j.1949-8594.1993.tb12254.x
• Özmen, B., Nurlu, M. ve Güler, H. (1997). Coğrafi Bilgi Sistemi ile Deprem Bölgelerinin İncelenmesi. Afet İşleri Genel Müdürlüğü Deprem Araştırma Dairesi, 1-88, Ankara. http://www.academia.edu/1560917/Cografi_Bilgi_Sistemi_ile_Deprem_Bolgel erinin_Incelenmesi adresinden alınmıştır.
• Rennie, L.J., Feher, E., Dierking, L., & Falk, J. (2003). Towards an agenda for advancing research in science learning in out-of-school settings. Journal of Research in Science Teaching, 40 (2), 112-120. doi: 10.1002/tea.10067
• Ross, K.E.K., & Schuell, T.J. (1990). The Earthquake Information Test: Validating Instrument For Determining Students Misconceptions. The Annual Meeting of the Northeastern Educational Research Association, Ellenville, NewYork, October 31-November 2, 1990, State University of New York at Buffalo.
• Ross, K., & Schuell, T. (1993). Children’s beliefs about earthquake. Science Education, 77 (7), 191-205.
• Şimşek, C.L. (2007). Children’s Ideas about Earthquakes. Journal of Environmental and Science Education, 2 (1), 14-19. Retrieved April 10, 2010, from http://www.eric.ed.gov/PDFS/EJ901261.pdf
• Tekkumru Kısa, M. (2008). Development and Implementation of a Science Center Learning Kit Designed to Improve Learning Outcomes From an Informal Science Setting. Unpublished master’s thesis, Boğaziçi University, İstanbul.
• Tran, L.U., (2004). Teaching Science in Museums, Unpublished doctoral dissertation, North Carolina State University. Raleigh.
• Turner, R. H., J.M. Nigg, & D. Paz, (1986). Waiting for Disaster: Earthquake Watch in California, University of California Press. Berkeley, CA.
• Whitney, D.J., Lindell, K.M, & Nguyen, H.H. D. (2004). Earthquakes Beliefs and Adoption of Seismic Hazards Adjustment. Risk Analysis, 24 (12004), 87-102. doi: 10.1111/j.0272-4332.2004.00414.x